Ampicylina jest aminopenicyliną (podobnie jak amoksycylina), zatem ma szerokie spektrum. Działa na listeria monocytogenes i Proteusz Mirabilis. Na E.Coli. Na bakterie G(+) słąbiej niż penicyliny naturalne. Spośród G(-) silnie na Enterobacteriacae. Stosuje się parenteralnie (ryzyko zaburzenia naturalnej flory) Za to amoksycylionę doustnie. Ze względu na penicylinazo wrażliwość oporne są wszystkie szczepy wytwarzającę penicylinażę, P. Auerginosa, Klebsiella, Enterobacter, Citrobacter, Serratia, Proteusz Vulgaris. Stosujemy w zakażeniu dróg oddechowych, moczowych i żółciowych, następnei w zapaleniu ucha środkowego i posocznicy wywołanej przez drobnoustroje wrażliwe. Oprócz reakcji alergicznych stosunkowo często może występować wysypka skórna.
Leki p/wirusowe Działają wirusostatycznie, na różne sposoby. Acyklowir, walacyklowir, pencyklowir, famcyklowir, gancyklowir, cydofowir na HIV, poprzez fałszywy nukleozyd - fałszywy nukleotyd. Podawane miejscowo, p os iv. Niepożądane działania neuro, nefro i hepatologiczne
W zakażeniach wirusem grypy typu A I B leczenie należy włączyć do 48 h od zakażenia. Oseltamiwir i zanamiwir hamują neuraminidazy wirusa, amantadyna- w zakażeniu wirusem grypy typu A. niepożądane: zaburzenia neurologiczne, gastryczne.
Na HIV:
Nuykleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy: zydowudyna, lamiwudyna, stawudyna
Nienuleozydowe: Newirapina, dalawirdyna
Hamowanie protezy HIV- sankwinawir, indinawir, ritonawir.
Podajemy je doustnie, niepożądane: neuro, nefro, gastro toksyczne, hematologiczne, alergiczne
Foskarnet- hamuje polimerazy w zakażeniach HIV, HIV, HIV, CMV. Wlew iv, miejscowo, niepożądane: neurotoksyczne, neurologiczne, elektrolitowe
Interferon A- działanie cytostatyczne, zatem hamuje też rozmnażanie wirusów: przewlekłe HIV i HCV, inne przewlekłe, choroby rozrostowi krwi, podskórnie, im
Penicylina benzylowa Jest bakteriobójczą penicyliną naturalną o wąskim działaniu. Działa na paciorkowce B-hemolizujące, pneumokoki, meningokoki, gonokoki, krętki blade, pałeczki wąglika, promieniowce i rodzaj Clostridia, Neisseria meningitidis i beztlenowce. Podawana jest dożylnie, źle przenika do kości i stawów oraz OUN. Jednak W wypadku zapalenia opon mózgowo rdzeniowych lepiej. Ze względu na krótki okres półtrwania, konieczne są wstrzyknięcia co 3-4 godziny. Nie działą na pałeczki gram ujemne, krętki gruźlicy, riketsje, wirusy, pierwotniaki, grzyby oraz oczywiście na szczepy penicylinazo +. Dłuższy czas działania można uzyskać, poprzez tworzenie z nią soli, lub stosowanie roztworów olejowych.
Sulfonamidy działają jako antymetabolity kompetycyjne, wypierając kwas foliowy, konieczny bakteriom do wielu rzeczy Działają zatem bakteriostatycznie, tylko w fazie rozmnażania bakterii.
