Używana maszyna to dodatkowy koszt
Pracodawcy mają trzy lata na dostosowanie maszyn i urządzeń eksploatowanych w zakładach pracy do minimalnych wymagań, jakie stawia Unia Europejska.
NIE ODKŁADAĆ PROBLEMÓW NA PÓŹNIEJ
Mówi nadinspektor pracy Ryszard Furtak z Okręgowego Inspektoratu Pracy w Opolu:
- Pracodawcy chcący roztaczać wizje rozwojowe swoich firm winni już od tego roku podejmować realizacje określonych obowiązków w zakresie tworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Odkładanie problemów na później może doprowadzić do trudnych sytuacji ekonomicznych, np. znacznego wzrostu kosztów w krótkim okresie czasu, niezbędnych na poprawę warunków pracy poprzez modernizację czy adaptację maszyn, urządzeń i technologii, z czego rynek konkurencji skorzysta bez skrupułów, doprowadzając włącznie do eliminacji konkurenta z rynku.
KOSZTY ADAPTACJI
Fakt wdrożenia postanowień dyrektyw Unii Europejskiej do ustawodawstwa polskiego jest szczególnie ważny i bardzo na czasie, ponieważ w ostatnich kilku latach zaobserwowano w naszych zakładach pracy, a szczególnie w wielu firmach z udziałem kapitału zagranicznego, zjawisko instalowania używanych maszyn, ciągów produkcyjnych i innych urządzeń technicznych sprowadzanych przez właścicieli z ich macierzystych krajów, najczęściej należących do Unii Europejskiej.
Jest to efekt kalkulacji ekonomicznych - dla pracodawców z Unii Europejskiej bardziej opłacalne było pozbycie się starszych maszyn niż przeprowadzanie kosztownych modernizacji i adaptacji do obowiązujących wymagań.
Sprowadzenie tych maszyn do naszego kraju oznacza, że w niedalekiej przyszłości koszty adaptacyjne będą musieli ponieść także pracodawcy w polskich zakładach.
Trwa proces dostosowywania polskich przepisów do prawa europejskiego w zakresie wymogów bezpieczeństwa i higieny pracy, jakie powinny spełniać maszyny i urządzenia techniczne przeznaczone dla zakładów pracy. Z dniem 1 stycznia 2003 weszły w życie nowe przepisy (patrz - ramka), które dają pracodawcom czas do 1 stycznia 2006 r na dostosowanie maszyn.
To niewiele czasu - doświadczenia związane z realizacją tego obowiązku w krajach należących do Unii Europejskiej pokazują, że jest to problem bardzo trudny, czasochłonny i kosztowny.
Zgodnie z nowymi przepisami pracodawcy zobowiązani są do:
w wstępnej kontroli maszyn po ich zainstalowaniu, a przed ich pierwszym użyciem,
w okresowych kontroli maszyn -w szczególności dotyczy to maszyn narażonych na działanie czynników pogarszających ich stan,
w specjalnych kontroli, które powinny być przeprowadzane po: pracach modyfikacyjnych (modernizacyjnych) maszyny; zjawiskach przyrodniczych (np. ulewnych opadach, silnych wiatrach), mogących mieć wpływ na maszyny; awariach i uszkodzeniach maszyn; wypadkach przy pracy zaistniałych na maszynach.
Ważnym, także nowym wymaganiem jest założenie dokumentacji eksploatacyjnej (np. książki maszyny) dla każdej eksploatowanej w zakładzie maszyny (urządzenia technicznego).
W tej dokumentacji należy rejestrować fakty dokonywania wymienionych wyżej kontroli, wyniki planowych przeglądów stanu technicznego, napraw i konserwacji - omawiane rozporządzenie narzuca obowiązek przechowywania przez pracodawcę wyników kontroli przez 5 lat.
Nowe obowiązki nałożone na pracodawcę ściśle korespondują z postanowieniami ustawy wypadkowej.
Wysokość stóp procentowych składek ubezpieczenia wypadkowego ustalana jest dla każdego pracodawcy corocznie (do końca marca 2006 r.) w zależności od kategorii ryzyka dla danej grupy.
Natomiast począwszy od 1 kwietnia 2006 roku dla każdego płatnika, będzie ustalany wskaźnik korygujący kategorię ryzyka, zależny m.in. od stanu technicznego i prawidłowej eksploatacji maszyn, narzędzi i urządzeń technicznych.
PODSTAWA PRAWNA:
W krajach UE obowiązują dwie dyrektywy: adresowane do producentów maszyn i urządzeń technicznych oraz do pracodawców.
Postanowienia tych dyrektyw zostały wdrożone do polskiego ustawodawstwa w następujących aktach prawnych:
1. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (DzU z dnia 7 października 2002 r. nr 116, poz. 1360).
Określa zasady funkcjonowania systemu oceny zgodności z zasadniczymi i szczegółowymi wymaganiami dotyczącymi wyrobów, które mogą stwarzać zagrożenie, dotyczy to także maszyn i urządzeń technicznych
2. Rozporządzenia RM z dnia 3 lipca 2001 r. w sprawie wymagań zasadniczych dla maszyn i elementów bezpieczeństwa podlegających ocenie zgodności, warunków i trybu dokonywania oceny zgodności oraz sposobu oznakowania tych maszyn i elementów bezpieczeństwa (DzU z dnia 7 listopada 2001 r. nr 127, poz. 1391 ze zm. 2002 r. nr 231 poz. 1945)
3. Rozporządzenie MG z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (DzU z dnia 18 listopada 2002 r. nr 191 poz. 1596).