Chemioterapia zakażeń grzybiczych
zakażenia grzybami
długotrwała antybiotykoterapia
g narządowa / układowa
g powierzchniowe ( skóry, paznokcie, włosy, j. ustna)
Grzybice trudno się leczą ( gł. układowe)
długotrwała terapia
dobór odp. środka
rozpoznanie mykologiczne przed rozpoczęciem leczenia
usunięcie czynników predysponujących di rozwoju infekcji
odp. dobór leku
znajomość zasad prowadzenia terapii
współpraca z pacj.
kontrola poleczeniowa ( Bad. kliniczne i mykologiczne)
Leki działające na syntezę kw. nukleinowych i podział grzyba
Leki działające na ścianę kom. grzyba
Inhibitory syntezy ergosterolu grzyba
Antybiotyki p. grzybicze
amfoteryczna B
gryzeofulwina
nystatyna
natamyzyna
Inne chemioterapeutyki p. grzybicze
pochodne imidazolowe i triazolowe
ketokonazol
klotrimazol
ekonazol
izokonazol
bifonazol
chlormidazol
mikonazol
flukonazol
itrakonazol
alliloaminy
terbinafina
morfoliny
amorolfina
inne
cyklopiroks
flucytozyna
Grizeofulwina
wiąże się z białkami mikrotubularnymi- hamuje mitozę kom. grzyba
hamuje syntezę chityny
lepiej się wchłania z pokarmem zaw. tłuszcze
wąski zakres działania gł. dermatofity
odkłada się w keratynie włosów, paznokci , skóry
działania niepożądane
bóle głowy
obj. ze str. p.p.
t ½= 16-20h
postacie zmikronizowane lepiej przyswajalne i skuteczniejsze
Amfoterycyna B
uszkadza bł. kom.
słabo wchłania się po podaniu p.o.
wskazania grzybica uogólniona lub narządowa
działania niepożądane
uszkodzenie nerek
zakrzepowe zapalenie żył
bóle głowy
bóle mięśniowe i stawowe
nudności i wymioty
gorączka
Nystatyna
grzybice j. ustnej, p.p. , skóry, oczu, paznokci, pochwy
nie działa w przypadkach uogólnionych
działania niepożądane
po podaniu p.o. nudności, wymioty, biegunka
m-scowo- czasami podrażnienia
Interakcje
grizeofulwina:
spadek działania NLPZ
potęguje działanie alkoholu
znosi działanie hormonów śr. antykoncep.
amfoterycyna B:
synergizm - rymfapicyna, gramicydyna
z mikonazolem - osłabia działanie obu leków
po połączeniu z glik. naparstnicy , aminoglikozydami, cyklosporyną Wzrost tox.
Leki imidazolowe
hamują demetylację C14 w syntezie ergosterolu
zab. syntezy TAG i fosfolipidów
zmiana aktywności oxydaz i dehydrogenaz
wzrost przepuszczalności ścian kom.
proc. zależy od cyt. P-450
Ketokonazol
działa na -
dermatofity
drożdżaki
grzyby dimorficzne
przenika do warstwy rogowej naskórka, włosów, paznokci
można stosować p.o.
wskazania
grzybice pow. skóry, włosów, paznokci
grzybice układowe ( kandydoza, histoplazmoza, blastamikoza, kokcycoś tam?)
zapobiega zakażeniom grzyb. u pacj. ze zmniejszoną opornością
działanie fungistatyczne
w wysokich steż. grzybobójczo
dz. niepożądane
bóle i zawroty głowy
nadwrażliwość na światło
nudności, wymioty, biegunki
silny inhibitor biosyntezy androgenów ( 0,8 g)
wiązanie z ludzkim cyt P-450, hamuje procesy enz. w nadnerczach, jądrach, jajnikach, nerkach, wątrobie
czas leczenia - 2-8 tyg. grzybice pow.
do 6 mieś g. paznokci i rąk
do 18 mieś g. stóp
mogą wystąpić interakcje z innymi lekami
+ terfenadyna komorowe zaburzenia rytmu
+ astimazol --||--
+ leki p. zakrzepowe działania l. p. zakrzep.
+ Alkohol reakcja disulfiramowa? zaczerwienienie twarzy, poty, kołatanie serca
stęż. cyklosporyny A we krwi
Flukonazol
pochodna tiazolu ( itrakonazol też o mech. dz. jak l. imidazolowe)
aktywność p. grzybicza
kandydozy
kryptokokozy
dermatofitozy
dz. niepożądane
ze str. pp- nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka
zmiany skórne- rumień, pokrzywka
enzymów wątrobowych
bóle głowy
interakcje
z l. p. zakrzep dz. l.p.zakrzep
z ryfampicyną metabolizmu F
z l.moczopędnymi stęż. F
+astemizol. erytromycyna, terfenadyna zaburzenia rytmu
Pochodne morfoliny
amorolfina
dz. na dermatofity
dz. na grzyby drożdżopodobne
hamuje prod. ergosterolu
wpływ na syntezę chityny nieprawidłowe odkładanie w bł.kom
cyklopiroks
szerokie spektrum dz. na dermatofity, g. drożdżopodobne , bakt. G+ i G-
zab. procesy przyswajania i magazynowania subst. niezbędnych do syntezy bł. kom.
