Rzymski proces skargowy, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)


Rzymski proces skargowy

Delicta publica, które bezpośrednio godziły w interes państwa i delicta privata, ścigane w procesie cywilnym na skutek skargi pokrzywdzonego

Delicta publica sądzone przez zgromadzenia ludowe, z czasem mniejsze trybunały, powstały tak jakby komisje zgromadzenia ludowego questiones, pierwszy przestępstwa o naduzycie władzy lex caluprnia, z czasem stało się sądem stałym

Skład: pretor i sędziowie wybierani corocznie przez zgromadzenie ludowe sposród obywateli. Do konkretnej sprawy przez losowanie

Stadia:

In iure- przed pretorem

- postulatio rei- prośba obywatela o dopuszczenie go do skargi, który odpowiadał za przekręcenie materiału dowodowego w celu uzyskania w porozumieniu z oskarzonym jego uniewinnienia, za zupełne zaniechanie oskarżenia w porozumieniu, za fałszywe oskarżenie

- wstępne badanie postulatio: przyjecie lub odrzucenie skargi, decydował który z oskarżycieli, jeśli było ich kilku bedzie lepiej skarge popieral, pozostali mogli sie przylaczyc

- gdy przyjał skargę przyjmował od oskarżyciela pisemne oswiadczenie w którym określał oskarżonego, zarzucany mu czyn, naruszona ustawe oraz odbierał przysięgę popierania oskarżenia

- przesłuchanie oskarzonego, przyznanie do winy- kara

- gdy oskarżony nie przyznał się do winy, pretor wyznaczał rozprawę, oskarżyciel otrzymywał uprawnienie do prowadzenia śledztwa, dowodów

In iudicio

- jawna, ustna rozprawa przed sędziami, przewodniczył pretor, formalne kierownictwo

- sąd był bierny, badał tylko legitymacje oskarżyciela

- przemówienie stron (oskarżyciel oskarżony)

- post. dowodowe bezpośrednio przed sądem

- swobodna ocena sądu

- wyrok w tajnym głosowaniu na tabliczkach bez udziału pretora condemno- winien, absolvo- niewinien, non liquet- wstrzymanie od głosu, gdy takich najwiecej ponowne rozpoznanie sprawy

Brak środka zaskarżenia

Z czasem sadownictwo urzednicze

Powszechny niemiecki proces karny:

- mimo wyróżnionych 2 form inquisitio i accusatio, ta druga nie miała znaczenia

- prowadzony przez jedna osobe

- wyłączona jawność

Stadia:

- inquisitio generalis

- proces wszczynany z urzędu, gdy pojawiało się osławienie, brak skargi

- w celu ustalenia faktu popełnienia przestępstwa oraz zebraniu poszlak przeciw okreslonej osobie

- inquisitio specialis zarządzane było uchwałą sądu

- przeciwko oznaczonej osobie, właściwie przedmiot procesu

- osadzany był w więzieniu, zbierano dowody przeciwko niemu

- królową dowodów było przyznanie się do winy

- dowody utrwalane w aktach sprawy

Ustawowa ocena dowodów: minimalne warunki dowodowe na stosowanie tortur, zakaz skazania tylko z powodu poszlak. Ustawa narzucała sędziemu watość poszczególnych dowodów. Dowody pełne (np. Przyznanie się oskarżonego do winy, zeznania 2 wiarygodnych świadków) i dowody niepełne( np. Zeznania jednego świadka) - upoważniały np. Do wszczęcia inkwizycji specjalnej

Negatywna i pozytywna teoria dowodów formalnych, tzn brak dowodu określonego w ustawie powodował, że okolicznośc nie mogła byż uznana za udowodnioną oraz istnienie pewnych dowodów powodowało przyjecie danej tezy za udowodniona i skazanie

Sąd wyrokujący nie przeprowadzał dowodów bezpośrednio

Namiastka środka odwoławczego w postaci środka ostatecznej obrony, który powodował ponowne rozpoznanie sprawy

Mozliwość zwracania się o porade prawna do sądu wyższego rzędu lub do wydziału prawa, z czasem opinie taka traktowano jak wyrok sądu

Wyroki pośrednie:

- absolutio ab instantia, czyli uwolnienie od instancji, oskarżony nie był uznany za winnego z powodu braku dostatecznych dowodów, pozostawał w stanie podejrzenia

- wyrok z podejrzenia, to wyrok na podstawie poszlak, dowodów niepełnych, stanowiących wartość połowy lub więcej niż połowy dowodu karę zmniejszano więc o połowę

Angielski proces karny:

- charakterystyczny system sądów przysięgłych

- orzekają tylko w I instancji albo w zakresie oddania pod sąd

Skład: prezydium( formalne kierownictwo, rozstrzyganie incydentalnych kwestii, instruowanie przysięgłych- podsumowanie procesu, pouczenie co do zasad prawnych i zasad oceny dowodów, konsekwencje prawne werdyktu) i ława przysięgłych

