INSECTA cw 12-13, Ewolucja i systematyka bezkręgowców


INSECTA - Ćwiczenia 12-13

PODGR.: APTERYGOTA owady pierwotnie bezskrzydłe

Tryb życia, jak wije; pierwotny brak skrzydeł; ogólnie prymitywniejsza organizacja morfologiczna w porów. z owadami skrzydlatymi; przydatki odwłokowe homologiczne z odnóżami, ametabolia, rozwój bez przeobrażenia, linienie przez całe życie

Rz: Protura pierwogonki

Ok. 500 gat (Polska 60), brak oczu, brak czułków (ich funkcję pełni pierwsza para odnóży krocznych), brak przydatków na odwłoki, stopy 1-członowe z pojedynczym pazurkiem, przysadki gębowe ssące lub kłująco-ssące, rozwój postembrionalny anamorficzny, wolnożyjące

Rz: Diplura widłogonki

Ok. 500 gat, brak oczu, czułki długie, paciorkowate, wieloczłonowe; narządy gębowe kłująco-gryzące, przeobrażenie niezupełne, linieją również postacie dorosłe , na końcu odwłoka dwa wyrostki

Rz: Collembola skoczkonogi

Ok. 5000 gat (Polska 300), narząd pozaczułkowy na głowie, narządy gębowe przystosowane do żucia, rzadko do ssania (narzady gębowe typu gryzącego, ub kłująco-ssącego) , cewka brzuszka i narządy umożliwiające skakanie (przydatki trzeciego i czwartego segmentu)

Podura aquatica - pchlica wodna

Sminthurus viridis - poskoczek zielony

Rz: Zygentoma rybiki

żuwaczki 1-członowe, połączone stawowo z głową dwoma płaszczyznami; narządy gebowe żujące; długie, wieloczłonowe czułki;

Lepisma saccharina - rybik cukrowy

Thermobia domestica - termobia

PODGR: PTERYGOTA owady skrzydlate

Zajrzeć se do notatek z poprzednich ćwiczeń ;)

Rz: Donata ważki

Ok. 4500 gat (Polska 80), przenosiciele pasożytów; czułki małe, skrzydła długie z bogatym użyłkowaniem, jednakowej wielkości, albo tylne są szersze; drapieżniki; narządy gębowe gryzące; u larw występ. maska (silnie wydłużona warga górna); przeobrażenie niezupełne

Aeschna grandis - żagnica wielka

Libellula depressa - ważka płaskobrzucha

Anax imperator - husarz władca

Agrion puebla - łątka dzieweczka

Calopteryx virgo - świtezianka dziewica

Rz: Ephemeroptera jętki

Ok. 1600 gat (Polska 70); czułki krótkie, szczeciniaste; narządy gębowe zredukowane; skrzydła siatkowe, tylne krótsze lub ich brak, brak mozliwości poziomego układanie skrzydeł; przeobrażenie niezupełne; wolnożyjące

Ephemera vulgata - jętka pospolita (jednodniówka)

Cloeon dipterum -

Rz: Blattoptera karaczany

Ok. 3500 gat (Polska 12); przednie skrzydła skórzaste, wykształcone w półokrywy lub nie występ, druga para błoniaste; czułki wieloczłonowe, długie, cienkie; narządy gębowe gryzące; nogi bieżne; przeobrażenie niezupełne typu heterometabolii rzeczywistej.

Blattella germanica - karaczan prusak

Blatta orientalis - karaczan wschodni

Periplaneta americana - karaczan amerykański

Ectobius sp - zadomka

Rz: Isoptera termity/bielice

Ok. 2500 gat (płd Europa 2); bezskrzydłe, skrzydlate - rozród i zakładnianie nowych państw; narządy gębowe gryzące; rozwój niezupełny;

Rz: Mantodea modliszki

Ok. 1800 gat (Polska 1); drapiezniki; chwytne odnóża przedtułowia o wydłużonych biodrach, zabkowatych udach i goleniach, które sterczą ku górze - łapanie owadów; mimezja (upodabnianie się po otoczenia); 2 pary skrzydeł;

Mantis religiosa - wieszczka czczona

Rz: Phasmodea straszyki

Ok. 2500 gat; szkodniki roślin; naśladują gałązki, liście, zdolne do kataleptycznego znieruchomienia; występ skrzydła lub są zredukowane; wiele gat partenogenetycznych; ap. gębowy gryzący;

Carausius morosus - patyczak powolny

Rz: Dermaptera skorki

Ok. 9000 gat (Polska 7); przednie skrzydłaskórzaste lub zredukowane, pokrywy twarde, skrócone, druga para wachlarzowato złożona, część bezskrzydła; na koncu odwłoka duże wyroski rylcowe - obrona; ap gębowy gryzący;

