PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA POPRZEZ AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ.

Obecne pokolenia żyją w dobie postępu cywilizacyjnego. Dokonuje się wielu odkryć naukowych w dziedzinach tj. medycyna, przemysł, astronomia, genetyka. Lecz zmianom pozytywnym towarzyszą również zjawiska negatywne. Niewątpliwie należą do nich skażenie środowiska, zmiana stylu i modelu życia doprowadziły do ograniczenia aktywności i wysiłku fizycznego do minimum. Niezdrowy, głównie siedzący tryb życia spowodował rozwój wiele chorób „cywilizacyjnych” jak: nerwice, nadciśnienie tętnicze, choroby układu krążenia, miażdżyca, nowotwory, alergie, cukrzyca, schorzenia narządów ruchu.

Zmiany zachodzące we współczesnym świecie, dążącym do szeroko rozumianej konsumpcji, społeczeństwie sprawiają, że wartość zdrowia w życiu człowieka zeszła na ciąg dalszy. Zagrożenia, z jakimi styka się współczesny człowiek powodują, że należy jak najszerzej propagować zdrowy styl życia, czyli świadome zachowania człowieka sprzyjające poprawie, utrzymaniu i ochronie zdrowia. Przecież zdrowie dla człowieka jest wartością najwyższą. Chodz nie zawsze o tym pamiętamy, a doceniamy dopiero wówczas kiedy zaczynamy je tracić.

O wartości zdrowia przekonywał poeta Jan Kochanowski, gdy pisał „szlachetne zdrowie, nikt się nie dowie, jako smakujesz aż się zepsujesz…”Słowa te są jak najbardziej aktualne dzisiaj, zwłaszcza, że tyle zagrożeń zewsząd czyha na człowieka.

Zdrowie we współczesnym rozumieniu to:

WARTOŚĆ - pomaga realizować aspiracje i potrzebę satysfakcji oraz zmieniać środowisko i radzić sobie z nim.

ZASÓB ( BOGACTWO ) - które daje możliwość rozwoju społecznego i ekonomicznego, pozwala osiągnąć odpowiedni poziom jakości życia.

ŚRODEK - do codziennego życia, umożliwia lepszą jego jakość.

Zdrowie ma trzy wielkie wymiary : Fizyczny - sprawność ciała, Psychiczny - spokój duszy i Społeczny - moralność i życzliwość. Wszystkie te razem dają udaną kompozycję. Kluczem do osiągnięcia sukcesu (zdrowego ducha w zdrowym ciele) jest osobista decyzja człowieka, który wie, że może swoim życiem kierować rozumie, bo nasze zdrowie jest w naszych rękach. „Zdrowie to nie wszystko, ale wszystko jest niczym bez zdrowia.”

Z punktu widzenia koncepcji promocji zdrowia, celem edukacji zdrowotnej jest pomoc ludziom w:

- kształtowania zdrowego stylu życia

- identyfikacji własnych problemów zdrowotnych i podejmowaniu działań dla ich rozwiązywania

- podejmowaniu odpowiednich decyzji i wyborów wspierających harmonijny rozwój i zdrowie fizyczne, w sposób uwzględniający potrzeby innych ludzi i środowiska

Treści edukacji zdrowotnej związane są przede wszystkim z potrzebami konkretnych uczniów, ich wiekiem, zainteresowaniami, płcią, warunkami społecznymi. Zadania szczegółowe edukacji zdrowotnej i kształceniu ogólnym obejmują zagadnienia dotyczące:

- higieny osobistej i czystości otoczenia

- bezpieczeństwa i pierwszej pomocy

- aktywnego stylu życia, pracy, wypoczynku

- odżywiania i zdrowej żywności

- rozwoju osobistego i radzenia sobie ze stresem

- wolności od substancji uzależniających

Jednym z najprostszych sposobów na zachowanie zdrowia długo i w dobrym stanie jest łatwo dostępne, naturalne zachowanie ludzi czyli AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA, która jest kluczowym elementem prozdrowotnego stylu życia. Aktywność fizyczna jest biologiczną potrzebą człowieka zapewniając mu zachowanie zdrowia

