Postepowanie przygotowawcze

Zadania i funkcje postepowania przygotowawczego

1. Postepowanie przygotowawcze jest pierwszym stadium procesu karnego

• Wystepuje tylko przy przestepstwie sciganym z oskarzenia publicznego

2. Zadania postepowania przygotowawczego (art. 297 k.p.k.)

• 
  Ustalenie czy byl czyn zabroniony i czy bylo to przestepstwo

• „uzasadnione podejrzenie” popelnienia przestepstwa” ma sie zamienic
  w pewnosc, ze do przestepstwa doszlo;
  inaczej postepowanie nalezy umorzyc - art. 17 § 1 pkt1 k.p.k.

• wykrycie i ewentualne ujecie sprawcy

• 
  inaczej nalezy umorzyc wobec niewykrycia sprawcy

• jesli sprawcy nie mozna ujac to postepowanie sie zawiesza - art. 22 k.p.k.

• zebranie danych o sprawcy (z art. 213 i 214 k.p.k.)

• wyjasnienie okolicznosci sprawy (pokrzywdzeni, rozmiar szkody)

• rowniez okolicznosci decydujace o umyslnosci czy zamiarze,
  wylaczeniach odpowiedzialnosci, stopniu spolecznej szkodliwosci

• ustalenie pokrzywdzonych ma pozwolic im wystapic w postepowaniu
  przygotowawczym - art. 299 § 1 k.p.k.

• zebranie, zabezpieczeni i utrwalenie dowodow dla sadu

3. W niektorych sytuacjach mozna nie przeprowadzac wszystkich czynnosci w postepowaniu przygotowawczym

• Art. 335 § 2 k.p.k.

• Art. 325 § 4 k.p.k. - dochodzenie moze byc ograniczone do tego co niezbedne dla wniesienia aktu oskarzenia

4. Funkcje postepowania przygotowawczego

• Funkcja przygotowawcza - przygotowanie do podjecia odpowiedniej decyzji procesowej, oraz przygotowanie sprawy do jej sadowego rozpoznania

• Funkcja profilaktyczna - postepowanie przygotowawcze ma zapobiegac przestepstwom przez wyjasnienie okolicznosci sprzyjajacych czynowi - art. 297 § 2 k.p.k.

Wszczecie Postepowania przygotowawczego

Podstawa wszczecia postepowania przygotowawczego

1. Art. 303 i 325a k.p.k. podstawa do wszczecia sledztwa lub dochodzenia jest uzasadnione podejrzenie popelnienia przestepstwa

• Nie potrzeba pewnosci ale i nie wystarczy zwykle podejrzenie

• Jesli chociaz jedna z poprawnie zbudowanych wersji zdarzen mowi o przestepstwie to nalezy przyjac, ze zachodzi „uzasadnione podejrzenie popelnienia przestepstwa”

2. Prawdopodobienstwo musi obejmowac:

• Sam czyn (zdarzenie faktyczne)

• Wypelnienie przez czyn znamion przestepstwa

• Brak wylaczenia karalnosci

Zrodla informacji o przestepstwie

1. Art. 304 § 1 k.p.k. - kazdy ma spoleczny obowiazek powiadomic prokurature lub Policje o przestepstwie sciganym z urzedu

• Jednak za nieujawnienie przestepstw wymienionych w art. 240 k.k. grozi odpowiedzialnosc karna

2. Prawny obowiazek zawiadomienia spoczywa na instytucjach rzadowych i samorzadowych, ktore dowiedzialy sie o przestepstwie sciganym z urzedu w ramach swej dzialalnosci - art. 304 § 2 k.p.k.

3. Zawiadomienie pochodzace od pokrzywdzonego - art. 49 k.p.k.

4. Zawiadomienia anonimowe

• Powinny byc sprawdzone (czynnosci sprawdzajace - art. 302 k.p.k.) i ew. Wszczecie postepowania przygotowawczego

5. Samooskarzenie

• Jesli jest ustne to nalezy spisac z niego protokol (art. 143 § 1 pkt1 k.p.k.)

6. Artykul prasowy, program telewizyjny lub radiowy

7. Ujawnienie w ramach dzialan wlasnych organow scigania (okreslonych w prawie policyjnym)

• Sa to czynnosci operacyjno-techniczne

Czynnosci sprawdzajace (art. 307 k.p.k.)

