W1
HIGIENA JAMY USTNEJ
Szczotkowanie zębów - metody:
obrotowa (roll, wymiatająca)
szorowania
okrężna Fonesa
wibracyjne (Chartersa, Stillmanna, Bassa)
Szczotkowanie ręczne, elektryczne, soniczne
Szczotkowanie międzyzębowe
Nici dentystyczne
Wykałaczki
Irygatory wodne (hydrapulsatory)
GT TOOTH Mouse RECALDENT
Pasta do miejscowego stosowania zawierająca bioaktywny wapń i fosforany.
Zawiera CPP-ACP (fosfopeptydy kazeiny - amorficzny fosforan wapnia). CPP-ACP wprowadzony do jamy ustnej gromadzi się na błonie nabytej, płytce nazębnej, komórkach bakteryjnych, hydroksyapatytach i tkance miękkiej dostarczając bioaktywny wapń i fosforany.
Wskazania:
wzmocnieni przed i po wybielaniu
zapobieganie nadwrażliwości
ochrona po profesjonalnym oczyszczaniu zębów
ochrona podczas leczenia ortodontycznego
stymulacje wydzielania śliny
CHLORHEKSYDYNA
Preparat z grupy biguanidów o szerokim spektrum działania przeciwko bakteriom Gram (+), Gram (-), wirusom, grzybom i drożdżakom stosowanym do chemicznej kontroli płytki bakteryjnej w postaci:
płukanek o stężeniu 0,1-0,2% (Corsodyl, Eludril, Paroplak triactif, Kin gingival, Ondrohex, Gluconit)
lakieru (Cervitec)
tabletek (Sebidin, Septolete, Septofervex)
sprayu (Perio-Kin Spray)
past do zębów (Elgydium, Lacalut-Activ, Perio-Kin)
żeli do okładów i szczotkowania (Elgydium, Perio-Kin Gel) oraz jako roztwór do odkażania ubytków próchnicowych (Consepsis)
Działania niepożądane:
przebarwienia zębów, wypełnień akrylu
suchość w jamie ustnej - zwiększone odkładanie kamienia nazębnego
podrażnienie i złuszczenie błony śluzowej jamy ustnej
zaburzenia smaku
język czarny włochaty
Nasilenie działań ubocznych koreluje ze stężeniem CHLX oraz z czasem jej stosowania (ponad 2-4 tygodnie)
TRIKLOSAN
związek fenolowy o podobnym do CHLX spektrum i mechanizmie działania
minimalne stężenie triclosanu hamujące wzrost bakterii to 10ppm
jest nieco słabszy od CHLX, ale nie daje działań niepożądanych
możliwe jest jego jednoczesne stosowanie za związkami fluoru, co wzmacnia jego działanie przeciwbakteryjne
preparaty: pasty do zębów w stężeniach 0,2-0,3 % (Periodentyl, Colgate Total), płukanki w stężeniach 0,03-0, 045% (Periodentyl), lakiery (Seal&Protect)
w odróżnieniu od CHLX nie jest inaktywowany przez substancje powierzchniowo czynne zawarte w pastach do zębów
SANGWINARYNA
jej właściwości antyseptyczne wynikają z zawartości chemicznie czynnego jonu NH4+
ma nieco słabsze działanie niż CHLX, le nie wywołuje działań niepożądanych
pasty do zębów są mniej skuteczne niż płukanki w hamowaniu rozwoju płytki bakteryjnej
alkohol benzofenantrydynowy uzyskiwany z alkoholowego wyciągu sproszkowanych kłączy krwiaka kanadyjskiego (Sanguinaria canadiensis) lub z chińskiej rośliny Macley'a cordata
pasty do zębów (Multident, Santoin), płukanki (Periogrand)
CHLOREK CETYLOPIRYDYNY
jest IV-rzędowym związkiem amonowym redukującym rozwój płytki bakteryjnej w granicach 25%
