Def i zasady, Polityka społeczna, Polityka społeczna, J.Supińska - Polityka społeczna (wybrane rozdziały), J.Supińska - Polityka społeczna (wybrane rozdziały)


Def. Postępu społecznego:

Postęp społeczny jest to taki ciąg zmian społecznych, któremu przypisujemy pozytywne cechy; dzięki niemu przybywa zrealizowanych wartości, a społeczeństwo zbliża się do wzorca „dobrego społeczeństwa". Natomiast terminy wzrost i rozwój są pozbawione tego aksjologicznego wydźwięku i mają czysto opisowy charakter.

ZASADY POLITYKI SPOŁECZNEJ

Między aksjologią a prakseologią

Polityka społeczna jest realizowana wedle ogólnych dyrektyw i reguł, które określa się jako zasady polityki społecznej. Są one związane z wartościami określającymi jej cele, ale także ze stylem polityki społecznej (patrz rozdz. I.5) oraz z modelem postulowanej i/lub realizowanej polityki społecznej (patrz rozdz. I.9). Wybór zasad dokonuje się zatem na pograniczu aksjologii i prakseologii.

Zasady polityki społecznej wyrażają jej wartości, a zarazem mają ułatwiać ich realizację. Niektóre zasady są nawet tożsame z wartościami; szczególnie tymi, które dotyczą pożądanych cech stosunków i instytucji społecznych. Na przykład, solidarność bywa uznawana za aksjologicznie cenną cechę stosunków społecznych i jednocześnie za warunek efektywnego funkcjonowania różnych instrumentów polityki społecznej (np. na tej zasadzie opiera się większość systemów ubezpieczeń społecznych). Innym przykładem jest samorządność, będąca zarówno pożądanym walorem społecznych instytucji, jak i zasadą ich efektywnego funkcjonowania.

Wiedzę o tym, jakie są zasady realizowanej właśnie polityki społecznej, można czerpać z różnych źródeł. Gdy są nimi programy rządzących partii politycznych czy dokumenty rządowe, wówczas poznajemy zasady deklarowane. Gdy na podstawie obserwacji i interpretacji praktyki ustalamy, wedle jakich zasad funkcjonuje polityka społeczna, jakie zasady uwzględnia się, a jakie pomija, wówczas poznajemy zasady realizowane.

Zasadami najczęściej artykułowanymi i/lub realizowanymi w politykach społecznych współczesnych państw :

zasada przezorności,

zasada samopomocy,

zasada solidarności społecznej (solidaryzmu),

zasada pomocniczości (subsydiarności),

zasada partycypacji (uczestnictwa),

zasada samorządności,

zasada dobra wspólnego,

zasada wielosektorowości.

Omówmy przykładowo jedną z nich, bardzo ważną zasadę motywowania ludzi do przezorności, czyli do wyprzedzającej samoobrony przed skutkami ewentualnych ryzyk, które mogą się każdemu w życiu przydarzyć.

Bezpieczeństwo socjalne jednostki nie może i nie powinno być tylko efektem świadczeń ze strony społeczeństwa, ale powinno wynikać także z odpowiedzialności człowieka za przyszłość własną i rodziny, jego zdolności do rezygnacji z części bieżących korzyści na rzecz zaspokojenia przyszłych potrzeb oraz do prowadzenia takiego trybu życia, który minimalizuje ryzyko wystąpienia zagrożeń. Taka postawa jest zarazem chwalebna moralnie i uzasadniona pragmatycznie.

Społeczeństwo ludzi przezornych, pomagających sobie wzajemnie i solidarnych, kierujących się dobrem wspólnym i zdolnych do partycypacji w życiu społecznym i do samorządności, niestroniących od aktywności i współpracy w instytucjach różnego typu, mamy prawo ocenić jako lepsze (kryteria aksjologiczne), ale też jako łatwiejsze i tańsze do rządzenia i współrządzenia (kryteria prakseologiczne) od społeczeństwa składającego się z ludzi pozbawionych tych cech.

Tę skłonność ludzi do przezorności można wzmacniać posługując się „niewidzialną ręką państwa”. W polityce społecznej realizowanej zgodnie z tą zasadą wprowadza się różnego typu zachęty dla obywateli, mniej lub bardziej dyskretne, by wykazywali się postawą przezorności; wspiera się tworzenie instytucji, które niejako organizują i chronią owe postawy przezorności. Takimi instytucjami są np. nieobowiązkowe, ale kuszące instytucje finansowe pozwalające na efektywne gromadzenie i pomnażanie oszczędności, ubezpieczenia wzajemne, indywidualne konta emerytalne.

Instytucje polityki społecznej, informując ludzi o możliwościach szczególnie korzystnego oszczędzania, np. na mieszkania, edukując ich w zakresie zachowań prewencyjnych, np. poprzez promocję zdrowego trybu życia i zwalnianie z tego tytułu z pewnych opłat, tworzą atrakcyjną ofertę. Oznacza to, że politycy ufają obywatelom i rozszerzają zakres ich swobodnego wyboru. A zachęceni do tego obywatele pokazują, że umieją odpowiedzialnie korzystać ze swojej wolności.

W pewnych kwestiach, np. w imię wartości zdrowia, wobec pewnej grupy ludzi, trzeba jednak stosować przymus przezorności (np. obowiązkowe ubezpieczenia, obowiązkowe badania kontrolne, obowiązkowe szczepienia, podwyższone składki ubezpieczeniowe dla palaczy itd.). Niektórym ogranicza się w ten sposób pole swobodnego wyboru, ale jednocześnie zapewnia się im w dłuższej perspektywie poprawę bezpieczeństwa socjalnego - a innym ochronę przed ponoszeniem skutków nieostrożności współobywateli, co przysparza wszystkim ludziom wolności.

Takie samo przemieszanie - i, co najważniejsze, wzajemne wspomaganie się - aksjologii i prakseologii występuje także przy precyzowaniu zasad samopomocy, solidarności, pomocniczości, partycypacji i samorządności.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wartości i zasady polityki społecznej, Polityka społeczna, Polityka społeczna, J.Supińska - Polityka
Zasady polityki regionalnej UE
pl wikipedia org wiki Zasady (polityka) rachunkowoś
Podstawowe zasady oceny personelu i podstawowe zasady polity
podstawowe zasady polityki kadrowej w organizacji i rola dzi DLUS3AWEGG4A664RMCYHQ3XFPMMD4OUCADYLXDI
Zasady Polityki Morskiej
KMCELE I ZASADY POLITYKI STRUKTURALNEJ UE, Notatki Rolnictwo, 4 rok, IV rok, diagnostyka i unijne
Podstawowe zasady polityki kadrowej w organizacji i rola dzi
Cele i zasady polityki regionalnej UE
SzKawa zasady polityki strukturalnej
zasady polityki reg
Zasady polityki ekologicznej
Podstawowe zasady polityk
Zasady polityki regionalnej UE
Zasady polityki regionalnej UE
pl wikipedia org wiki Zasady (polityka) rachunkowoś
MSR 8 Zasady polityka rachunkowości zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów

więcej podobnych podstron