Ot drugi przykład (bardzo prostego!) zadania z zakresu mieszania roztworów:

Zmieszano ze sobą 0,255 kg 26,5% roztworu KOH o gęstości 1,25 g/cm³ oraz 0,345 dm³ 13,5% roztworu NaOH o gęstości 1,15 g/cm³. Jaki jest ułamek molowy wody w otrzymanym roztworze? M_NaOH = 40,0 g/mol, M_KOH = 56,1 g/mol, M_H2O = 18,0 g/mol.

Na pytanie o ułamek molowy wody odpowiadamy natychmiast, bo odpowiedź jest prosta:

(1) gdzie n_z jest licznością zasad (sodowej i potasowej) a n_w licznością wody (z obu roztworów zasad!).

Rozwiązanie sprowadza się zatem do odpowiedzi na pytania o liczność KOH, NaOH i wody w obu roztworach. Ponieważ obie zasady znajdują się w roztworach wodnych, do obliczenia ilości zasad wykorzystamy definicję stężenia procentowego (przekształconą do postaci: m_z = m_rz·C_r,z). Następnie, korzystając z definicji liczności, ilości poszczególnych zasad zapiszemy w postaci:

(2a)

i

(2b)

Ponieważ w obu równaniach liczniki równań (2a) i (2b) są równe masie zasady w każdym z roztworów, a masa wody jest różnicą masy roztworu i masy zasady, to liczności wody łatwo oblicza się z równań:

(3a)

oraz

(3b)

Jeśli zatem - zgodnie z zapisem równania (1) - zapiszemy, że n_z = n_zp + n_zs oraz n_w = n_w,rzp + n_w,rzs otrzymamy:

(4)

Po podstawieniu danych liczbowych do równań (2) i (3) z łatwością wyznaczymy wartość N_w jako równą 0,920568. Zgodnie z zasadami obowiązującymi w trakcie obliczeń na liczbach przybliżonych, odpowiedź zapiszemy jako N_w = 0,921.
Niech czytelnik sam zechce odpowiedzieć na pytanie, które w zadaniu nie padło: Jaka jest procentowa (wagowo) zawartość wody w tym roztworze powstałym przez zmieszanie roztworów dwóch zasad? Czy jest to 81,4% czy 87,3%?

W tym miejscu celowym wydaje się nam zamieszczenie kilku uwag, dotyczących oznaczania zmiennych i wpływu tej czynności na przebieg obliczeń.
Czytelnik zapewne zauważył, że w rozwiązywaniu zadań stosujemy oznaczenia "naturalne". Oznacza to brak niewiadomych oznaczanych jako x czy y, które z żadną obliczaną wielkością się nie kojarzą. Jeśli zmienna dotyczy roztworu to obligatoryjnie dostaje do indeksu literę r. W ten sposób nie jest możliwe w ferworze obliczeń pomylenie masy roztworu NaOH (m_rzs) z masą zawartej w tym roztworze zasady (m_zs). Podobnie do oznaczeń substancji stosujemy oznaczenia "ułatwiające" odszyfrowanie znaczenia zmiennej. We wcześniej rozwiązywanym zadaniu indeksami dotyczącymi chlorków sodu i glinu były odpowiednio cs i cg a nie ich symbole chemiczne. Gorąco polecamy Czytelnikowi stosowanie jasnych i prostych zasad oznaczania zmiennych, a uniknie wielu przykrych niespodzianek.

---