Sulfaguanidyna- nierozpuszczalna w wodzie
Sulfafurazol- rozpuszczalny w wodzie
Sulfametoksazol- umiarkowany okres półtrwania
Sulfadimetoksyna- długi okres
Sulfasalazyna w colitis ulceroza
Na skutek powstawania oporności zastosowanie ich zmniejszyło się w ostatnich latach. Działają na ziarenkowce G (+): actinomyces, naeisseria meningitidis, pałeczki G(-) zmiennie, H influenzae, chlamydie, pierwotniaki: Pneumocystis Carinii, Toxoplasma, Plasmodium. Nie należy podawać w czasie ciąży, zwłaszcza w ostatnim miesiącu i na początku karmienia piersią, w ciężkich niewydolnościach nerek, wątroby, ostrej porfirii i ciężkich zmianach morfologii krwi. Nie stosować u noworodków (niebezpieczeństwo kernicterus). Niepożądane: zaburzenia krwinkowce i szpikowe, odczyny wątrobowe, trzustkowe, reakcje alergiczne, interakcje z tiazydami, pochodnymi sulfonylomocznika, kumarynami, barbituranami, cyklosporyną A, metotreksatem. Stosowane w jaglicy- zakażeniu gałki ocznej przez Chlamydia Trachomatis. Można stosować połączenie sulfametoksazol + trimetoprim= kotrimoksazol- działanie kompleksowe, hamujące syntezę kwasu foliowego
Aminoglikozydy działają silnie bakteriobójczo, nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego, ze względu na dużą toksyczność są antybiotykami III rzutu. Działają łącząc się z podjednostką 30s rybosomu i blokują w ten sposób syntezę białka. Oporność rozwija się szybko na skutek powstawania enzymów rozkładających aminoglikozydy. Podaje się je domięśniowo. Szczególnie kumulują się w uchu środkowym i w nerkach (działania niepożądane) I generacji to:
Streptomycyna
Kanamycyna
Neomycyna (podawana doustnie przed operacjami, lub dla zabicia bakterii przew. Pok.)
II generacji: (zastąpiona przez cefalosporyny III generacji)
Gentamycyna
Tobramycyna
Amikacyna
Netylmycyna
sysomycyna
Działają na Enterobacteriacae (Coli, klebsiella, Enterobacter, Proteusz), Pseudomonas Auerginosa, Neisseria, brucella, Pastorella, Haemophilus, S. Aureus, M. Tuberculosis. Nieaktywne wobec beztlenowców. Wąski współczynnik terapeutyczny. Niepożądane: ototoksyczność, nefrotoksyczność. Działają synergistycznie z B-laktamami. Nasilają działanie leków blokujących płytkę nerwowo mięśniową, łączenie z diuretynami pętlowymi zwiększa ototoksyczność, a substancje nefrotoksyczne (amfoteryczna B, cisplatyna) zwiększają nefrotoksyczność.
Profilaktyka antybiotykowa W każdym możliwym przypadku należy dążyć do przepisania antybiotyku o możliwie wąskim spektrum działania, ale działającego. Złotym standardem jest posiew i antybiogram. Należy ograniczyć „profilaktyczne” podawanie antybiotyków.
przy gorączce reumatycznej- długo działające penicyliny (streptokoki)
pacjenci ze sztucznymi zastawkami, wymagający niewielkich operacji- amoksycylina, klindamycyna
zapobieganie gruźlicy i zapobieganie zapaleniu opon m-r u osób bliskiego kontaktu z chorymi prątkującymi (izoniazyd, cefalosporyny)
zapobieganie infekcjom przed zabiegiem chirurgicznym (brzuszne, ortopedyczne, ginekologiczne)
zapobieganie zakażeń HIV u noworodka (zidowudyna)
po przeszczepie narządów
penicyliny są antybiotykami bakteriobójczymi, o strukturze B laktamowej.
Penicyliny naturalne:
Benzylopenicylina
Benzylopenicylina benzatynowa
Penicylina prokainowa (zespół Hoigna)
Fenoksymetylopenicylina
Penicylina G
Penicylina V (wchłania się doustnie- reszta iv)
Wąskie spektrum- paciorkowce B hemolizujące, pneumokoki, meningokoki, gonokoki, krętki blade, pałeczki wąglika, promieniowce i rodzaj Clostridia, N. Meningitidis i beztlenowce. Nie działają na gronkowce!
Penicyliny półsyntetyczne
Izoksazolinowe (wąskie spektrum):
Oksacylina, kloksacylina, dikloksacylina, flukloksacylina, metycylina,
Nafcylina- oporne na penicylinazę gronkowcową- działąją na S.
Aureus. Podawane doustnie
Szerokie spektrum:
Aminopenicyliny:
Ampicylina, amoksycylina- wchłąniają się doustnie, siline na
Enterobacteriacae, słąbiej na bakterie G (+), listeria monocytogenes,
Proteus mirabilis, E.Coli
Karboksypenicyliny:
Karbenicylina, Karindacylina, tikarcylina- szczególnie skuteczne przeciw P. Auerginosa i Indolo + szczepom proteus. Słabo na G+- rozkładane przez penicylinazy.
