1. Geneza i rodzaje autyzmu wczesnodziecięcego
Zgodnie z powszechnie przyjmowanymi definicjami autyzmu stanowi on niepełnosprawność rozwojową poważnie ograniczającą i mogącą trwać przez całe życie. Ujawnia się ona w ciągu pierwszych 3 lat życia. Występuje u około 15-rga dzieci na 10000 urodzeń. Cztery razy zdarza się częściej u chłopców niż u dziewcząt. Autyzm może występować w izolacji lub w powiązaniu z innymi zaburzeniami, które uszkadzają funkcje mózgu, np.: schorzenie wirusowe, zaburzenia metaboliczne, epilepsja.
Objawami autyzmu wczesnodziecięcego są:
Zaburzenia w sferze funkcjonowania społecznego. Niezdolność do nawiązywania kontaktów społecznych. Mogą traktować osoby wokół siebie z widoczną obojętnością a nawet nie rozpoznawać ich. Może się wydawać, że dziecko patrzy przenikając wzrokiem przez innych. Kontakt wzrokowy przelotny.
Zaburzenia werbalnej i niewerbalnej komunikacji:
Opóźnienie w rozwoju językowym;
Odwracanie zaimków osobowych; dzieci autystyczne nie mówią,ja"
Echolalia bezpośrednie - polegają na tym, że dziecko powtarza dosłownie skierowane do niego pytania, z zachowaniem tej samej struktury gramatycznej lub też powtarza sylaby, wyrazy i zdania bezpośrednio usłyszane.
Echolalia opóźnione - wyrażają się tym, że dziecko przytacza całe zdania, teksty, które słyszało znacznie wcześniej.
Stereotypie działań i zainteresowań. Powtarzające się w trakcie zabawy sztywne zachowania.
Nieprawidłowe reagowanie na bodźce zmysłowe;
Ataki lęku, napady złego humoru - samookaleczanie się, autoagresja;
Nadpobudliwość. Są skłonne do nadmiernej aktywności, przejawiają krótki okres skupienia uwagi;
Dążenie do niezmienności. Gdy pojawiają się jakieś zmiany dziecko staje się niespokojne. Wielu rodziców twierdzi, że ich dziecko nie lubi przestawiania mebli, podróży, świąt;
Dziecko autystyczne może być bardzo konkretne w myśleniu. Myśli obrazowo, przestrzennie natomiast nie jest zdolne poradzić sobie z pojęciami abstrakcyjnymi.
Pierwsze trzy z wymienionych objawów są objawami osiowymi, na których opiera się diagnoza autyzmu wczesnodziecięcego.
Barbara Rożek „Autyzm wczesnodziedęcy"
1