02.11.2004 Chirurgia [W5]

Ostre schorzenia jamy brzusznej

Ułożenie anatomiczne wyrostka robaczkowego

Najczęstsze ostre schorzenie jamy brzusznej - ostre zapalenie wyrostka robaczkowego

Powikłania - śmiertelne

Stałe objawy zap wyr rob - nie ma typowych objawów

Zap wyr rob może przebiegać pod różnymi maskami, bo są różne możliwości ułożenia wyr rob.:

• miednicze (wzdłuż moczowodu więc może dawać ojawy jak w zapaleniu drogi wyprowadzającej mocz)

• biodrowe

• międzypętlowe

• za j cienkim (krętym)

• zaotrzewnowo

• za kątnicą (nie dając żadnych obj otrzewnowych)

• bocznie

Miejscowe objawy ostrego zapalenia wyr rob:

• ból trzewny w nadbrzuszu

somatyzacja bólu trzewnego (6 - 12 godzin)

• ból somatyczny w okolicy prawego dołu biodrowego

• napięcie mięśniowe

• objaw otrzewnowy

• bębnica i wzdęcie okolicy prawego dołu biodrowego

• objaw Kadera

• objaw Rovsinga

• objaw Jaworskiego

• bolesność podczas badania per rectum

Ogólne objawy ostrego zap wyr rob:

• nudności, wymioty

• zatrzymanie gazów i stolca

• gorączka < 38⁰ C (tzn że rzadko przekracza 38⁰)

• przyspieszone tętno > 100/min

Badania dodatkowe:

• morfologia ( wzrost krwinek białych ale mierne podwyższanie, leukocytoza nie przekracza 12 tyś)

• bad moczu

• USG jamy brzusznej

Podstawą rozpoznania ostrego zapalenia wyr rob jest szczegółowy wywiad lekarski i staranne badanie fizykalne chorego.

Ostre zapalenie uchyłków esicy

Esica - tam najczęściej pojawiają się uchyłki (esica - lewa strona); uchyłki ulegają stanom zapalnym

Zapalenie uchyłków podobne jest do zapalenia wyr rob ale jest inne leczenie i inne rokowania

Uchyłki - żadko perforacja, leczenie zachowawcze

Ostre zapalenie uchyłków esicy

„o ostrym zapaleniu uchyłków esicy myśl jak o lewostronnym zapaleniu wyr rob, któ®e przeważnie leczone jest nieoperacyjnie”.

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego - następstwo jakiegoś schorzenia

Kamica pęcherzyka żółciowego

Czynniki ryzyka

• K 3-5 x częsciej niż M

• 50 % osób w wieku > 60

• przebyte ciąże

• otyłość

• hypercholesterolemia

• cukrzyca

• przebyta resekcja żołądka i jelit

• leki antykoncepcyjne

Objawy ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego

• ból w prawej okolicy podżebrowej

• nudności, wymioty

• bolesność uciskowa w prawej okolicy podżebrowej

• obrona mięśniowa

• objaw otrzewnowy

• objaw Chełmońskiego (przy nabraniu powietrza dno pęcherzyka żółciowego zbliża się do otrzewnej)

• objaw Murphy'ego (oddech nie jest pełny, dno pęch żółc zliża się do otrzewnej i to powoduje ból)

• podwyższona temp ciała (38 - 39⁰ C)

• przyspieszone tętno

Powikłania ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego

• wodniak p.ż.

• ropniak p.ż. (nadkażony wodniak)

• rozlane żółciowe zapalenie otrzewnej

• ropień okołopęcherzykowy

• przetoka wew

• żółciowe zapalenie otrzewnej bez perforacji

ropień - ograniczone zbiorowisko ropy mające własną torebkę

ropniak - stan ropy szerzący się w jamach ciała

Diagnostyka ostrego pęcherzyka żółciowego - m.in. USG jamy brzusznej

Zapalenie dróg żółciowych

Objawy:

• żółtaczka mechaniczna

• gorączka (w granicach 39- 400)

• dreszcze (związane z wysiewem bakterii chorobotwórczych w krążeniu)

Ostre zapalenie trzustki

Najczęstsza przyczyna:

1. kamica pęcherzyka żółciowego

2. alkohol

3. nieznana etiologia - idiopatyczna zapalenia trzustki

czynniki ryzyka:

• kamica żółciowa 50%

• alkohol 30%

Objawy ostrego zapalenia trzustki

• ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców

• częste , gwałtowne wymioty

• rozlana bolesność nadbrzusza

• wzdęcie brzucha

• porażenie perystaltyki - cisza w brzuchu

• objaw otrzewnowy

• obrona mięśniowa

• objaw Grey - Turnera

• objaw Cullena

• wstrząs

• czerwonosine zabarwienie twarzy

Rozpoznanie ostrego zapalenia trzustki

• aktywność amylazy we krwi i moczu

• liczba krwinek białych

( gdy spada w surowicy to wzrasta w moczu; )

Rozpoznanie ostrego zapalenia trzustki

• Przeglądowe zdjęcie RTG jamy brzusznej (podobne objawy jak przy perforacji narządów mających światło)

• pętla wartownika

• wzdęta poprzecznie

• USG

• TK z kontrastem (skala Baltazara - jak daleko trzustka została strawiona ) podstawa do zakwalifikowania lub nie do operacji

Kryteria Ransona

Przedziurawiony wrzód żołądka

Enzymy trawiące trzustkę działają w różne strony

Leczenie chirurgiczne martwiczo - krwotocznego zapalenia trzustki

• metoda zamknięta

• metoda leczenia „brzuch na otwarto; 10-20 płukań

Powikłania ostrego zapalenia trzustki

• cukrzyca

• pseudotorbiele (torbiele nie mające pełnej ściany , torbiele prawdziwe - wrodzone)

• ropnie

przy przewlekłym zapaleniu trzustki (lub usunięciu tylko części strawionej trzustki) silne dolegliwości bólowe - trzustka leży na splocie trzewnym, słonecznym

1

---