29. Typy bezrobocia (s. 533)

Do bezrobotnych zalicza się osoby:

• w wieku produkcyjnym (w PL 18-59)

• które są zdolne i gotowe do podjęcia pracy na typowych warunkach występujących w gospodarce

• pozostają bez pracy, pomimo podjęcia poszukiwań pracy

Typy bezrobocia:

1) bezrobocie związane z niedopasowaniami strukturalnymi - może występować w sytuacji równowagi na rynku pracy (gdy całkowita podaż siły roboczej = całkowitemu popytowi na siłę roboczą) jak i w sytuacji nierównowagi na rynku pracy

A) bezrobocie frykcyjne- nieredukowalnym minimum bezrobocia w dynamicznej gospodarce. Powstaje w związku z powolnością przystosowań struktury podaży siły roboczej i struktury popytu na siłę roboczą na niedoskonale funkcjonującym rynku pracy.

W dynamicznej gospodarce ciągle pojawiają się niedopasowania miedzy wolnymi miejscami pracy a wolna siłą roboczą. Zawsze występuje pewna liczba wolnych miejsc pracy i osób bezrobotnych. Ponieważ informacje posiadane przez pracodawców i pracowników są niedoskonałe musi upłynąć jakiś czas zanim bezrobotni znajdą czekające na nich miejsca pracy.

Bezrobocie frykcyjne nie jest wielkością stałą. Mogłoby się obniżyć gdyby informacje o rynku pracy szybciej docierały do zainteresowanych stron.

Czynniki wpływające na zmniejszenie bezrobocia frykcyjnego:

- rozwój sieci urzędów pracy

- wzrost liczby pracowników biur pracy zajmujących się pośrednictwem pracy

- poprawa wyposażenia tych biur w środki techniczne

B) bezrobocie strukturalne - powstaje w rezultacie niedopasowań struktury podaży siły roboczej i popytu na silę roboczą, przede wszystkim w aspekcie kwalifikacyjnym, zawodowym i regionalnym. Może mieć charakter dosyć trwały, gdyż jego likwidacja wymaga zazwyczaj dłuższego okresu w związki i koniecznością zmiany zawodu, kwalifikacji czy miejsca zamieszkania.

Przyczyny bezrobocia strukturalnego:

- upadek pewnych branż czy gałęzi

2) bezrobocie związane z nadwyżką całkowitej podaży siły roboczej nad całkowitym popytem na siłę roboczą - często określane jest mianem bezrobocia wywołanego osłabieniem ogólnej aktywności gospodarczej.

Keynesisci tłumaczą je niedostatecznym popytem na dobra i dlatego często określane jest mianem bezrobocia związanego z niedostatecznym popytem (bezrobocie keynesistowskie).

Neoklasycy tłumacza je zbyt wysokimi płacami (bezrobocie klasyczne)

30. Bezrobocie w warunkach równowagi i nierównowagi na rynku pracy (s. 541)

krzywa agregatowego popytu na pracę () - pokazuje jaką liczbę osób chcą zatrudnić pracodawcy przy różnych poziomach stawek płac realnych () ppPłrP34

• Im stawki są wyższe, tym popyt na prace jest niższy.

• Kształt krzywej wynika z zasad postępowania pracodawców, których celem działania jest maksymalizacja zysku.

krzywa agregatowej podaży pracy () - pokazuje liczbę osób gotowych do zaakceptowania istniejących ofert pracy i podjęcia pracy przy różnych poziomach stawek płac realnych. ppP

• Przy wyższych stawkach płac podaż pracy jest większa, gdyż większa liczba osób akceptuje korzystniejsze oferty płacowe.

krzywa - pokazuje liczbę osób poszukujących pracy w zależności od poziomu stawek płac realnych. ZN

Sytuacja na rynku pracy uzależniona jest od poziomu stawek płac realnych.

