ARYSTOTELES
-do 7 r. życia dziecko z rodzicami
-do 5 powinno zajmować się tylko zabawami
-dzieci nie powinny przebywać z niewolnikami
-wych. moralne-najważniejsze
-wych. Przedszkolne fizyczne i moralne
-kobiety się nie kształcą
-nauka od 7 r. dwa 7 letnie etapy1:wykszt. elementarne, muzyczne, rysunek oraz ćwiczenia fizyczne, mat ,astronomia, poezja etyka, polityka,
-szkoła ma przygotowywać do spełniania różnorodnych funkcji
-najwcześniej rozwijać siły fizyczne dbałość o zdrowie , odpowiednie odżywianie, hartowanie przez odpowiednie ćwiczenia ruchowe na powietrzu, mają ułatwić harmonijny rozwój
-dokonał analizy procesu nauczania: spostrzeganie przez zmysły, zapamiętanie doznanych wrażeń, przyswojenie
PLATON
-pary dobierane przez państwo
-dzieci urodzone w nieodpowiednim momencie uśmiercane
-po narodzinach odbierane rodzicom do domu dziecka
-matki karmiły za każdym razem inne dziecko
od 3 do 10 przedszkolne wychowanie , odpowiednie zabawy kształtowały póżniejszy zawód
-od 6 r. następuje rozdzielenie chł. i dziewcząt
-przywiązanie do higieny i odrzywiania
-wprowadził cenzurę do literatur i poezji
-kobiety przechodziły szkolenie wojskowe gdy nie mogły już rodzić
--do 10 r. nie ma nauki
-wych. Szkolne pierwsze 3 lata czyt., pisanie, rachunki ; póżniej muzyka mat., wykształcenie literackie, gimnastyka
-dzieci nie mogły przejawić działań reformatorskich
-17-20 efebia ćw. Fizyczne
-chłopców poddawano różnym próbom, najlepsi szli na studia
-studia wyższe trwają 10 lat, cześć zostaje 5 lat, potem 15 letnia praktyka, zostaje filozofem w wieku 50 lat
-twórca wych. Przedszkolnego i pedagogiki państwowej
KWINTYLIAN
-ideał mówcy zalety moralne, wszechstronna wiedza, działacz polityczny
-troska od najwcześniejszych lat życia dziecka
-odpowiednio dobrane niańki i pedagodzy (powinni mieć jakieś wykształcenie)
-nie ma przymusu, ostrego traktowania
-wiek przedszkolny zabawy
-nie powinno być nauki w domu, wszyscy powinni chodzić do szkół publicznych
-zbiorowe nauczanie jest lepsze bo można się uczyć na błędach innych
-potępiał kary fizyczne
-szkoła gramatysty nauka ścisłej gramatyki, lektura i interpretacja dzieł poetyckich, realizacja wykształcenia tzw. Encyklopedycznego
-zalecał gimnastykę
-zwracał uwagę na zagadnienia dydaktyczne
-szkoła retoryczna 13-14
-nauczyciel opanowany, jak ojciec, przyjaciel
-ćw. w pisemnym i ustnym przygotowaniu przemówień na różnorodne tematy
-mówca to człowiek uniwersalny musi umieć przemawiać na polu publicznym
SOFIŚCI
-ideał dobry obywatel, urzędnik
-zalecał kształceni przez całe życie
-stworzyli system pojęć sensualizm, praktycyzm
-program nauczania geografia, prawo
-podnieśli role nauki
-szerzyli wykształcenie moralne
-zapoczątkowali zawód nauczyciela
-zdefiniowali pojęcia
-szerzyli wiedzę humanistyczną
SOKRATES
-zasada samodzielnego zdobywania wiedzy negatywna i pozytywna
-metoda Sokratesa rozmowa, dialogi , nigdy nie podawał gotowej odpowiedzi
-metoda neurystyczna doprowadzał do wniosków ogólnych
-udawał że nie wie, ośmieszał
-zmuszał do myślenia
-podważał istnienie Boga
-nie zalecał uczyć astronomii
SPARTA
-ideał dzielny zołnierz
-wychowanie należało do państwa (dzieci własnością państwa)
-po narodzinach selekcja, dzieci chore uśmiercane
-do 7 r. życia wych. W domu, póżniej odbierane
-chł. i dziew. Wychowywane wg tego samego systemu, ale mieszkają oddzielnie
do 30 r. przebywają w koszarach
Podział
-7-12 rozwój fizyczny
-12-16 dyscyplina, ćw. wojskowe
