Maria Wiśniowska Przemyśl czerwiec 2010 r.

nr albumu: 37827

Ryszard Zioło

nr albumu: 37708

Rok I studia niestacjonarne

WSPiA Przemyśl

PRACA ZALICZENIOWA

z przedmiotu

System Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Temat: Policja

Rok akademicki 2009/2010

Wśród organów i służb powołanych do zapewnienia bezpieczeństwa obywateli na pierwszym miejscu wymienić należy Policję. Aktem normatywnym tworzącym tę formację jest ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji. W artykule 1 wspomnianej ustawy określono cel utworzenia Policji formułując go w sposób następujący: jest to umundurowana i uzbrojona formacja służąca społeczeństwu i przeznaczona do ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego. Cel ten Policja ma realizować poprzez postawione w tym samym artykule podstawowe zadania. Do zadań tych należy:
1) ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra;

2) ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania;

3) inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi;

4) wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców;

5) nadzór nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi w zakresie określonym w odrębnych przepisach;

¹⁾ Art. 1 ust. 2 pkt 5 zmieniony przez art. 2 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. (Dz.U.09.97.803) zmieniającej nin. ustawę z dniem 24 grudnia 2009 r.

6) kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych;

7) współdziałanie z policjami innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi na podstawie umów i porozumień międzynarodowych oraz odrębnych przepisów;

8) gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych;

9) prowadzenie bazy danych zawierającej informacje o wynikach analizy kwasu dezoksyrybonukleinowego (DNA);
Nadto realizuje ona także zadania wynikające z umów i porozumień międzynarodowych, na zasadach i w zakresie w nich określonych.

Policja składa się następujących rodzajów służb: kryminalnej, prewencyjnej, śledczej, lotnictwa Policji oraz wspomagającej działalność Policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym (logistyka). W skład Policji wchodzi też policja sądowa. której szczegółowy zakres zadań i zasady organizacji określił rozporządzeniem w sprawie szczegółowego zakresu zadań i zasad organizacji policji sądowej Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, oraz Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, ośrodki szkolenia i szkoły policyjne, wyodrębnione oddziały prewencji i pododdziały antyterrorystyczne, oraz jednostki badzwczo-rozwojowe.

W Polsce służy 98 tys. policjantów:
• ponad 13 tys. to wykształceni oficerowie Policji;
• blisko 48 tys. to młodzi ludzie w wieku od 31 do 40 lat;
• ponad 28 tys. ma staż służby od 3 do 10 lat;
• ponad 61 tys. ma wykształcenie średnie, a prawie 34 tys. - wyższe.

Centralnym organem administracji rządowej, właściwym w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego, jest Komendant Główny Policji, podległy ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. Jest przełożonym wszystkich funkcjonariuszy Policji, powołuje go i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Zastępców Komendanta Głównego Policji, w tym I Zastępcę, powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Policji.

Organami administracji rządowej na obszarze województwa w sprawach bezpieczeństwa są:

1) wojewoda przy pomocy komendanta wojewódzkiego Policji działającego w jego imieniu albo komendant wojewódzki Policji działający w imieniu własnym w sprawach:

a) wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych i czynności z zakresu ścigania wykroczeń,

b)wydawania indywidualnych aktów administracyjnych, jeżeli ustawy tak stanowią;

2) komendant powiatowy (miejski) Policji;

3) komendant komisariatu Policji.

