PRAWO CYWILNE I HANDLOWE - 1.04.2006.

Porównanie prokury i pełnomocnictwa.

Pełnomocnictwo a Prokura

1. Charakter powszechny 1. Prokurę może udzielić tylko przedsiębiorca.

(każdy kto ma zdolność do czynności

prawnych niezależnie od tego czy jest

konsumentem czy przedsiębiorcą może

ustanowić pełnomocnictwo).

2. Pełnomocnikiem może być osoba 2. Prokurentem może być tylko osoba fizyczna

fizyczna, która ma co najmniej mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

ograniczoną zdolność do czynności

czynności prawnych, osoba prawna

i jednostka organizacyjna nie posiadająca

osobowości prawnej (ułomna osoba prawna).

3. Możliwość ustanowienia dalszych 3. Zakaz ustanawiania substytutu; nie jest możliwe przeniesienie

pełnomocników zgodnie z art. 106 KC. prokury z tego wynika, że Prokurent musi działać osobiście.

Może wyłącznie ustanowić pełnomocnika

do określonej czynności

prawnej albo do pewnego rodzaju czynności.

Nie może ustanowić pełnomocnika ogólnego.

4.Z treści pełnomocnictwa; treść ta zależy 4. Wynika wprost z ustawy nie można ograniczyć prokury skutkiem

od rodzaju pełnomocnictwa wobec osób trzecich, jeśli mocodawca ogranicza zakres prokury, to

odnosi

to skutek wyłącznie między mocodawcą a prokurentem. Prokura obejmuje umocowanie do wszelkich, wszystkich czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Wyjątek: pewna grupa czynności została wyłączona z ogólnie określonego zakresu prokury czynności do dokonania których Prokurent musi mieć szczególne umocowanie: zbycie przedsiębiorstwa, dokonanie czynności nas podstawie której następuje oddanie przedsiębiorstwa do czasowego korzystania, zbywanie i obciążanie nieruchomości.

5.Mocodawca może zrzec się odwołania 5. Może być w każdym czasie odwołana i nie jest dopuszczalne

pełnomocnictwa z przyczyn, zrzeczenie

które są uzasadnione się odwołania prokury.

treścią umowy podstawowej.

6.Umocowanie wygasa ze śmiercią pełnomocnika 6. Wygasa ze śmiercią prokurenta, śmierć przedsiębiorcy, czyli mocodawcy lub mocodawcy chyba, że w pełnomocnictwie lub utrata przez niego zdolności do czynności prawnej nie powoduje zastrzeżono inaczej. wygaśnięcia prokury.

7. Forma dowolna. 7. Pod rygorem nieważności na piśmie.

Rodzaje prokury:

1. Łączna - można udzielić kilku osobom, ale czynność prawna musi być dokonana łącznie; jest możliwa łączna nieprawidłowa - musi działać więcej niż jedna osoba, Prokurent i inne osoby, którą Prokurent nie jest.

2. Oddziałowa - można wykonywanie prokury ograniczyć do oddziału przedsiębiorstwa. Można ograniczyć do zakresu spraw wpisanych do Rejestru oddziału przedsiębiorstwa.

PRZEDAWNIENIE

Przedmiot przedawnienia - ulegają materialno - prawne roszczenia majątkowe wynikające ze stosunków cywilno-prawnych. Roszczenia które spełniają przesłanki a nie ulegają przedawnieniu:

• roszczenie o zniesienie współwłasności,

• roszczenie windykacyjne (jeżeli pozbawione władztwa) i negatoryjne (jeżeli naruszone w sposób inny niż pozbawienie) wynikające z własności nieruchomości,

• roszczenie których dochodzenie jest ograniczone terminami zawitymi (po upływie terminu wygasa).