stosowana w formie płukanek w stężeniach 0,05-0,1%
długotrwałe stosowanie powoduje działania niepożądane
np.. płukanka Adventage Gum Oral B
KORONY STALOWE - WSKAZANIA
rozległe zniszczenia korony zęba mlecznego - ubytek próchnicowy obejmujący co najmniej 2 ściany zęba mlecznego
wysoka aktywność próchnicy (próchnica kwitnąca)
stan po pulpopatii / pulpektomii
patologiczne starcie zębów mlecznych np. chorobie Capdeponta
jako filar dla utrzymywacza przestrzeni czy protezy dziecięcej
pourazowe uszkodzenia zębów siecznych (korony okienkowe)
odtworzenie wysokości zwarcia obniżonej w następstwie niedokształcenia tkanek zębów (enamelopatie) czy ich starcia
jako tymczasowa odbudowa rozległego ubytku na powierzchni mezjalnej zęba stałego z niezakończonym rozwojem korzenia
KORONY STALOWE - PRZECIWSKAZANIA
brak akceptacji ze strony pacjenta
zęby mleczne, których termin fizjologicznej wymiany jest bliski
stłoczenia zębów
próchnica poniżej brzegu kostnego wyrostka zębodołowego
jako ostateczna odbudowa zębów stałych
KOTRONY STALOWE:
Zalety
metoda jednoseansowa
utrudnia adhezję płytki bakteryjnej (gładka powierzchnia)
znaczna część pracy wykonywana jest poza jamą ustną
przywraca funkcję zęba
chroni zdrowe powierzchnie zęba przed próchnicą
nie zaburza resorpcji fizjologicznej korzeni zęba mlecznego
Wady:
trudności w dostosowaniu korony w zgryzie
częsty brak akceptacji metody przez rodziców (estetyka)
stosunkowo wysoki koszt leczenia
każdy ząb mleczny posiada swój odpowiednik w uzębieniu stałym
ząb stały wyrzyna się wkrótce po fizjologicznej utracie zęba mlecznego
w przypadku przedwczesnej utraty zęba mlecznego zęby sąsiednie mają tendencję do przesuwania się w powstałą w łuku lukę
w następstwie ząb stały nie ma wystarczającego miejsca w łuku zębowym
TESTY AKTYWNOŚCI PRÓCHNICY
Biochemiczne metody określające zawartość bakterii Streptococcus mutans i Lactobacillus w ślinie oraz pojemność buforową śliny, co pozwala na określenie ryzyka choroby próchnicowej.
próchnica jest jedną z najczęstszych chorób jamy ustnej
czynnikami sprzyjającymi rozwojowi próchnicy jest wzrost liczby drobnoustrojów silnie zakwaszających środowisko jamy ustnej, a tym samym obniżających pH śliny
obecność w 1ml śliny powyżej 105 bakterii Streptococcus mutans oraz Lactobacillus wskazuje na wysokie ryzyko próchnicy
niskie pH śliny zmniejsza zdolności buforowe śliny a zarazem jej funkcję obronną
SEDACJA
Podtlenek azotu - N2O / O2
gaz używany w anestezjologii do sedacji wziewnej
obniża poziom lęku i niepokój pacjenta
podwyższa próg bólowy
zwiększa komfort pacjenta i lekarza
zwiększa tolerancję długotrwałych zabiegów
Sedacja płytka (conscious sedation) została zdefiniowana przez AAP (American Academy of Pediatrics, Committee on Drugs - Amerykańska Akademia Pediatrii, Komitet Leków) jako medycznie kontrolowany stan ograniczenia świadomości.