1. Podejmowane sa przed wszczeciem postepowania przygotowawczego 9art. 307 § 1 i 5 k.p.k.)

• Wiec w razie stwierdzenia braku postaw do prowadzenia postepowania przygotowawczego nie podejmuje sie decyzji o umorzeniu, lecz odmowie wszczecia postepowania przygotowawczego

2. Trzy formy postepowania sprawdzajacego:

• Zadanie uzupelnienia w wyznaczonym terminie danych zawartych w zawiadomieniu o przestepstwie

• Uzupelnienie danych zawartych w zawiadomieniu o przestepstwie przez przesluchanie zawiadamiajacego jako swiadka

• Dokonanie sprawdzenia faktow przez sam organ (przez czynnosci operacyjno-rozpoznawcze)

3. W postepowaniu sprawdzajacym nie przeprowadza sie:

• Dowodu z opinii bieglego

• Czynnosci wymagajacych spisania protokolu

• Poza ustnym zawiadomieniem o przestepstwie, wnioskiem o sciganie i przesluchaniem zawiadamiajacego

4. Nie powinno trwac dluzej niz 30 dni od otrzymania zawiadomienia o przestepstwie

• Jest to termin instrukcyjny, ale po 6 tygodniach bezczynnosci mozna wniesc skarge na bezczynnosc - art. 306 § 3 k.p.k.

Postanowienie o wszczeciu sledztwa lub dochodzenia

1. Gdy jest uzasadnione podejrzenie popelnienia przestepstwa wydaje sie postanowienie o wszczeciu sledztwa (art. 303 k.p.k.) lub dochodzeniu (art. 325b k.p.k.)

• Zawiera ono czyn i kwalifikacje prawna

• Rozpoczyna postepowanie w sprawie (in rem)

2. Postanowienie o wszczeciu sledztwa wydaje prokurator lub Policja (art. 305 k.p.k.) ale Policja niezwlocznie przesyla prokuratorowi odpis

• Uprawnienia policji przysluguja tez (art. 312 k.p.k.):

• SG, ABW, CBA w zakresie ich dzialalnosci

• Innym organom na podstawie przepisow szczegolnych (np. ZW)

3. Postanowienie o wszczeciu dochodzenia wydaje prowadzacy postepowanie

• Moze byc wlaczone w protokol z art. 304a k.p.k. (protokol z przyjecia ustnego zawiadomienia o przestepstwie i przesluchania w charakterze swiadka osoby zawiadamiajacej)

• Podstawowym organem prowadzacym dochodzenie jest Policja

• O wszczeciu nie trzeba zawiadamiac prokuratora (art. 325c § 3 k.p.k.)

• Niemozliwy jest wiec niekiedy nadzor prokuratora nad dochodzeniem

4. Po otrzymaniu zawiadomienia o popelnieniu przestepstwa nalezy niezwlocznie:

5. Wyjatkowa sytuacja - prokurator przylaczajacy sie do postepowania w sprawie przestepstw sciganych z oskarzenia prywatnego moze podjac decyzje o wszczeciu postepowania przygotowawczego

Faktyczne wszczecie postepowania przygotowawczego

1. Art. 308 k.p.k. wszczecie postepowania bez postanowienia - przez czynnosci faktyczne

• Jest to dochodzenie w niezbednym zakresie/ dochodzenie zapobiec zajace

• Moze zajsc w kazdej sprawie

• Przeslanki dla przeprowadzenia takich czynnosci:

• Uzasadnione podejrzenie popelnienia przestepstwa

• Wypadek niecierpiacy zwloki

• Wszczecie postepowania przygotowawczego nastepuje w momencie dokonania pierwszej czynnosci procesowej

• Czynnosci takie moga byc dokonywane przez najwyzej 5 dni od pierwszej a ich czas zalicza sie do czasu trwania calego postepowania

• Po przeprowadzeniu tych czynnosci sprawe przekazuje sie niezwlocznie prokuratorowi jesli jest to sprawa wymagajaca prowadzenia sledztwa przez prokuratora (patrz. 311 § 2 k.p.k.)

