STANY NAGŁE W CHOROBACH UKŁADU ODDECHOWEGO.

Hipoksemia - obniżenie ciśnienia cząsteczkowego tlenu we krwi tętniczej (Pao₂),

Hiperkapnia - podwyższenie ciśnienia cząsteczkowego dwutlenku węgla (Pco₂),

Zjawisko auto - PEEP - rozwijające się w płucach zjawisko pułapki powietrznej może powodować wzrost ciśnienia w klatce piersiowej prowadząc do zmniejszenia napływu żylnego, a w następstwie do obniżenia żytu serca,

Zespół Goodpasture'a -

Objaw Westermarka - to poszerzenie cienia centralnej tętnicy płucnej ze zmniejszeniem rysunku naczyniowego płuca po stronie chorego płuca,

Garb Hamptona - to zagęszczenie kształtu trójkątnego lub „klina”, przylegające szeroką podstawą do opłucnej i wskazujące wierzchołkiem na wnękę, najczęściej widoczne w projekcji tylno - przedniej w kącie przeponowo - żebrowym,

Zespół Marfana - zwężenie zastawki aortalnej,

1. Astma oskrzelowa - okresowe objawy nadwrażliwości oskrzelowej i ich odwracalnej obturacji.

• Astma zewnątrz pochodna,

• Astma wewnątrz pochodna,

Obraz kliniczny:

• Świsty,

• Duszności,

• Kaszel,

• Ból opłucnowy,

• Praca dodatkowych mięśni oddechowych,

• Zaburzenia psychiczne,

• Znacznie nasilony wysiłek oddechowy,

• Skrajne zmęczenie (zagrożenie zatrzymania oddychania),

Leczenie:

• Wziewne - β₂ - mimetyki (Albuteral),

• Kortykosteroidy - prednizon,

• Leki antycholinergiczne - bromek ipratropium,

Powikłania:

• Wraz ciśnieniowy,

• Hipotonia,

II. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (p.o.ch.p.) - jest zespołem chorobowym charakteryzującym się przewlekłą dusznością i utrudnionym przepływem powietrza wydychanego.

Rodzaje p.o.ch.p.:

• Rozedma,

• Przewlekłe zapalenie oskrzeli,

Obraz kliniczny:

• Świsty,

• Duszność wysiłkowa,

• Kaszel,

• Praca dodatkowych mięśni oddechowych,

• Oddech przez „zasznurowane usta”,

• Zaburzenia psychiczne,

• Skrajne zmęczenie,

Badanie fizykalne:

• Objawy przewlekłej niewydolności prawo - komorowej,

Leczenie:

• Tlenoterapia,

• Wziewnie β₂ - mimetyki,

• Wziewnie leki antycholinergiczne,

• Kortykosteroidy,

• Teofilina,

III. Niekardiogenny obrzęk płuc (zespół ostrej niewydolności typu dorosłych (NCPE) - jest rodzajem obrzęku płuc rozwijającego się w następstwie nieprawidłowego zwiększania przepuszczalności naczyń płucnych.

Obraz kliniczny:

• Duszności,

• Szybko wzrastający, przyśpieszony oddech,

• Obustronne rzężenia,

Leczenie:

• Tlenoterapia,

• Intubacja i wentylacja mechaniczna,

• Leczenie stanów, które doprowadzają do NCPE,

• Kortykosteroidy,

• Niesteroidowe leki przeciw zapalne,

• Antykoagulanty,

IV. Krwioplucia - oznacza wykrztuszanie krwi, której źródło znajduje się poniżej krtani.

Obraz kliniczny:

• Kaszel,

• Ból w klatce piersiowej,

• Duszność,

• Zaburzenia czynności oddechowej,

• Rzężenia,

• Odma opłucnowa,

• Tarcie opłucnowe,

• Badania krwi,

Leczenie:

• Przyczynowo,

• ABC,

• Umiejscowienie krwawienia i zahamowanie,

V. Zatorowość płucna - dochodzi w tedy, gdy zakrzepy żylne stają się materiałem zatorowym, powodującym zamknięcie światła tętnicy płucnej

Obraz kliniczny:

• Bóle w klatce piersiowej o charakterze płucnym,

• Duszności,

• Krwioplucie,

• Aktywność elektryczna bez tętna,

• Rzężenia,

• Tachykardia,

• Wzmożona aktywność drugiego tonu serca,

• Obrzęki kończyn dolnych,

• Objaw Westermarka,

• Garb Hamptona,

Leczenie:

• ABC,

• Leczenie przeciwzakrzepowe (podajemy heparynę dożylno, aspirynę pod język itp.),

• Leczenie trombilityczne (streptokinaza, itp.),

VI. Płyn w jamie opłucnowej - o obecności płynu mówi się w tedy, gdy jest on widoczny w zdjęciu RTG

Objawy kliniczne:

• Duszność,

• Bóle w klatce piersiowej o charakterze opłucnowym,

• Kaszel,

• Ściszenie szmerów oddechowych,

• Stłumienie wypuku,

• Tarcie opłucne (niekiedy),

Leczenie:

• Tlenoterapia,

• Lecznicza punkcja opłucnej,

VII. Zapalenie płuc - rozwija się w efekcie zakażenia miąższu płucnego

Obraz kliniczny:

1. W typowym zapaleniu płuc:

• Wysoka gorączka,

• Wstrząsające dreszcze,

• Wykrztuszanie ropnej plwociny,

• Kaszel,

• Duszności,

• Bóle w klatce piersiowej,

• Poty,

• Retrakcja klatki piersiowej,

• W atypowym zapaleniu płuc:

• Nasilanie dolegliwości ze strony układu oddechowego,

• Niewielka gorączka,

• Skąpe wykrztuszanie,

• Sinica,

• Rzężenia,

• Szmer oskrzelowy,

• Stłumienie wupuku,

• Wzmożone drżenie głosowe,

Leczenie:

• ABC,

• Leczenie antybiotykami,

VIII. Choroby płuc wywoływane przez Miksobakterie - najczęstszymi przyczynami choroby płuc wywoływanych przez bakterie u ludzi są:

• M. tuberkulosis,

• M. avium-intracellulare,

Gruźlica - obserwuje się wzrost częstości zachorowań na gruźlicę u następujących grup:

• Chorzy zakażenie wirusem HIV,

• Obcokrajowcy,

• Mieszkańcy domów opieki, przytułków i więzień,

• Bezdomni,

• Narkomani stosując dożylne leki odurzające,

Zakażenie płuc wywołane przez M. avium - intracellulare - występuje głównie u:

• Chorych na AIDS,

• Chorych na P.O.Ch.P,

Obraz kliniczny:

• Przewlekły utrzymujący się kaszel - suchy lub z niewielkim odksztuszaniem,

• Krwioplucie,

• Gorączka,

• Nocne poty,

• Chudnięcie i brak apetytu,

• Przyśpieszony oddech,

• Powiększone obwodowo węzły chłonne,

• Wyniszczenie,

• Ściszenie szmerów oddechowych,

• Rzężenia,

• Szmer oskrzelowy,

• Śródskórny odczyn tuberkulinowy,

Leczenie:

• Izolacja chorego,

• Tlenoterapia,

• Antybiotyki,

IX. Odma opłucnowa:

1. Odma zwykła.

• Odma samoistna - może być pierwotna (tj. występuje w przebiegu choroby płuc) i wtórna (tj. występuje bez współistnienia choroby płuc). Czynniki ryzyka odmy samoistnej to:

• Palenie papierosów,

• Zmiany ciśnienia w otoczeniu (nurkowanie i latanie samolotem),

• Wrodzone zaburzenia,

• Współistnienie choroby płuc (astma, p.o.ch.p., zapalenie płuc, guzy, itp.),

• Odma urazowa - bywa następstwem tępego lub ostrego urazu klatki piersiowej,

• Odma prężna - stanowi powikłanie zwykłej odmy, polega na stałym przedostawaniu się powietrza do jamy opłucnowej bez możliwości wydobywania się jej stamtąd.

Obraz kliniczny:

1. Zwykła odma opłucnowa:

• Bóle w klatce piersiowej,

• Duszności,

• Przyśpieszony oddech,

• Tachykardia,

• Ściszenie szmerów oddechowych,

• Nadmiernie jawne wypuki,

• Trzeszczenia podskórne,

2. Odma prężna:

• Spadek ciśnienia tętniczego krwi,

• Rozszerzenie żył szyjnych,

• Przesunięcie tchawicy,

• Ściszenie szmerów oddechowych,

• Słabsza ruchomość klatki piersiowej,

Leczenie:

1. Tlenoterapia,

2. Odma prężna:

• Nakłucie igłą klatki piersiowej,

• Dren do jamy opłucnowej,

3. Odma urazowa:

• Szeroki dren do jamy opłucnowej,

4. Odma samoistna:

• Wtórna odma samoistna:

• Dren o małym przekroju,

• Pierwotna odma samoistna:

• Aspiracja igłą,

• Założenie jednokierunkowego cewniczka,

• Mały dren,

X. Ostra niewydolność oddechowa - to nagłe zaburzenie wymiany tlenu lub dwutlenku węgla, które jest lub może być przyczyną objawów chorobowych lub zgonu

Obraz kliniczny:

1. Dolegliwości:

• Sercowo - naczyniowe:

• Duszność,

• Neurologiczne:

• Splątanie, pobudzenie i dezorientacja,

• Ospałość lub senność,

• Uogólnione drgawki lub śpiączka,

• Sinica,

• Poty,

• Znaczne utrudnienie oddychania,

2. Wynika badania fizykalnego:

• Tachykardia,

• Przyśpieszony oddech,

• Nieznaczny wzrost RR,

• Zwolnienie oddechu,

• Świsty,

• Rzężenia,

• Ściszony szmer oddechowy,

Leczenie:

• Intubacja ustno - tchawicza, cewnik nosowy lub maska twarzowa,

• Tlenoterapia,

• Dwa wkłucia do żył obwodowych,

1

---