do wydruku, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał


NR ĆWICZENIA

12

TEMAT ĆWICZENIA

WYZNACZENIE PRZERWY ENERGETYCZNEJ

OCENA Z TEORII

NR ZESPOŁU

8

NAZWISKO I IMIĘ

Gorycki Jakub

OCENA Z ZALICZENIA ĆWICZENIA

DATA

3.04.2005r.

WYDZIAŁ, ROK, GRUPA

EAIiE rok I gr. I

UWAGI

Wprowadzenie:

Struktura energetyczna ciała stałego: W pojedynczym atomie związane z jądrem krążące po orbitach elektrony mają dobrze określone stany energetyczne, a teoria kwantowa nie dopuszcza energii pośrednich między jakimkolwiek dwoma stanami. W ciele stałym sytuacja staje się o wiele bardziej złożona, ponieważ atomy są gęsto upakowane i wywierają znaczny wpływ na atomy sąsiednie. Gdy kryształ zawiera 0x01 graphic
atomów, wtedy istnieje tak wiele stanów kwantowych, że zlewają się one w kontinuum energii i tworzą dozwolone pasma energetyczne. Między poszczególnymi pasmami występują tzw. przerwy energetyczne. Przebywanie elektronu w takiej przerwie jest niemożliwe. Pasma wypełnione elektronami walencyjnymi noszą nazwę pasm walencyjnych (lub podstawowych), a pasma wypełnione częściowo lub puste (odpowiadające większym energiom) - przewodnictwa. Elektrony znajdujące się w pasmach całkowicie zapełnionych nie wnoszą żadnego wkładu w przewodnictwo elektryczne, ze względu na brak wolnych, dozwolonych stanów energetycznych. W pasmach przewodnictwa (częściowo zapełnione lub puste) istnieją dozwolone puste stany energetyczne i elektrony pod wpływem np. zewnętrznego pola elektrycznego mogą przenosić się na nie, zatem biorą udział w przewodnictwie elektrycznym. Przewodniki są materiałami o niecałkowicie obsadzonym paśmie podstawowym lub o zlewających się ze sobą pasmach: podstawowym i przewodzenia. Jeżeli najwyższe zapełnione pasmo walencyjne jest oddzielone przerwą od najniższego pasma przewodnictwa to mamy do czynienia z

0x01 graphic

Mechanizm przewodzenia prądu oparty na gruncie teorii pasmowej - gdy przykładamy do przewodnika bądź półprzewodnika napięcie, elektrony są przyspieszane polem elektrycznym, pobierając od tego pola energię, co na wykresie energetycznym przedstawić można jako przemieszczanie się elektronu ku górze w obrębie pasma. Taką możliwość mają oczywiście tylko elektrony z pasma przewodnictwa, bo pasma walencyjne są zapełnione. W którymś momencie elektron ulega oczywiście rozproszeniu, zderzając się z jonem sieci krystalicznej. Traci przy tym energię, czyli "spada" na dół pasma, skąd znowu może być przyspieszany itd. Energię od pola elektrycznego elektron pobiera w sposób ciągły, dlatego może się dzięki niej przemieszczać w ramach pasma, a nie może przeskoczyć do następnego pasma, gdyż to wymaga dużej porcji energii (większej niż szerokość pasma).

Różnice w strukturze energetycznej dla metalu, izolatora i półprzewodnika.

Przerwę energetyczną Eg można wyznaczyć na kilka sposobów:

  1. Z zależności przewodnictwa elektrycznego od temperatury

  2. Z zależności przewodnictwa elektrycznego od energii padającego promieniowania elektromagnetycznego

  3. Z pomiarów współczynnika absorpcji promieniowania elektromagnetycznego w

zależności od energii tego promieniowania.

Absorpcja Elektron może zwiększyć swoją energię jedynie kosztem absorpcji promieniowania elektromagnetycznego. Jeżeli na półprzewodnik padają fotony o energii wystarczającej na przeniesienie elektronu z pasma walencyjnego do pasma przewodnictwa to są one silnie absorbowane. Zatem w widmie absorpcyjnym półprzewodnika można wyróżnić gwałtowny wzrost współczynnika absorpcji w pobliżu energii hn równej szerokości przerwy energetycznej Eg. Efekty tego oddziaływania można prześledzić stosując tzw. materiałowe równania Maxwell'a. Rozwiązaniem tych równań jest równanie fali rozchodzącej się w ośrodku absorbującym:

0x01 graphic

gdzie n jest rzeczywistym współczynnikiem załamania, a wielkość ℵ jest to współczynnik ekstyncji, który opisuje absorpcję światła. Drugi czynnik ekspotencjalny opisuje tłumienie fali wraz z odległością. Natężenie fali jest wprost proporcjonalne do średniej czasowej z kwadratu pola elektrycznego (I ~ E2). Zatem stosunek natężenia promieniowania padającego do promieniowania, które przebyło pewną drogę wyraża się:

0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic
to współczynnik absorpcji. Prawdopodobieństwo usunięcia kwantu promieniowania z wiązki na jednostkę grubości absorbenta nazywamy liniowym współczynnikiem absorpcji.

