1.Rodzaje stali : ze względu na sklad chemiczny(zawartość składników stopowych) stale dzieli się na: niestopowe, stopowe. Stale niestopowe dzieli się na: podstawowe, jakościowe, i specjalne. Stale stopowe sa to stale, które wyprodukowano wprowadzając w procesie metalurgicznym dodatkowe składniki. Stale dzieli się na gatunki i odmiany, których symbole sa umieszczone na wyrobach za pomoca znakow literowych i cyfrowych. Znak stali niestopowej o okrslonej wytrzymałości ma na początku litery St, stali niestopowej o określonym skladzie chemicznym litery MSt. Po tych symbolach podawana jest jedna z cyfr 0, 3, 4, 5,6,7 okreslajaca gatunek stali. Znak gat stali St0, St3 itp. Uzupelnia się litera S. Litra S oznacza przydatność stali do konstrukcji spawnych. Znak X na koncu symbolu stali oznacza stal nieuspokojona, a znak Y-poluspokojona(npSt3SX,St3SY)Znaki stali stopowych- skladaja się z liczb określającej srednia zawartość wegla w stenych procentach(np. 20-0,20%), z liter wskazujących na udzial składników stopowych, z liter na koncu znaku oznaczające ograniczenie składu chem., np. A. lit oznaczające składniki to: G-mangan, S-krzem,B-bor,V-wand,Nb-niob,H-chrom,J-glin. Np18G2-stal stopowa o zawartości wegla ok0,18% i zawartość manganu 2%. Stale przeznaczone do zbrojenia dzieli się na klasy:A-0,A-I,A-II,A-III,A-IIIN.

2. Stal - stop żelaza z węglem 2% - teoretycznie 1% i innymi pierwiastkami.

Według NE stal jest to materiał zawierający więcej żelaza niż jakiegokolwiek innego pierwiastka i w zasadzie mniej niż 2% węgla i inne pierwiastki.

3.Wlasciwosci techniczne aluminium:właściwości stopow glinu w niskiej temperaturze(do -80C) nie roznia się istotnie od tych właściwości w temp. Normalnej(20C) w wyższej temperaturze (powyżej 150C) nastepuje wyrazy spadek wytrzymałości na rozciaganie i obniżenie granicy plastycznosci.

Własności wytrzymałościowe czystego aluminium są stosunkowo niskie, dlatego stosuje się stopy, które po odpowiedniej obróbce cieplnej mają wytrzymałość nawet kilkakrotnie większą. Stopy aluminium cechują się korzystnym parametrem konstrukcyjnym, tzn. stosunkiem wytrzymałości do ciężaru właściwego, który jest większy niż dla stali, a oprócz tego ich udarność nie maleje w miarę obniżania temperatury, dzięki czemu w niskich temperaturach mają większą udarność niż stal. Mają jednak niską wytrzymałość zmęczeniową.

7. właściwości tech stopow:gorsza przewodność ciepla i elektryczna aniezeli metali czystych, wytrzymalosc tech jest lepsza, temp topnienia stopow nie jest scisle jak w czystych metalach i jest nizsza od temp topnienia składników najwyższej temp topnienia.

8. właściwości tech metali: dobra przewodność cieplna i elektryczna, polysk, kowalność, wew. Bud. Krys, posiadaja duza wytrzymalosc, dobra obrabialność duza gestosc

4 Korozja - wszystkie procesy w wyniku których metal lub stop użyty jako materiał konstrukcyjny przechodzi pod wpływem środowiska ze stanu wolnego w stan chemicznie związany.2Fe + 3/2O₂ → Fe₂O₃,Zn + 1/2O₂ → ZnO Ze względu na odporność korozyjną metale dzieli się na nieszlachetne, których w przyrodzie jest większość oraz szlachetne. Do szlachetnych zalicza się złoto, platynę, srebro. Złoto w przyrodzie występuje w postaci czystej nie reaguje z niczym.W wyniku procesów endoternmicznych podczas otrzymywania metali z ich związków, uzyskują one wyższą energię wewnętrzną. W zetknięciu ze środowiskiem zachodzą reakcje odwrotne prowadzące do obniżenia energii wewnętrznej. Metal ze stanu wolnego przechodzi w stan związany.