• Gdy stawki kształtują się na poziomie , mamy do czynienia z równowagą na rynku pracy (popyt = podaż). 0łrP

• Gdy stawki płac realnych odchylają się od poziomu , mamy do czynienia z nierównowaga na rynku pracy (popyt ≠ podaż). 0łrP

Gdyby stawki te ustaliły się na poziomie , to wystąpiłaby nadwyżka podaży pracy nad popytem na pracę, równa odcinkowi CD. 1łrP

RYNEK PRACY W STANIE RÓWNOWAGI

Przy stawce płac realnych , agregatowy popyt na pracę () jest równy agregatowej podaży pracy (punkt A). Ale nawet wówczas nie wszystkie osoby poszukujące pracy są zatrudnione. 0łrP0rS

Charakterystyczne dla dynamicznej gospodarki przesunięcia i niedopasowania strukturalne na rynku pracy nie od razu są bowiem likwidowane.

bezrobocie naturalne (bezrobocie równowagi) - bezrobocie towarzyszące stanowi równowagi na rynku pracy (nadwyżka liczby osób poszukujących pracy przy stawce nad liczba osób akceptujących oferty pracy przy tej stawce 0łrP01rrSS−)

Podstawowymi typami bezrobocia równowagi są:

35

• bezrobocie frykcyjne

• bezrobocie strukturalne

Teoria naturalnej stopy bezrobocia

Według tej teorii w gospodarce występuje tendencja do ustalania się równowagi na rynku pracy, przy czym równowaga ta dopuszcza istnienie bezrobocia naturalnego.

Przyczynami bezrobocia naturalnego są:

• niedoskonałości funkcjonowania rynków

• istnienie niekompletnych informacji o wolnych miejscach pracy i wolnej sile roboczej

• niedoskonała mobilność siły roboczej

• ograniczony zakres konkurencji

• niedopasowania strukturalne popytu i podaży pracy

RYNEK PRACY W STANIE NIERÓWNOWAGI

(nadwyżka podaży pracy)

Przy stawce płac realnych liczba osób chcących pracować i poszukujących pracy () przewyższa liczbę osób; która chcą zatrudnić pracodawcy (). 1łrP4rS2rS

Odcinek CE wyznacza, więc rozmiar bezrobocia w sytuacji nierównowagi przy stawce. 1łrP

Bezrobocie to można podzielić na 2 części:

- bezrobocie równowagi = odcinek DE, który wyznacza nadwyżkę siły roboczej 34rrSS−

- bezrobocie nierównowagi = odcinek CD, który wyznacza nadwyżkę podaży pracy nad popytem na pracę 23rrSS−

31. Przyczyny powstawania bezrobocia - ujęcie neoklasyczne i keynesistowskie (s. 543)

Zagadnienia przyczyn bezrobocia od dawna przyciągają uwagę teoretyków ekonomii, ale też wywołuje ostre kontrowersje.

UJĘCIE NEOKLASYCZNE

(A. Marshall i A.C. Pigou)

Według neoklasyków w warunkach wolnorynkowej gospodarki występuje tendencja do ustalania się na rynku pracy stanu równowagi. Taką tendencję zapewnia mechanizm zmian płac realnych. 36

Według neoklasyków gdyby na rynku pracy powstała nadwyżka podaży pracy ( - przy stawce płac realnych ), to konkurencja między bezrobotnymi doprowadziłaby do obniżki płac realnych, w rezultacie czego podaż pracy zmniejszyłaby się (poniżej ) i nierównowaga zostałaby zlikwidowana. Stawka płac realnych ukształtowałaby się na poziomie , a popyt na pracę i podaż pracy zrównałyby się na poziomie . 21rrSS−1łrP2rS0łrP0rS

Według neoklasyków występujące w rzeczywistości bezrobocie spowodowane jest ograniczeniami w swobodnym działaniu mechanizmu rynkowego na rynku pracy. Ograniczenia te związane są z tendencjami do usztywniania płac (rezultat postępowania związków zawodowych, które opierają się redukcjom płac).

Gdyby płace realne ustaliły się na poziomie wyższym od płac równowagi (), a związki zawodowe opierały się skutecznie ich redukcji, to powstałoby bezrobocie (o rozmiarach AB) związane z nadwyżką globalnej podaży pracy nad popytem na pracę (), tzw. bezrobocie dobrowolne. 1łrP21rrSS−

Bezrobocie dobrowolne - bezrobocie, które jest wynikiem świadomego braku akceptacji ze strony pracowników wymogów mechanizmów rynkowych.

Polityka ograniczania bezrobocia

Zgodnie z ujęciem neoklasycznym aktywna ingerencja państwa w procesy gospodarcze (regulowanie popytu na dobra) nie jest potrzebna do zwalczania bezrobocia. Według neoklasyków konieczna jest likwidacja ograniczeń swobodnego działania mechanizm rynkowego. Chodzi o osłabienie monopolistycznej pozycji związków zawodowych, a także o zwiększenie elastyczności płac (obniżki płac realnych za pośrednictwem płac nominalnych są w stanie zlikwidować bezrobocie). Ponadto dobrym rozwiązaniem są działania państwa usprawniające funkcjonowanie rynku pracy.

