BAZA NOCLEGOWA
Baza noclegowa → obejmuje obiekty stałe i sezonowe oraz ogólnodostępne i środowiskowe.
Główne obiekty noclegowe
- hotele i hotele turystyczne
- pensjonaty
- domy wycieczkowe i domy turysty
- schroniska
- schroniska młodzieżowe
- motele, zajazdy
- kempingi i pola biwakowe
- ośrodki turystyczne
- ośrodki wczasowe
- ośrodki wypoczynku świątecznego
- obiekty kolonijne
- pokoje gościnne prywatne (kwatery prywatne)
Obiekty hotelarskie
wielkoblokowe
małe
ad 1)
- hotele kongresowe
- hotele miejskie (wszystkich wielkości i kategorii)
- hotele wczasowe (pensjonaty, uzdrowiska, h. turystyczne)
- motele (podmiejskie)
- domy wczasowe, obiekty kolonijne
ad 2)
- schroniska i schrony górskie
- schroniska nizinne (stanice nizinne)
- stanice wodne
- schroniska młodzieżowe
- zajazdy przydrożne
- domki mieszkalno-rekreacyjne (tzw. drugie domy)
- obiekty będące zabudową sezonowo użytkowanych ośrodków wczasowych i moteli wypoczynkowych
Obiekty hotelarskie - organizacja
Hall główny:
- powierzchnia musi wynosić minimum 50 m2
Funkcje:
● rezerwacja → stanowiska pierwszego i ostatniego kontaktu z gościem
● informacja i wydawanie kluczy do poszczególnych jednostek mieszkalnych (do pokoi)
● przyjmowanie należności za pobyt i świadczone usługi
Zaplecze hallu głównego (aneks):
● gabinet kierownika
● pomieszczenia centrali telefonicznej
● odrębne pomieszczenie telefaksów (na ogół dostępne dla gości z hallu recepcyjnego)
● odrębne pomieszczenie dla komputerów z dostępem do Internetu i poczty elektronicznej
● pomieszczenia na sejf
● pomieszczenia na centralną dyspozytornię, mieszczące w sobie: centralną tablicę informacyjną, tablicę pracy klimatyzacji, centralnego ogrzewania i wentylacji, tablicę sygnalizacji przeciwpożarowej, stanowisko poczty pneumatycznej, centralny zegar itp.
● radiowęzeł
Zaplecze administracyjne:
● gabinety dla członków dyrekcji
● pomieszczenia dla pracowników administracyjnych
Pokoje towarzyszące:
● archiwum
● wewnętrzna komunikacja pozioma
● węzeł sanitarny dla kobiet i mężczyzn
Zaplecze gospodarcze - zespół warsztatów:
- stolarski
- tapicerski
- szklarski
- malarski
- hydrauliczny
- mechaniczny
- dźwigowy
- elektryczny
- teletechniczny
- konserwatora zieleni
Najczęściej jednak występują warsztaty:
- ślusarsko-instalacyjny
- elektrotechniczno-radiowy
- tapicersko-stolarski
Zaplecze socjalne personelu:
- stołówka pracownicza, kuchnia, bufet i magazyn
- świetlica
- przychodnia (gabinet zabiegowy, lekarski, dentystyczny, poczekalnia, węzeł sanitarny)
- szatnie (przebieralnie) z przyporządkowanymi im urządzeniami sanitarnymi (prysznice, WC) i pokojem odpoczynku
Motel = obiekt gospodarczo samowystarczalny, zlokalizowany przy głównych arteriach wylotowych, autostradach, skrzyżowaniach, punktach przekraczania granic oraz na obrzeżach większych miast.
