Stomil Sanok SA jest największym polskim producentem technicznych wyrobów gumowych i pasów klinowych.
Odbiorcami produktów Stomilu Sanok są:
Międzynarodowe firmy motoryzacyjne, tj. Ford, Volvo, Fiat, Volkswagen, General Motors - uszczelnienia karoserii, gumowe i gumowo-metalowe wyroby formowe do systemów antywibracyjnych do motoryzacji - AVS;
Budowlane, tj. Veka, Brugmann, Roto Frank - systemy uszczelnień dla profili aluminiowych, PCV i okien dachowych;
Producenci sprzętu gospodarstwa domowego, tj. Miele, Bosch-Siemens, Amica Wronki, Zelmer - elementy gumowe do pralek, zmywarek i odkurzaczy;
Rolnictwo i pozostały przemysł - paski klinowe dla kombajnów rolniczych i maszyn przemysłowych.
Najważniejsze wydarzenia oraz etapy inwestycji funduszy Enterprise Investors:
1991 r. - przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego Sanockie Zakłady Przemysłu Gumowego „STOMIL SANOK” w spółkę akcyjną Skarbu Państwa. W dniu przekształcenia kapitał akcyjny wynosił 3 100 000 zł i zotał podzielony na 310 000 akcji po 10 zł;
1993 r. - nabycie przez fundusze Enterprise Investors 248 000 akcji spółki Stomil Sanok po cenie 35,48 zł, co stanowi 80% kapitału akcyjnego. Pozostała część akcji została sprzedana pracownikom;
1995 r. - podwyższenie kapitału akcyjnego Stomilu o 160 000 akcji o wartości nominalnej 10 zł;
1996 r. - kolejne podwyższenie kapitału akcyjnego Stomilu o 470 000 akcji o wartości nominalnej 10 zł. Wszystkie akcje zostały opłacone z kapitału zapasowego;
1996 r. - podwyższenie kapitału akcyjnego do kwoty 10 400 000 zł poprzez emisję 500 000 akcji zwykłych (o wartości nominalnej po 2 zł) po cenie emisyjnej 25 zł. Zmiana wartości nominalnej akcji z 10 zł na 2 zł (split akcji 1:5), w wyniku czego całkowita ilość akcji wyniosła 4 700 000 sztuk. Fundusze Enterprise Investors miały 78,5% udział w kapitale akcyjnym;
1997 r. - pierwsze notowanie akcji Stomilu Sanok SA na GPW w Warszawie. Cene otwarcia 55 zł na 1 akcję;
1999 r. - nabycie 391 384 akcji własnych po średniej cenie 25,56 zł za 1 akcję w celu umorzenia;
2000 r. - nabycie 282 224 akcji własnych przez Spółkę po średniej cenie 40 zł za 1 akcję w celu umorzenia;
2000 r. - wypłata dywidendy przez spółkę dla akcjonariuszy za 1999 r. (2,95 zł za 1 akcję). Fundusze Enterprise Investors otrzymały 8 551 236 zł;
2001 r. - wypłata dywidendy przez spółkę dla akcjonariuszy za 1999 r. (1,7 zł za 1 akcję). Fundusze Enterprise Investors otrzymały 4 909 605 zł;
2003 r. - nabycie od funduszy Enterprise Investors 1 361 617 akcji własnych po średniej cenie 40 zł w celu umorzenia. Udział funduszy w kapitale akcyjnym spadł do 43,05%;
2003 r. - umorzenie 1 361 617 akcji, udział funduszy w kapitale akcyjnym wzrósł do 57,40%;
2003 r. - fundusze Enterprise Investors sprzedały polskim instytucjom finansowym 674 400 akcji po 83 zł za 1 akcję w transakcjach pozasesyjnych. Udział funduszy w kapitale akcyjnym spadł do 38,33%;
2003 r. - sprzedaż przez fundusze Enterprise Investors 452 647 akcji po cenie 103 zł w transakcjach pozasesejnych. Udział funduszu w kapitale akcyjnym Stomilu Sanok spadł do 25%;
2003 r. - sprzedaż wszystkich posiadanych akcji spółki Stomil Sanok SA przez fundusze Enterprise Investors w celu ich umorzenia. Średnia cena sprzedaży wyniosła 83 zł. Fundusze zakończyły swoją inwestycję w Stomil Sanok;
2003 r. - Komisja Papierów Wartościowych i Giełd dopuściła do publicznego obrotu 450 000 akcji zwykłych na okaziciela Stomil Sanok SA o wartości nominalnej 2 zł każda.