5. rodzaje korozji Korozja chemiczna zachodzi w wyniku zetknięcia się metali i stopów z suchymi gazami i cieczami, które nie są elektrolitami(większość cieczy organicznych-alkochol,benzyna)Korozja chemiczna zachodzi na ogół równomiernie na całej powierzchni.

2Al + 3/2O₂ → Al₂O₃ Al./Al₂O₃

2Cr + 3/2O₂ → Cr₂O₃ Cr /Cr₂O₃

2Fe + 3/2O₂ → Fe₂O₃ - reakcja zachodzi w podwyższonej temperaturze i kąpielach alkalicznych. Z pośród wszystkich metali aluminium i chrom oraz ich stopy pokrywają się bardzo łatwo własnym tlenkiem pod wpływem tlenu z powietrza, a ściśle przylegająca do tych metali warstwa ich tlenków zapobiega dalszej korozji. Mówi się, że metal został spasywowany. Pasywacja jest jednym ze sposobów zapobiegania korozji.Korozja elektrochemiczna zachodzi w wyniku zetknięcia się metali i stopów z elektrolitami. W wyniku tej korozji na powierzchni metali powstaje mikroogniwa korozyjne, które mogą doprowadzić do powstawania głębszych wżerów w metalu. Korozja elektrochemiczna jest dużo groźniejsza niż korozja chemiczna.

Zapobieganie korozji metali:

1) Stosowanie metali i stopów odpornych na korozję (drogie i nie realne)

2) Dobór kształtu konstrukcji uniemożliwiający kondensację pary

3) Poprzez odcięcie powierzchni metalu od czynnika korodującego (pokrywanie farbami, olejami, lakierami, materiałami bitumicznymi, fosforowanie, inhibitory)

4) Pokrywanie stali metalem mniej szlachetnym (np. cynk) lub metalem bardziej szlachetnym (np. miedź).

5) Pasywacja

Pokrycie stali cynkiem i miedzią.

Pokrycie Zn - ochrona anodowa

Pokrycie Cu - ochrona katodowa.

Cynk w ochronie anodowej stanowi warstwę poświęceniową.

W przypadku ochrony katodowej uszkodzenie zewnętrznej warstwy miedzi powoduje powstanie głębokich wżerów w materiale chronionym.

Przy łączeniu elementów metalowych łączniki i elementy łączone powinny mieć zbliżone potencjały, z tym, że łączniki powinny mieć potencjał minimalnie bardziej dodatni. Różnica potencjału łącznika i łączonego elementu powinna być mniejsza od 30mV.

KLASYFIKACJA BETONU

Ze względu na wytrzymałość:

- klasa: C 7,5 do C 60 (zwykły);

- klasa: C 60 i wyżej CWW (wysokowartościowy);

- klasa: LC 2,5 do LC 40 (lekki).

Klasa wytrzymałościowa betonu

Klasa betonu jest to symbol literowo - liczbowy klasyfikujący beton pod względem jego wytrzymałości na ściskanie.

Badanie na próbkach walcowych

C - 20/25

C - klasa wytrzymałości betonu

20 - wytrzymałość na ściskanie próbki walcowej o wysokości 30cm i średnicy 15

25 - wytrzymałość na ściskanie próbki sześciennej o boku 15cm

Zasada oceny klasy wytrzymałościowej betonu

-Określenie prawidłowości charakteru zniszczenia próbki

-Wynik zaokrąglamy do 0,5 MPa

-Wymagania w stosunku do maszyn wytrzymałościowych

-Produkcja początkowa (35 wyników) i produkcja ciągła (do 12 miesięcy)

Zasada przechowywania próbek do badań

-Próbki w formach 16h do 3 dni w temp 20+- 5 stopni C.