właściwości p. zapalne hamuje syntezę PGI, LT
np. w grzybicach paznokci 8% lakier
ALLILOAMINY
terbinafina
hamuje syntezę ergosterolu
skuteczna w leczeniu zakażeń dermatofitami
hamuje epoksydazę skwalenową akumulacja skwalenu niedobór ergosterolu
wysoka skuteczność w grzybicy paznokci
dz. niepożądane
zab. jelit
zab. smaku
cholestaza
małopłytkowość
granulocytopenia
LEKI P. GRZYBICZE
ZEWN
antybiotyki polienowi
nystatyna
matanycyna
azole
bifonazol
chlornidazol
ekonazol
izokonazol
ketokonazol
mikonazol
terkonazol
pochodne morfoliny
amorolfina
cyklopiroks
poch. alliloaminy
terbinafina
naftifina
inne
siarczek selenu
pigmentum castellami
WEWN
polieny
amfoteryczna B
nystatyna
azole
ketokonazol
itrakonazol
flukonazol
inne
grizeofulwina
terbinafina
LEKI P. WIRUSOWE
postęp mniejszy niż w l. p. bakt.
hamujące wnikanie wirusów do kom
hamujące transkrypcje wirusowego genomu
leki anty…..
INF
leki oddziałujące na ukł. immun.
AMANTADYNA
ham. wnikanie wir. do kom
ch. Parkinsona ukł dopaminoergiczny
skuteczna w zakażeniach wir. grypy A
nie działa ma wir. grypy B i inne RNA-wir.
profilaktyka i terapie grypy u osób nieszczepionych
dz. niepożądane
bóle i zawroty głowy
niepokój, bezsenność
szum w uszach
nudności , wymioty, utrata łaknienia
ACYKLOWIR
silny inhibitor wir. polimerazy DNA
wykazuje dużą aktywność w stosunku do wirusa opryszczki HSV-1, HSV-2
mniejsza aktywność w sos. do wir. ospy wietrznej i półpaśca
dz. niepożądane
zab. żoł-jel.
neurotoxyczność
miejscowo podany - zmiany alergiczne
RIBAWIRYNA
lek o szerokim zakresie działania na wirusy DNA, RNA- HAMUJE REPLIKACJE
stosowany w zakażeniach wirusami RS (syncytialne wir. oddechowe)
gorączka Lassa (zakażenia arenawirusami)
dz. niepożądane
zależy od drogi podania i dawki
duża dawka - niedokrwistość
steż bilirubiny
stosowane wziewnie- może nasilać objawy chorób dróg oddech. ( skurcz oskrzeli)
w zwierząt- działanie rakotwórcze i teratogenne
obserwowano też zab. rytmu serca przyczyna trudna do ustalenia
interakcje
u ch. z HIV leczonych Zydowudyną lub Stawudyną podczas stosowania leku pogorszenie stanu chorego ( replikacji wirusa)
FASKARNET
aktywność w stosunku do wszystkich wirusów Hermes odwracalnie hamuje wirusową polimerazę DNA
stosowany w zap. siatkówki w przebiegu zakażenia CMV (cytomegaloV )
m-scowo w skórno-śluz. zakażeniach opryszczką
rzadziej w leczeniu ospy wietrznej opornej na acyklowir
dz. niepożądane
zab. żoł- jelit.
niedokrwistość, granulocytopenia
zaburzenia czynności wątroby, uszkodzenia nerek
ZYDOWUDYNA
hamuje odwracalnie transkryptaze ( polimerazę DNA zależną od RNA)
działa na
HIV
HTVL-1 ( T-limfotropowy wirus białaczki)
dz. niepożądane
silne uszkodzenia szpiku
bóle głowy, bezsenność
pobudzenie ruchowe
niepokój psych.
bóle mięśniowe
interakcje
leki nasilają tox.
probenecid
paracetamol
naproxen
indometacyna
oksazepam
kotrimoksazol
kw walproinowy
coraz częściej oporność na jej działanie
FOMIRISEN
hamuje replikację CMV
łączy się na zasadzie podobieństwa budowy z właściwą sekwencją nukleotydów mRNA uniemożliwiając syntezę białek,
dz. niepożądane
zab. widzenia
wylewy krwawe do siatkówki
zmiany zabarwienia --||--
odwarstwienie --||--
nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka
gorączka, wysypka
zab. czynności wątroby, nerek
Interferony
IFN
α-2a
α-2b
α
β-1a
β-1b----------------generalnie małoważne
ŚRODKI DEZYNFEKCYJNE I ANTYSEPTYCZNE
DOPISAĆ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!