Neoklasyczna teoria bezrobocia budzi wątpliwości:

• nadmierna wiara w skuteczne działanie mechanizmów rynkowych (w szczególności mechanizmu płacowego)

• odpowiedzialność związków zawodowych za ograniczanie mechanizmu płacowego i powstanie bezrobocia

UJĘCIE KEYNESISTOWSKIE

Według keynesistów w warunkach swobodnego działania mechanizmu rynkowego występuje tendencja do ustalania się nadwyżki podaży siły roboczej nad popytem,

37

oznaczająca istnienie bezrobocia. Przyczyną tego jest niewystarczający popyt na towary, jaki kształtuje się w warunkach gospodarki wolnorynkowej. Sytuacja taka występuje wówczas, gdy suma zamierzonych inwestycji w gospodarce jest mniejsza od sumy oszczędności odpowiadających dochodowi przy pełnym zatrudnieniu.

Keynesiści nie zgadzają się z tezą neoklasyków, mówiącą o ty, że zmiany stopy procentowej są skutecznym mechanizmem gwarantującym zrównanie inwestycji i oszczędności na pożądanym poziomie.

Gdy popyt na towary ustali się na poziomie niewystarczającym do zakupienia wytworzonej produkcji to producenci zmuszeni są obniżyć produkcję (w konsekwencji także zatrudnienie) do poziomu wyznaczonego przez efektywny popyt. W rezultacie pojawia się bezrobocie o przymusowym i dość trwałym charakterze.

Polityka ograniczania bezrobocia

Keynesiści odrzucają twierdzenie neoklasyków, ze obniżki płac realnych są w stanie zlikwidować bezrobocie, gdyż:

1. nierealny jest postulat obniżek płac nominalnych przy istnieniu silnych związków zawodowych

2. ogólne obniżki płac nominalnych zmniejszyłyby dochody pracowników i ich wydatki konsumpcyjne, co usiałoby prowadzić do dalszego ograniczenia produkcji i zatrudnienia

Keynesiści przyjmują założenie o sztywności płac nominalnych.

Zgodnie z ujęciem keynesistów, podaż pracy jest doskonale elastyczna względem istniejącego poziomu płac nominalnych aż do osiągnięcia pełnego zatrudnienia.. Ilustracja agregatowej podaży pracy jest krzywa . Oznacza ona, ze przy stawce płac realnych (=stawka płac nominalnych) liczba osób gotowych do podjęcia pracy wynosi . dpłrAPP00łrP0rS

Według keynesistów rzadko zdarza się, aby krzywa agregatowego popytu na prace przecinała się z krzywą agregatowej podaży pracy w punkcie A (punkt wyznaczający stan pełnego zatrudnienia).

W sytuacji niedostatecznego popytu na towary krzywa popytu na pracę przesuwa się w lewo od punktu A (punkt B). Powstaje wówczas bezrobocie o rozmiarach . Ma ono charakter przymusowy, bowiem nawet zaakceptowanie przez pracowników niższych płac realnych nie zlikwidowałoby bezrobocia. 10rrSS−

38

Niższe płace realne prowadziłyby bowiem do spadku dochodów, popytu i produkcji, co graficznie znajdowałoby wyraz w przesunięciu w lewo krzywej popytu na pracę.

W celu zwalczania bezrobocia, keynesiści widzą konieczność aktywnej ingerencji państwa w procesy gospodarcze, poprzez stymulowanie efektu popytu na towary za pomocą instrumentów fiskalnych i pieniężnych.

Graficznie znalazłoby to wyraz w przesunięciu krzywej agregatowego popytu na pracę na prawo. Taka polityka byłaby w pełni skuteczna, gdyby udało się krzywą przesunąć na tyle, aby przecinała się z krzywą w punkcie A. ppPppPpdP

32. Bezrobocie a działalność państwa - aktywna i pasywna polityka na rynku pracy (s. 547)

W działalności państwa dotyczącej bezrobocia można wyodrębnić:

1. Aktywna polityka państwa na rynku pracy - jej celem jest redukcja bezrobocia

a. polityka makroekonomiczna - polega na wykorzystaniu instrumentów:

• fiskalnych (podatków, wydatków budżetowych)