2. Pozniejsze postanowienie o wszczeciu sledztwa/ dochodzenia powoduje jedynie przeksztalcenie tych czynnosci sledztwo/ dochodzenie

• Analogicznie nalezy wydac postanowienie o umorzeniu a nie o odmowie wszczecia (bo do wszczecia juz doszlo)

3. Art. 308 § 1 k.p.k. wymienia przykladowo czynnosci procesowe, ktore moga byc przeprowadzone

• Dodatkowo takze przesluchanie w charakterze podejrzanego - art. 308 § 2 k.p.k.

Odmowa wszczecia sledztwa lub dochodzenia

1. Postanowienie o odmowie ⇐ organ nie znajduje podstaw do wszczecia

• Po zlozeniu zawiadomienia lub dopiero po czynnosciach sprawdzajacych

2. Okolicznosci uniemozliwiajace wszczecie zawiera art. 17 § 1 k.p.k. (choc nie wszystkie)

• W szczegolnosci okolicznosci wskazane w art. 17 § 1 pkt1 k.p.k.

• Czynu nie popelniono

• Brak danych dostatecznie uzasadniajacych podejrzenie popelnienia przestepstwa

3. Postanowienie takie wydaje prokurator lub Policja (organ prowadzacy dla dochodzenia)

• Wydane nie przez prokuratora podlega jego zatwierdzeniu

4. O odmowie powiadamia sie zawiadamiajacego i pokrzywdzonego z pouczeniem o przyslugujacych uprawnieniach

• Pokrzywdzony i instytucja powiadamiajaca o przestepstwie moga zlozyc zazalenie

• Nie moze go zlozyc zawiadamiajacy obywatel

• Zazalenie ⇒ kontrola (dwuszczeblowa)

• Prokurator nadrzedny nad wydajacym/ zatwierdzajacym postanowienie

• Sad

• W wypadku braku powiadomienia o wszczeciu/ odmowie wszczecia w ciagu 6 tygodni zawiadamiajacemu przysluguje skarga na bezczynnosc

Formy postepowania przygotowawczego

Sledztwo

1. Roznice miedzy sledztwem a dochodzeniem dotycza:

• Kategorii czynu

• Organow prowadzacych postepowania

• Czasu trwania

• Ew. Zakresu czynnosci

• Nadzoru przez prokuratora

• Uproszczona forma niektorych czynnosci w dochodzeniu

2. Przepisy dotyczace sledztwa stosuje sie do dochodzenia o ile przepisy o dochodzeniu nie stanowia inaczej

3. 
   
   Sledztwo

4. Sledztwo prowadzi policja jesli nie musi go prowadzic prokurator i nie uzna, ze celowe jest prowadzenie go osobiscie (art. 311 § 1 k.p.k.)

• Obligatoryjne sledztwo prokuratorskie w sprawach:

• O przestepstwa gdy podejrzanym jest sedzia, prokurator funkcjonariusz Policji, ABW i AW a SG, ZW, finansowego organu przygotowawczego gdy ma zwiazek z ich funkcja

• O przestepstwo z art. 148 k.k.

5. Jesli prokurator wszczal sledztwo to moze powierzyc Policji:

• Przeprowadzenie sledztwa w calosci - nie dotyczy spraw zastrzezonych dla sledztw prokuratorskich

• Przeprowadzenie sledztwa w okreslonym zakresie (np. do ustalenia sprawcy)

• Dokonanie poszczegolnych czynnosci

• Prokurator moze tez zastrzec sobie zawsze dokonanie dowolnej czynnosci

6. Nalezy je ukonczyc w 3 miesiace od wszczecia - art. 310 § 1 k.p.k.

• Nadrzedny prokurator (lub prokurator nadzorujacy sledztwo) moze przedluzyc je na czas okreslony
  (do 1 roku) - art. 310 § 2 k.p.k.

Dochodzenie

1. Jest forma postepowania przygotowawczego - art. 325b k.p.k. - stosowana w sprawach o przestepstwa nalezace do wlasciwosci rzeczowej SR:

• Zagrozone kara do 5 lat lub gdy wartosc przedmiotu przestepstwa/ szkody do 50 000zl

• Wyjatki w art. 325b § 2 k.p.k.

• Przewidziane w art. 159 i 262 k.k.