-17-20 zapasy, ćw. z bronią, praktyka polegająca na mordowaniu podejrzanych
-18 r. efebia trwa 10 lat, po ukończeniu musiał założyć rodzinę spłodzić dzieci
-charakteyzowali się odpornością na niewygody ciała, odwaga, małomównością, trzeżwością , skromnością
-każdy znał ustawy ojczyste, historię, pieśni, utwory patriotyczne
-czytanie i pisanie nie było obowiązkowe
KOBIETY:
-tylko zdrowe mogły rodzić pełnowartościowe dzieci
-od 7 r. poddawane ćw. fizycznym biegi, skoki, rzuty, zapasy , ćw. wojskowe, przygotowanie do prowadzenia gospodarstwa domowego
-przyczyna upadku jednostronny system wychowania
Pedagogfika spartanska cel wychowania- moralny
Metody: chłosta, terror, rozboje, morderstwa
WYCHOWANIE MIAŁO CHARAKTER SZKOLNY, ALE NIE BYŁO SYSTEMU SZKOLNICTWA
WYCHOWANIE HELENISTYCZNE
-ideał erudyta
-wych. należy do rodziców (ojciec) treść nauki: religia ,historia
-dziecko było przygotowywane do pełnienia funkcji obywatelskich, grek obywatel zajmuje się polityką, urzędami, wojnami, zabawą
-społeczeństwo dzielił się na ludzi wolnych i niewolników-ogromne znaczenie miało wych. fizyczne, panował kult pięknego ciała
-poświęcali ćw. każdą wolną chwilę zapewniało im to zdrowie, zadowolenie, chroniło od lenistwa
-wych. muzyczne ( duże znaczenie) gra na lutni
-uczono recytacji praw ojczystych
Nauka na trzech szczeblach
1.Szkoła elementarna charakter powszechny, dostępna dla wszystkich wolnych, nauczanie zbiorowe, szkoły koedukacyjne, nauka czytania, pisania, rachunki
2. Szkoła średnia 0d 12 r. życia dla bogatej młodzieży treść nauczania utwory literacki, gramatyka, retoryka, geometria ,astronomia
-pomoce dydaktyczne mapy globusy, bryły geometryczne Gimnazjum hellenistycznym
Gimnazjum hellenistyczne- opiekowało się państwo, opieka finansowa najbogatsi obywatele
-początki szkolnictwa wyższego Akademia Platońska, Liceum Arystotylesa
WYCHOWANIE ATEŃSKIE
--ideał kalogotahia kolos-czł. O pięknej budowie ciała, agathos czł. o rozwinięty pod wg moralnym, umysłowym
-dzielimy na 3 okresy
1.Spędzony w rodzinie
Dzieci są wych. Przez rodziców do 7 r. życia, czas upływa na zabawie, czytani baśni, słuchanie opowiadań, zabawki podobne do dzisiejszych
2.Lata spędzone u mistrza
Od 7 do18 nauka szkolna, przechodzi w nadzór pedagoga (niewolnik), kształci jego obyczaje, zachowanie przy stole, odprowadza do szkoły, nosi osprzęt
I Nauka u gramatysty czytanie, pisanie, rachowanie 4 działania, nauka trwał 3 lata tok indywidualny
IIOk 10 r. życia przechodzono do lektury poetów najbardziej cenili Homera, elem .historii, geografii Grecji, zasady etyki, polityki, wyksz. muzyczne budziło szlachetne uczucia, uprzyjemnienie czasu, uczył katarysta
III ok 14 r. życia wych. Gimnastyczne (ogólnorozwojowe), przygotowanie do życia obywatelskiego i państwowego.
Uczyli się w Paleście, wykładali tam filozofowie, urzędnicy .Wyodrębnił sie wyższy stopień edukacji gimnazjum
W paleście i gimnazjum państwo przejmuje wychowanie
3.Efebia
18-20 r. życia , najpierw była dobrowolna, póżniej obowiązkowa
1 rok zapoznanie z bronią, odbywanie honorowej straży
2 rok marsze, strażowanie w twierdzach
-po efebji zostawał obywatelem siły duchowe i fizyczne miał oddawać na potrzeby ojczyzny
Nauka w sposób pamięciowy, stos. Kary, nauczyciel nie cieszył się szacunkiem, pobieranie pieniędzy był rzeczą pogardliwą
-państwo zajmowało się wychowaniem gimnastycznym, wych. Szkolnym rodzice
-ubożsi ograniczali się do czytania, analfabetów prawie nie było.
