2004. Chirurgia [W8]

Diagnostyka chorób jamy brzusznej. Przepukliny brzuszne.

Wywiad

• jakie występują dolegliwości i w jakich okolicznościach powstały

• umiejscowienie bólu i jego charakter

• gorączka i dreszcze

• nudności i wymioty

• obecność krwi w wymiotach

• trudności w połykaniu

• zab oddawania stolca

• krwawienie i wydzielanie śluzu lub ropy z odbytu

• obecność żółtaczki

• powiększenie rozmiaró brzucha

• ...

Badanie przedmiotowe

• oglądanie

• bad tętna

• bad RR

• bad temp.

• opukiwanie (wypuk nadmiernie jawny - objawy patognomii czyli jakiegoś schorzenia, stłumienie - krwawienie)

• osłuchiwanie

• bad odbytnicy palcem per rectum

• bad ginekologiczne

Prawidłowe ułożenie do badania - do badania jamy brzusznej proste twarde podłoże

Badanie wątroby, śledzony, nerek - śledziona gdy 2 x większa wtedy wyczuwalna pod lewym łukiem żebrowym

Ocena rozmiarów wątroby metodą opukiwania

Rozpoznanie wodobrzusza (puchliny jamy brzusznej)

• metoda wstrząśnienia

• metoda opukiwania

Badanie per rectum

• obowiązek przy chorobach przewodu pokarmowego - niestety często zaniedbywane

• uwaga! Krew na palcu rękawiczka po bad per rectum wymaga ostatecznego zdiagnozowania całego j grubego (endoskopia, HP)

• Pozycja per rectum

• kolankowo-łokciowa

• na boku

Bad dodatkowe

• bad radiologiczne

• rtg przeglądowe klatki piersiowej

• przeglądowe jamy brzusznej w pozycji stojącej

• bad kontrastowe przewodu pokarmowego (siarczan baru)

górny odcinek jelita

• pasaż jelitowy

dolny odcinek

• wlew kontrastowy

• uropolina - podejrzenie perforacji lub niedrożności przewodu pokarmowego

Ultrasonografia dostarcza informacji o:

• kształcie, wielkości i położeniu narządów

• ogólnych zmianach rozrostowych (torbiele, zmiany lite)

• obecności zbiorników płynu

• kształcie i wielkości aorty i ż gł dolnej

• obecność wokół tych naczyń powiększonych węzłów chłonnych

• obecności kamieni w drogach żółciowych i moczowych

• sposobów wykonania biopsji

TK, RM - najważniejsze praktyczne zastosowanie

• rozpoznanie pierwotncyh i wtórnych nowotworów wątroby

• ostre i przewlekłe zap trzustki

• ropnie przestrzeni wew i zewnątrzotrzewnowej

• przerzuty np., do węzłów chłonnych

• stopień miejscowego zaawansowania nowotworu

• rozpoznanie wznowy po leczeniu operacyjnym nowotworu

Bad kontrastowe dróg żółciowych

Bezpośrednie:

• przezskórne, przezwątrobowe,cholangiografia

• cholangiopankreatografia wsteczna

• cholangiopankreatografia śród i pooperacyjna

Pośrednie:

• cholecystografia doustna

• dożylna

• czynności przewodu pokarmowego

• bad naczyniowe pnia trzewnego

• bad radioizotopowe przewodu pokarmowego (technet 99)

• refluk żołądkowo-przełykowy

• bad endoskopowe

• ...

• ropnie śródotrzewnowe

Bad endoskopowe - rozwój lata 70-te XX w.

Bad górnego odcinka przewodu pokarmowego - ocena:

• przełyku

• wpustu żołądka

• żołądka

• XII-cy

• Brodawki Vatera

Badanie dolnego odcinka przewodu pokarmowego - ocena:

• anoskopia 7/12 cm

• rektoskopia 30 cm

• kolonoskopia - całe j grube

Endoskopia śródoperacyjna

• choledochoskopia

• kolonoskopia

• biopsje (grubo, cienkoigłowe) BAC

Diagnostyczna punkcja jamy brzusznej - pomiędzy spojeniem łonowym a pępkiem w połowie drogi; przez punkcją opróżnienie pęcherza moczowego

Diagnostyczne otwarcie jamy brzusznej (laparotomia explorative)

• mimo bad diagnostycznych brak rozpoznania

• brak rozpoznania może być ...

Przepukliny brzuszne

Przepukliną - nazywamy uwypuklenie tkanek lub narządów przez ścianę jamy brzusznej która je otacza

Składa się z :

• zawartości worka przepuklinowego

• worka przepuklinowego

• wrót przepukliny

W obrębie jamy brzusznej wyróżniamy:

• przepukliny wrodzone

• przepukliny nabyte

Wyróżniamy przepukliny:

• wolną

• uwiężniętą

• odprowadzalną

• nieoprowadzalną

Podział przepuklin brzusznych

• pachwinowa: skośna, prosta

• udowa

• pępkowa

• kresy białej

• w bliźnie pooperacyjnej

3