• pieniężnych (stopy procentowej, podaży pieniądza)

w celu redukcji bezrobocia. Instrumenty te są skierowane na stymulowanie globalnego popytu na towary (teoria keynesistowska) lub na stwarzanie producentom korzystniejszych ekonomicznych warunków rozwijania produkcji(teoria neoklasyczna). Polityka ta ma na celu głownie ograniczanie bezrobocia charakterystycznego dla nierównowagi na rynku pracy.

b. polityka mikroekonomiczna - obejmuje zespół instrumentów mających na celu poprawę funkcjonowania rynku pracy oraz redukcję bezrobocia w określonych grupach siły roboczej. Instrumentami tymi są:

• publiczne programy zatrudnienia (głównie roboty publiczne) polegające na tworzeniu przez państwo dodatkowych miejsc pracy w dziedzinach nie cieszących się zainteresowaniem sektora prywatnego

• subsydiowanie zatrudnienia (udzielanie przez państwo bezzwrotnej pomocy finansowej przedsiębiorstwom które rezygnują z planowanej redukcji zatrudnienia lub tworzą nowe miejsca pracy

• pożyczki dla przedsiębiorstw w celu tworzenia nowych miejsc pracy oraz pożyczki dla bezrobotnych w celu podjęcia działalności gospodarczej na własny rachunek

• szkolenia zawodowe, umożliwiające bezrobotnym zdobycie i zmianę kwalifikacji

• usługi pośrednictwa pracy (gromadzenie oraz udzielanie informacji o wolnych miejscach pracy i o bezrobotnych szukających pracy)

Instrumenty te mają charakter selektywny tzn. adresowane są do określonych grup siły roboczej np. młodzież Dzięki takiemu charakterowi mają one podstawowe znaczenie dla ograniczania bezrobocia strukturalnego i frykcyjnego; mogą mieć także pewne znaczenie dla redukcji bezrobocia występującego w warunkach nierównowagi na rynku pracy.

2. Pasywna polityka państwa na rynku pracy - jej celem jest pomoc socjalna dla osób bezrobotnych.

Obejmuje różnorodne formy pomocy finansowej dla bezrobotnych są to:

• zasiłki dla bezrobotnych

39 40

• jednorazowe odszkodowania dla osób zwalnianych z pracy

• dodatki związane z wcześniejszym przechodzeniem na emeryturę

33. Bezrobocie w Polsce w okresie transformacji i jego cechy (s. 551)

Transformacja systemu gospodarczego w Polsce, zapoczątkowana w końcu 1989r., pociągnęła za sobą zasadnicze zmiany sytuacji na rynku pracy:

• zniknęły niedobory siły roboczej

• zniknęły nadwyżki popytu na pracę

• pojawiły się nadwyżki podaży pracy

• pojawiło się jawne bezrobocie

Począwszy od stycznia 1990 roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych wykazywała silne tendencje wzrostowe, osiągając najwyższy poziom (2 mln982 tys. osób / 16,9%) w końcu lipca 1994 r., następnie zaczęła nieznacznie spadać.

Zmiany zasobu bezrobocia w tym czasie były rezultatem określonych różnic między strumieniami napływu do zasobu bezrobocia i odpływu z zasobu bezrobocia.

Wzrost zasobu bezrobocia może oznaczać różna sytuację na rynku pracy:

1. Może być wynikiem wysokich napływów do zasobu bezrobocia i nieco niższych, ale też dosyć wysokich odpływów z zasobu bezrobocia

Oznacza to, ze bezrobocie jest zasobem dynamicznym, a Ci, którzy do niego napływają przebywają w nim stosunkowo krótko.

2. Może wynikać z dosyć umiarkowanych napływów i bardzo niskich odpływów z zasobu bezrobocia.

Oznacza to, że bezrobocie jest zasobem stagnacyjnym, a ci, którzy do niego napływają przebywają w nim stosunkowo długo.

W kraju dokonującym transformacji systemowej powinien znaleźć zastosowanie 1 model.

Proces transformacji powinien sprzyjać redukcji bezrobocia ukrytego, powstałego w gospodarce centralnie planowanej, zwiększając strumienie napływów; ale restrukturyzacja gospodarki wymaga transferów siły roboczej między przedsiębiorstwami i gałęziami gospodarki, dlatego tez może nastąpić przejściowy wzrost napływów do zasobu bezrobocia.

Porównanie stóp napływu i stóp odpływu w Polsce i krajach wysoko rozwiniętych wskazuje, że w krajach rozwiniętych bezrobocie jest zasobem dynamicznym, natomiast w Polsce ma charakter stagnacyjny.