- powinna towarzyszyć człowiekowi niezależnie od wieku, płci, zawodu

- powinna być odpowiednia do możliwości człowieka

Efektem aktywności ruchowej są zmiany w całym organizmie

- pomaga utrzymać efektywną pracę serca i krążenie krwi

- sprzyja prawidłowej przemianie materii

- zwiększa się pojemność życiowa płuc

- zapobiega przemianie energii w tłuszcze zapasowe

- utrzymuje sprawność stawów, ścięgien(więzadeł), mięśni

- pozwala zachować dobre samopoczucie

- sprzyja odreagowaniu od stresów i napięć psychicznych

Tissie w XX wieku podkreślał „ Ruch może zastąpić wszystkie lekarstwa, ale żadne lekarstwo nie zastąpi ruchu.”

Aktywność ruchowa wśród dorosłych musi mieć realne podłoże. Utrwalone nawyki w wieku szkolnym niczym -„skorupka za młodu nasiąknie tym na starość trąci”, potrzeba ruchu, autorytety i wzorce to baza.

Dziecko realizuje się pod względem ruchowym poprzez WF, sport, turystykę. Potrzeba ruchu u dziecka ma charakter spontaniczny i instynktowny.

U dziecka starszego jest związana z chęcią uzyskania maksymalnej sprawności fizycznej i potrzeby współzawodnictwa w grupie oraz jest stymulatorem życia psychicznego. Dlatego wdrażanie do aktywnego stylu życia należy już rozpocząć od najmłodszych lat. Wychowanie w ramach pracy szkolnej i pozaszkolnej powinno służyć zaspokojeniu potrzeb ruchowych dziecka (młodzieży), kształtowania pozytywnych upodobań i zainteresowań, a także wyrabianiu nawyków racjonalnego spędzania wolnego czasu.

W procesie WF w szkole zasadniczą formą zajęć jest lekcja - zajęcia lekcyjne obejmujące swym zasięgiem wszystkich uczniów i mające decydujący wpływa na kształtowanie ich stosunku do aktywności fizycznej.

Fizyczne kształcenie i wychowanie to nie tylko WF to również wychowanie do aktywności rekreacyjnej, turystycznej, i sportowej. Na lekcjach WF uczniowie zdobywają umiejętności i doświadczenia niezbędne do organizowania samemu zajęć w wolnym czasie, a co najistotniejsze „szkoła” powinna inspirować do aktywności fizycznej - własnej i rozbudować w tym kierunku zainteresowania i zamiłowania. Dobrze przystosowane do życia dziecko to dziecko zdrowe, radosne, odporne, sprawne licznie i psychiczne. Zdrowie jest nieodłącznym warunkiem osiągnięć szkolnych, dobrej jakości życia, przyszłych efektów ekonomicznych. Poprzez przekazywanie młodzieży szkolnej wiedzy o zdrowiu, kształtowaniu ich postaw, umiejętności i nawyków możemy ułatwić im zdrowy styl życia i pracy, a co za czym idzie poprawę stanu zdrowia społeczności.

Opracowała;

mgr Małgorzata Skubisz

nauczyciel wf SP nr 3 w Gliwicach

Bibliografia

• Bielski J. (1996) „Życie jest ruchem” Agencja Promo- Lider Warszawa

• Lachowicz L. (1995) „Metodyka w-f cz.I” Gdańsk

• Woynarowska B. (1996) „Edukacja prozdrowotna w szkole” Warszawa

• Woynarowska B, Sokołowska M.(2000) „Szkoła promująca zdrowie”.

• Chromiński Z. (1987) „Aktywność ruchowa dzieci i młodzieży”. Warszawa

• Cedrowski Z. (1987) „Ruch to zdrowie” Warszawa

• Starosta W. 4/97 Lider. „Znaczenie aktywności w zachowaniu i polepszaniu zdrowia człowieka”.

• Barankiewicz J. (1992) „Poradnik nauczyciela w-f”. Kalisz

• Cedrowski Z (1996) „Będę żył 107 lat” Agencja Promo - Lider Warszawa

---