Instytucją wspomagającą Komendanta Głównego jest Komenda Główna Policji. Do zakresu działania Komendy Głównej Policji w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego należy w szczególności:
1) inicjowanie i koordynowanie działań jednostek Policji w zakresie celów określonych, jako ustawowe zadania Policji, oraz wynikających z ustaw i aktów wykonawczych odnoszących się do pracodawców, a także ujętych w planach pracy i w opracowywanych strategiach oraz kontrolowanie wykonania tych zadań;
2) tworzenie warunków do sprawnej i skutecznej działalności służb Policji, opracowywanie kierunków ich rozwoju oraz obowiązujących w tym zakresie priorytetów;
3) tworzenie warunków, planowanie, podejmowanie i koordynowanie działań zmierzających do sprawnego rozpoznawania i zwalczania przestępczości korupcyjnej, ekonomiczno-finansowej, narkotykowej oraz kryminalnej, w tym zorganizowanej, o zasięgu krajowym i międzynarodowym oraz gromadzenie na ten temat informacji;
4) przeciwdziałanie i fizyczne zwalczanie terroryzmu oraz organizowanie, koordynowanie i nadzorowanie działań Policji w tym zakresie, a także szkolenie w ramach taktyki antyterrorystycznej;
5) prowadzenie strategicznych oraz operacyjnych analiz kryminalnych;
6) udzielanie wsparcia jednostkom Policji, koordynowanie oraz nadzorowanie postępowań przygotowawczych i przedsięwzięć operacyjno-rozpoznawczych w sprawach o znacznym stopniu skomplikowania, wywołujących szczególne zagrożenie lub zainteresowanie opinii publicznej bądź obejmujących zasięgiem obszar więcej niż jednego województwa;
7) rozpoznawanie struktur przestępczych i metod, jakimi posługują się wyspecjalizowane grupy przestępcze oraz koordynowanie i monitorowanie działań werbunkowych;
8) prowadzenie postępowań przygotowawczych w sprawach dotyczących zorganizowanych grup przestępczych;
9) wykrywanie i ściganie przestępstw popełnionych przez policjantów i pracowników Policji, gromadzenie na ten temat informacji, ich przetwarzanie i analizowanie oraz podejmowanie na tej podstawie działań profilaktycznych;
10) bezpośrednia współpraca z zagranicznymi formacjami policyjnymi lub ich organizacjami międzynarodowymi, w tym w ramach Interpolu i Europolu, oraz organami i instytucjami uprawnionymi do zapobiegania i zwalczania przestępczości, organizowanie i koordynowanie działań Policji w tym zakresie;
11) monitorowanie, analizowanie oraz ocenianie sposobu działania policjantów wykonujących zadania prewencyjne oraz w ramach operacji policyjnych, a także opracowywanie i wdrażanie standardów wykonywania tych zadań;
12) inspirowanie, koordynowanie, nadzór i kontrola działań Policji w zakresie organizacji i pełnienia służby przez policjantów służby prewencyjnej, w tym z komisariatów specjalistycznych i komórek właściwych w sprawach ruchu drogowego, w konwojach, pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzeźwienia, strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców i aresztach w celu wydalenia;
13) organizowanie i koordynowanie działań w zakresie prewencji kryminalnej, zapobiegania przestępstwom i wykroczeniom, a także czynom popełnianym przez nieletnich oraz zjawiskom patologii;
14) współdziałanie z organami ochrony prawnej, organami administracji publicznej i organizacjami społecznymi w zakresie zapobiegania i zwalczania przestępczości;
15) planowanie, organizowanie i koordynowanie działań jednostek Policji w warunkach konstytucyjnie określonych stanów nadzwyczajnych oraz w przypadku nadzwyczajnego zagrożenia ludzi lub środowiska, a także współdziałanie w tych zakresach z innymi podmiotami systemu bezpieczeństwa państwa;
16)inspirowanie, organizowanie, koordynowanie i nadzorowanie zadań związanych z ogólnokrajowymi operacjami policyjnymi podejmowanymi w celu zapewnienia porządku i bezpieczeństwa podczas organizowanych zgromadzeń publicznych, imprez masowych i protestów społecznych oraz nadzorowanie operacji organizowanych przez komendy wojewódzkie Policji;

