3. Biura podróży na współczesnym rynku turystycznym - stan obecny i perspektywy

Na współczesnym rynku wyróżniamy:

• Bezpośrednich usługodawcó, zwanych dostawcami (ang Suppliers)

Należą do nich firmy, które dostarczają dobra i usługi wchodzące w skład kompleksowego produktu turystycznego tzw. pakietu (package tours). Najczęściej są to usługi: transportowe, noclegowe, żywieniowe oraz przewodnickie.

W tym rozumieniu dostawcami są więc linie lotnicze, hotele, wypożyczalnie samochodów, restauracje, muzea, parki rozrywki. Dostawcami mogą być także mniejsze firmy działające na zasadach lokalnych touroperatorów, które dostarczają krótkich wycieczek w ramach pobytów wakacyjnych

• Touroperatorów (ang Touroperators)

Są to najczęściej duże firmy , które opierają swoją działalność na kontraktowaniu (nabywaniu) dużych ilości pojedynczych usług (wykupują miejsca w hotelach, organizują wyżywienie i transport, czarterują loty itp.) od bezpośrednich producentów oraz tworzeniu z nich pakietów turystycznych, które następnie sprzedają po zryczałtowanej cenie (poprzez własne punkty sprzedaży oraz agencje turystyczne)

• Agentów turystycznych (ang. Ravel Agents)

Stanowią ogniwo pośrednie między producentami a konsumentami usług turystycznych. Najczęściej zajmują się sprzedażą produktów przygotowanych przez inne firmy.

Agencją turystyczną może być zarówno mała firma jak i duże przedsiębiorstwo posiadające wiele punktów sprzedaży detalicznej.

Agencje sprzedają pakiety udostępnione im przez touroperatorów jak również produkty uzyskane bezpośrednio od dostawców poszczególnych usług.

W obu przypadkach podstawą ich działalności jest prowizja od sprzedaży.

Wiele agencji prowadzi także usługi dodatkowe, np. załatwianie paszportów i wiz, wymiana walut, obsługa czekow podróżniczych, ubezpieczenia komunikacyjne.

Tendencje na współczesnym rynku biur podróży:

• Stale rosnąca konkurencja

• Postęp technologiczny:

• Informatyka

• Telekomunikacja

• Postęp organizacyjny

• Globalizacja działalności firm turystycznych - koncentracja kapitału w branży turystycznej, rozrastanie się przedsiębiorstw, porozumienia i aliansy zawierane między liderami rynkowymi:

• Integracja pozioma - łączenie się dwóch lub więcej firm o podobnym/identycznym profilu działalności

• Integracja pionowa - łączenie się firm zajmujących różne miejsca w łańcuchu wartości dodanej (produkcyjno-handlowym), np. duży touroperator i sieć agencji turystycznych

• Przejęcia - nabycie pakietu kontrolnego akcji lub udziałów danej firmy przez inne przedsiębiorstwo, które aktualnie znajduje się w korzystniejszej sytuacji ekonomicznej (na ogół są to przejęcia wrogie, rzadziej bywają przyjazne)

• Fuzje - dobrowolne połączenie dwóch lub więcej autonomicznych przedsiębiorstw, które tworzą nowy organizm gospodarczy. Każde z tych przedsiębiorstw traci swoją odrębność i osobowość prawną.

• Internacjonalizacja przedsiębiorstw - malejące znaczenie granic państwowych w powadzeniu działalności gospodarczej)

• Wzrost znaczenia strategii marketingowej

• Podejmowanie wspólnych działań przez konkurujących ze sobą liderów rynkowych

• Wzrost wymagań ze strony turystów

Prognozy rozwoju rynku biur podróży:

• Rozwój technologii może ograniczyć rolę dotychczasowych agentów turystycznych, którzy mogą być zastąpieni przez:

• Interaktywne systemy multimedialne, pozwalające klientowi dokonać wyboru odpowiedniej oferty bez wychodzenia z domu

• Internet

• Infokioski jako nowy kanał dystrybucji (informacje turystyczne są dostępne w postaci tekstu, zdjęć i filmów - wystarczy dotykać ekran w odpowiednich miejscach)

• Sukcesy odniosą duże firmy, które dzisiaj zdecydowanie dominują na rynku tur (szczególnie te związane z nowoczesnymi technologiami)

• W 1998 r. w Lizbonie w czasie konferencji na temat perspektyw rozwoju turystyki przedstawiciele WTO stwierdzili, że w najbliższych dekadach turystyka będzie rozwijać się w następujących obszarach:

• Turystyka przygodowa

• Rejsy morskie

• Ekoturystyka

• Turystyka kulturalna

• Turystyka tematyczna

WYJAZDY TUR W 1990 ROKU, W %

	TURYSTYKA ZORGANIZOWANA	WYJAZDY ORGANIZOWANE SAMODZIELNIE
EUROPA	63	37
Francja	69	31
Niemcy	56	44
Wlk. Brytania	91	9
Polska	51	49
Czechosłowacja	64	36
Węgry	90	90
Rumunia	43	57
Jugosławia	45	55

W.Alejziak, „Turystyka w obliczu wyzwań XXI wieku”, s. 101

W.Alejziak, „Turystyka w obliczu wyzwań XXI wieku”, od str. 219

W.Alejziak, „Turystyka w obliczu wyzwań XXI wieku”,

Łazarkowie, „Gospodarka turystyczna”, s.227