Ureidopenicyliny:
Azlocylina, mezlocylina, piperacylina- spektrum jak amino i karboksy, szczególnie na enterobacteriacae, beztlenowce, P. Auerginosa, Klebsiella
Amidynopenicyliny:
Mecylinam- silnie na Enterobacteriacae, na G+ mało skuteczne, nie na P.Auerginosa.
Fluorochinolony są nowymi antybiotykami bakteriobójczymi, (stare- niefluorowane: kwas nalidyksowy, oksolinowy, pipemidynowy), o bardzo szerokim spektrum. Hamują gyrazę odpowiedzialną za zwijanie nici DNA. Są to np. norfloksacyna, pefloksacyna (obie wyłącznie w zakażeniach dróg moczowych- słaba penetracja do tkanek, działąją na p.Auerginosa), ofloksacyna, cyprofloksacyna (standardowe- szersze działąnie- G (-): Salmonella, Pseudomonas, z G(+) Enterobacteriacae, nie na gronkowce, paciorkowce i bakterie nie posiadające ściany). 3 grupę stanowią fluorochinolony ze zwiększoną aktywnością przeciw bakteriom G(+)- sparfloksacyna, geparfloksacyna (działąją dodatkowo na chlamydie i mykoplazmy, nieposiadające ściany komórkowej) 4 grupa dodatkowo działa na beztlenowce (kinafloksacyna, moksyfloksacyna). Lekooporność następuje wskutek mutacji chromosomalnych (np słąbsze powinowactwo gyrazy). Niepożądane- dolegliwości żołądkowo- jelitowe, reakcje alergiczne, tendopatie. Rzadko występują zaburzenia OUN (problemy w ruchu ulicznym). Przeciwwskazane w ciąży, padaczce i karmieniu piersią. Ze względu na zaburzenia tworzenia chrząstki w badaniach na zwierzakach i niebezpieczeństwo tendopatii nie stosować przed zakończeniem wzrostu.
Makrolidy są antybiotykami bakteriostatycznymi. Erytromycyna, klarytromycyna, roksytromycyna, spiramycyna, azytromycyna. Wykazują częściową oporność krzyżową z linkosamidami i chloramfenikolem. Mogą zastąpić penicyliny naturalne w wypadku uczuleń lub oporności. Działają na G(+), niektóre G(-) (Bordetella Petrussis, H. Influenzae), atypowe (Corynebacterium, Mycoplasma, Legionella, Chlamydia. Wskazane są w zakażeniach układu oddechowego (zwłaszcza w przypadku penicylinooporności oraz w zakażeniu bakteriami atypowymj), w zakażeniach ukłądu pokarmowego i dróg żółciowych, w zakażeniach cewki moczowej (chlamydie, rzeżączka, kiła) i w zakażeniach skóry. Są ogólnie dobrze tolerowane. Niepożądane są alergie, objawy dyspeptyczne i żółtaczka cholewstatyczna. Przeciwwskazane w niewydolności nerek, ciąży i karmieniu piersią.
Penicyliny izoksazolinowe Są to antybiotyki bakteriobójcze z grupy penicylin, które są penicylinazo oporne, zatem działają na gronkowce. Należą do nich oksacylina, kloksacylina, dikloksacylina, flukloksacylina, metycylina, nafcylina. Są półsentytecznymi penicylinami o wąskim spektrum działania. (nie działają w ogóle na G(-)- ich stosowanie jest obecnie ograniczone do zakażeń gronkowcami produkującymi penicylinazę- najlepiej z inhibitorami B laktamaz) Trwałe w środowisku kwaśnym. Są szczepy metycylinooporne (stosować wankomycynę).
Leki odkażające. Służą do dezynfekcji pomieszczeń, przygotowywania pola operacyjnego, wyjaławiania narzędzi chirurgicznych, itp. Możemy wyróżnić środki utleniające, chlorowce, alkohole, aldehydy, fenole, tlenek etylenu, czwartorzędowe związki amonowe, związki heterocykliczne zawierające azot i chloreksydynę. Wykazują one różne mechanizmy działania. Chlorowce, sole metali i środki utleniająco- redukujące działają na drodze oksydo- redukcyjnej. Kwasy i zasady zmieniają pH środowiska, natomiast roztwory hipertoniczne soli zmieniają ciśnienie osmotyczne. Rozpuszczalniki organiczne (alkohole) i garbniki zmieniają strukturę fizykochemiczną białek, natomiast detergenty i tenzydy zmieniają napięcie powierzchniowe. Do działań niepożądanych należy nieselektywne niszczenie drobnoustrojów, zaburzenai między patogenami a komensalami, uszkadzanie skóry i błon śluzowych, działanie drażniące, przyżegające.