-Pielęgnacja ( w komorze lub w wodzie)

-Wyrównywanie powierzchni próbek

KLASY :

*XO- brak zagrożenia korozją. Dotyczy betonów nie zbrojonych i zbrojonych wewnątrz budynków o małej wilgotności.

*Korozja wywołana karbonatyzacją (XC), podklasy od XC1 do XC4. Im wyższa liczba tym większe zagrożenie korozją.

Intensywność korozji XC zależy głównie od wilgotności i zmian wilgotności w materiale.

*Korozja wywołana chlorkami nie pochodzącymi z wody morskiej (XD) Baseny, nawierzchnie dróg, płyty parkingów.

W zależności od stężenia chlorków i wilgotności materiałów XD1,2,3

*Korozja wywołana chlorkami z wody morskiej (XS)

W zależności od warunków- bezpośredni kontakt z wodą morską, stałe zanurzenie, strefy rozbryzgów i aerozoli. Symbole: XS1,2,3.

*Agresja mrozowa (XF) (zamrażanie, rozmrażanie) bez i z zastosowaniem środków odladzających.

Środki odladzające dodaje się po to aby obniżyć temperaturę krzepnięcia.

Podklasy XF1,2,3,4

*Agresja chemiczna (XA) (1,2,3)

*XM (1,2,3) klasy ekspozycji betonu z uwagi na agresję wywołaną ścieraniem

Wśród czynników korodujących w normie dla klasy XA wyróżnia się:

-jony siarczanowe SO₄^2-

-kwasowość (pH)

-agresywny CO₂ w środowisku wodnym

-jony amonowe NH₄⁺ (szczególnie w oczyszczalniach ścieków)

-jony magnezowe Mg₂⁺

ASFALTY

Swoje właściwości wiążące asfalty (lepiszcza) zawdzięczają procesom adhezji i kohezji. Adhezja - oddziaływanie dwóch różnych ciał na siebie, np. asfalt - kruszywo. Kohezja - spójność cząsteczek tego samego materiału.

Źródłem asfaltów są złoża naturalne znajdujące się w pobliżu złóż ropy naftowej, po odparowaniu w sposób naturalny lżejszych frakcji. Większość asfaltów uzyskuje się jednak w wyniku destylacji ropy naftowej jako końcowy produkt.

Asfalty - są mieszaniną głównie węglowodorów łańcuchowych. Asfalty mają konsystencję gęsto-plastyczną lub twardą i są rozpuszczalne w dwusiarczku węgla CS2 Cechą charakterystyczną asfaltów jest ich rozpuszczalnośc w większości rozpuszczalników organicznych: chlorofor CHCl3, benzen C6H6 i jego pochodne np. C6H5CH3…

Zasady oznaczania penetracji asfaltów

Istota pomiaru polega na tym, że mierzy się głębokość, na jaką zanurza się w badanym asfalcieIgła penetracyjna o średnicy 1mm pod obciążeniem 100g w temp. 25stC, w ciągu 5 sekund.Jednostkąpenetracji jest liczba niemianowana odpowiadającazagłębieniu 0,1mm igły penetracyjnej. Do pomiaru wielkości penetracji używa się penetrometru. Za wynikprzyjmuje się średnią rytm. co najmniej z 3 pomiarów z dokładnością do 1.

Zasady oznaczania temp. mięknienia asfaltów metodą

„pierścienia i kuli”

Oznaczania polega na ogrzewaniu badanego asf. do temp.

w której mięknący asfalt pod ciężarem stalowej kulki

przesunie się i dotknie aparatu. Temp. tę przyjmuje się jako

temp. mięknienia asf. Oznaczenie wykonuje się przez

napełnienie pierścieni badanym asfaltem, na którym układa

się normowe metalowe kulki.Następnie cały zestaw

podgrzewa się tak , że szybkość przyrostu temp. = ok.5stC/

min. Za wynik należy przyjąć średnią rytm. wyników co

najmniej z 2 oznaczeń.