• Przewidziane w art. 279 § 1, 286 § 1 i 2 oraz 289 § 2 k.k. jesli wartosc przedmiotu przestepstwa/ szkody do 50 000 zl

2. Dochodzenia nie mozna prowadzic rowniez niekiedy ze wzgledu na osobe sprawcy - art. 325c k.p.k.,

• Podejrzany pozbawiony wolnosci (chyba, ze ujety na goracym uczynku lub w poscigu)

• Zachodza okolicznosci dotyczace oskarzonego, ktore wymuszaja udzial obroncy w postepowaniu karnym

3. 
   
   Zasadniczym organem prowadzacym dochodzenie jest Policja, poza nia:

• SG, ABW, CBA

• Organy, ktorych uprawnienia wynikaja z innych ustaw
  i rozporzadzenia Ministra Sprawiedliwosci

4. Powinno sie zakonczyc po 2 miesiacach (prokurator moze wydluzyc o miesiac)

5. Dochodzenie moze sie ograniczyc tylko do niektorych czynnosci (tzw. dochodzenie skrocone) - art. 325h k.p.k.

• Przedstawienie zarzutow

• Zamkniecie

• Czynnosci niepowtarzalne

6. Tzw. dochodzenie rejestrowe - art. 325f k.p.k.

• Jesli w toku dochodzenia w niezbednym zakresie lub w czasie 5 dni dochodzenia brak podstaw do wykrycia sprawcy ⇒ mozna sprawe umorzyc i wpisac do rejestru przestepstw

• Na decyzje te przysluguje zazalenie

• Postepowanie moze byc potem podjete jesli w wyniku czynnosci operacyjno-poznawczych pojawia sie szansa wykrycia sprawcy

Instytucja przedstawienia zarzutow

1. Rozpoczyna ono faze in personam

• Pojawia sie podejrzany (czyli strona postepowania)

• Aby do niego doszlo musi zaistniec co najmniej dostateczne podejrzenie, ze jest to sprawca

• Jesli do niego nie dojdzie to postepowanie musi zostac umorzone

• Moze niekiedy nastapic bezposrednio po wszczeciu - art. 313 § 1 k.p.k.

2. Przedstawienie zarzutow obejmuje nastepujace czynnosci (art. 313 § 1 i 3 k.p.k.):

• Sporzadzenie postanowienia o przedstawieniu zarzutow - musi ono zawierac:

• 
  Wskazanie podejrzanego

• Dokladne okreslenie zarzucanego czynu art. 313 § 2 k.p.k.

• Kwalifikacje prawna czynu

• Niezwloczne ogloszenie jego tresci podejrzanemu

• Przesluchanie podejrzanego (o ile to mozliwe)

• Przed przystapieniem do pierwszego przesluchania nalezy pouczyc podejrzanego o jego uprawnieniach i obowiazkach - art. 300 k.p.k.

• Pouczenie takie przekazuje sie na pismie a jego odbior potwierdza podejrzany podpisem

• Pouczenie podejrzanego o prawie do zadania uzasadnienia

• Doreczenie uzasadnienia podejrzanemu i obroncy (14 dni)

3. Modyfikacje:

• W dochodzeniu nie musi byc postanowienia o przedstawieniu zarzutow (chyba, ze podejrzany jest zatrzymany lub tymczasowo aresztowany)

• Przesluchanie zaczyna sie od powiadomienia o tresci zarzutu wpisanego do protokolu (musi on spelniac warunki ogolne przedstawienia zarzutow)

4. Zmiana/ rozszerzenie zarzutow:

• Wymaga wszystkich czynnosci skladajacych sie na przedstawienie zarzutow

• W nastepujacych sytuacjach:

• Postepowanie przygotowawcze wykaze ze nalezy zarzucic czyn nie objety uprzednio przedstawieniem zarzutow (rozszerzenie zarzutow)

• Okaze sie, ze nalezy zarzucic czyn w postaci istotnie zmienionej (zmiana zarzutu)

• Okaze sie, ze czyn zarzucany podejrzanemu nalezy zakwalifikowac z surowszego przepisu

Uprawnienia stron i ich przedstawicieli

1. Postepowanie przygotowawcze jest oparte na zasadzie sledczej

• Czynnosci sa niejawne dla spoleczenstwa, a jawnosc wewnetrzna jest mocno ograniczona

2. Stronami sa: pokrzywdzony i podejrzany - art. 299 § 1 k.p.k.

• Podejrzanym staje sie z momentem postawienia zarzutow

• Pokrzywdzonym staje sie automatycznie ⇐ art. 49 k.p.k.