Strategia zwiększania wartości Stomil Sanok SA przez fundusze EI
Strategia zwiększania wartości spółki przez fundusze EI polegała na:
Wdrożenie programu inwestycyjnego, co przyczyniło się do unowocześnienia zakładu produkcyjnego. Sprzedaż zakładów niezwiązanych z podstawowym profilem działalności.
Rekrutacja specjalistów z dziedziny sprzedaży i technologii z krajów UE.
Reorientacja sprzedaży produktów spółki na rynki UE - eksport do krajów UE wzrósł w przeciągu 12 lat z 1% do 30%.
Budowa systemu controllingowego w Stomilu, opartego na ośrodkach odpowiedzialności jednostek biznesowych spółki. Umożliwiło to dokładna kalkulację rentowności poszczególnych produktów.
Wprowadzenie systemu motywacyjnego kadry menadżerskiej poprzez program opcji na akcję.
Stomil Sanok wdrożył program zarządzania jakością, a jego produkty spełniają najbardziej wymagane standardy: QS-9000, ISO 9001, VDA-6.1, ISO 14001.
Analiza fundamentalna
W wyniku skutecznych decyzji Zarządu spółki, stymulowanego przed Radę Nadzorczą, nastąpiła trwała poprawa kondycji finansowej. W skład Rady Nadzorczej wchodziły trzy osoby z funduszy Enterprise Investors.
Stomil Sanok SA generowała wysoki poziom przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej, dzięki czemu spółka mogła realizować duży program inwestycyjny w celu unowocześnienia zakładów produkcyjnych, nabyć akcje w celu ich umorzenia, co wpłynęło istotnie na wzrost wartości rynkowej spółki.
Tabela **
Przepływy pieniężne w Stomilu Sanok SA w okresie 1996-2005 (dane w mln zł)
|
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
Gotówka na początek roku |
2,0 |
19,0 |
12,4 |
19,0 |
15,6 |
1,0 |
1,9 |
24,2 |
2,0 |
3,8 |
Gotówka operacyjna |
21,5 |
18,3 |
27,3 |
27,9 |
12,9 |
30,4 |
30,8 |
43,7 |
49,4 |
29,5 |
Gotówka inwestycyjna |
-11,1 |
-20,9 |
-20,7 |
-21,0 |
-17,0 |
-7,9 |
-6,1 |
-10,2 |
-15,1 |
-32,2 |
Gotówka finansowa |
6,7 |
-6,7 |
6,6 |
-10,3 |
-10,5 |
-21,6 |
-2,4 |
-54,8 |
-35,0 |
2,4 |
Gotówka na koniec roku |
19,0 |
12,4 |
19,0 |
15,6 |
1,0 |
1,9 |
24,2 |
2,0 |
3,8 |
5,7 |
Dynamika wzrostu przychodów netto ze sprzedaży spółki w okresie 1993-2005 wyniosła średnio 138%. W 1993 r. spółka osiągnęła przychody w wysokości 62 mln zł, a w 2005 r. 334 mln zł, co stanowi wzrost o 438%.
Wykres **
Przychody netto ze sprzedaży Stomilu Sanok SA w okresie 1993-2005 (dane w mln zł)
Dynamika wzrostu zysku operacyjnego spółki w okresie 1993-2005 wyniosła średnio 148%, a zysku netto 153%. W 1993 r. spółka osiągnęła zysk operacyjny na poziomie 7 mln zł, natomiast w 2005 r. spółka wygenerowała zysk operacyjny w wysokości 45,7 mln zł. Zysk netto w 1993 r. wyniósł 4,7 mln zł, natomiast w 2005 r. 40 mln zł.