RZYM CESARSKI
1.Szkoły elementarne dla biednych, uczył literatr, kalkulator, uczyli się razem chłopcy i dziewczęta: łaciny , j. Greckiego, geografii, astronomi, utw. Poetyckich w sposób pamięciowy
2.Szkolnictwo średnie najważniejsza retoryka dla warstw uprzywilejowanych. Rozpadła się na gramatyczną i retoryczną
Gramatyczna: j.łaciński, grecki, matematyka, retoryka, geometria, geografia
Retoryczna: sztuka mówienia, historia, prawo, wiedza polityczna
3.Studia wyższe cel: rozwój badań naukowych
RZYM OKRES REPUBLIKAŃSKI
-ideał gospodarz wiejski
-do 7 wych. Przez matkę i służbę
-po 7 r. przechodzi w opiekę ojca staje się nauczycielem (zajmuje się prowadzeniem gospodarstwa, kieruje pracami, uczestniczy w przyjęciach poznaj problemy dorosłych, uczy się czytania )
-matka uczy córki szycia, muzyki (skąpe wykształcenie)
-uczą się jazdy konnej, władania bronią, znoszenia niewygód, głodu
-dzieci biedne do szkół elementarnych (nauczyciel niewolnik) pisanie, czytanie, alfabet,gramatyka
-wych. Gimnastyczne nie przyjęło się, uznawali gry, zabawy
-wych muzyczne
-stosowano kary
-wyodrębniły się specjlności nauczycielskie:gramatysta, kalkulator, gimnazjalista, lutnista, literator, nauczyciel nie cieszy sie szacunkiem
ŚREDNIOWIECZE
Szkoły kościelne nauka czyt., pisania , religia, wprowadzono 7 sztuk wyzwolonych
PODZIAŁ
1.Katedralne
-szkoła publiczna , dostępna dla wszystkich
-dzieliły sie na wew. (kształcił przyszłych duchownych własnej diecezji)
zew. (duchownych innych diecezji, traktowane z pogardą)
-wyznaczono fundusz dla nauczycieli
-w Paryżu uczono dialektyki, teologii
-szkoły prawnicze, nauk publicznych
-mistrzowie i nauczyciele uważali się za rodzinę
-zajęły miejsce klasztornych
2.Klasztorne
-stworzone przez zakonników w domach klasztornych
-dzieci przepełniano duchem religijnym, nie przywiązywali uwagi do rozwoju intelektualnego
-zapoznanie z zasadami religii, czytanie Biblii
-izolowanie od kultury
-rozkwit w 9 w. Wprowadzono nauki świeckie
-w 12 w. Niektóre zaczeły uczyć na poziomie elementarnym
-dzieliły się na wew. I zew.
-z biblotek zaczęto usuwać autorów poza teologami
-w zakonach panowała ciemnota, zakonnicy pielęgnowali śpiew, akcent łaciny ,której sami nie rozumieli
3.Parafialne
-niski poziom nauczania
-oporny rozwój czytanie, pisanie, szkoły sezonowe
Metody kary cielesne, pamięciowa, nauka w łacinie
Uczeń nie miał książki była rzadka w średniowieczu. Uczeń powtarzał za mistrzem, jeżeli nie potrafił był bity. Nauka odbywał się w języku niezrozumiałym. Podręczniki były trudne dla dzieci. Muzyka służył do nauki śpiewu kościelnego
KAROL WIELKI
-odrodzenie nauk i szkolnictwa (pierwszy etap)
-sprowadził Alkwina (781) do szkół, dworu, kleru
założył szkołę pałacową
-treść nauczania 7 sztuk wyzwolonych
-do szkoły pałacowej trzeba było mieć wykształcenie elementarne
-ograniczał swobodę kleru, zakonników
-zabronił uczestniczyć w pijaństwie, polowaniach, bitwach
-nakazał obowiązek nauki czytania, pisania dla kleru
-nakazał założenie szkół dla wszystkich chłopców uczyli się czytania, pisania, śpiewu
-niektóre szkoły miały podręczniki
-nakazał ojcom aby posyłali swoich synów i uczyli sie tak długo aż opanują materiał
-oprócz łaciny j.narodowy (posługiwali się)
ALKWIN
Kierował szkołą pałacową,
-minister oświaty
-nakazał klasztorą powołać szkoły do uczenia czyt., pisania, śpiewu
-wysuwał na pierwszy plan potrzeby kościoła
-urżyteczność wiedzy potrzebna do zrozumienia Biblii
IZYDOR Z SEWILII
-opracował podręcznik (encyklopedię)
-mieli się na niej kształcić duchowni hiszpańscy
-podręcznik ten był używany we wszystkich szkołach średniowiecznych
-zawierał wiadomości z zakresu gramatyki, retoryki, dialektyki, geometrii, medycyny, prawa, upraw roli wiedza ta była uboga
-zabronił czytania pogańskich autorów, dzieł heretyckich
-odcięł mnichów od kultury starożytnej
-nie przełamał niechęci do nauki, klasztory nie odczuwały potrzeby kształcenia
CASSIODORIUS
-opracował podręcznik w celu podniesienia oświaty
-bez znajomości sztuk wyzwolonych nie da się zrozumieć Pisma
GRZEGORZ WIELKI
-organizator kościoła
-reformator
-nauczyciel śpiewu
-uważny za patrona szkół
IDEAŁ WYCHOWANIA