• Okreslone uprawnienia z mocy ustawy moga przyslugiwac i innym osobom - art. 299 § 2 k.p.k.

• Np. do wnoszenia zazalen - 302 k.p.k.

• W czynnosciach sadowych w postepowaniu przygotowawczym prawa strony przysluguja prokuratorowi (tylko) - art. 299 § 2 k.p.k.

3. Podejrzany i pokrzywdzony maja prawo do:

• Korzystania z pomocy przedstawiciela (obroncy/ pelnomocnika)

• Inicjatywy dowodowej

• Uczestniczenia w czynnosciach

• Wnoszenia zazalenia gdy ustawa to przewiduje

4. Prawo do przesluchania w obecnosci obroncy - art. 301 § 1 k.p.k.

• Na kazdym etapie sledztwa/ dochodzenia

• Obronca musi juz byc ustanowiony (z wyboru lub urzedu)

5. Stronom i przedstawicielom udostepnia sie akta za zgoda prokuratora - art. 159 k.p.k.

• Na odmowe udostepnienia przysluguje zazalenie

6. Uprawnienie do skladania wnioskow dowodowych

• Stronie skladajacej wniosek nie mozna odmowic udzialu w czynnosci - art. 315 § 2 k.p.k.

• Nie sprowadza sie jednak pozbawionego wolnosci oskarzonego gdyby byly powazne trudnosci

7. Udzial w innych czynnosciach:

• W czynnosciach niepowtarzalnych - z mocy prawa (⇒ nie trzeba wniosku)

• Chyba, ze zwloka moze spowodowac utrate lub znieksztalcenie dowodu

• 
  Szczegolna regulacja - art. 185a i 185b k.p.k. -gdy pokrzywdzony ponizej 15 lat przy przestepstwie przeciwko wolnosci seksualnej lub przemocy w rodzinie

• Przesluchuje sie go tylko raz (wyjatkowo ponawia)

• Przed sadem, w obecnosci bieglego psychologa, a brac udzial moga tylko: prokurator, obronca i pelnomocnik

• Przeprowadzeniu dowodu z opinii bieglego - art. 318 k.p.k.

• Nie sprowadza sie jednak pozbawionego wolnosci oskarzonego gdyby byly powazne trudnosci

• Strony (i przedstawicieli o ile juz sa) dopuszcza sie do innych czynnosci na zadanie - art. 317 § 1 k.p.k.

• Zgode wydaje organ prowadzacy sledztwo

• Odmowe wydaje tylko prokurator ze wzgledu na wazny interes sledztwa

8. Uprawnienie do skladania zazalen (przysluguje tez niekiedy innym osobom niz strony)

9. Uprawnienie stron (i przedstawicieli) do skladania wnioskow (nie tylko dowodowych)

• Np. o zmiane srodka zapobiegawczego - art. 254 § 1 k.p.k.

10. Uprawnienie do wnioskowania o skierowanie sprawy do mediacji - 23a § 1 k.p.k.

11. Pokrzywdzony ma uprawnienie do zgloszenia powodztwa cywilnego i wniosku o zabezpieczenie roszczenia (art. 69 k.p.k.)

Instytucja zamkniecia sledztwa lub dochodzenia

1. Zamkniecie wchodzi w gre generalnie gdy sprawa ma zostac skierowana do rozstrzygniecia przez sad:

• Aktem oskarzenia

• Wnioskiem o warunkowe umorzenie postepowania przez sad na posiedzeniu

• Wnioskiem o umorzenie postepowania ze wzgledu na niepoczytalnosc oskarzonego i zastosowanie srodkow zabezpieczajacych

2. Sklada sie z ciagu czynnosci przeprowadzanych przez organ prowadzacy postepowanie przygotowawcze - art. 321 k.p.k.

• Powiadamia on podejrzanego i obronce o terminie zaznajomienia z materialami wyznaczajac uprzedni termin do zaznajomienia sie z aktami

• Termin do zaznajomienia sie z aktami to minimum 7 dni

• Trzeba tez stworzyc odpowiednie warunki do zaznajomienia sie z materialem dowodowym

• Nie zalezy to juz od woli prokuratora

• Ich nieusprawiedliwione niestawiennictwo nie tamuje biegu przedawnienia

• Samo zaznajomienie podejrzanego z materialami przez ustnie zreferowanie programu procesowego

• Podejrzany moze zlozyc wyjasnienia

• Sporzadza sie z niego protokol - art. 143 § 1 pkt8 k.p.k.