 Do zakresu działania komendy wojewódzkiej Policji, wspierającej pracę Komendanta Wojewódzkiego (Stołecznego) Policji w zakresie bezpieczeństwa należy w szczególności:
1) inspirowanie i koordynowanie programów prewencyjnych jednostek Policji, ukierunkowanych na:
a) tworzenie warunków do efektywnego działania społecznych ogniw profilaktycznych,
b) opracowywanie i wdrażanie programów profilaktycznych ze szczególnym uwzględnieniem problemów zagrożenia demoralizacją dzieci i młodzieży,
c) współpracę ze społecznościami lokalnymi w zwalczaniu przestępczości i zjawisk patologii społecznej oraz popularyzowanie wiedzy o skutecznych metodach i środkach zapobiegania tej przestępczości i zjawiskom,
d) kreowanie w społecznościach lokalnych pozytywnego wizerunku Policji oraz podejmowanych przez Policję działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego;
2) koordynowanie czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych, podejmowanych przez jednostki Policji nadzorowane przez komendanta wojewódzkiego Policji w celu sprawnego ścigania sprawców przestępstw, oraz współdziałanie w tym zakresie z innymi jednostkami Policji, a także organizowanie współpracy z osobami udzielającymi pomocy Policji;
3) współpraca z zagranicznymi formacjami policyjnymi lub ich organizacjami międzynarodowymi oraz organami i instytucjami uprawnionymi do zapobiegania i zwalczania przestępczości o zasięgu międzynarodowym, koordynowanie działań podejmowanych przez jednostki Policji nadzorowane przez komendanta wojewódzkiego Policji tym zakresie;
4) wykonywanie czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych w sprawach własnych oraz w przypadkach konieczności udzielenia jednostkom Policji nadzorowanym przez komendanta wojewódzkiego Policji wsparcia ze względu na niedostateczne możliwości realizacyjne w działaniach prowadzących do wykrycia sprawców przestępstw:
a) trudnych do ustalenia z powodu znacznego stopnia skomplikowania działań wykrywczych i dowodowych,
b) obejmujących swym zasięgiem obszar kilku powiatów lub województw,
c) wymagających stosowania obserwacji lub specjalistycznych środków technicznych, we współdziałaniu w tym zakresie z innymi jednostkami Policji;
5) prowadzenie poszukiwań osób oraz koordynowanie realizowanych przez jednostki Policji nadzorowane przez komendanta wojewódzkiego Policji poszukiwań osób i rzeczy, a także identyfikacji osób i zwłok, współdziałając w tym zakresie z innymi jednostkami Policji;
6) planowanie, organizowanie i koordynowanie zadań związanych z realizacją prowadzonych na obszarze województwa operacji policyjnych w zakresie zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego podczas organizowanych zgromadzeń publicznych, imprez masowych i protestów społecznych;
7) koordynowanie i nadzór nad ochroną bezpieczeństwa ludzi oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym również w komunikacji publicznej oraz na obszarach wodnych;
8) koordynowanie działalności komend powiatowych Policji w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku w ruchu drogowym oraz współdziałanie z instytucjami właściwymi w sprawach związanych z bezpieczeństwem i organizacją ruchu na drogach;
9) współpraca ze strażami miejskimi i gminnymi oraz specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi w zakresie określonym w odrębnych przepisach;
10) analizowanie zjawisk kryminogennych ze szczególnym uwzględnieniem tych, które dotyczą dzieci i młodzieży oraz opracowywanie i wdrażanie programów przeciwdziałania tym zjawiskom;
11) opracowywanie, wdrażanie i koordynowanie programów prewencyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem problemów zagrożenia demoralizacją i przestępczością nieletnich;
12) koordynowanie, nadzór i kontrola działań Policji w zakresie zapobiegania i zwalczania wykroczeń oraz współdziałanie w tym zakresie na obszarze województwa z organami administracji publicznej oraz organizacjami społecznymi;
13) współdziałanie z funkcjonującymi na obszarze województwa organami ochrony prawnej, organami administracji publicznej oraz organizacjami społecznymi w zakresie zapobiegania i zwalczania przestępczości;
14) planowanie, organizowanie, koordynowanie działań w warunkach katastrof naturalnych i awarii technicznych, przygotowanie jednostek Policji nadzorowanych przez komendanta wojewódzkiego Policji do wykonywania zadań w warunkach zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego, konstytucyjnie określonych stanów nadzwyczajnych oraz bieżące współdziałanie z innymi podmiotami systemu bezpieczeństwa państwa;
15) koordynowanie działań w ramach realizacji umów i porozumień międzynarodowych w zakresie zwalczania przestępczości, międzynarodowej współpracy policyjnej oraz uczestnictwa w międzynarodowych organizacjach policyjnych;