Działania niepożądane antybiotyków.
Zaburzenia słuchu i równowagi- aminoglikozydy
Zaburzenia świadomości (zespół Hoigne'a)- penicyliny
Uszkodzenie wątroby- tetracykliny, makrolidy, linkomycyna, amfoterycyna
Uskodzenie nerek- aminoglikozydy, polipeptydy, amfoterycyna, cefalosporyna
Zespoły cytopeniczne- chloramfenikol, cefalosporyny, linkomycyna, karbenicylina, sulfonamidy, trimetoprim
Działanie kuraropodobne- aminoglikozydy
Skazy krwotoczne- cefoperazon, cefamandol
Reakcje disulfimaropodobne- cefoperazon, cefamandol
Antybiotykoterapia. A SSIJ PAN!!!
Tetracykliny. Są antybiotykami bakteriostatycznymi o szerokim sprektrum działania. Mechanizm działania polega na hamowaniu rybosomalnej syntezy białka. Obecnie stosuje się już tylko doksycyklinę i minocyklinę. Wchłaniają się z leli, dobrze penetrują tkanki, ale słabo płyn m-r. Przenikają do kości. Działaja na bakterie G(+): Streptococcus, Staphylococcus, Listeria monocytogenes, Clostridium Tetani, G(-): E.Coli, Brucella, Shigella, Haemophilus, Neisseria, Vibrio Cholerae, atypowe: chlamydie, ricketsiae, mykoplazmy. Wskazane są zatem w riketsjozach (dur plamisty, gorączka Q), brucelozie, tularemii, dżumie, zakażeniach płuc, dróg moczowych i pokarmowych, chorobach przyzębia, zakażeniach wywołanych przez chalmydie, mykoplazmy, przecinkowce cholery, toksoplazmy. Przeciwwskazane w ciężkim uszkodzeniu wątroby i nerek, w ciąży i do 8 roku życia. Niepożądane: nieodwracalne brązowienei zębów i hipoplazja szkliwa., uczulenie na światło, biegunki wymioty, uszkodzenie wątroby i nerek, wzrost ciśnienia śródczaszkowego, zmiany w obrazie krwi. Wiele jonów metali (jony wapnia i magnezu) a także cholestyramina zmniejszają wchłanianie tetracyklin.
Antybiotyki bakteriobójcze wspaniałe pytanie, po prostu cudowne! A.b.:
B laktamy (penicyliny, cefalosporyny, karbapenemy, monobaktamy)
Aminoglikozydy (streptomycyna, gentamycyna, tobramycyna, amikacyna)
Antybiotyki polipeptydowe
Chinolony
Rifampicyna
Metronidazol
Inhibitory B laktamaz. Związki z tej grupy same nie wykazują działania przeciwbakteryjnego. Stosuje się je w połączeniu z B laktamami na szczepy penicylinooporne. Unieczynniają one B laktamazy, wytwarzane przez niektóre bakterie. Stosujemy kwas klawulanowy, tazobaktam i sulbaktam w następujących połączeniach: kw klawulanowy + amoksycylina = augmentin, kw klawulanowy + tikarcylina = timentin, sulbaktam + ampicylina = unasyn, tazobaktam + piperacylina = tazocin. Te inhibitory łącznie z odpowiednimi antybiotykami działają na P Auerginosa.
Fenoksymetylopenicylina. Należy do penicylin naturalnych. Może być stosowana doustnie. Nie wykazuje penicylinazooporności. Zakres działanie jest taki sam jak penicyliny benzylowej (penicyliny G, podawanej jednak dożylnie), ale działanie jest około 2-4 razy słabsze. Działają zatem bakteriobójczo na paciorkowce B hemolizujące, pneumokoki, meningokoki, gonokoki, krętki blade, pałeczki wąglika, promieniowce i rodzaj Clostridia, beztlenowce. Nie działają na staphylokoki.