Forficula auricularia - skorek usznik

Rz: Orthoptera prostoskrzydłe

Ok. 18000 gat (Polska 120); część drapieżna; tylne nogi skoczne, przednie mogą być grzebne; 1 para skrzydeł wydłużona, silnie schitynizowana, tylna wachlarzowa, błoniasta, lub brak jedej pary lub obu; wydają dźwięki (narządy strydulacyjne); ap gębowy gryzący; przeobrażenie niezupełne;

Tettigonia viridissima - pasikonik zielony

Gryllus campestris - świerszcz polny

Gryllus domestica - świerszcz domowy

Gryllotalpa gryllotalpa - turkuć podjadek

Locusta migratoria - szarańcza wędrowna

Rz: Phthiraptera (????) wszy

Ok. 250 gat (Polska 25); pasożyty, całe zycie związane z żywicielem; narządy gębowe kłująco-ssące; skrzydeł brak; nogi czepne z silnymi pazurami;

Pediculus humanus - wesz ludzka

Phthirus pubis - wesz łonowa

Haematopinus suis - wesz świńska

Rz: Hemiptera - pluskwiaki

Ok. 21000 gat (Polska 2000); skrzydła 1 pary jednorodne, 2 pary u wielu brak; hemimetabolia; rozród 2-płciowy, albo partenogeneza; narządy gębowe gryzące lub ssące (Marlena miała kłująco-ssące); skrzydła mniej użyłkowane; przedniomotoryczne

Ok. 25000 gat (Polska 800); część to pasożyty, nieliczne drapiezne; narządy kłująco-ssące; skrzydła składane płasko na grzbietowej stronoie, przednia para - półokrywy, w 2/3 stwardniała, w 1/3 błoniasta, druga para błoniasta lub zredukowana; nogi biezne, czasem chwytne lub pływne; przeobrażenie niezupełne; 1 para skrzydeł - hemielytry (zeskleryzowane z połączeniu z błoniastymi); wiele bez skrzydeł

Nepa cinerea - płoszczyca szara

Notonecta glauca - pluskolec pospolity

Gymnocerata

Gerris lacustris - nartnik jeziorny

Pyrrhocoris apterus - kowal bezskrzydły

Coreus marginatus - wtyk straszyk

Palomena viridis - odorek zielony

Graphosoma lineata - strojnica (baldaszkówka??)

Cimex lectularius - pluskwa domowa

Rz: Neuroptera sieciarki

Ok. 4000 gat(Polska 90); 2 pary skrzydeł prawie jednakowej wielkości, błoniastych, przezroczystych, silnie użyłkowanych, w spoczynku składane są daszkowato lub płasko nad odwłokiem; czułki długie, wieloczłonowe; narzady gębowe gryzące; przeobrażenie zupełne;

Chrysopa vulgaris - złotook zwyczajny

Myrmeleon myrmeleon - mrówkolew jakiś

Rz: Coleoptera chrząszcze

Ok. 400.000 gat (Polska 7000); przednie skrzydła - grube okrywy, ochraniają błoniaste skrzydła II pary, niesłużące do lotu; nogi najczęsciej typu bieżnego; ap gębowy typu gryzącego; przeobrażenie zupełne

Dytiscidae - pływakowate (tylne odnóża jak wiosła; drapiezniki)

Dytiscus marginalis - pływak żółtobrzeżek

Cicindellidae - trzyszczowate (smukłe nogi, wydłuzone stopy - bieganie; mocne i ostro uzębione żuwaczki (3 ząbki); drapieżne)

Cicindella hybrida - trzyszcz piaskowy

Cicindella silvatica - trzyszcz leśny

Carabidae - biegaczowate (wszystkie pod ochroną!)

Calosoma sycophanta - tęcznik liszkarz

Carabus coriaceus - biegacz skórzasty

Carabus cancellatus - biegacz wręgaty

Carabus violaceus - biegacz fioletowy

Carabus autonitens - biegacz zielonozłoty

Pterostichus sp. - szykoń

Lucanidae - jelonkowate (czułki z grzebykowatą, 3-6 członową buławką; silnie rozwinięte żuwaczki; pokrywy o równoległych bokach i zaokrąglonych końcach; nogi kroczne i grzebne)

Lucanus cervus - jelonek rogacz

Dorcus paralellopipedus - ciołek matowy

Scarabaeidae - żukowate (twardy chitynowy pancerz)

Geotrupes stercorarius - żuk gnojowy

Geotrupes vernalis - żuk wiosenny

Cetonia aurata - kruszczyca złotawka

Oryctes nasicornis - rohatyniec nosorożec

Melolontha melolontha - chrabąszcz majowy

Rhizothrogus solstitialis - guniak czerwczyk

Phyllopertha horticola - ogrodnica niszczylistka

Polyphylla fullo - wałkarz lipczyk

Cerambycidae - kózkowate (b. długie czułki)

Cerambyx cerdo - koziróg dębosz (o kurwa )

