ZABURZENIA ODDAWANIA MOCZU

1. W. Jakimowicz „Neurologia kliniczna“

UNERWIENIE PĘCHERZA :

• unerwienie ruchowe :

• włókna współczulne :

• wychodzą z Th₁₂ - L₂

• włókna przedzwojowe biegną do zwoju krezkowego górnego

• po przełączeniu biegną w n. hypogastricus

• do ściany pęcherza i jego ujścia

• zwiększa napięcie mięśnia zwieracza wewnętrznego i rozluźnia mięsień wypieracz (zatrzymanie moczu)

• włókna przywspółczulne :

• wychodzą z S₂ - S₄

• dochodzą do ściany pęcherza i jego ujścia przez nn. splanchnici pelvini

• zwiększają napięcie mięśnia wypieracza i ↓ mięśnia zwieracza wewnętrznego (oddawanie moczu)

• unerwienie dowolne :

• kontrola wydalania moczu

• podporządkowanie rdzeniowego mechanizmu wydalania moczu ośrodkom korowym odbywa się u dzieci pod wpływem wychowania

• ośrodek w płaciku okołośrodkowym

• do pęcherza pobudzenia dochodzą nerwem sromowym (S₂ - S₄)

• nerw ten zaopatruje m. zwieracz zewnętrzny zależny od woli

• jeśli ciśnienie w pęcherzu osiąga duże nasilenie to zwieracz zewnętrzny może ulec osłabieniu, a wypieracz skurczowi i mimo hamowania korowego zaczyna działać mechanizm rdzeniowy

• z powodu osłabienia hamowania korowego np. pod wpływem emocji może dojść do mimowolnego oddawania moczu

• unerwienie czuciowe :

• włókna czuciowe biegną nerwem sromowym, podbrzusznym i trzewnymi miedniczymi

ZABURZENIA :

• nagłe przerwanie ciągłości rdzenia :

• występuje zupełne zatrzymanie moczu (retentio urinae)

• pęcherz jest przepełniony, duży, nieraz może sięgać pępka (pęcherz atoniczny)

• może dochodzić do wyciekania moczu kroplami (ischuria paradoxa)

• po okresie wstrząsu rdzeniowego dochodzi do powrotu odruchów rdzeniowych co przejawia się powstaniem pęcherza automatycznego

• po wypełnieniu pęcherza opróżnia się on na drodze odruchowej

• wiąd rdzenia i polineuropatie :

• pęcherz atoniczny czuciowy

• na skutek uszkodzenia dróg doprowadzających pobudzenia z pęcherza nie docierają do ośrodków rdzeniowych i chory nie odczuwa potrzeby oddawania moczu nawet gdy pęcherz jest znacznie wypełniony

• wskutek tego chory rzadko oddaje mocz mimo dużej ilości w pęcherzu

• nietrzymanie moczu może wystąpić wskutek zupełnego zwiotczenia pęcherza

• sclerosis multiplex :

• dochodzi do uszkodzenia ośrodka zarządzającego czynnością wypełniania pęcherza

• chorzy oddają mocz często, nawet gdy pęcherz jest nieznacznie wypełniony

• chory nie może pohamować nagłej potrzeby oddawania moczu

• uszkodzenie ośrodka opróżniania pęcherza może być przyczyną trudności w oddawaniu moczu i niecałkowitego opróżniania pęcherza

• zespół ogona końskego :

• na skutek przerwania łuku odruchowego (zarówno ramienia doprowadzającego jak i odprowadzającego) dochodzi do zatrzymania moczu (pęcherz atoniczny)

• po okresie zatrzymania moczu może dojść do powstania pęcherza autonomicznego (rolę tonizującą odgrywają komórki ściany pęcherza)

• obustronne uszkodzenie ośrodków korowych :

• zatrzymanie moczu (?)

• obustronne uszkodzenie dróg korowo - rdzeniowych :

• trudności z rozpoczęciem oddawania moczu i niemożność zahamowania już rozpoczętego oddawania moczu

• utrata przytomności :

• najczęściej występuje nietrzymanie moczu i stolca

• może wystąpić ischuria paradoxa

• zespół stożka rdzeniowego :

• nietrzymanie moczu

1/2

Zaburzenia oddawania moczu

---