• W ciagu 3 dni od niego strony moga skladac wnioski o uzupelnienie sledztwa/ dochodzenia

3. Po uplywie terminu na wniosek o uzupelnienie wydaje sie postanowienie o zamknieciu sledztwa/ dochodzenia i oglasza sie je lub o jego tresci zawiadamia sie podejrzanego i obronce - art. 321 § 6 k.p.k.

• W dochodzeniu postanowienie to nie jest konieczne, chyba ze podejrzany jest zatrzymany lub tymczasowo aresztowany

Nadzor prokuratora nad postepowaniem przygotowawczym

1. Art. 326 § 1 k.p.k. - prokurator sprawuje nadzor nad postepowaniem przygotowawczym w zakresie w jakim sam go nie prowadzi i moze objac nadzorem postepowanie sprawdzajace

2. Pewne czynnosci dokonywac moze tylko prokurator

• Np. stosuje srodki zapobiegawcze - art. 250 § 4 k.p.k.

• Wniosek do sadu o zastosowanie tymczasowego aresztowania - art. 250 § 2 i 3 k.p.k.

• Postanowienie o poszukiwaniu listem gonczym - art. 253 § 1 i 2 k.p.k.

3. Niektore czynnosci organow scigania musi zatwierdzic prokurator

• Przeszukanie przez Policje/ inny organ w wypadkach nie cierpiacych zwloki - art. 220 § 3 k.p.k.

• Tymczasowe zajecie mienia ruchomego podejrzanego - art. 295 k.p.k.

• Postanowienie o odmowie wszczecia lub umorzeniu sledztwa wydane przez Policje - art. 305 § 3 k.p.k.

4. Nadzor prokuratora wystepuje w trzech fazach:

• W toku postepowania przygotowawczego

• W zakresie decyzji konczacych postepowanie przygotowawcze

• W zakresie juz prawomocnych postanowien o umorzeniu

5. Formy nadzoru w toku - przykladowe w art. 326 § 3 k.p.k.:

• Zaznajomienie sie z zamierzeniami i wskazywanie dalszych kierunkow postepowania

• Zadanie przedstawienia materialow

• Uczestniczenie w czynnosciach, prowadzenie ich osobiscie lub przejecie sprawy

• Wydawanie postanowien, zarzadzen lub polecen oraz zmienianie i wydawanie postanowien i zarzadzen juz wydanych

6. Formy nadzoru w zakresie prawomocnych postanowien o umorzeniu:

• Podjecie umorzonego postepowania - art. 327 § 1 k.p.k.

• W kazdym czasie gdy nie bedzie sie toczyc przeciw osobie, ktora byla podejrzanym w umorzonym postepowaniu

• Wznowienie prawomocnie umorzonego postepowania - art. 327 § 2 k.p.k.

• Przeciwko tej samej osobie

• Tylko gdy ujawnia sie nowe istotne fakty czy dowody, nie znane w poprzednim postepowaniu lub gdy zachodzi okolicznosc z art. 11 § 3

• Wydaje je prokurator nadrzedny wobec tego, ktory postepowanie umorzyl

• Sad umarza postepowanie jesli stwierdzi, ze nie bylo wystarczajacych podstaw do wznowienia -art. 327 § 4 k.p.k.

• Uchylenie prawomocnego postanowienia o umorzeniu postepowania przygotowawczego przez Prokuratora Generalnego - art. 328 k.p.k.

• Jesli Prokurator generalny uzna, ze umorzenie bylo nieuzasadnione

• Chodzi o blad w interpretacji prawa a nie o nowe fakty bo te prowadza do wznowienia prawomocnie umorzonego postepowania

Rola sadu w postepowaniu przygotowawczym

1. Ingerencja sadu w postepowanie przygotowawcze:

• Prawo do uchylenia lub zmiany decyzji

• Podejmowanie czynnosci procesowych zastrzezonych dla sadu nie majacych charakteru decyzji procesowych - 298 § 2 k.p.k.

• Podejmowanie czynnosci bedacych wynikiem kontroli

2. Sad rozpoznaje zazalenia na postanowienia prokuratora o:

• Umorzeniu sledztwa lub dochodzenia(jesli do zazalenia przychyli sie prokurator nadrzedny) - art. 306 k.p.k.