Zobowiązanie przekształca się w zobowiązanie naturalne - skutek:

1. W przypadku przedawnienia nie można żądać od dłużnika świadczenia, jeśli podniósł on zarzut przedawnienia (może nie podnosić zarzutu przedawnienia i bronić się zarzutami merytorycznymi np. że nie jest zobowiązany

2. Nie można żądać zwrotu spełnionego świadczenia w celu zaspokojenia roszczenia, które uległo przedawnieniu.

3. Wierzytelność przedawnienia może być potrącona jeśli potrącenie stało się możliwe w chwili w której przedawnienie jeszcze nie nastąpiło.

Podniesienie zarzutu przedawnienia może w pewnych sytuacjach potraktowane jako nadużycie prawa podmiotowego. Art. 5 Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

Zrzeczenie się korzystania z zarzutu przedawnienia jest możliwe po jego upływie

Upływ

Początek biegu

terminu przedawnienia

Uznanie roszczenia Zrzeczenie się korzystania z zarzutu

Skutek - dłużnik nie może uchylić się od zaspokojenia roszczenia a więc podnieść zarzut przedawnienia.

Art. 120. § 1. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

§ 2. Bieg przedawnienia roszczeń o zaniechanie rozpoczyna się od dnia, w którym ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, nie zastosował się do treści roszczenia.

Art. 121. Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

1) co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej;

2) co do roszczeń, które przysługują osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;

3) co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa;

4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez czas trwania przeszkody.

Art. 122. § 1. Przedawnienie względem osoby, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat dwóch od ustanowienia dla niej przedstawiciela ustawowego albo od ustania przyczyny jego ustanowienia.

§ 2. Jeżeli termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata, jego bieg liczy się od dnia ustanowienia przedstawiciela ustawowego albo od dnia, w którym ustała przyczyna jego ustanowienia.

§ 3. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio do biegu przedawnienia przeciwko osobie, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia.

Początek biegu przedawnienia = wymagalność przedawnienia.

Zawieszenie biegu przedawnienia polega na tym, że bieg przedawnienia nie rozpoczyna się a rozpoczęty ulega zawieszeniu (3 miesiące).

Przerwa biegu przedawnienia po każdym przerwaniu biegu przedawnienia biegnie ono na nowo.

Art. 123. § 1. Bieg przedawnienia przerywa się:

1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.

Przerwa następuje przez każdą czynność przed sądem. Po wydaniu wyroku - 10 lat

Art. 124. § 1. Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

§ 2 Jednakże w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie nie zostanie zakończone.

Uznanie roszczenia przez osobę przeciwko osobie której przysługuje powoduje przerwę przedawnienia roszczenia.

• Właściwe - charakter czynności prawnej w szczególności jednostronnej czynności prawnej realizowanej przez oświadczenie woli uznającego (umowa, jednostronne oświadczenie woli).

• Niewłaściwe - działanie podobne do czynności prawnej zakomunikowanie tylko przeświadczenia uznającego o istnieniu uznawanego roszczenia. Nie jest to oświadczenie woli tylko oświadczenie wiedzy.

Ogólne i szczególne terminy przedawnienia. 3 reguły:

1. 10letni termin przedawnienia - ogólny,

2. 3letni termin przedawnienia - związany z działalnością gospodarczą

3. 3letni termin przedawnienia - okresowy

Wyjątki: art. 554 KC, Art. 803, 804 KC, art. 751 KC

Przedawnienie roszczeń o odsetki z tytułu opóźnienia w zapłacie ceny - z założenia 3 lata.

Jednakże uchwała SN z 26.01.2005 ( 7 sędziów) - ustanawia w art. 118 KC termin przedawnienia roszczeń o świadczenia okresowe stosuje się do roszczeń o odsetki za opóźnienie takie wtedy, gdy roszczenia główne ulega przedawnieniu w terminie określonym w art. 554 KC.

Roszczenie o odsetki za opóźnienie przedawnia się jednak najpóźniej z chwilą przedawnienia się roszczenia głównego.