Zasady ozn. ciągliwości asfaltów

Istota pomiaru polega na określeniu max. długości (w cm) do jakiej da się bez zerwania wyciągnąć próbkę w duktylometrze. Próbka asfaltowa w kształcie zbliżonym do ósemki jest rozciągana w roztworze wodnym (w duktylometrze) o temp. 25 st.C z prędkością 5 sm/min.Kąpiel tę preparuje się tak, by jej gęst. była = gęst. asaltu.Jeżeli badany asfalt ma gęst. większą od wody w duktylometrze należy dodać chlorku sodu lub gliceryny.Jeżeli jest odwrotnie, to do wody należy dodać alkoholuetylowego. Obserwując próbkę asfaltu, należy zanotować położenie wskazówki duktylometru w chwili rozerwania próbki asfaltu. Za wynik należy przyjąć średnią rytm. wyników co najmniej z 3 pomiarów.

Zasady pomiaru temp. łamliwości asfaltów

Pomiar polega na oziębieniu w aparacie Grassa płytki stalowejz naniesioną warstwą badanego asfaltu i przeprowadzeniu próbzginania. Początkowa temp. jest o 10 stC wyższa od przewidywanej temp. łamliwości. Następnie temp.obniża sięi płytkę stalową przegina się aż do uzyskania temp., w którejzauważy się pierwszą rysę lub pęknięcie warstwy badanegoasfaltu. Za wynik przyjmujemy śr. rytm. najmniej 3 pomiarów.wynik z dokładnościa do 1 st C

Gatunki asfaltów w zależności od wymienionych właśc..i ich symbole:

Penetracja w 25 stopniach 20/30 (od 20 do 30), 30/45,45/…

temp. mięknienia wysoka. Gatunek asfaltu jest ściśle związany

z wartością penetracji: gatunek asfaltu np. 20/30, 30/45 zależy

od penetracji, im wyższa temp. topnienia, niższa penetracja tym

asfalt jest lepszy

O przydatności asfaltów w budownictwie a szczególnie w drogownictwie decydują następujące właściwości: gęstość, penetracja, temperatura mięknienia ok. 50C, ciągliwość, temp. zapłonu i palenia, mrozoodporność (temp. łamliwości), ilość substancji nierozpuszczalnych w CS2

Temp. mięknienia - bada się metodą pierścieni Kula, pierścienie należy napełnić asfaltem i położyć na nie kulki stalowe. zanużyć w wodzie, podnosić temp. wody do momentu w którym kulka stalowa przebije warstwę asfaltu.

Penetracja - bada się głębokość zanurzenia igły o określonej masie w badanym asfalcie. Wykonuje się za pomocą tzw. penetrometru.

Wszystkie badane właściwości asfaltu wykonuje się w dowolnych temp.

Ciągliwość - określa się długość nitki asfaltowej otrzymanej przy rozciąganiu znormatyzowanej próby w określonej temp.

Temp łamliwości -bada się w aparacie ?Prassa?, określa się tempera turę w której cienka o znormatyzowanych wymiarach błonka asfaltowa naniesiona na z płytkę asfaltową ulega złamaniu przy opinaniu, jest to wskaźnik odporności asfaltu na niskie temp.

GATUNKI ASFALTÓW W ZALEŻNOŚCI OD WYMIENIONYCH WŁAŚCIWOŚĆI I ICH SYMBOLE:

Penetracja w 25 stopniach -> 20/30 (od 20 do 30?), 30/45, 45/…

Temp. mięknienia -> wysoka

Gatunek asfaltu jest ściśle związany z wartością penetracji: Gatunek asfaltu np. 20/30, 30/45 zależy od penetracji, im wyższa temp. topnienia, niższa penetracja tym asfalt jest lepszy.