Doksycyklina należy do tetracyklin, jest więc antybiotykiem bakteriostatycznym. Z grupy tetracyklin stosuje się juz właściwie tylko ją i minocyklinę. Mechanizm działania polega na hamowaniu rybosomalnej syntezy białka. Aha aha- stosuje się ją w eradykacji Helicobacter :) Antybiotyki z grupy tetracyklin wykazują szeroki zakres dzialania i dobrze penetrują do tkanek (kości, ale słabiej do płynu m-r) Wchłania się z jelit w ¾ :D Działa na G(+) Staphylococi, streptococi, Clostridium, Listeria, G(-) haemophilus, Neisseria, Vibrio, Shigella, E Coli, Brucella, atypowe: Ricketsiae, Chlamydiae, Mykoplazmy, Spirochetae. Wskazana w riketsjozach, brucelozie, tularemii, dźumie, zapaleniu płuc, zakażeniu dróg moczowych, pokarmowych, zakażeniu bakteriami atypowymi, chorobach przyzębia. Niepożądane: hipoplazja szkliwa i przebarwienia zębów- są to zmiany nieodwracalne, więc nie stosowa do 8 roku życia. Oprócz tego uczulenie na światło, biegunki, wymioty.
Linkozamidy są antybiotykami bakteriostatycznymi. Linkomycyny się już nie stosuje, tylko klindamycynę. Jej zakres działania odpowiada mniej więcej makrolidom. Dobrze przenika do tkanek (kości i stawy!). wchłania się po podaniu doustnym. W stosunku do makrolidów występuje częściowa opornośc krzyżowa. Mechanizm działania polega na hamowaniu biosyntezy białek przez wiązanie z podjednostką 50s rybosomu i zaburzenie procesu elongacji łańcucha polipeptydowego. Działa na beztlenowce G(-): Bacteroides Fragilis, Clostridium, Fusobacterium, oraz tlenowe G (+): Streptococcus, Staphylococcus. Powinna być lekiem rezerwowym, gdy inne zawiodą. Stosuje się w zakażeniach górnych i dolnych dróg oddechowych, skóry i tkanek miękkich, kości i stawów, jamy brzusznej i narządów miednicy małej, w posocznicach, zapaleniu wsierdzia i zakażeniach stomatologicznych. Także miejscowo w Acne Vulgaris. Niepożądane głównie zaburzenia żołądkowo jelitowe, niewydolność wątroby, żółtaczka, zaburzenia układu krwiotwórczego, alergie. Antagonizm z makrolidami, chloramfenikolem, tetracyklinami. Klindamycyna wzmaga działanie leków obniżających napięcie mięśni szkieletowych. (leków zwiotczających)
Leki p/grzybicze. Antybiotyki polienowe zaburzają syntezę ergosterolu. Amfoterycyna B- iv w grzybicach głębokich i układowych. Niepożądane zapalenie żył, nefrotoksyczność alergia, natamycyna i nystatyna- powierzchownie i p os w grzybicach powierzchownych błony śluzowej i skóry. Gryzeofulwina też p os- hamuje wzrost dermatofitów (działanie grzybostatyczne)- w grzybicy włosów, paznokci, naskórka. Niepożądane: dolegliwości brzuszne, bóle głowy, objawy psychoneurologiczne, alergie, zaburzenai wątrobowe i nerkowe. Azolowe też hamują syntezę ergosterolu. I generacja- pochodne imidazolowe- w grzybicach powierzchownych, tylko zewnętrznei- klotrimazol, ekonazol, izokonazol, chlormidazol, dimazol. II generacja w ukłądowych i powierzchownych- mykonazol (p os, iv zewn), ketokonazol (pos zew), III generacja- triazole- układowe, powierzchowne- flukonazol, itrakonazol, worikonazol, bifonazol (wszystkie p os, bifonazol tylko zew, flu i wori dodatkowo iv) Niepożądane pochodnych azolowych: uszkodzenie wątroby, hamowanie CYP- ginekomastia, dolegliwości żołądkowo jelitowe, świąd skóry, bóle głowy, uczucie zmęczenia. Działanei teratogenne (przeciwwskazane w ciąży!!!). Alliloaminy- terbinafina, aftyfina, 5- flucytozyna- hamuje syntezę DNA drożdży, kryptokoków- p os, niepożądane- nudności, wymioty, biegunka, trombocytopenia, leukopenia. Pwsk w ciąży i niewydolności nerek. Kandyny- kapsofungina, fenylomorfoliny- amorfolina- lakier na paznokcie, pochodne pirydonu- cyklopiroks- zew 1%.