Sedziowie przysięgli wylosowani w danym okręgu

- sędziowie faktu

3 postaci ławy przysięgłej:

- mała ława- 12- werdykt o winie oskarzonego

- wielka ława- 12-23- oddanie przed sąd pod sąd małej ławy

- ławy koronera- 7-11- oddanie pod sąd małej łay w sprawie śmierci gwałtownej

Oskarżony ma prawo sprzeciwu wobec aktu oskarżenia, który sąd może uznac za sluszny i odrzucic oskarżenie w innym przypadku jawna rozprawa. W razie przyznania się do winy nie prowadzi się dalszej rozprawy

Do czasu wydania werdyktu sędziowie nie mogą opuścić sali, ani kontaktować się ze światem zewnętrznym. Werdykt obejmuje wyłącznie stan faktyczny. Zapda jednomyslnie. W razie braku jednomyślności przewodniczący rozwiązuje ławę i przekazuje sprawę innemu kompletowi

Przebieg:

- przemówienie oskarżyciela, przedstawia dowody, oskarżony i obrońca mogą zadawać krzyżowe pytania, oskarżony może ograniczyć się do krytyki zarzutów i dowodów

- obrona pozytywna oskarżonego, przemówienie, dowody, oskarżyciel może zadawać krzyżowe pytania

- końcowe przemówienia

- instruowanie przysięglych

- wyrok ogłasza przewodniczacy

Francuski proces karny mieszany:

- post. przygotowawcze oparte na modelu inkwizycyjnym

- post. jurysdykcyjne oparte na modelu skargowym

Sądy:

- sądy Policji prostej w sprawach o wykroczenia, jednoosobowo

- śady policji poprawczej w sprawach o występki, kolegialnie

- sądy apelacyjne, przy których działały sądy przysięgłych- 12, sędziowie faktu, a werdykt zapadał większością głosów, w sprawach o zbrodnie, przewodniczył trybunał, który prowadził post. dowodowe

- sąd kasacyjny- odwoławczy

Prokuratura, scentralizowana, hierarchicznie podporządkowana, dewolucja, substytucja, jednoosobowe kierownictwo, podporządkowana władzy wykonawczej

Post. przygotowawcze mogły przybrać formę:

- dochodzenia, wykroczenia, występki, przez organy policji lub prokuratora, uzyskane materiały nie mogły byćwykorzystane przed sądem

- śledztwa, fakultatywnie występki, zbrodnie, przez sędziego śledczego, sformalizowane, materiał dowodowy mógł być odczytany na rozprawie. Akta śledztwa przedstawiano izbie oksarżeń przy sądzie apelacyjnym, badałą sprawę pod względem faktycznym i prawnym, sprawa mogła ulec umorzeniu, przekazaniu sądowi policji lub postawić w stan oskarzenia, prokurator wnosił wtedy akt oskarzenia

Dowody w post. jurysdykcyjnym przeprowadzał sąd

Rozprawa jawna, ustna, bezposrednia, swobodna ocena

Wyrok podlegał zaskarżeniu, 3 instancje

Sąd policji prostej- sąd policji poprawczej- kasacja

Sąd policji poprawczej- sad apelacyjny- kasacja

Sąd przysięgłych- brak apelacji, sprawa podlegałą ponownemu rozpoznaniu- kasacja

Rozpoznawał sprawe pod katem naruszenia prawa, w razie potrzeby wyrok uchylony i

przekazany do ponownego rozpoznania

Polski proces karny:

Po rozbiorach:

3 ustawy

- 1877 niemiecka ustawa procesowa

- 1864 Królestwo Polskie- ustawa o sądowym post. karnym

-1873 austriacka ustawa postępowania karnego

Rozporządzenie Przydenta RP 1928:

- prawo ustroju sądów powszechnych

-kpki

System sądów:

- sądy grodzkie, drobne przestępstwa, jednoosobowo

- sądy okręgowe, we wszytskich sprawach niezastrzezonych dla innych sądów, z reguły kolegialnie, najcięższe zbrodnie i przestępstwa polityczne skład sądu przysięgłych, tylko w byłym zaborze austriackim; sądy II instancji od sądów grodzkich

- sądy apelacyjne, sądy II instancji do sądów okręgowych

- Sąd Najwyższy, III instancja, II w sprawach sądów przysięgłych

Prokuratura zbudowana na zasadach francuskich

Oskarżycielem publicznym był prokurator, w sądach grodzkich także policja, pokrzywdzony jako oskarzyciel prywatny, instytucja skargi subsydiarnej, powództwo adhezyjne

Dwie formy post. przygotowawczego:

- dochodzenie, prowadzone przez policje i prokurature, uzyskane materiały nie mogły być wykorzystane przed sadem, czynnosci sądowe w celu zabezpieczenia dowodów mogły być dokonywane ale tylko przez sedziego śledczego lub grodzkiego, tylko w wypadkach nie cierpiących zwłoki. Oskarżyciel publiczny jeśli uznał że postępowanie sadowe powinno być wszczęte składał wniosek o wszczęcie śledztwa lub wnosił akt oskarżenia do sądu

- śledztwo, obligatoryjne w sprawach sądu przysięgłych i popieranych przez oskarżyciela publicznego w innych wypadkach na wniosek prokuratora, oskarżonego, zarządzenie sądu. Sledztwo prowadził sędzia śledczy, spisywany był protokół

Możliwość stosowania środków zapobiegawczych

Umorzenie post. przez sędziego śledczego za zgodą lub na wnisoek prokuratora

W razie istnienia podstaw do rozprawy głownej sędzia śledczy przesłuchiwał oskarżonego, zawiadamiał o treści dowodów i wydawał postanowienie o zamknięciu śledztwa. Prokurator wnosił akt oskarżenia

Post. głowne:
- przygotowanie do rozprawy głownej- sprzeciw wobec aktu oskarżenia rozpoznawany przez sąd

- rozprawa głowna jawna, ustna, kontradyktoryjna, bezpośredniość, wysłuchanie stron, wyrokowanie

3 instancje

- apelacja od wyroków sądów grodzkich i sądów okręgowych, nie ma wymogów podania przyczyny apelacji, wszelkie uchybienia,od wyroku uniewinniajacego, sąd miał przeprowadzić całe post. dowodowe, sprawę rozpoznawano w granicach apelacji, w szerszym zakresie w wypadkach przewidzianych w ustawie

- zażalenie na postanowienie i zarzadzenie, gdy zamykały droge do wydania wyroku

- od wyroków w drugiej instancji i od wyroków sądów przysięgłych oraz od wyroków karno- administracyjcnych w I instancji do SN, obraza przepisów postepowania sadowego, błdena kwalifikacja prawna i wymierzenie kary, z urzędu przyczyny bezwzględne, sąd oddalał kasację lub uchylał wyrok, sprawę umarzał lub uznawał orzeczenie za niewazne Kasacja Prokuratora SN w obronie ustawy od każdego prawomocnego orzeczenia, jej celem ustalenie wykładni

Wznowienie post.:

- propter falsa na korzysc i niekorzysc

- na korzysc de novis

Zmiany w 1932 roku wprowadziły terminy dowodowe, 2 tygodnie od doreczenia oskarżonemu aktu oskarżenia, póżniej mogl byc odrzucony, szersza możliwość odczytywania protokołów z post. przygotowawczego, pozniej zniesiono instytucje oskarzyciela posilkowego, zniesiono zakaz reformationis in peius przy kasacji

Lata 1949-50

- wporwoadzenie ławników w I instancji

- kolegialność skladow sedziowskich

- umoicniona rola prokuratora, Prokuratura podporzadkowana Radzie Państwa

- 2 instancje i środek odwoławczy rewizja

- wprowadzenie nadzwyczajnego środka odwoławczego rewizji nadzwyczajnej

- wytyczne wymiaru sprawiedliwości

- system sadow dostosowany do systemu administracyjengo pansta (powiatowe, wojewodzkie, SN)

1955

przywrócono pod\ział na śledztwo i dochodzenie, instytucja przedstawienia zarzutów, terminy stosowania tymczasowego aresztowania

1969- KPK

kk i kkw

1971- kks, kw

1982- post. w sprawach nieletnich



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Koszty procesu i oplaty sadowe, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
Koszty procesu i oplaty sadowe, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
Postepowanie przygotowawcze, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
PK w sprawach podlegajacych orzecznictwu sadów wojskowych, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
Zakres kontroli odwoawczej, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
Wstpne badanie sprawy na posiedzeniu, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)
Uprawnienia przewodniczcego skadu, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)
Postpowanie ponowne, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)
Cz wstpna rozprawy gwnej, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)
Udzia stron i penomocnikw na pos przyg, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
Czynnoci zwizane z organizacj rozprawy, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
Rozstrzygnicia sdu odwoawczego, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)
Postepowanie przygotowawcze, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
PK w sprawach podlegajacych orzecznictwu sadów wojskowych, STUDIA, Postępowanie karne (KPK)(1)
Uczestnicy procesu czynnosci procesowe, Studia, Postępowanie karne
WYKŁADY. KPK. (67 STRON), PRAWO, STUDIA, POSTĘPOWANIE KARNE
Czynnoci procesowe, Postępowanie karne (KPK)

więcej podobnych podstron