Prawo absorpcji Z definicji współczynnika absorpcji wynika, że prawdopodobieństwo pochłonięcia kwantu promieniowania na długość dx wynosi 0x01 graphic
, a odpowiednia zmiana liczby kwantów w cząstce wyniesie 0x01 graphic
, Całkując tę zależność otrzymujemy prawo absorpcji0x01 graphic
gdzie 0x01 graphic
jest liczbą cząstek (kwantów) padających na absorbent (w dowolnej jednostce czasu), N - liczbą cząstek przechodzących przez warstwę absorbenta o grubości x. (Ponieważ dla danej częstośći promieniowania strumień jest wprost proporcjonalny do natężenia, więc mamy 0x01 graphic
czyli natężenie promieniowania I, które przeszło przez absorbent jest równe: 0x01 graphic
)

Wyrażenie na energetyczną zależność współczynnika absorpcji dla przejść optycznych w obszarze krawędzi absorpcji w zależności od rodzaju przejścia dane jest:

0x01 graphic

gdzie cm - stała zależna od rodzaju przejścia

m=1/2 dla przejść prostych dozwolonych

m=3/2 dla przejść prostych wzbronionych

m=2 dla przejść skośnych dozwolonych

m=3 dla przejść skośnych wzbronionych

Chcąc określić wartość przerwy energetycznej Eg z pomiarów optycznych należy wyznaczyć wartość współczynnika absorpcji 0x01 graphic
, który z kolei można wyznaczyć z pomiarów współczynnika transmisji T, który jest stosunkiem natężenia fali elektromagnetycznej przechodzącej przez próbkę do natężenia fali padającej na próbkę. Transmisję światła można przedstawić jako:

0x01 graphic

gdzie 0x01 graphic
jest współczynnikiem odbicia światła na granicy powietrze-warstwa, a 0x01 graphic
jest współczynnikiem odbicia światła na granicy warstwa-podłoże, ns jest współczynnikiem załamania podłoża, d grubość warstwy. Złożoność wyrażenia na transmisje wynika z faktu, iż światło przechodzące przez cienką warstwę ulega nie tylko absorpcji ale także wielokrotnym odbiciom na powierzchniach rozdzielających różne ośrodki optyczne. Ponad to w widmie transmisji występują maksima i minima interferencyjne. Zjawisko interferencji zachodzi ponieważ grubość warstwy półprzewodnika jest porównywalna z długością fali promieniowania elektromagnetycznego padającego na badaną próbkę.

Współczynnik załamania n można wyznaczyć korzystając z minimów i maksimów interferencyjnych transmisji podstawiając za cos() odpowiednio jego wartość maksymalną i minimalną. Z powstałych równań otrzymujemy:

0x01 graphic
gdzie: 0x01 graphic

Mając wyznaczone R12 i R23 (niezależne od energii) oraz zmierzoną wartość transmisji T=T(hν), można wyliczyć dla każdej energii (długości fali) wartość współczynnika absorpcji korzystając ze wzoru:

0x01 graphic

Wzór ten jest słuszny w obszarze dużej absorpcji.

W obszarze słabej absorpcji można wyznaczyć grubość warstwy d ze wzoru: 0x01 graphic
0x01 graphic
po wyznaczeniu długości fali 0x01 graphic
odpowiadających dwóm kolejnym minimom lub maksimom interferencyjnym współczynnika transmisji T.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
moja 13, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
gęstość i wilgotność(1), 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
Oznaczenie kąta tarcia wewnętrznego i spójności w próbie trójosiowego ściskania(10), 3 semestr, labo
Oznaczenie współczynnika filtracji skał, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
10(tabele), 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
Oznaczenie konsystencji gruntów spoistych(3), 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
zeróweczka, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
oznaczenie dynamicznych modułów sprężystości(12), 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com mi
11(tabele), 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
druk, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
skaly13, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
Oznaczenie kąta tarcia wewnętrznego i spójności skał w próbie bezośredniego ścinania(7), 3 semestr,
moja 13, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, com miał
budo2, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów
Oznaczenie współczynnika filtracji skał(4), 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów, fizyka skał
tabela na teczke z fizyki, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów
fiz skal - sciaga[1], 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów
fiz[1][1]. wlasc. skal - sciaga, 3 semestr, laborki z fizyki skał i gruntów

więcej podobnych podstron