DYSOCJACJA
- rozpad cząsteczek związków chemicznych na jony (kationy i aniony) pod wpływem wody.
Stała dysocjacji (K)- stała równowagi procesu dysocjacji:
AB↔ A+ + B-
K= [A+] [B-] / [AB]
K nie zależy od stężenia, charakteryzuje dany elektrolit.
Związki, które rozpadają się na jony pod wpływem wody to elektrolity.
- słabe- w stanie równowagi liczba cząstek niezdysocjowanych przewyższa liczbę cząstek zdysocjowanych, w równaniu chemicznym umieszczamy znak odwracalności ↔
- mocne - w stanie rówowagi liczba cząstek zdysocjowanych przewyższa liczbę cząstek niezdysocjowanych →
Do elektrolitów mocnych zalicza się : sole , wodorotlenki litowców i berylowców, kwasy (HCl, HBr, HI, H2SO4, HNO3, HClO4)
Stopień dysocjacji (α)- stosunek liczby cząstek zdysocjowanych (Nz) do liczby cząstek wprowadzonych (N0)
α= Nz/ N0 * 100%
lub liczba moli cząstek zdysocjowanych (nz) do liczby moli cząstek wprowadzonych (n0)
α= nz/ n0 * 100%
α= (n0 -nnz)/ n0 *100 %
Stopień dysocjacji α zależy od:
- rodzaju elektrolitu
- stężenia roztworu ( im mniejszcze stężenie tym większe α)
- temperatury ( im większa temperatura tym większe α )
- obecności innych substancji w roztworze
Prawo rozcieńczeń Ostwalda - zalezność pomiędzy K i α:
K = Cm * α2 / (1 -α)
Przy czym Cm to stężenie molowe:
Gdy Cm/K ≥ 400 lub α< 0,05 to:
α≈√K/Cm
Zad. Ułóż równania dysocjacji elektrolitycznej następujących substancji:
KCl, CaBr2, MgS, ZnSO4, CaCO3, Na2CO3, KOH, Ca(OH)2, H3PO4, HNO3, (NH4)2CO3, Al(OH)3, SnCl4
Zad. Oblicz stopień dysocjacji elektrolitu wiedząc, że w 2-molowym roztworze znajduje się 0,2 mola jonów tego elektrolitu.
Zad. Oblicz stopień dysocjacji jednowodorotlenowej zasady w roztworze o stężeniu 0,1 mol/dm3, jeżeli stężenie molowe jonów OH- wynosi 1,3*10-3 mol/dm3.
Zad. Oblicz stopień dysocjacji elektrolitu wiedząc, że w roztworze znajduje się 0,2 mola cząsteczek zdysocjowanych oraz 0,8 mola cząsteczek niezdysocjowanych.
Zad. Oblicz stężenie molowe jonów potasu w 0,1-molowym roztworze siarczku potasu (α= 100%).
Zad. Oblicz stężenie molowe niezdysocjowanuch cząstek w roztworze jednoprotonowego kwasu o stężeniu 0,05 mol/dm3 (α = 1,9 %).
Zad. Oblicz stała dysocjacji kwasu fluorowodorowego, wiedząc, że w 0,01-molowym roztworze stopień dysocjacji wynosi 22%.
Zad. Stała dysocjacji amoniaku wynosi 1,8* 10-5. Oblicz stopień dysocjacji amoniaku w roztowrze 0,4-molowym.
Zad. Oblicz stopień dysocjacji kwasu azotowego (III) w 0,01-molowym roztowrze (K=2 * 10-4).
Zad. Oblicz stałą dysocjacji kwasu jednoprotonowego wiedząc, że w jego roztworze stężenie jonów wodorowych wynosi 0,01 mol/ dm3, a α= 2 %.
Zad. Oblicz pH roztworu jednoprotonowego kwasu o stężeniu 0,01 mol/dm3,jeżeli stopień dysocjacji przy tym stężeniu wynosi 4,2 %.
Zad. Oblicz stopień dysocjacji jednowodorotleowej zasday wiedząc że jej 0,1-molowy roztwór ma pH=10.