Rycerski
-dziedziny życia: wojenna, towarzyska, religijna
-człowiek czynu, żołnierz, dworzanin
-wychowanie dworskie miało trzy stopnie
-7-8 usługiwał panią, uczył się etykiety, gry na instrumentach, śpiewu ballad rycerskich, pieśni miłosnych, jazdy konnej, władania bronią
-14-15 stawał się giermnkiem, był pod opieką dworu lub najdzielniejszego rycerza, brał udział w wyprawach, polowaniach, towarzyszył damom dworu, najwięcej czasu spędzał ze swoim rycerzem, wybierał sobie damę serca, miał być jej zawsze oddany
-21 pasowanie na rycerza
Rzemieślnicze
Stopnie terminator, czeladnik, majster
-nauczanie rzemiosło, znajomość czytania, wychowanie moralne
-gdy terminator opanował wszystkie umiejętności zostawał czeladnikiem, mógł podróżować po krajach, pracować u różnych majstrów
-rzemieślnik miał prawo otwarcia warsztatu, sklepu, przyjmować na naukę terminatora
-po uzyskaniu tytułu mistrza otrzymywał członkostwo i prawo do samodzielnego wykonywania zawodu
Kupieckie
-rozwój handlu i rzemiosła powoduje rozwój miast
-powstają szkoły kupieckie, cechowe
-program nauczania religia, łacina, rachunki, czytanie, pisanie w j. Ojczystym, dały początek miejskim szkołom elementarnym, chciał uniezależnić się od kościoła
Kobiety
-w klasztorach: życie zakonne , wyrabianie pobożności, czytanie pisanie, robótki kobiece
-w domach ojcowskich: ozdoba życia towarzyskiego, śpiew gra na harfie, w kości, w szachy. Brały udział w polowaniach, czytały poezję, romanse rycerskie
SIEDEM SZTUK WYZWOLONYCH
-ułatwiał zrozumienie prawd religijnych, ksiąg kościelnych
trivium gramatyka, retoryka, dialektyka
quadrivium
arytmetyka, geometria, muzyka, astronomia
gramatyka łacina, czytanie, pisanie
dzielono na stopień wyższy i niższy
etyka redagowanie urzędowych dokumentów, list, nie ma sztuki pięknego mówienia
dialektyka nie cieszyła się pogodzeniem, w 11 w. Powstała filoz. Scholastyczna , doprowadził do rozwoju
arytmetyka cztery działania przy użyciu palców
astronomia obliczanie kalendarza świąt , ogólne definicje ,poszczegól. Ich cechy charakterystyczne, jaką odgrywają rolę wew wszechświecie
geometria ogólne wiadomości z dziedziny geografii opisów ziemi
muzyka śpiewanie hymnów religijnych psalmów
wykluczono nauki praktyczne (architektura, prawo, medycyna, przyrodnicze, elem. filozofii materialistycznej).
ZAKON DRUIDÓW IRLANDZKICH
-prowadzone przez kapłanów pogańskich
-nie uznawali władzy papieskiej
-przyjmowali wszystkich do szkół
-nauczyciele zakonnicy i świeccy
-nauka przedmiotów świeckich, czyt. ,pisanie w j. Ojczystym
-literatura i prawo irlandzkie
-klasztory miały całkowitą opiekę nad religią i wych. młodzieży
-wprowadzili obrzędy chrzest, wielkanoc
-uczono j. Łacińskiego, greckiego, czytano dzieł klasyków
-7 sztuk wyzwolonych
-chronili przed zapomnieniem dorobku antycznego
ZAKON BENEDYKTYNÓW
-umiejętność pisania i czytania do zrozumienia Biblii
-klasztor był jak rodzina na czele stał opat
-życie wypełnione modlitwą i pracą
-kopiowali księgi
-nie mogli mieć własności osobistych
ŚWIĘTY AUGUSTYN
-rola nauczania stworzenie bodzców ułatwiających zrozumienie prawd wiecznych
-tworzenie atmosfery powodujące pojawienie się w duszach uczniów oświecenia Bożego
-jedynym nauczyciele jest Bóg
-nie potrzebna jest filoz. Lit. Klasyczna
-wypisywanie z Biblii fragmentów których nie można zrozumieć bez znajomości astronomii, mat
-ograniczyć nauki świeckie do zakresu który potrzebny jest do właściwej interpretacji tekstów biblijnych
-wiedza nie jest sprawą rozumu lecz wiary
UNIWERSYTET PARYSKI
-sam nadawał sobie status
-sam wybierał rektora
-wolny od świadvcczeń
-miał prawo do nadawania tytułów , dyspót, egzaminów, wykladów
-własna władza sądownicza
-w Paryżu uczyli wykładowcy wszystkich narodów
-zostal podzielont na wydziały odłączyli teologie od filozofii
-nauki medyczne prawnicze
-wydział artystyczny miał najniższy poziom
-na czele wydział stał dziekan
-władza sądownicza rektor, profesorowi o wszystkim decydowali
UNIWERSYTET KRAKOWSKI
-założony przez K.Wielkiego w 1364, wzorowany na bolońskim
-kandydaci byli zwalniani od ceł, niezależność od miejscowych sądów
-wydział prawniczy, medyczny, 7 sz. wyzwol.