• Zabezpieczeniu majatkowym - art. 293 § 2 k.p.k.

• Srodkach zapobiegawczych innych niz tymczasowe aresztowanie - art. 252 § 2 i 3 k.p.k.

• Zatrzymaniu osoby - art. 246 k.p.k.

• Podsluchu - art. 240 w zw. z 241 k.p.k.

• Utajnieniu tozsamosci swiadka - art. 184 § 5 k.p.k.

3. Czynnosci nie bedace rozpoznawaniem zazalen - postanowienia o:

• Zastosowaniu i przedluzeniu tymczasowego aresztowania (art. 250 i 263 k.p.k.) - Sad Rejonowy

• Przepadku przedmiotu poreczenia lub sciagnieciu sumy poreczenia (art. 270 § 1 k.p.k.)

• Stosowaniu aresztowania jako akry porzadkowej na wniosek prokuratora (art. 203 § 2 i 3 k.p.k.)

• Skierowaniu podejrzanego na obserwacje psychiatryczna i przedluzeniu obserwacji (art.203 § 2 i 3 k.p.k.)

• Wydaniu/ odwolaniu listu zelaznego (art. 281 i 282 § 2 k.p.k.) - Sad Okregowy

• zezwoleniu na przesluchanie w charakterze swiadka osoby obowiazanej do zachowania tajemnicy (art. 180 § 2 k.p.k.)

4. Sad decyduje o:

• Umorzeniu postepowania w razie stwierdzenia niepoczytalnosci sprawcy w chwili czynu i zastosowaniu srodka zabezpieczajacego --art. 324 k.p.k.

• Warunkowym umorzeniu postepowania - art. 336 k.p.k.

5. Sad moze przeprowadzic przesluchanie swiadka w postepowaniu przygotowawczym - art. 316 § 3 k.p.k.

• Na wniosek prokuratora lub innego organu prowadzacego

• Zachodzi niebezpieczenstwo, ze swiadka nie bedzie mozna przesluchac na rozprawie

6. Czynnosci dokonuje sad powolany do rozpatrzenia sprawy w I instancji jednoosobowo
   (chyba, ze ustawa stanowi inaczej)

Sporzadzenie skargi zasadniczej i jej wniesienie do sadu

Pojecie i istota skargi

1. Z zasady skargowosci wynika, ze jedna z przeslanek procesowych jest skarga uprawnionego oskarzyciela (uprawnione organy panstwa czy pokrzywdzony)

2. Skarga jest zadaniem o wszczecie postepowania sadowego i ustalenie odpowiedzialnosci oznaczonej osoby za okreslone przestepstwo

• Podstawowa forma jest akt oskarzenia

Funkcje skargi

1. Funkcja inicjujaca (impulsu procesowego)

• Bez skargi nie ma postepowania

• Odstapienie od skargi oskarzyciela publicznego nie wiaze sadu - 14 § 2 k.p.k.

2. Funkcja obowiazku procesowego

• Wniesienie skargi obliguje sad do reakcji

• Sad musi rozpatrzyc sprawe w granicach podmiotowych oraz przedmiotowych

• Podzielnosc podmiotowa jest mozliwa (choc powinna byc wyjatkiem)

• Podzielnosc przedmiotowa niedopuszczalna

3. Funkcje informacji procesowej

• Jest zrodlem informacji dla stron i publicznosci

• Przy okazji informuje sie pokrzywdzonego o jego uprawnieniach (umozliwia mu sie stanie sie strona procesowa)

• Oskarzony otrzymuje odpis aktu oskarzenia i moze wniesc w ciagu t dni odpowiedz (musi byc o tym pouczony)

• Zawiera informacje o: oskarzonym, czynie, dochodzeniu

4. Funkcja bilansujaca - podsumowuje postepowanie przygotowawcze

Rodzaje skarg

1. W sprawach o przestepstwa scigane z oskarzenia publicznego akt oskarzenia wnosi do sadu oskarzyciel publiczny - prokurator - art. 45 § 1 k.p.k.