Zakres działania komendy wojewódzkiej Policji, obejmuje także odpowiednio zakres działania samodzielnego pododdziału antyterrorystycznego Policji oraz oddziału prewencji Policji lub samodzielnego pododdziału prewencji Policji, a także służby Lotnictwa Policji jeżeli na terenie działania tej komendy zostały one utworzone.
Do zakresu działania komendy powiatowej / miejskiej/ Policji wspierającej pracę Komendanta Powiatowego/ Miejskiego Policji w zakresie bezpieczeństwa należy w szczególności:
1) tworzenie i realizacja, we współdziałaniu z organami samorządu terytorialnego oraz organizacjami i instytucjami pozarządowymi, programów prewencyjnych ukierunkowanych na:
a) zapewnienie osobom zamieszkałym na obszarze powiatu bezpieczeństwa i porządku w miejscach publicznych,
b) zwalczanie przestępczości,
c) ujawnianie, zapobieganie i zwalczanie zjawisk patologii społecznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży,
d) zapewnienie mieszkańcom możliwości sygnalizowania lub zgłaszania Policji o zdarzeniach i sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu ludzi i mienia albo porządkowi publicznemu, a także stworzenie warunków umożliwiających natychmiastową reakcję Policji na takie sygnały lub zgłoszenia,
e) organizowanie, koordynowanie i wykonywanie czynności patrolowych, interwencyjnych oraz ochronnych,
f) edukacja mieszkańców w zakresie uwarunkowań dotyczących utrzymywania porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz aktywnego udziału w przedsięwzięciach profilaktycznych podejmowanych na obszarze powiatu,
g) kreowanie w społecznościach lokalnych pozytywnego wizerunku Policji oraz podejmowanych przez Policję działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego;
2) wykonywanie czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych w celu ujawniania przestępstw i sprawnego wykrywania ich sprawców, współdziałając w tym zakresie z innymi jednostkami Policji;
3)prowadzenie i koordynowanie poszukiwań osób i rzeczy, a także identyfikacja osób i zwłok, współdziałanie w tym zakresie z innymi jednostkami Policji;
4) koordynowanie czynności operacyjno-rozpoznawczych i dochodzeniowo-śledczych podejmowanych przez jednostki Policji nadzorowane przez komendanta powiatowego Policji oraz udzielanie tym jednostkom wsparcia;
5) planowanie i organizacja działań własnych związanych z realizacją zadań w zakresie zapewnienia porządku i bezpieczeństwa publicznego podczas organizowanych zgromadzeń publicznych, imprez masowych i protestów społecznych;
6) organizowanie i wykonywanie, nadzór i kontrola działań Policji w zakresie zapobiegania i zwalczania wykroczeń oraz współdziałanie na obszarze powiatu w tym zakresie z organami ochrony prawnej, administracji publicznej oraz organizacjami społecznymi, inicjowanie lokalnej polityki zapobiegania, ujawniania i ścigania sprawców wykroczeń;
7) ochrona bezpieczeństwa ludzi oraz porządku publicznego w komunikacji publicznej oraz na obszarach wodnych;
8) wykonywanie czynności zapewniających bezpieczeństwo i porządek w ruchu na drogach publicznych przez kierowanie tym ruchem oraz jego kontrolowanie;
9) analizowanie zjawisk w dziedzinie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, określanie tendencji w tym zakresie i kreowanie lokalnej polityki przeciwdziałania zagrożeniom w ruchu drogowym;
10) edukacja mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży szkolnej, w zakresie bezpiecznego korzystania z dróg i przeciwdziałania zagrożeniom w ruchu drogowym;
11) współdziałanie w zakresie zapobiegania i zwalczania przestępczości z funkcjonującymi na obszarze powiatu organami ochrony prawnej, a także współdziałanie w zakresie profilaktyki wychowawczej i edukacji z organami administracji publicznej, organizacjami społecznymi oraz mediami;
12) analizowanie zjawisk kryminogennych oraz rozpoznanych zagrożeń przestępczością, ze szczególnym uwzględnieniem zjawisk patologicznych dotyczących dzieci i młodzieży;
20) ocenianie funkcjonowania jednostek Policji nadzorowanych przez komendanta powiatowego Policji;
21) podejmowanie działań w ramach realizacji umów i porozumień międzynarodowych w zakresie zwalczania przestępczości, międzynarodowej współpracy policyjnej oraz uczestnictwa w międzynarodowych organizacjach policyjnych;
22) planowanie i organizacja działań własnych oraz koordynacja działań jednostek Policji nadzorowanych przez komendanta powiatowego Policji w warunkach katastrof naturalnych i awarii technicznych, a także przygotowania do wykonywania zadań w warunkach konstytucyjnie określonych stanów nadzwyczajnych oraz bieżące współdziałanie z innymi podmiotami systemu bezpieczeństwa państwa.