-mieszkali w całym mieście
-na czele stał rektor wybierany przez studentów
-państwo zapewniało studentom opiekę prawną
-w imieniu króla wydawano dyplomy naukowe
-1410 przejęcie uniw. Przez Władysława Jagiełłę
-usunięcie prawa rzymskiego
-wzór un. Paryski
-mieszkali w jednym domu
-szkoła podporządkowana potrzebom religijnym i nadzorowana przez biskupa krakowskiego
-działalność na założeniach i metodach filoz. Scholastycznej
-bujnie rozwija się astronomia, nauki matem.
UNIWERSYTET BOLOŃSKI
-powstał dzięki stowarzyszeniom studenckim
-młodzież miała przewagę
-prof. Zobowiązani do posłuszeństwa, nie mogli bez pozwolenia opuszczać wykładów
-nauczyciele płacili kary za niedotrzymywanie umowy co do wykładów
-rektorem mógł zostać student 5 r. ukończone 25 l.
-nie można było wykładać bez tytułu mgr, dr
-wyłoniły się studia prawnicze, sz. wyzwolonych, prawo rzymskie
Odrodzenie i humanizm człowiek wysunął się na pierwszy plan, rozwój indywidualizmu, głoszenie poglądów
Praktyka pedagogiczne
-krytyka dotychczasowego wychowania
-straciły zaufanie szkoły prowadzone przez duchowieństwo
-humaniam opracowuje program wychania i wykształcenia
Program kształcenia
-wych. szkolne przede wszystkim językowe
-wszechstronny rozwój umysłu
-od najmłodszych lat uczono słownictwa, poprawnych form
-zakaz mówienia w j.ojczystym
-usunięto podręczniki gramatyczne i wprowadzono nowe
-uczono łaciny
Wychowanie fizyczne
-wychowanie zdrowych, dzielnych, radosnych
-dbałość o wygląd zew. i higienę
-harmonijna budowa, zgrabne ruchy
-ćw. gimnastyczna tańce, zabawy, pływanie, rytmika
wych moralne
-oddziaływanie na ambicje przez nagrody
-współzawodnictwo
-lepsze rezultaty uzyskuje się dzięki łagodności niż karą
Vives
-zwolennik wych. Państwowego
-przyjmować dziecko na okres próbny, jeżeli się sprawdzi zadecydować o jego kształceniu
-nauka dostosowana do potrzeb indywidualnych
-każda gmina ma mieć szkołę z dobrymi nauczycielami
-szkoła powinna znajdować w odpowiednim miejscu
-nauczyciel nie może pobierać darów od uczniów
-wysokie pensje dla nauczycieli aby cieszyli się szacunkiem
-do zadań nauczycieli należy wpajanie obyczajów domowych
-czerpanie wiedzy z rzeczywistości a nie z ksiażek
-moralne uszlachetnianie człowieka
-uczyć od 7-15 r.
-j. Grecki do poanowania łaciny
-j. Ojczysty do nauki początkowej
-po gramatyce przechodzić do retoryki, logika
-rozwijaa program nauki indukcyjnej
-nauki formalne, przyrodnicze
-sprzeciwiwał się uczeniu astrologii (zbiór zabobonów)
-wykszt. Językowe i rzeczowe
-zadania nauczycieli zainteresowanie dziecka nauką
-ma być życzliwy, dobry, nie przeciążać nauką
-egzaminy ustne i pisemne
-wych. Traktowane jako zadanie społeczne
Guarino de Verona
-przyjmował 12 krajowych i 12 zagranicznych uczniów
-wprowadził serdeczną atmosferę
-uczył polowania, tańców, pływania, odbywały się wycieczki
-ćwiczenia umysłowe przeplatane fizycznymi
-podział szkoły
elementarna metoda pytań i odpowiedzi
gramatyczna elem. greki, czyt. Arcydzieł, historia
historyczna mitologia, utwory klasyczne
retoryczna lektur Platona , Arystotylesa
-religia trktował obiektywnie
-najwyższym Bogiem drugiego czło. Jest drugi człowiek
VITORINO DA FELTRE
-dbanie o wych. Fizyczne
-opracował program wych. na świeżym powietrzu
-wykluczył kary cielesne
-stos. Nowe metody nauczania: samodzielność myślenia
-unikać jednostronności w nauce
-nauczać algebrii i przyrodnictwa, muzyki
-dopuszczać do nauki chł. I dziew. z warstw niższych
-nauka 7-21 r.