Pacjent w sedacji płytkiej:
nie odczuwa lęku
współpracuje z wykonującym zabieg
ma zachowane odruchy obronne
jest wydolny krążeniowo i oddechowo
bardzo szybko powraca do pełnej świadomości
nie pamięta okresu zabiegu
PODTLENEK AZOTU
Zalety:
szybkie działanie
łatwe dozowanie
łatwa kontrola
szybka eliminacja, głównie przez płuca
bezpieczny
Wady:
słaba siła działania
wymaga współpracy pacjenta
potęguje działanie leków działających depresyjnie na ośrodek oddechowy (Dormicum)
Przeciwskazania
przewlekła rozedma płuc
gruźlica
stwardnienie rozsiane
niedrożność trąbki Eustachiusza
pacjenci nawykowo oddychający przez usta
CARISOLV
Składowe systemu:
czerwony żel o pH 11 - zawiera 3 aminokwasy (Glu, Liz, Leu), wodorotlenek sodu, NaCl, barwnik (erytrozyna)
przezroczysty żel - 5% podchloryn sodu
Zalety:
oszczędność tkanek zęba
precyzja w usuwaniu tylko tkanek zainfekowanych - metoda jest praktycznie bezbolesna, co redukuje potrzebę stosowania znieczulenia
brak wibracji, nieprzyjaznych doznań węchowych i akustycznych
prostota, efektywność, niski koszt
mniejsze ryzyko komplikacji pozabiegowych
atraumatyczna dla miazgi (dłuższa żywotność zęba)
LECZNICZE SZLIFOWANIE SZKLIWA - DISCING, STRIPPING
polega na redukcji określonej warstwy szkliwa na powierzchniach stycznych jako metoda leczenia
wczesnych zmian próchnicowych e zębach mlecznych
łagodnego niedoboru miejsca (stłoczenia) w uzębieniu mlecznym i stałym
W celu zapobiegania skutkom ubocznym zabiegów redukcji szkliwa (nadwrażliwości zębów na bodźce termiczne i chemiczne, zwiększonej akumulacji płytki bakteryjnej) wykonuje się polerowanie oszlifowanych powierzchni oraz aplikację preparatów fluorkowych.
HEAL OZONE
bezkontaktowa metoda leczenia próchnicy wykorzystująca bakteriobójcze działanie ozonu
W metodzie tej istotne są 2 elementy:
eliminacja niszy bakteryjnej poprzez działanie ozonu na ząb
remineralizacja stymulowana preparatem fluorkowym
ABRAZJA POWIETRZNA
alternatywna technika opracowywana ubytków próchnicowych wykorzystująca tnące właściwości strumienia sprężonego powietrza zawierającego drobno sproszkowany tlenek glinu o średnicy ziaren 27-50 μm
Zalety:
szybka i mniej traumatyczna metoda, alternatywna dla wiertarki turbinowej
metoda bezbolesna - brak wibracji, brak bodźców termicznych, zapachowych i słuchowych, nie wymaga znieczulenia
brak typowej warstwy mazistej w zębinie - większa skuteczność bondingu i adhezji materiału
bezkonkurencyjna w mikrozachowawczym opracowywaniu wąskich ubytków
blokuje kanaliki zębinowe - brak parowania płynu kanalikowego i przesuszenia zębiny
nie ma konieczności otwierania ubytku wiertłem
Wskazania:
profesjonalne oczyszczanie zębów, usuwanie przebarwień (nie zalecane)
opracowywanie ubytków próchnicowych wszystkich klas i ubytków niepróchnicowego powodzenia
wycinanie tkanek zęba (fissurotomia)
usuwanie wypełnień, biżuterii nazębnej, koron protetycznych
modyfikacja powierzchni w celu zwiększenia retencji
trepanacja koron protetycznych licowanych porcelaną bez obawy o uszkodzenie ceramiki
usuwanie cementu z wnętrza koron
oczyszczanie powierzchni zęba filarowego przed zacementowaniem korony
preparowanie powierzchni porcelany i odkrytego metalu podczas naprawy pracy w ustach pacjenta
usuwanie ciał obcych z kanalików korzeniowych
zwiększenie retencji dla zamków ortodontycznych czy retainerów
bezpieczne opracowywanie ubytków u osób użytkujących stałe uzupełnienia protetyczne lub aparaty ortodontyczne
KOFERDAM : Składowe zestawu:
membrana lateksowa lub bezlateksowa
ramka metalowa lub plastikowa
klamry
kleszcze do nakładania klamry na ząb
dziurkacz
KORZYŚCI Z KOFERDAMU:
suchość pola operacyjnego
brak kontaktu leczonego zęba ze śliną i bakteriami zawartymi z ślinie
łatwiejszy dostęp do pola zabiegowego
ochrona i odciągnięcie (retrakcja) tkanek miękkich
poprawa komfortu pacjenta
skrócony czas zabiegu
zmniejszone oddychanie przez usta, szczególnie pożądane podczas sedacji wziewnej
zmniejszone ryzyko połknięcia lub zaaspirowania niewielkich narzędzi lub resztek z opracowywanego zęba lub kanału korzeniowego
kontrola zakażeń krzyżowych przez zminimalizowanie rozpylania bakterii z ubytku lub kanału