Uczenie się motoryczne dotyczy zmian dokonujących się w sferze motorycznej człowieka. Najbardziej elementarną formą uczenia się czynności motorycznych jest uczenie się ruchów. Bardziej złożonych ruchów człowiek uczy się jako łączenie prostego bodźca z reakcją, bądź też w bardziej skomplikowany sposób jako wzmocnienie reakcji.
Hipotezy mechanizmów zapamiętywania:-zapamiętywanie wiąże się z krążeniem impulsów i powstawaniem zmian strukturalnych w łańcuchach neuronalnych, -stwierdzenie ogromnych zdolności do zmian strukturalnych i czynnościowych w pojedynczych synapsach, -zwiększone wydzielanie neurotransmiterów oraz powstawanie w neuronie postsynaptycznym długotrwałego wzmocnienienia, - wykazanie zmiany w syntezie DNA i RNA , -zaobserwowano tworzenie się nowych połączeń synaptycznych.
Zapamiętywanie to jeden z procesów pamięci, polegający na gromadzeniu doswiadczenia osobniczego. Może mieć charakter niezamierzony (mimowolny), kiedy zachodzi bez zamiaru zapamiętania określonego materiału, lub może być wynikiem działania zamierzonego i świadomego.
Pamięć - to właściwość człowieka, dzięki której zachowanie nasze uwarunkowane jest tym co działo się umownie. Pamięć jest procesem, dzięki któremu człowiek gromadzi informacje i zdobywa doświadczenie. Jest względnie trwałym zapisem doświadczeń, które znajdują się u podłoża uczenia się.
Do podstawowych procesów pamięci należą:,
- zapamiętywanie - polega na wytwarzaniu w wyższych ośrodkach nerwowych śladu pamięciowego i kojarzeniu nowych informacji z wytworzonymi wcześniej śladami pamięciowymi. - Przechowywanie - utrzymywanie się w układzie nerwowym zapamiętanego materiału
Przypominanie - polega na aktywizowaniu sladów pamięciowych, przybierac może formę przypomnienia, rozpoznania lub reprodukcji
Ze względu na czas pamiętania wyróżnia się
:- pamięć krótkotrwałą (bezpośrednią) - pamiętanie bodźców bezpośrednio po ich zadziałaniu
- pamięć długotrwała - pamiętanie bodźców, czynności przez długi a czasem nieograniczony okres czasu
- pamięć ultra-krótkotrwała (RS)
- pamięć sensoryczna
- pamięć epizodyczna - z wiązana z niektórymi wydarzeniami z naszego życia
- pamięć niedeklaratywna (proceduralna) - wiąże się z nawykami ruchowymi z życia codziennego i wszystkimi naszymi przyzwyczajeniami.
Pętla fenologiczna - pozwala złożyć zdanie, zapamiętać sekwencję 7 liter lub liczb, możemy wiązać brulion wzrokow-przestrzenny oraz wykonywać działania matematyczne
Uczenie się - to proces w wyniku którego, na skutek indywidualnych doświadczeń u jednostki, zachodzą względne trwałe zmiany w zachowaniu.
Nawyk ruchowy - nabyta, wyuczona czynność spostrzeżeniowo-ruchowa oparta o mechanizmy neurofizjologiczne, zapewniające uzyskiwanie z góry przewidzianych wyników działania z dużą pewnością i sprawnie z minimalną stratą czasu i energii, często w stanie nieświadomości wtórnej.
Nieświadomość wtórna - w mózgu tworzą się stereotypy dynamiczne i programy ruchowe, przez co dany ruch wykonujemy bez udziału świadomości.W kształtowaniu NR istotną rolę odgrywa nauczanie i uczenie się. Wyróżnia się 3 główne części: procesy czuciowe (postrzerzeniowe), wybór działania (podjęcie decyzji), wykonanie wybranego ruchu
Podział nawyków:
zamknięte-wewnętrzne bodźce pochodzą ze środowiska wew, własnego organizmu, gdzie ruch odbywa się w stosunkowo niezmiennych warunkach. Zawodnik skupia uwagę na jego wykonaniu według z góry ustalonego programu, bez reagowania na zmiany otoczenia (ruch przeciwnika, lot piłki, tyczki slalomowe), występują w gimnastyce, jeździe figurowej, w tańcach
- otwarte-zewnętrzne - podyktowane są wyborem działania, reakcją na bodźce zew w zmienny sposób. Cechuje je nieprzewidywalność gdyż nie można z góry ustalić stanu działania. Niezbędny jest wysoki stopień przewidywania. W doskonaleniu nawyków otwartych ważniejsze są zmiany w sposobach (szybkość, trafność, wybiórczość) postrzegania i podejmowania decyzji niż w samych ruchach. - pośrednie - stosowane w mało zmiennych i częściowo przewidywalnych warunkach, np. jazda na rowerze, chodzenie po linie, gra w szachy
Fazy opanowania NR
1. stworzenie wyobrażenia o działaniu ruchowym,
2. praktyczne nauczanie działania ruchowego,
3. wykonanie działania ruchowego w różnych warunkach,
4. stosowanie działania ruchowego w działalności zawodniczej
Metody I środki w opanowaniu NR
*Podanie def i nazwy działania, pokaz całościowy z podziałem na części skaładowe, objaśnienie sposobu wykonania i zastosowania,
*całościowe i cząstkowe nauczanie działania w uproszczonych, łatwych, niezmienionych warunkach, *ćwiczenie działania w trudnych i złozonych warunkach, podwyższenie wysiłku fiz i psych,
*ćwiczenia właściwe
Podział ze względu na ciągłość ruchów
- pojedyncze - są krótkie o jasno określonym początku i zakończeniu, występują w pchnięciu szermierza, uderzeniu piłki stopą, chwycie piłki,
- ciągłe - ciągły, płynny ruch, trwający nieraz długi okres czasu, bez wyraźnego początki i zakończenia, np. jazda na rowerze, bieganie, pływanie,
- seryjne - stanowią coś pośredniego między w/w nawykami, ponieważ skuteczne wykonanie jednego ruchu warunkuje poprawne wykonanie drugiego, np. bieg przez płotki