-szkoły powinny mieć boiska, tereny do zabaw
-dobra atmosfera w szkole
-nie zmuszać nikogo do nauki
-ćw. Gimnastyczne obowiązkowe
-nauka łatwa przzyjemna dostosowana do możliwości dziecka
-nauka łaciny, greki
-matema uczono przy pomocy zabaw
-kurs filoz. Platona i Arystotelesa
PETRYCY
-wychowanie tworzy człowieka
-nauka w formie zabawy, najpierw ciał potem umysł
-wychowanie dziewcząt: zachować wstydliwość panieńską, nie wychodzić bez towarzystwa starszej kobiety, nie próżnować, prząść, szyć, haftować, maja być miłe i wesołe, niemelanchoniczne, unikać wielomówności, o kształceni nie wspomina
-odpowiednie odżywianie ma wpływ na wiedzę
-zalecał grę w piłkę, strzelanie, długie spacery, pływanie- przygotowywał y do wojska
-harmonijny rozwój fizyczny i umysłowe
-szkoły szermiercze wykształcenie wojskowe: szermierka, jazda konno, strzelanie dla szlachciców
-trzy poziomy nauczania
elementarna 7-14 w formie zabawy
średnie dla szlachty fil. retoryka, poetyka, historia, języki, przygotowanie do dyplomacji, kontaktów z innymi narodami
wyższe medycyna, prawo, języki,
-wychowanie estetyczne muzyka, malarstwa
-j. Niemiecki dla kupieckich
GLINCZER
-autor pierwszej książki pedagogicznej po polsku
nauka 0d 4 r.
-zalecał naukę zbiorową
-treść nauki jak żyć
-stosować kary cielesne
-odpowiedni dobór nauczycieli
-nauczyciel nieskazitelny pod wg religijnym
-najlepiej wysyłać dzieci do dużych miast lepsi nauczyciele
-nie poświęcać zbyt wiele czasu nauce
-troska o rozwój fizyczny i moralny
-surowe wychowanie
-chłopiec pozostaje pod opieką jednego nauczyciela
-obowiązkowa nauka ubogiej młodzieży
ERAZM Z ROTERDAMU
-poglądy pedagogiczne
-żąda od rodziców aby byli mili dla swoich dzieci; matka zapewnić powinna pokarm, ojciec- dobroć, szkoła- schludność, wytworność, nauczyciel-pobłażliwość
-dzieciom należy się troskliwość, uczynność wpływ to na rozwój
-krytykuje kary cielesne
-nauka ma być miła, pociągająca
-nauka pisania i czytania w formie zabawy (ciasteczka)
-nauka ma się opierać na j. Klasycznych
-uczyć równocześnie gramatyki łacińskiej i greckiej
-zalecał opanowanie języków póżniej przejść do hist.geog., matem po to by mieć jakąś wiedzę
-zmierzał do kształcenia formalnego i językowo- literackiego
ułożył kodeks zasad cywilizowanego człowieka (ciało, ubieranie, zachowanie się w kościele, przy stole, na zebraniach towarzyskich, zabawa
-zajął się wychowaniem kobiet uczyć sie pracy ręcznej aby w razie potrzeby mogły znależć sobie sposób życia,
do średniowiecza
okres rodowy rolnik, żołnierz
-ojciec przygotowuje syna do obowiązków obywatelskich
-powinien znać się na wojnie i polityce
-walczyć uczył się w obozie władanie bronią, skoki, biegi
-polityka uczęszczał na zgromadzenia ludu i rozprawy sądowe
-surowa dyscyplina, dbałość o stan moralny, czystość obyczajów
-kobiety zaznajamiane z robotami kobiecymi
-nie było wyższego wykształcenia
okres republikański mówca
-szkoły elementarne dla ubogich prowadzone w j. Greckim, dwujęzyczne
-od 12 r. prywatne szkoły średnie uczono tylko języka i liter. Greckiej
-metody nauki jak w helenistycznym
-program 7 sztuk wyzw.
-rezygnacja z gimnastyki
-kobiety mogły chodzić do szkół elem. ale nie mogły w średnich
okres cesarstwa dobry obywatel, urzędnik
-szkoła elementarna uczenie się na pamięć, dyktowanie przez nauczycieli
-wykształcenie średnie traktowane jako przygotowanie do nauki retoryki
szkoły retoryczne umiejętność pięknego mówienia, dobra znajomość spraw życia publicznego
ANDZRZEJ FRYCZ MODRZEWSKI
-1503-1572 Polak
-szkoła miał propagować nowe idee społeczne i kształtowanie w ich duchu młode pokolenie
-szkoła powinna łagodzić krzywdy ustroju feudalnego, zmieniać różnice między szlachtą a mieszczaństwem i chłopstwem, dawać równy start wszystkim stanom
-krytyka wychowania mieszczańskiego, na dworach
-małe dzieci rozwój fizyczny, przyzwyczajenie do prostego pożywienia, niewygód, umiarkowanie w jedzeniu i piciu
-uczyć spełniania powinności wobec rodziny, innych ludzi
-przyzwyczajać do pracy i sprawdzać wyniki
-państwo ma opiekę nad szkołami
-bogate klasztory miały dawać pieniądze na szkoły
-szkoła dostępna dla wszystkich, charakter świecki
-dwa stopnie nauczania
*gramatyka, retoryka i dialektyka (szkoła pierwszego stopnia)
*szkoła średnia
-szkoła humanistyczna, dostosowana do potrzeb polskiego życia politycznego i społecznego
-nauka j. polskiego
-samorząd uczniowski
-rodzice powinni dbać o wychowanie, zgodnie z zasadami moralnymi, nie pozwalać na próżnowanie
-rodzice mają dawać dobry przykład
-uczyć się w tym czym są najlepsze
-szkoła zwalnia nauczyciela od podatków, służby wojskowej i innych obowiązków
Jan Amos Komeński
-przeciwny obecnemu stanowi nauczania, sprzeciw łacinie
-„Dydaktyka”
-apel o otoczenie opieką dzieci i młodzieży
-zapewnienie wykształcenia elementarnego
-„Pansofia” dzieło które chciał stworzyć
-
obejmować całą wiedzę
-poglądy filoz., uczonych
-propagował demokratyzm
-zdolności umysłowe i inteligencja są wrodzone każdemu człowiekowi
-duże znaczenie j.ojczystego
-stworzenie międzynarodowego kolegium w Londynie - przygotować jednolity program, podręczniki wspólne dla wszystkich narodów
-Drzwi języków otwarte
*podręcznik łaciny dla uczniów szlachty średniej
*wiedza o świecie, człowieku, biologii
*Vestibulum podręcznik przygotowujący do walki z „Drzwi.....