Wykres **
Zysk operacyjny i zysk netto Stomilu Sanok SA w okresie 1993-2005 (dane w mln zł)
|
1993 |
1994 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
zysk operacyjny |
7 |
9 |
9,2 |
13,5 |
21,3 |
21,3 |
16,6 |
9,8 |
8,3 |
15,8 |
26,3 |
43,2 |
45,7 |
zysk netto |
4,7 |
5,6 |
8,2 |
15,1 |
16,1 |
18 |
13,7 |
8 |
8 |
12,6 |
20,3 |
43,5 |
40 |
Dynamika wzrostu aktywów Stomilu Sanok wynosiła w analizowanym okresie 135%, a kapitału własnego 139%. Istotne obniżenie kapitału własnego w 2003 r. było spowodowane umorzeniem 1 131 617 akcji własnych..
Wykres **
Aktywa i kapitał własny Stomilu Sanok SA w okresie 1993-2005 (dane w mln zł)
|
1993 |
1994 |
1995 |
1996 |
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
Kapitał własny |
48,7 |
98,3 |
116 |
144 |
159 |
177 |
190 |
155 |
156 |
169 |
72,8 |
115,9 |
140 |
Aktywa |
66,9 |
115 |
136 |
157 |
174 |
192 |
208 |
193 |
179 |
197 |
177 |
197,8 |
238,5 |
W 1993 r. na jedną akcję spółki przypadało 1,52 zł, natomiast w 2005 r. wartość zysku netto na jedną akcję wzrosła do 6,8 zł.
Wykres **
Wskaźnik zysku netto do liczny akcji (EPS) Stomilu Sanok SA w okresie 1993-2005
Poniższy wykres prezentuje rynkowe ceny akcji Stomilu Sanok w okresie 1997-2005. Cena akcji podczas debiutu na GPW w Warszawie w dniu 16.01.1997 r. wyniosła 55 zł, a na koniec grudnia tego roku wyniosła 57,5 zł. W kolejnych latach akcje Stomilu Sanok były silnie przecenione i dopiero w roku 2003 r. ceny akcji spółki zaczęły rosnąć. W 2005 r. cena max wyniosła 145 zł, a na koniec roku wyniosła 133 zł.
Wykres **
Kurs 1 akcji (max, min, na zamknięciu) Stomilu Sanok w okresie 1997-2005
|
1997 |
1998 |
1999 |
2000 |
2001 |
2002 |
2003 |
2004 |
2005 |
cena max |
72 |
59 |
33,5 |
48 |
32,5 |
29,7 |
128 |
188,5 |
145 |
cena min |
53 |
20,5 |
23,2 |
25,5 |
22,4 |
24,1 |
29,4 |
104,5 |
102,5 |
cena na zamknięcie |
57,5 |
25 |
33,5 |
33 |
26,5 |
29,5 |
106 |
141 |
133 |
W pierwszym roku obecności Stomilu Sanok SA na giełdzie wskaźnik MC/S był wysoki i wynosił 1,85. W latach 1998, 2000-2002 kapitalizacja rynkowa spółki była niższa od wartość jej przychodów ze sprzedaży. W 2005 r. wartość kapitalizacji rynkowej była dwukrotnie wyższa od wartości przychodów ze sprzedaży.
Wykres **
Wskaźnik kapitalizacji do przychodów ze sprzedaży (MC/S) Stomilu Sanok SA w okresie 1997-2005
W 1997 r. wartość rynkowa przewyższa wartość księgową spółki o 88%. W okresie 1998-2002 kapitalizacja rynkowa była niższa niż wartość księgowa spółki, co może świadczyć o niedowartościowaniu akcji Stomil Sanok w tym okresie. W 2003 r. wskaźnik osiągnął rekordowy poziom 4,94, co oznacza, że wartość rynkowa była wyższa o 394% od wartości księgowej. W dwóch kolejnych latach wskaźnik wyniósł 3,55 oraz 4,29.
Wykres **
Wskaźnik Cena/Wartość księgowa Stomilu Sanok w okresie 1997-2005.
8