2 wyjątki:

1. dotyczy sytuacji, gdy przed upływem terminu przedawnienia dla roszczenia głównego zobowiązanie wygasło na skutek spełnienia przez dłużnika św. głównego w takiej sytuacji roszczenie główne nie przedawnia się, gdyż przed upływem terminu przedawnienia wygaśnie,

2. gdy przed przedawnieniem roszczenia głównego doszło do przerwania biegu przedawnienia roszczenia o świadczenia uboczne.

NEGOCJACJE. W toku negocjacji strony nie są związane swoimi oświadczeniami woli. Strony zachowują swobodę decyzji co do zawarcia umowy. Rozpoczęcie i prowadzenie negocjacji powinno przebiegać w sposób zgodny z dobrymi obyczajami w szczególności z zamiarem zawarcia umowy, a nie dla pozoru.

Zasada Culpa inkontrahendo - jeśli strona rozpoczęła bądź prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, np. bez zamiaru zawarcia umowy to jest ona zobowiązana do naprawienia szkody jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy (art. 72 § 2 KC; 72¹) - jest to odszkodowanie w granicach negatywnego kontrahenta umowy.

Strona, która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z naruszeniem dobrych obyczajów, w szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie umowy.

Art. 72¹ KC Jeżeli w toku negocjacji strona udostępniła informacje z zastrzeżeniem poufności, druga strona jest obowiązana do nieujawniania i nieprzekazywania ich innym osobom oraz do niewykorzystywania tych informacji dla własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej.

§ 2. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków, o których mowa w § 1, uprawniony może żądać od drugiej strony naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez nią korzyści.

PRZETARG - AUKCJA.

Aukcja to dawny przetarg ustny, a przetarg to dawny przetarg pisemny.

Cechy wspólne: jest to postępowanie wielostronne sformalizowane o charakterze eliminacyjnym. Celem aukcji jak i przetargu jest wybór najkorzystniejszej oferty spośród zgłoszonych.

Procedura: inicjuje organizator lub inny podmiot na jego zlecenie przez ogłoszenie skierowane do ograniczonego bądź nieograniczonego kręgu adresatów. (pactum de procedento) umowa dotycząca procedury polega na tym, że organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty są obowiązani postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a strona postępująca niezgodnie z tymi regułami ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą w granicach negatywnego interesu umowy.

Treść ogłoszenia:

• zaproszenie do składania ofert i wskazanie umowy o jakiej zawarcie chodzi,

• określa tok postępowania,

• określa czas i miejsce aukcji lub przetargu

Art. 70¹ KC § 1. Umowa może być zawarta w drodze aukcji albo przetargu.

§ 2. W ogłoszeniu aukcji albo przetargu należy określić czas, miejsce, przedmiot oraz warunki aukcji albo przetargu albo wskazać sposób udostępnienia tych warunków.

§ 3. Ogłoszenie, a także warunki aukcji albo przetargu mogą być zmienione lub odwołane tylko wtedy, gdy zastrzeżono to w ich treści.

§ 4. Organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu.

AUKCJA.

Prowadzący aukcję oczekuje na coraz korzystniejsze oferty czyli na kolejne postąpienia. Oferty składane są w toku ich równoczesnego i bezpośredniego komunikowania. Aukcję rozpoczyna wywołanie licytacji, a koniec to zamknięcie. Aukcja polega na licytacji. Organizator podaje cenę wywoławczą, która jest pierwszą ofertą. Postąpienie następuje przez jej przyjęcie pod warunkiem, że uczestnik nie złoży oferty korzystniejszej. Aukcja kończy się z chwilą przybicia i z tą samą chwilą następuje zawarcie umowy. Wyjątek! Jeżeli ważność umowy zależy od spełnienia szczególnych wymagań przewidzianych w umowie, ustawie, każda ze stron może dochodzić zawarcia umowy (art. 64 KC w związku z art. 1047 KPC). Sąd wydaje wyrok, który zastępuje w tym przypadku oświadczenie woli drugiej strony.

