Nazwa aminokwasu.	Skrót nazwy międzynarodowej	Wzór chemiczny
Aminokwasy alifatyczne obojętne
Glicyna	Gly
Alanina	Ala
Walina	Val
Leucyna	Leu
Izoleucyna	Ile
Alifatyczne hydroksyaminokwasy
Seryna	Ser
Treonina	Thr
Aminokwasy siarkowe
Cysteina	Cys
Cystyna	Cys-S-S-Cys
Aromatyczne i heterocykliczne aminokwasy
Fenyloalanina	Phe
Tyrozyna	Tyr
Tryptofan	Try
Prolina	Pro
Aminokwasy zasadowe
Lizyna	Lys
Arginina	Arg
Histydyna	His
Aminokwasy kwaśne i ich amidy
Kwas asparaginowy	Asp
Asparagina	Asn lub Asp-NH2
Kwas glutaminowy	Glu
glutamina	Gln lub Glu-NH2

AMINOKWASY  Związki organiczne, pochodne węglowodorów, zawierające co najmniej jedną grupę aminową (-NH₂) i jedną grupę karboksylową (-COOH). Inaczej mówiąc są to kwasy karboksylowe alifatyczne lub aromatyczne, zawierające w cząsteczce oprócz grupy karboksylowej -COOH, grupę aminową -NH₂.
    Aminokwasy są związkami amfoterycznymi: w środowisku o pH niższym od ich punktu izojonowego (pI) występują jako kationy (-NH₃+) i mogą reagować z anionami, natomiast w środowisku o pH wyższym od pI tworzą aniony (-COO-) i reagują z kationami. W pI tworzą jony obojnacze, czyli elektrycznie obojętne.
    Wyróżnia się aminokwasy:
    obojętne (pI przy pH ok. 6,3),
    zasadowe (pI w zakresie zasadowym pH) i
    kwaśne (pI w zakresie kwaśnym pH).
    Aminokwasy naturalne, a zwłaszcza te, które wchodzą w skład białek (z wyjątkiem glicyny) zawierają węgiel asymetryczny i dlatego są optycznie czynne.
    Aminokwasy są związkami biologicznie ważnymi jako materiał budulcowy wszystkich białek, w których połączone są wiązaniami peptydowymi. Niektóre aminokwasy stanowią produkty wyjściowe do biosyntezy ważnych hormonów, np. z tyrozyny powstaje tyroksyna i adrenalina. Rośliny mogą syntetyzować wszystkie aminokwasy, zwierzęta są zdolne do syntezy tylko niektórych (aminokwasy endogenne), natomiast pozostałe (aminokwasy egzogenne) muszą pobierać z pokarmem. Dla większości kręgowców (w tym dla człowieka) aminokwasami egzogennymi są:
    aminokwasy aromatyczne (FENYLOALANINA, TRYPTOFAN),
    aminokwasy o łańcuchach rozgałęzionych (walina, leucyna, izoleucyna) oraz lizyna, treonina i metionina.
    Tyrozyna jest względnie egzogenna, tzn. nie jest wymagany jej dopływ z zewnątrz, jeżeli fenyloalanina jest dostarczana w dostatecznych ilościach.
    Ze względu na charakter reakcji katabolicznych aminokwasy dzieli się na:
    cukrotwórcze (glikogenne), włączające się w metabolizm cukrów oraz
    ketogenne, dostarczające produktów charakterystycznych dla przemiany tłuszczów.
    Odrębną grupę stanowią aminokwasy biorące udział w gospodarce układami zawierającymi jeden węgiel (np. HCHO).
    Aminokwasy naturalne występujące w białkach (wbudowane w procesie translacji):
    glicyna, alanina, seryna, cysteina, walina, leucyna, izoleucyna, metionina, treonina, prolina, arginina, lizyna, tryptofan, histydyna, tyrozyna, fenyloalanina, glutamina, kwas glutaminowy, asparagina, kwas asparaginowy.
    Niektóre aminokwasy naturalne występujące w białkach (powstające przez modyfikację po procesie translacji):
    cystyna, hydroksylizyna, hydroksyprolina.
    Niektóre aminokwasy wolne (nie występujące w białkach):
    ornityna, cytrulina, homoseryna.

Aminokwasy, Aminokwasy, związki organiczne zawierające w cząsteczce przynajmniej jedną grupę aminową -NH₂ (aminy) i karboksylową -COOH (kwasy karboksylowe). Są substancjami krystalicznymi, dobrze rozpuszczalnymi w wodzie. Rozróżnia się aminokwasy np. alifatyczne i aromatyczne, kwasowe i zasadowe. Aminokwasy mają własności amfolitów. Ich cechą charakterystyczną jest tzw. punkt izoelektryczny. Największe znaczenie mają α-aminokwasy (w których grupy: aminowa i karboksylowa znajdują się przy tym samym atomie węgla), tzw. aminokwasy naturalne, będące jednostkami strukturalnymi białek, wykazujące aktywność optyczną (oprócz glicyny) i wchodzące w reakcje charakterystyczne zarówno dla kwasów karboksylowych, jak i dla amin. Z ninhydryną dają związki barwne. Wyodrębniono ich ponad 20. Aminokwasy uczestniczą w biosyntezie wielu związków w komórkach zwierząt, w roślinach i drobnoustrojach. W komórkach (gł. roślin i mikroorganizmów) występują ponadto tzw. aminokwasy niebiałkowe. Rośliny i niektóre drobnoustroje syntetyzują wszystkie aminokwasy białkowe, zwierzęta i pozostałe drobnoustroje - tylko część z nich (aminokwasy endogenne), resztę muszą pobierać z zewnątrz, w pokarmie (aminokwasy egzogenne). Tak więc aminokwasy endogenne, aminokwasy, które organizm sam wytwarza z dostarczonego azotu i związków węgla. Rośliny i pewne drobnoustroje syntetyzują wszystkie aminokwasy występujące w białkach, natomiast zwierzęta (a także człowiek) i pozostałe drobnoustroje tylko część aminokwasów Dla człowieka aminokwasami endogennymi są: alanina, glicyna, prolina, histydyna, arginina, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy oraz odpowiedniki amidowe tych kwasów. Natomiast reszta aminokwasów to aminokwasy egzogenne, , czyli te które organizm musi pobrać ze środowiska zewnętrznego, gdyż nie potrafi ich zsyntetyzować. Dla człowieka aminokwasami egzogennymi są: treonina, tryptofan, fenyloalanina, lizyna, leucyna, izoleucyna, metionina i walina. Aminokwasy otrzymuje się w wyniku reakcji α-chlorowcokwasów z amoniakiem lub przez syntezę Streckera, także z hydrolizatów białkowych (hydroliza) za pomocą chromatografii jonowymiennej (polipeptydy).

---