Program wychowania przedszkolnego do 6 r. życia
Dobre podręczniki
-praca powinna przypominać plac zabaw
-szkoła musi uwzględniać skłonności młodzieży do ruchu, potrzeb życia towarzyskiego, współzawodnictwa i miłej pracy umysłowej
*szkoła macierzysta wychowanie w rodzinie
wych. fizyczne- troska matki o zdrowie, odżywianie, ubiór, zabawy, ćwiczenia ruchowe, szczególne zalecane dla kobiet w ciąży
-wych. moralne zasady religii, śpiewanie pieśni, wzór postępowania, nauka posłuszeństwa i szacunku, cierpliwość, przyzwyczajanie do pracy
początkowo nauka w czasie zabaw: pobudzały twórczość wyobrażnię
-elementarne wiadomości o świecie, dostosowanie do poziomu dziecka
-arytmetyka nauka do pięciu (3r.), dziewięciu (4r.)
-geografia zapoznanie z najbliższym otoczeniem
-cel nauczania przedszkolnego przygotowanie dzieci do nauki szkolnej pod wg intelektualnym i emocjonalnym
nauczanie że szkoła jest niezbędna do życia
Szkoła j. ojczystego do 12 r. elementarna
powszechność i obowiązkowość dla wszystkich
czytanie, pisanie, rachunki, geometria, ekonomia, śpiew, religia, polityka, historia, fizyka
program nauczania dostosowany do realnych potrzeb życia
wiedza encyklopedyczna podstawowe zagadnienia o świecie
Szkoła średnia do 18 r.- łacińska
łacina , greka, hebrajski, j.ojczysty7 sztuk wyzw. Zmodernizowane
nauki przyrodnicze zoologia , botanika, geologia, medycyna
-etyka oparta na Arystotelesie
-historia powszechna
wiedza encyklopedyczna
Studia uniwersyteckie do 18 r
-charakter zawodowy
Dydaktyka
najodpowiedniejszy czas do wszystkich zabiegów wychowawczych są wczesne lata dziecka
wychowanie i nauczanie zaczynać tuż po urodzeniu
najpierw zrozumienie zagadnienia, a potem nauka go na pamięć
nauczanie stopniowe od prostych do złożonych
używać wszystkich zmysłów
pomoce dydaktyczne mapy, wykresy
uczeń powinien opowiadać kolegom czego sie nauczył
nie
dopuścić kobiety do nauki ma kar, przymusu
John Locke
-tabula rasa umysł jest czystą nie zapisaną kartką
pierwsze znaki piszą zmysły
-dwa żródło wiedzy ludzkiej
zmysły
wew. Praca umysłu (myślenie)
-wychowanie ma wpływ na to jakie będzie dziecko
-równość wszystkich ludzi
-umysł dziecka rozwija sie stopniowo, stos. Odpowiednie metody, aby odpowiadał etapom rozwoju dziecka
-zakładanie przy każdej parafii elementarnych szkól zawodowych
*przygotowanie do pracy dzieci robotników
*obowiązkowo od 4 do14 życia
*otrzymywać wyżywienie (chleb z wodą)
*nie nauczano pisać i czytać
*nakaz uczęszczania do kościoła
*praca zawodowa rzemieślnicza
Wychowanie gentelmena
dla klasy panującej
najważniejsze cechy: cnota , roztropność, dobre zachowanie, wykształcenie
wychowanie moralne ściśle związane z religią
przestrzeganie w życiu codziennym zasad etycznych
nie nauczać w szkole Biblii
wpajanie miłości prawdy, uprzejmości
kierowanie się rozumem
stała kontrola swoich czynów, pragnień
nie stosować kar cielesnych, tylko nagany swobodny rozwój osobowości
wychowanie fizyczne
-od niego zaczynać wychowanie, od pierwszych dni życia
-„w zdrowym ciele zdrowy duch”
-przestrzeganie zasad dialektyki i profilaktyki
-wyrabiać nawyki higieniczne
-hartowanie i wytrwałość na trudy
-dostosować się do każdych warunków życiowych
Wykształcenie
-najmniej ważne, nie namawiał do nauki czytania, pisania
-wiedza polityczna czytać i pisać w j.ojczystym
-łacin lektur dział klasycznych
-geografia, arytmetyka, geometria, historia....