ZASTOSOWANIE:

- do betonów asfaltowych stosowanych w drogownictwie (do poszczególnych warstw nawierzchni należy stosować beton asfaltowy o strukturze zamkniętej dla warstwy ściskowej, beton asfaltowy o strukturze częściowo zamkniętej dla warstw wiążących i wyrównawczych.)

Smoły uzyskuje się w wyniku suchej destylacji węgla lub drewna. Są to produkty o konsystencji płynnej lub półpłynnej. Smoły składają się głównie z węglowodorów aromatycznych (z benzenu i jego pochodnych).

Smoły surowe uzyskane w wyniku suchej destylacji węgla lub drewna zawierają ogromną ilość związków organicznych które znajdują zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, feliarskim itp. Smołę surową podobnie jak ropę naftową poddaje się frakcyjnej destylacji uzyskując w zależności od temp. następujące związki: 1) olej lekki (do 170C) - benzen, amoniak, woda 2) olej średni (do 270C) - naftalen, fenol 3) olej ciężki (do 300C) - do produkcji barwników 4) olej antracenowy (do 350C) - atrament 5) PAK (>350C)

O przydatności smół decyduje:

1. Lepkość

2. Zawartość wody

3. Gęstość

4. Ilość substancji nierozpuszczalnych w benzenie

Porównanie właściwości smół, paków, asfaltów:

- Paki w zależności od temperatury są albo ciałęm stałym albo cieczami (wąski zakres temp.)

- Smoły ulegają szybciej stopieniu aniżeli asfalty.

- Asfalty mają silniejsze właściwości wiążące.

7) Zasady oznaczania lepkości smoły

Lepkość (wiskoza) smoły jest najbardziejcharakterystyczną cechą określającą jej właść.użytkowe.Lepkość oznacza stopień płynności, tzn. im smoła gęstsza, tym ma większą lepkość i odwrotnie. Do oznaczanialepkości smoły stosuje się lepkościomierz Tok postępowania: 1)normowy zbiorniczeknapełnia się smołą i doprowadza ją w kąpieliwodnej do temp. 30 st.C. 2)pod lepkościom.wstawia się wyskalowany cylinder szklanyo poj. 100cm3 zawierający 20 cm3 dowolnego oleju mineralnego.3)następnie otwiera się otwór wylotowy (średnicy 10mm) przez podniesienie zatyczki i uruchamia sekundomierz, gdy poziom cieczy osiągnie kreskę 25 c,3. pomiar czasu (w sek.) trwa od chwili, gdy poziom cieczy osiągnie 75cm3, cooznacza wypłynięcie 50 cm3 smoły. Czas podany w sek. Określa lepkość smoły w temp.30stC. Zależnie od zastosowania smoły powinny wykazywać różną lepkość.Smoła płynna odznacza się małą lepkością, gęsta-dużą.

Oznaczanie składu chemicznego smoły

Skł. Chem. Smoły oznacza się przez destylację.W ten sposób można określić zawartość wody w smole oraz zawartość poszczególnych frakcjioleju i paku. Badania wykonuje się za pomocąspecjalnego zestawu do destylacji smół.Do kolby wlewa się 500g smoły i podgrzewa nad palnikiem. Parujące, w poszczególnych przedziałach wartościtemp., składniki chłodzi się w chłodnicy i skrapla, a następnie zbiera w naczynia pomiarowe.Podczasdestylacji smół otrzymuje się następujące frakcjeolejów: * olej lekki(temp. Wrzenia do 170 st.C ),w tej frakcji znajduje się także woda; głównym składnikiem tego oleju jest benzen, *Ol. Średni(do 270 st.C), gł.skł. naftalen i fenol, *o.ciężki (do 300 st.C) frakcja ta jest cieczą oleistą;*o.antracenowy (do 350 st.C) gł. skł. AntracenPozostałość po destylacji tworzy szklistą masę Zwaną pakiem. Smoły stabilizowane asfaltem często poddaje się badaniom mikroskopowym, dzięki którym stwierdza się ich stan zachowania-czy zawarty w smole wolny węgiel nie został wytrącony.

---