Kwartalne stopy napływów do- i odpływów z- zasobów bezrobocia w Polsce w latach 1992-94 kształtowały się w granicach:

• 2,2 - 3,7 % napływów

• 11,1 - 16,1 % odpływów

O stagnacyjnym charakterze bezrobocia w Polsce świadczy także bardzo wysoki udział w zasobie bezrobocia bezrobotnych długookresowo(44,2 % w końcu 1994 r.).

W obecnych warunkach polityka ograniczenia bezrobocia w Polsce nie powinna koncentrować się na ograniczaniu napływów do zasobu bezrobocia, lecz powinna być skierowana przede wszystkim na zwiększanie odpływów z zasobu bezrobocia.

Dla polityki zwalczania bezrobocia znaczenie ma:

• ustalenie dominujących typów bezrobocia występujących w gospodarce (bezrobocie nierównowagi, frykcyjne, strukturalne). Pomocna nam w tym jest krzywa Beveridge'a.

41

Krzywa Beveridge'a - wyjaśnia zależności miedzy bezrobociem w wolnymi miejscami pracy.

Jeśli wraz ze wzrostem bezrobocia spada liczba wolnych miejsc pracy, to mamy do czynienia z istnieniem negatywnego szoku ogólnej aktywności i dominacją bezrobocia związanego z nadwyżką globalnej podaży pracy nad popytam na pracę.

Jeśli wraz ze wzrostem bezrobocia rośnie liczba wolnych miejsc pracy, to przyczyną wzrostu bezrobocia może być szok realokacyjny, który wskazuje na znaczną rolę bezrobocia związanego z niedopasowaniem strukturalnym.

W Polsce w latach 1990-94 prawie przez cały czas występował wzrost stopy bezrobocia, któremu towarzyszyła na ogół stabilizacja stóp wolnych miejsc pracy na bardzo niskim poziomie.

Tendencje takie wskazują na recesją gospodarczą jako podstawowa przyczynę bezrobocia w analizowanym okresie i dominację bezrobocia związanego z nadwyżka ogólnej podaży pracy nad popytem na pracę.

Pewną role odegrało także bezrobocie wynikające z niedopasowań strukturalnych na rynku pracy (wzrost stopy wolnych miejsc pracy wraz ze wzrostem stopy bezrobocia oraz silne zróżnicowanie stóp bezrobocia w poszczególnych grupach siły roboczej).

W związku z dominacją bezrobocia związanego z nadwyżka ogólnej podaży pracy nad popytem na pracę, głównym „antidotum” na bezrobocie jest ożywienie gospodarcze oraz poprawa ogólnej aktywności gospodarczej.

Znaczenie dla redukcji pewnej liczby bezrobocia miał wzrost gospodarczy od drugiej połowy 1994 roku. Utrzymanie osiągniętej dynamiki wzrostu gospodarczego może opierać się bardziej racjonalnym wykorzystaniu istniejącego zatrudnienia, a nie wzroście zatrudnienia - w takiej sytuacji redukcja bezrobocia może wymagać przyśpieszenia wzrostu gospodarczego.

Drugim z typów bezrobocia występującego w polskiej gospodarce jest bezrobocie strukturalne, którego znaczenie będzie wzrastało przy kontynuacji wzrostu gospodarczego oraz procesów restrukturyzacji gospodarki.

Zasadnicze znaczenie dla redukcji tego bezrobocia mają instrumenty aktywnej polityki państwa na rynku pracy.

Z powodu oczekiwanego wzrostu znaczenia bezrobocia strukturalnego konieczne wydaje się zwiększenie udziału wydatków na programy aktywne. Wówczas można oczekiwać, że programy te obejmą większą niż dotychczas liczbę bezrobotnych.

34. Społeczno-ekonomiczne skutki inflacji (s. 563)

POZYTYWNE SKUTKI INFLACJI

1. Powolne procesy inflacyjne wpływają korzystnie na dynamikę wzrostu gospodarczego.

Zakładając zjawisko iluzji pieniężnej (utożsamianie zmian wielkości nominalnych i realnych przez podmioty gospodarcze, co wiąże się z niepełną i opóźniona inflacją), powolne procesy inflacyjne pozwalają na obniżki realnych stóp procentowych i stawek płac realnych, co wywołuje optymistyczne nastroje wśród przedsiębiorców powodu poprawy rentowności produkcji. Optymistyczne nastroje wzmacniają działalność inwestycyjną, a w konsekwencji przyśpieszają wzrost gospodarczy.