• Ew. Inny organ z mocy szczegolnych przepisow

2. 331 § 1 k.p.k. prokurator ma 14 dni na sporzadzenie (zatwierdzenie) aktu oskarzenia i wniesienie go do sadu (ew. Postanowienie o umorzeniu, zawieszeniu albo uzupelnieniu sledztwa)

• od zamkniecia sledztwa lub sporzadzenia aktu oskarzenia przez Policje

• jesli podejrzany jest tymczasowo aresztowany to ma tylko 7 dni

• Oba terminy sa instrukcyjne

3. Przy postepowaniu uproszczonym akt oskarzenia wnosi organ dochodzeniowy

Zwykly akt oskarzenia

1. Akt oskarzenia to czynnosc pisemna

• Wyjatkiem tzw. proces wpadkowy

2. Uklad aktu oskarzenia:

1. okreslenie oskarzonego - art. 332 § 1 k.p.k.

• w ten sposob zakresla sie granice podmiotowe

2. dokladne okreslenie zarzucanego czynu

• zakresla ramy przedmiotowe

3. czy jest to recydywa

4. kwalifikacja prawna czynu

• nie wiaze sadu

5. wskazanie wlasciwego sadu i trybu sprawy

• sad bada wlasciwosc z urzedu

6. uzasadnienie (fakty i dowody)

• moze byc sporzadzone dwiema metodami: chronologiczna lub systematyczna

• 
  
  dodatkowo moze zawierac:

• liste osob, ktorych wezwania zada oskarzyciel

• wykaz innych dowodow, ktorych przeprowadzenia domaga sie oskarzyciel

3. Prokurator moze takze dolaczyc wniosek o zobowiazanie do zwrotu na rzecz SP korzysci

4. Wraz z aktem oskarzenia przesyla sadowi akta postepowania przygotowawczego z zalacznikami

• Przekazuje sie caly material

• Po jednym odpisie dla kazdego oskarzonego

5. Do aktu oskarzenia dolacza sie za zgoda oskarzonego wniosek o skazanie bez rozprawy - art. 335 k.p.k.

• Mimo to trzeba przeprowadzic czynnosci niepowtarzalne

Szczegolne formy aktu oskarzenia

1. Skrocony akt oskarzenia

• Mozliwy w sprawach rozpoznawane przez sad w postepowaniu uproszczonym

• Akt oskarzenia sporzadzony przez Policje lub inny organ uprawniony

• Moze nie zawierac uzasadnienia

2. Uproszczony akt oskarzenia

• Wnoszony przez pokrzywdzonego przy przestepstwie z oskarzenia prywatnego - art. 487 k.p.k.

• Jesli wnosi go subsydiarny oskarzyciel posilkowy to musi spelniac wymogi formalne

• Moze sie ograniczyc do:

1. oznaczenie oskarzonego

2. wskazania czynu

3. wskazania dowodow

3. Ustny akt oskarzenia - skladany w procesie wpadkowym - art. 398 k.p.k.

• Polega na przedmiotowym rozszerzeniu oskarzenia w toku rozprawy

Czynnosci zastepujace akt oskarzenia

1. Wniosek o warunkowe umorzenie postepowania karnego - art. 336 k.p.k.

2. Wniosek o umorzenie postepowania i zastosowanie srodka zabezpieczajacego

3. Postanowienie sedziego rodzinnego o rozpoznaniu sprawy w trybie poprawczym

4. W sprawach o wykroczenie - wniosek o ukaranie

1

Nalezy je realizowac stosownie do art. 2 § 1 k.p.k.

Wydac postanowienie o wszczeciu sledztwa lub dochodzenia

Przeprowadzic postepowanie sprawdzajace

Wydac postanowienie o odmowie wszczecia postepowania

Obligatoryjne

Postepowanie musi byc prowadzone w formie sledztwa

• Zbrodnie

• Wystepki gdy podejrzanym jest sedzia, prokurator funkcjonariusz Policji, ABW i AW

• SG, ZW, finansowego organu przygotowawczego gdy ma zwiazek z ich funkcja

Fakultatywne (art. 309 pkt5 k.p.k.)

W sprawach gdzie mozliwe dochodzenie ale prokurator uznal, ze nalezy prowadzic sledztwo ze wzgledu na

• Wage sprawy

• Zawilosc sprawy

Gdy dochodzenie przedluza sie ponad 2
(a po przedluzeniu 3) miesiace

Uprawnione do prowadzenia dochodzen tylko o scisle okreslone czyny

Art. 333 § 1 k.p.k.

---