Prionus coriarius - dyląrz grabarz

Ergates faber - brodziej próchnik

Aromia moschata - wonnica piżmówka

Rosalia alpina - nadobnica alpejska

Rhagium inquisitor - rębacz pstry

Curculionidae - ryjkowce

Liparus glabrirostris - rozpucz lepiężnikowiec

Calandra granaria - wołek zbożowy

Necrophoridae - omalicowate

Necrophorus vespillo - grabarz pospolity

Necrophorus humator - grabarz czarny

Hydrophilidae - kałużnicowate

Hydrous piceus - kałużnica czarnozielona

Chrystomelidae - stonkowate/kózkowate

Leptinotarsa decemlineata - stonka ziemniaczana

Coccinellidae - biedronkowate (żywią się mszycami; głaszczki szczękowe w kształcie toporków; wydzielają przez stawy nóg żółtą hemolimfę (trująca))

Coccinella septempunctata - biedronka siedmiokropka

Anatis ocellata - biedronka oczatka

Dermestidae - skórnikowate

Meloidae - oleicowate/majkowate

Scolytidae - kornikowate

Rz: Trichoptera chruściki

narządy gębowe silnie uwstecznione, brak szczęk 1 pary; ap liżący; skrzydła błoniaste lub siateczkowate, okryte włoskami lub łuskami;

Rz: Lepidoptera łuskoskrzydłe

narządy gębowe ssące, u gąsiennic gryzące; skrzydła składane nad ciałem, pokryte dachówkowato ułożonymi łuskami oskórkowymi; dzienne - motyle, nocne - ćmy

Papilio machaon - paź królowej

Iphiclides(=Papilio) podalirius - paż żeglarz

Parnassius apollo - niepylak apollo

Acherontia atropos - zmierzchnica trupia główka

Saturnia pyri - pawica gruszówka

Inachis (=Vanessa) io - rusałka pawik

Vanessa atalanta - rusałka admirał

Nymphalis antiopa - rusałka żałobnik

Aglais urticae - rusałka pokrzywik

Arctia caja - niedźwiedziówka kaja

Pieris brassicae - bielinek kapustnik

Gonepteryx rhamni - latolistek cytrynek

Rz: Hymenoptera błonkoskrzydłe

Ap. gębowy gryzący lub gryząco-liżący z parą czułków; 2 pary błoniastych skrzydeł; przeobrażenie zupełne; dzieworództwo;

Podrz: Phytophaga (=Symphyta) rośliniarki

Sirex gigas - trzpiennik olbrzymi

Podrz: Entomophaga (=Apocrita) trzonkówki

Rhyssa persuasoria - zagłębień trzpiennikowiec

Cynipidae - glasówkowe

Podrz: Aculeata

Formicidae - mrówki

Formica rufa - mrówka rudnica

Monomorium pharaonis - mrówka faraona

Apidae - pszczoły

Apis mellifera - pszczoła miodna

Bombus terrestris - trzmiel ziemny

Vespidae- osy

Vespa crabro - szerszeń

Vespa germanica - osa dachowa

Rz: Mecoptera wojsiłki

Ok. 500 gat; głowa charakt. Wydłużona w dół na kształt ryjka; ap gebowy gryzący lub kłująco-ssący; 2 pary wąskich, błoniastych skrzydeł pokrytych włoskami; przeobrażenie zupełne

Panorpa communis - wojsiłka pospolita

Rz: Diptera muchówki, dwuskrzydłe

Pasozyty i formy drapieżne; ap gebowy kłująco-ssący lub liżąco-ssący; przeobrażenie zupełne;

Tipulidae - kamarnice

Tipula oleracea - koziułka warzywna

Culicidae - komarowate, komary

Culex pipiens - komar pospolity

Anopheles sp. - widliszek

Tabanidae - ślepaki (bąki)

Tabanus bovinus - bąk bydlęcy

Haematopota pluvialis - jusznica deszczowa/mała

Asilidae - łowikowate

Laphria flava - wierzchołówka żółtowłosa

Muscidae - muchowate

Musca domestica - mucha domowa

Rz: Siphonaptera pchły

Ok. 1400 gat; bezskrzydłe; narządy gębowe kłująco-ssące; prawie niewidoczne czułki; liczne szczecinki na całym ciele; pasożyty; przeobrażenie zupełne; odnóża umożliwiają wykonywanie bardzo dużych skoków

Pulex irritans - pchła ludzka

Ctenocephalides canis - pchła psia



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wije i owady(1), Ewolucja i systematyka bezkręgowców
TISP Ćw  12 13
II semestr, cw 12 i 13
EZNiOS Log 12 13 w5 system slajdy
cw 12 13 kinetyka octan etylu
MIECZAKI, Ewolucja i systematyka bezkręgowców
Opracowanie zagadnień ćw. 12 i 13, Biofizyka
CEPHALOPODA, Ewolucja i systematyka bezkręgowców
motyle (1), Ewolucja i systematyka bezkręgowców
EZNiOS Log 12 13 w5 system
Cw 12 i 13 Mikrobiologia osadu czynnego id
TISP Ćw  12 13
Wije i owady(1), Ewolucja i systematyka bezkręgowców
system oświaty 12 13

więcej podobnych podstron