3. Opisz różnice w działaniu na komórki docelowe hormonów białkowych i lipidowych

Hormony lipidowe:

Cząsteczki lipofilne przenikają swobodnie przez błony plazmatyczne wszystkich komórek, a następnie łączą się z receptorem wysokiego powinowactwa w komórkach docelowych. Kompleks złożony z hormonu i receptora ulega następnie aktywacji (podlega zmianom konformacyjnym), dzięki czemu uzyskuje zdolność do wiązania się z chromatyną, a konkretnie - z fragmentem nici DNA określanym jako „element odpowiedzi hormonalnej” (HRE). Hormon, wpływając w sposób selektywny na transkrypcję określonego genu i syntezę odpowiadającego mu mRNA, zmienia stężenia swoistych białek i wpływa na ogólne procesy metaboliczne. Hormony mogą dodatkowo kontrolować syntezę białka poprzez oddziaływanie na procesy translacji mRNA na poziomie rybosomalnym.

Hormony peptydowe:

W wyniku interakcji hormonu z receptorem błonowy, dochodzi do powstania „drugiego przekaźnika”:

cAMP:

cAMP powstaje z ATP pod wpływem działania cyklazy adenylowej - enzymu charakterystycznego dla układu adrenergicznego. cAMP aktywuje kaskadę obejmującą kinazę białkową, która katalizuje fosforylację białek komórkowych, zmieniając je w formę aktywną. Przyłączenie hormonu do receptorów B (beta) 1 oraz B2 aktywuje cyklazę adenylową, natomiast pobudzenie receptorów A (alfa) 1 oraz A2 - powoduje aktywację fosfodiesterazy, rozkładającej cAMP do nieaktywnej formy 5'AMP.

Hormonami i czynnikami pobudzającymi działanie cyklazy są:

-adrenalina, noradrenalina

-glukagon

-magnez

-T3 i T4

-wazopresyna

-STH, ACTH, TSH, MSH, LH, FSH

-estrogeny i androgeny

-PTH

cGMP:

cGMP powstaje z GTP pod wpływem cyklazy guanylowej. Jest to drugi przekaźnik specyficzny dla układu cholinergicznego. Efekty działania cGMP są podobne do cAMP, lecz przebiegają one znacznie wolniej. Pobudzenie receptorów A aktywuje cyklazę guanylową.

Hormonami i czynnikami pobudzającymi działanie cyklazy są:

-insulina

-Ach

-Mg,Ca

-prostaglandyny

Cykl inozytolofosfolipidowy:

W wyniku pobudzenia receptora A (adrenergicznego), sprzężonego z białkiem regulatorowym G (zakotwiczonym w błonie komórkowej) następuje aktywacja fosfolipazy C, rozkładającej fosfatydyloinozytol znajdujący się po wewnętrznej stronie błony komórkowej do dwóch produktów:

-trifosforan inozytolu - związek ten przechodzi do cytoplazmy, gdzie kontroluje stężenie wapnia poprzez uwalnianie jonów ze zbiorniczków siatki endoplazmatycznej. Jony następnie wiązane są przez wewnątrzkomórkowy receptor wapnia - kalmodulinę - która aktywuje dalsze szlaki enzymatyczne.

-diacyloglicerol - związek pozostający w błonie komórkowej i aktywujący kinazy białkowe

4. Opisz regulacje wydzielania wazopresyny

Czynniki pobudzające wydzielanie AVP:

-wzrost ciśnienia osmotycznego krwi i PMR o 1-2% ponad wartość prawidłową (285 mOsm/l).

• Pobudzenie osmoreceptorów podwzgórza zlokalizowanych w narządzie naczyniowym podwzgórza przy wzroście ciśnienia osmotycznego

• Spadek ciśnienia osmotycznego hamuje aktywność uwalniania ADH

-zmniejszenie objętości krwi i ciśnienia tętniczego o 5-10%

• Pobudzenie baroreceptorów aortalnych i zatokowych oraz receptorów objętościowych niskociśnieniowej części układu krążenia (receptory lewego i prawego przedsionka)

-angiotensyna II

-pobudzenie OUN w stanach „stresowych”

-leki, takie jak morfina, nikotyna, barbiturany

5. Regulacja wydzielania oksytocyny

Czynniki pobudzające wydzielanie OXY:

-wydzielanie następuje na drodze odruchowej w wyniku podrażnienia mechanoreceptorów w brodawkach sutkowych (ssanie piersi) oraz szyjki macicy i pochwy (podczas porodu i stosunku płciowego)

---