W zależności od rodzaju i okoliczności zdarzenia, wobec którego wymagane jest działanie policyjne wyodrębnione zostały trzy formy organizacyjne tych przedsięwzięć:

Interwencje - polegające na reagowaniu wobec określonych zdarzeń czy sytuacji przy użyciu tych sił i środków, którymi w danym czasie zarządza dyżurny właściwej terytorialnie jednostki Policji i są one optymalne w stosunku do zaistniałego zdarzenia.

Akcje - to działania relatywne w stosunku do zdarzenia, którego zakres przekracza możliwości sił i środków będących w dyspozycji dyżurnego jednostki, zarządza je Komendant Powiatowy (Miejski) Policji

Operacje - to taki rodzaj działania adekwatny do zaistniałej sytuacji, który wykracza poza obszar terytorialny jednej KPP lub KMP albo jego rozmiary i charakterystyka wymagają dłuższego oddziaływania i użycia większych sił i środków albo zorganizowania specjalnego zaplecza logistycznego. Operację zarządza Komendant Główny Policji,

Komendant Wojewódzki Policji lub Komendant Powiatowy (Miejski) Policji w zależności od zasięgu terytorialnego sytuacji, która jest źródłem jej zorganizowania. Ulokowanie odpowiednio wysoko ośrodka dowodzenia może być podyktowane także innymi względami. W ramach operacji mogą być podejmowane czynności, dotyczące różnych

zdarzeń lub specyficznych i różnorodnych zadań operacji, jeśli dotyczą zasadniczego celu operacji.

Jak widać z przytoczonych po krótce zadań stawianych Policji spektrum jej działania jest bardzo szerokie . Ma to przełożenie na pracę policjantów i osiągane wyniki a w ostatnich latach związany z tym spadek przestępczości przy jednoczesnym wzroście wykrywalności przestępstw co obrazuje poniższa tabela:

Rok	Postępowanie wszczęte	Przestępstwa stwierdzone ogółem	Liczba podejrzanych	Wykrywalność (%)
2009	994.959	1.129.577	521.699	67,1
2008	968.620	1.082.057	516.626	65.9
2007	1.014.695	1.152.993	540.604	64.6
2006	1.156.031	1.287.918	587.959	62.4
2005	1.235.239	1.379.962	594.088	58.6
2004	1.296.356	1.461.217	578.059	56.2
2003	1.248.082	1.466.643	557.224	55.2
2002	1.277.420	1.404.229	552.301	54.9
2001	1.275.418	1.390.089	533.943	53.8
2000	1.169.185	1.266.910	405.275	47.8
1999	1.075.869	1.121.545	364.272	45.0

Nie mniej jednak ten stan rzeczy może być stanem przejściowym ponieważ zależy on od wielu czynników, w tym m.in. koniunktury gospodarczej w świecie i w Polsce oraz rynków pracy w poszczególnych krajach Unii Europejskiej. Dlatego w latach 2010-2012 w celu utrzymania tendencji spadkowej przestępczości i dalszego jej obniżania w Komendzie Głównej Policji przyjęto strategię, z której wynika, że Policja będzie dążyć do wzrostu zadowolenia obywateli z jej pracy w szczególności poprzez zwiększenie ilości policjantów pełniących służby patrolowo-interwencyjne i obchodowe, realizację oczekiwań społecznych w zakresie zwalczania przestępczości najbardziej uciążliwej: kradzieże z włamaniem, pobicia i bójki, niszczenie mienia i tp. Zapobieganie poprzez edukację oraz zwalczanie przestępczości nieletnich, poprawę bezpieczeństwa na drogach i szereg innych działań. Czy te założenia przyniosą spodziewane efekty? Miejmy nadzieję, że tak.

Źródła:

Henryk Tokarski „Dowodzenie jednostkami Policji w sytuacjach kryzysowych”

Ustawa z dn. 06.04.1990 o Policji

Zarządzenie nr 1041 KGP z dn. 28.09.2007 roku w spr. szczegółowych zasad organizacji

i zakresu działania komend, komisariatów i innych jednostek org. Policji

www.policja.pl

„Strategia wojewódzka Policji na lata 2010-2012” KWP Rzeszów luty 2010

---