Mech działania antybiotyków Na syntezę ściany komórkowej działają B laktamy, glikopeptydy, fosfomycyna, bacytracyna. Blonę cytoplazmatyczną uszkadzają polimyksyny, leki p/grzybicze, na syntezę białek działają aminoglikozydy, makrolidy, tetracykliny, chloramfenikol, kw fusydowy, na syntezę DNA- chinolony, kotrimoksazol, metronidazol, nitrofurany, rifamycyny, leki p/ wirusowe.
Chinolony są antybiotykami bakteriobójczymi. Działają jako inhibitory gyrazy DNA. Stare neifluorowane chinolony straciły obecnie na znaczeniu. Są to kwas nalidyksowy, pipemidynowy i oksolinowy. Kw nalidyksowy działa na pałeczki tlenowe G(-): E Coli, Klebsiella, Enterobacter. Oporność na lek rozwija się już w trakcie leczenia. Niepożądane: nudności, wymioty, bóle brzucha, reakcje uczuleniowe, zaburzenia neurologiczne i w układzie krwiotwórczym. Kw Pipemidynowy jest nowszy, oporność rozwija się wolniej, działa na wiele szczepów opornych na kwas nalidyksowy. Kwas oksolinowy wykazuje działanie podobne do nalidyksowego.
Amoksycylina + kw klawulanowy czyli innymi słowy Augmentin. Amoksycylina jest półsyntetyczną penicyliną z grupy aminopenicylin. Podawana jest doustnie. Działa na G(-):szerokie spektrum, m in Haemophilus, Campylobacter, proteus, Enterobacteriacae. W związku dodaniem kwasu klawulanowego wzrasta także działanie na bakterie G(+) wytwarzające penicylinazy.
Cefalosporyny są antybiotykami bakteriobójczymi z grypy B laktamów, o szerokim spektrum działania. Podzielono je na 3 generacje. Im dalej, tym większe działanie na beztlenowe i G(-) oraz większa oporność na B laktamazy, ale słabsze działanie na G(+). 1 generacja: cefalorydyna, cefalotyna, cefradyna, cefazedon, cefazolina, cefapiryna, cefacetril; 2 generacja: cefuroksym, cefamandol, cefoksytyna, cefonicyd, cefotiam; 3 generacja: cefotaksym, latamoksef, cefsulodyna, cefoperazon, ceftazydyna, ceftyzoksym, ceftriakson. I generacja raczej na G(+) gronkowce, paciorkowce, niektóre szczepy Listeria i Clostridium, z G(-) tylko szczepy Klebsiella niewytwarzające b laktamaz. 2 generacja słabiej na G(-), działa na H Influenzae, e coli, klebsiella, proteus, enterobacter, neisseria g, enterobacteriacae w tym salmonella i shigella, 3 generacja: proteus, enterobacter, pseudomonas, neisseria g, haemophilus, klebsiella, e coli, słabiej na salmonella i shigella. Te dobrze przenikają do OUN. Po niestosowanej już cefalorydynie występowały uszkodzenia nerek, reakcje alergiczne, cefamandol i ceftriakson mogą powodować reakcję disulfamiropodobną (skaza krwotoczna wynikająca z zaburzeń przemiany witaminy K) II generacja oporna na Pseudomonas. Cefoksytyna szczególnie przydatna na beztlenowce. (zakażenia ginekologiczne, zakażenia ran).
Antybiotyki B laktamowe. Penicyliny, cefalosporyny, karbapenemy (imipenem, meropenem)- bardzo szerokie spektrum działania: G (+), G (-), tlenowe i beztlenowe. Silnie na Pseudomonas, Clostridium, Proteus. Dobra przenikalnośc do tkanek, przenikalnośc płynów ustrojowych, oporne na B laktamazy, antybiotyki rezerwowe, podawane iv; monobaktamy- aztreonam, karumonam. Dzialają na G(-) bardzo silnie: Pseudomonas, Enterobacteriacae, Proteus, E Coli, H influenzae, Klebsiella, Salmonella i Shigella, oporne na B laktamazy, nieskuteczne na G(+) i beztlenowce. Dobra przenikalnośc do tkanek, podawane dożylnie.
Biseptol czyli kotrimoksazol. Połączenie sulfametoksazolu i trimetoprimu, poprzez wpływ na różne etapy syntezy kwasu foliowego działa skuteczniej. Szerokie działanie. To właśnie bezmyślne jego stosowanie doprowadziło do oporności na wielką skalę :D