2. Powolne procesy inflacyjne ułatwiają pożądane zmiany relacji cenowych w warunkach istnienia sztywności cen do dołu.

W warunkach procesów inflacyjnych:

42

• relatywny wzrost cen pewnych dóbr dokonuje się poprzez wzrost cen tych dóbr (przy założeniu stałości cen pozostałych dóbr)

• relatywny spadek cen pewnych dóbr dokonuje się poprzez stabilizacje cen tych dóbr (przy wzroście cen pozostałych dóbr)

NEGATYWNE SKUTKI

1. Zniekształcenie informacyjnej funkcji cen.

Ceny i relacje cen pełnią ważną funkcje informacyjną. Silne procesy inflacyjne przeważnie zniekształcają informacje rynkowe. Gdy ceny rosną stosunkowo szybko, podmioty gospodarcze tracą orientację rynkową, gdyż nie są w stanie ocenić czy zmiany cen są rezultatem ogólnych procesów inflacyjnych czy tez wynikają ze zmian relacji cen

2. ”Ucieczka od pieniądza” - polega na gwałtownym spadku popytu na pieniądz w ujęciu realnym w celu minimalizacji strat wywołanych stosunkowo wysoką inflacją

3. Redystrybucja dochodów - powolny podział dochodów między podmioty gospodarcze. Można temu przeciwdziałać przez systemy indeksacji dochodów, oznaczających mniej lub bardziej automatyczne uwzględnianie inflacji w kształtowaniu dochodów nominalnych.

4. Wzrost niepewności i osłabienie aktywności gospodarczej. Silne procesy inflacyjne osłabiają działalność inwestycyjną i tym samym hamują tempo wzrostu gospodarczego

5. Niekorzystne zmiany w bilansie płatniczym. Prowadzi to do spadku eksportu i wzrostu importu

6. Wzrost kosztów obsługi działalności gospodarczej

36. Inflacja a bezrobocie - krzywa Philipsa (s. 574)

1. Nasilenie procesów inflacyjnych zależy od tego, w jakiej sytuacji koniunkturalnej działają czynniki proinflacyjne.

2. Polityka antyinflacyjna nie pozostaje bez negatywnego wpływu na stan koniunktury.

Polityka antyinflacyjna musi więc być elementem szerszej strategii gospodarczej, uwzględniającej różne cele i ograniczenia polityki gospodarczej.

Analizy związków inflacji i koniunktury gospodarczej

Na podstawie analizy danych statystycznych z lat 1861 - 1957 dla W.Brytanii A.W.Philips zaobserwował istnienie odwrotnej zależności między stopą wzrostu płac nominalnych a stopą bezrobocia. Ilustracją tego jest tzw. krzywa Philipsa.

Rysunek s. 575

Wyższym poziomom stopa bezrobocia odpowiada niższe tempo wzrostu płac nominalnych, gdy zaś koniunktura poprawia się i bezrobocie spada, tempo wzrostu płac nominalnych wzrasta. Podstawą tej zależności jest wpływ sytuacji na rynku pracy na wzrost płac nominalnych.

Gdy stan rynku pracy poprawia się i bezrobocie spada rośnie siła przetargowa związków zawodowych w negocjacjach płacowych i w rezultacie tempo wzrostu płac nominalnych podnosi się. Natomiast gdy bezrobocie wzrasta pracodawcy zajmują sztywniejsze stanowisko w tych negocjacjach i tempo wzrostu płac nominalnych jest niższe.

Nieliniowy charakter zależności między tempem wzrostu płac a stopą bezrobocia Philips tłumaczył względną sztywnością płac w dół, która powodowała ich stosunkowo szybki 43

wzrost w przypadku spadku bezrobocia oraz nieznaczny spadek tempa ich wzrostu w sytuacji wzrostu bezrobocia.

Krzywa Philipsa przecina oś poziomą w przy pewnych rozmiarach stopy bezrobocia

(punkt A). Wynika z tego że przy stopie bezrobocia niższej od poziomu 0A płace nominalne wzrastają. Przy bezrobociu przewyższającym ten poziom następuje spadek płac nominalnych.

Istnieje więc taki poziom stopy bezrobocia, który stabilizuje płace nominalne - 0A.

Ze względu na fakt iż dynamika płac nominalnych uzależniona jest od stanu rynku pracy możemy przyjąć że stabilizacja płac odpowiada stanowi równowagi na rynku pracy.

Wniosek dla tej równowagi charakterystyczne jest istnienie pewnego poziomu bezrobocia.

---