-nauczyć sie jednego z rzemiosł
-nauka szermierki, tańca, jazdy konnej
-nauczanie ogólne
-niechęć do przedmiotów humanistycznych
nauczyciel ma zachęcać do nauki, wzór moralny, dla początkujących uczniów powinien unikać nagan, nie powinien wzbudzać strachu
-ograniczenie kar cielesnych (w ostateczności)
-metody nauczania
*codziennie uczyć się czegoś na pamięć
*powtarzać materiał
*zapisywanie notatek
*higiena w pracy (przerwy w nauce zabawami na świeżym powietrzu)
*indywidualizacja (każdy jest inny)
najpierw nauka j. ojczystego, potem obcych
*szkoła ma wysyłać ucznia do kupców, rzemieślników aby wiedzieli o ich pracach
-dostosowanie nauki do indywidualnych potrzeb i możliwości
-nauka łaciny nauka niezbędnych form gramatycznych, czyt. Dzieł i tłumaczenie ich na j. ojczysty
-nauka greki tłumaczenie tekstów greckich
-j. nowożytne na początku konwersacja, póżniej gramatyka
-przedmioty matematyczno-przyrodnicze
*matema (praktyczna i teoretyczna, wiedza ta powinna być podstawą do astronomii
*nauka o świecie i życiu przyrody
-historia miała zapoznać z przeszłością i dostarczać materiałów do formułowania ocen moralnych
-logika w najwyższych klasach
-retoryka w najwyższych Klasach
-duże znaczenie zabaw na świeżym powietrzu, powinny być pod kontrolą rodziców wzmacniał siły fizyczne
Szkolnictwo Ariańskie
*szkoła Wojciech z Kalisza
-zaszczepiać dobre obyczaje i zachowanie, nauczanie wytwornego przemawiania na tematy polityczne
-nauka religii lektura Biblii, śpiewanie psalmów
-etyka świecka
-ekonomia (gospodarowanie i zarządzanie majątkiem)
-polityka
-prawo (życie uczciwe i nie robić nikomu krzywdy)
-retoryka wygłaszanie przemówień
-fizyka wiado. O świecie, morzach, o wszystkich rzeczach stworzonych
-arytmetyka 3 działania
-astronomia
-5 letnia szkoła przygotowywał do pracy publicznej
*Gimnazjum w Krakowie
-5 letnia oparta na Sturmie
-obowiązek pracy fizyczne, nauka w jakimś zawodzie
-większą część stanowiła szlachta
-przygotować do kierowania Rzeczpospolitą
-nauka łaciny (mowa)
-retoryka, etyka, ekonomia, wykłady z polityki
-historia podręcznik Pastroriusa
-nauka prawa
-nauki przyrodnicze
-była to szkoła popularna
-uczniowie codziennie chodzili do kościoła słuchali kazania, reszta modliła sie we własnym zakresie (inne wyznania)
-kary fizyczne nie nadużywać
-nauczyciele wybierani przez szlachtę, niskie wynagrodzenia, nie byli szanowani
*szkoły kalwińskie
-4 letni humanistyczne
-1 rok nauka czytania i pisania i katechizm kalwiński w j.polskim
-2 r. nauka gramatyki łacińskiej
-3-4 r. znajomość przepisów gramatycznych dzieł najwybitniejszych pisarzy rzymskich
-wyćwiczanie żołnierzy chrześcijańskich
-1-3 r. pamięciowe opanowanie gramatyki łacińskiej
-4 klasa lektura poetów
-5 klasa nauka wymowy
-metody nauczania pamięciowe powt. Mater., nauczyciel powtarzał materiał z poprzedniej lekcji
-wykształcenie retoryczno-gramatyczne
-klasa dzieliła się na dwie grupy rzymską i kortagińską współzawodnictwo
-szpiegowanie
-niechęć do samodzielności, strach przed każdą nowością
Akademia żamojska
-nauka j. klasycznych, prawo rzymskie, umiejętność redagowania pism ,znajomość prawa polskiego, konstytucji
-wychowanie obywateli użytecznych dla Polski
-szkoła trzystopniowa
*klasa I czyt., pis., w j.polskim, alfabet grecki, łacina
klasa II gramatyka , wych. fizyczne
*klasa III retoryka
-studia akademickie 13 r. ż.
-nauka prawa ogólne wiadomości prawa rzymskiego
prawo polskie
-wyłącznie dla szlachty
-wychowanie walka o dobra ojczyzny, charakter obywatelski
3
10