Wyposażenie motelu:
urządzenia terenowe
urządzenia usługowe
urządzenia gospodarcze
zespoły zabudowy zwartej (pawilony usługowe i mieszkalne)
ad 1)
Są to małe formy architektury:
- zieleń
- ogrodzenie
- drogi
- parkingi
- miejsca rekreacji i gier sportowych
- oświetlenie
ad 2)
Zalicza się do nich:
- stację paliw z warsztatem napraw
- parkingi pojazdów przy części mieszkalnej
W motelu:
- prasowalnię
- pomieszczenia do czyszczenia odzieży
ad 4)
Wyposażenie pawilonu głównego:
- recepcja
- sala konsumpcyjna
- bufet
- kiosk
- pomieszczenie klubowe
Pensjonat = obiekt hotelarski przydatny szczególnie w organizacji turystyki wypoczynkowej rodzin z dziećmi
Cechy charakterystyczne pensjonatu:
- niewielka liczba miejsc noclegowych (30-40)
- oferuje nocleg z całodziennym wyżywieniem
Dom turysty i hotel turystyczny = obiekt zlokalizowany w ośrodkach miejskich lub w miejscowościach o dużym ruchu turystycznym, stanowiąc niejednokrotnie ośrodek dyspozycyjny ruchu turystycznego.
Usługi żywieniowe w domu turysty/hotelu turystycznym:
- w restauracji o ograniczonym asortymencie potraw lub barze samoobsługowym
- możliwość korzystania z kuchni turystycznej oraz często kawiarni i klubu
Urządzenia terenowe domu turysty/hotelu turystycznego:
- kryte i otwarte tarasy
- zieleń i tereny rekreacyjne
- parkingi
- podwórze gospodarcze
Dodatkowe usługi oferowane przez dom turysty/hotel turystyczny:
- wypożyczalnia sprzętu turystycznego
- suszarnia odzieży
- agenda poczty
- klub organizacji turystycznej z barem kawowym, czytelnią itp.
Dom wycieczkowy = obiekt całoroczny, przeznaczony na krótkotrwałe, kilkudniowe pobyty o charakterze przelotowym.
Cechy charakterystyczne domu wycieczkowego:
- usługi hotelu dziennego (urządzenia sanitarne, przechowalnia bagażu)
- skromne pomieszczenia ogólnego użytkowania (salki wypoczynkowe i klubowe)
- lokalizacja opodal głównych węzłów komunikacyjnych lub arterii miejskich
Obiekty wynajmowane i timeshare
Wynajem domu = sposób korzystania z zakwaterowania bez obsługi
Cecha charakterystyczna prywatnego wynajmu → duża atrakcja dla turystów (zajmowany dom jest podobny do obiektów zamieszkanych przez ludność miejscową) → lepszy kontakt z ludnością miejscową → poznanie tradycji i zwyczajów regionalnych
Timesharing = odmiana wynajmu domu z tą różnicą, że polega to na wykupywaniu udziału w apartamencie, mieszkaniu, domu lub domku letniskowym, wykorzystując go jako własny w określonym czasie w roku. Okres wykupu trwa zwykle 1 tydzień.
Małe obiekty hotelarskie, mieszkalne i obozowiskowe sezonowego
użytkowania
Grupa I:
- schrony
- niektóre schroniska
- domki rekreacyjne (tzw. drugie domy)
- obiekty najmniejsze typu cabin, będące często zabudową niektórych przyzakładowych ośrodków wczasowych lub kempingów
Grupa II:
- większe schroniska górskie
- zajazdy
- obiekty typu bungalow
Schron = obiekt dwusezonowy (na lato i zimę), jednopomieszczeniowy, wyposażony w piec (kominek) i zabezpieczający zatrzymanie w ogrzewanym pomieszczeniu (np. szałas). Najmniejszy obiekt tego rodzaju chroni przed uciążliwymi warunkami termicznymi w górach.
Schrony kilkupomieszczeniowe → umożliwiają magazynowanie sprzętu turystycznego oraz suszenie odzieży
Schronisko wysokogórskie = obiekt większy od w/w, posiadający stałą obsługę, przynajmniej jedno- lub dwuosobową.