Art. 1047. § 1. Jeżeli dłużnik jest obowiązany do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, prawomocne orzeczenie sądu zobowiązujące do złożenia oświadczenia zastępuje oświadczenie dłużnika.

§ 2. Jeżeli złożenie oświadczenia woli jest uzależnione od świadczenia wzajemnego wierzyciela, skutek wymieniony w paragrafie poprzedzającym powstaje dopiero z chwilą prawomocnego nadania orzeczeniu klauzuli wykonalności.

PRZETARG.

Przetarg różni się tym od aukcji, że oferty są rozpatrywane bez udziału oferentów przez komisję przetargową.

Cechy: Organizator wybiera najkorzystniejszą ofertę albo uznaje, że żadna nie odpowiada jego wymaganiom wówczas dochodzi do zamknięcia przetargu bez zawarcia umowy. W razie wyboru jednej oferty przestają wiązać pozostałe. Umowa zostaje zawarta z oferentem, którego ofertę wybrano. Organizator ma obowiązek pod sankcją odszkodowawczą powiadomienia oferentów o wyniku przetargu albo o zamknięciu bez wyboru oferty. Umowa zostaje zawarta z chwilą otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia woli organizatora o jej wyborze chyba, że do ważności umowy wymagane jest np. zawarcie umowy w formie szczególnej. W razie uchylania się od którejś ze stron od zawarcia umowy, może ona żądać wydania wyroku sądowego zastępującego oświadczenie woli (tak jak aukcja).

WADIUM.

Wadium może występować jako element procedury przetargowej ale nie musi.

Funkcje: stanowi zabezpieczenie zapewniające zawarcie umowy z czym wiąże się funkcja represyjna ? (depresyjna) oraz stanowi barierę majątkową.

Przedmiot: pieniądze, papiery wartościowe, poręczenia, gwarancje bankowe.

Regulacja prawna: wadium znajduje swoją regulację od 2003 r., wcześniej miało charakter zwyczajowy.

Charakter prawny: dodatkowe zastrzeżenie umowne zbliżone do zadatku; istnieje obowiązek wpłaty określonej kwoty albo dania zabezpieczenia, np. przez poręczenie. Wpłata wadium jest warunkiem dopuszczenia do aukcji, przetargu. Gdy umowę zawarto to wadium ulega zwrotowi, a dane zabezpieczenie wygasa.

Szczególne skutki wadium gdy umowa nie doszła do skutku:

• gdy uczestnik uchyla się od zawarcia umowy organizator kwotę zatrzymuje albo dochodzi zaspokojenia z przedmiotu zabezpieczenia;

• gdy organizator uchyla się od zawarcia umowy uczestnik może żądać podwojonej wysokości wadium lub naprawienia szkody w granicach negatywnego interesu umowy.

• Jeśli wadium zostało zastrzeżone to wykluczone jest dochodzenie zawarcia umowy przed sądem; nie mogą domagać się wydania wyroku sądowego.

Unieważnienie umowy.

Do unieważnienia umowy może doprowadzić:

• organizator aukcji albo uczestnik chociażby jego oferta nie została wybrana;

• inna osoba, jeśli umowa została zawarta na jej rachunek lub zlecenie.

Przesłanki unieważnienia umowy: naganne działanie polegające na wpływaniu na wynik aukcji lub przetargu w sposób sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami (przekupienie członków komisji, podbijanie ceny na licytacji, proponowanie innym uczestnikom przetargu odstąpienia od przetargu za odpowiednią kwotę). Przy unieważnieniu umowy trzeba zachować 1 miesięczny termin od dnia uzyskania wiedzy o przyczynie unieważnienia. Unieważnienia nie może żądać później niż z upływem roku od zawarcia umowy (jest to termin zawity

---