Wyposażenie schroniska wysokogórskiego:
- pokój prowadzącego schronisko (łóżko, stół, krzesło, szafa na rzeczy, kuchnia z trzonem elektrycznym lub na gaz propan-butan, zlew)
- bufet
- pomieszczenie magazynowe na produkty spożywcze
- jadalnia (stoły, krzesła/ławy)
- sanitariaty
- magazyn koców i bielizny
- przechowalnia nart
Schronisko górskie = obiekt zbliżony do tradycyjnych hoteli zarówno pod względem organizacji obsługi, jak i poziomu i zakresu świadczeń
Cechy charakterystyczne schroniska górskiego:
- samowystarczalność gospodarcza
- lokalizacja poniżej szczytów i źródeł wody w ramach zapewnienia grawitacyjnego systemu zasilania
- usługi gastronomiczne są ograniczone do jadłodajni serwującej posiłki typu barowego oraz do stanowiska do samodzielnego przyrządzania i spożywania posiłków i zmywania naczyń
Bacówka = obiekt posiadający do 30 miejsc noclegowych.
Cechy charakterystyczne bacówki:
- skromne wyposażenie
- usługi gastronomiczne ograniczone do bufetu i kuchni turystycznej
Schronisko nizinne (stanica) = obiekt na ogół mniejszy od schroniska górskiego. Pokrewne są tu chaty i pałacyki myśliwskie oraz leśniczówki.
Wyposażenie schroniska nizinnego (stanicy):
- zaledwie kilka pomieszczeń sypialnych z pryczami
- ogólne urządzenia higieniczno-sanitarne
- kuchnia turystyczna (posiłki przyrządzane przez turystów z przyniesionej przez nich żywności)
Stanica wodna = odmiana schroniska nizinnego, zlokalizowana w pobliżu cieku wodnego lub jeziora i stanowiąca obiekt etapowy dla wodniaków. Występuje w postaci domków letnich typu cabin (domków kempingowych). Wyposażona jest niejednokrotnie w wypożyczalnię sprzętu wodnego.
Pokrewne są tzw. rybakówki → obiekty bez obsługi, lecz chroniące np. przed deszczem. Dostępne są one na ogół tylko dla członków związku wędkarskiego.
Schronisko młodzieżowe = obiekt zlokalizowany sezonowo zwykle w szkole, a w charakterze całorocznym - w oddzielnym budynku.
Cechy charakterystyczne schroniska młodzieżowego:
- wyposażenie schroniska młodzieżowego zwykle bardzo skromne
- możliwość przygotowania posiłku jedynie we własnym zakresie przez grupę turystów
Zajazd przydrożny (gościniec) = schroniska dla zmotoryzowanych.
Kempingi
Rodzaje:
przelotowy
miejski
pobytowy
ad 1)
Jest zlokalizowany przy głównych węzłach komunikacyjnych i szlakach turystycznych.
ad 2)
Jest umiejscowiony na obrzeżach miast w zasięgu sieci komunikacyjnej.
ad 3)
Ma wysoki standard wyposażenia, szerokim programie usług socjalnych, gastronomicznych, sportowo-rozrywkowych.
Świadczenia kempingu:
- usługi noclegowe
- umożliwianie przygotowywanie posiłków
Wyposażenie kempingu:
- namioty, samochody mieszkalne, przyczepy samochodowe
- domki turystyczne, pawilony
- pawilon administracyjno-gospodarczy (opodal wjazdu na teren kempingu, w miejscu widocznym z głównego szlaku komunikacyjnego)
- urządzenia sanitarne
- parking
- warunki do rekreacji
Ośrodek turystyczny = rozwinięta forma obozowisk o podobnych zadaniach funkcjonalnych, przy wyższych standardach i znacznie rozbudowanych programach usługowych (sport i rekreacja). Cechuje go samowystarczalność gospodarcza usług i świadczeń.
Grupy funkcjonalne:
● mieszkalna (pawilony mieszkalne)
● ogólnego charakteru użytkowania (pomieszczenia konsumpcyjne, klubowe)
● administracyjno-gospodarcza (biura, zaplecze gospodarcze itp.)
● urządzenia terenowe (sport, rekreacja i komunikacja)
Gospodarstwo agroturystyczne = gospodarstwo prowadzone przez rolników, którzy w dużej mierze ograniczyli produkcję rolną. Oferuje ono nocleg z możliwym pełnym wyżywieniem. Turyści uczestniczą z gospodarzami nieraz w pracach polowych, dzięki czemu poznają tradycje i zwyczaje danego regionu.