Filozofia stoików i epikurejczyków.
Stoicy : Seneka i Marek Aureliusz
Twórca : Zenon z Kition
Dążenie do szczęścia jest naturalną potrzebą człowieka. Aby je osiągnąć należy zapanować nad sobą i uniezależnić się od zewnętrznych okoliczności.
Szczęście oznacza cnotę czyli virtus ( łac. ) równoznaczną z doskonałością wewnętrzną, do której powinien dążyć człowiek. Doskonałość - harmonia wewnętrzna powinna być najwyższym dobrem i celem człowieka.
Tylko życie zgodne z naturą samego człowieka i z naturą świata oznacza życie cnotliwe. W naturze człowieka jest kierowanie się rozumem, a nie ślepe uleganie namiętnością.
Ideałem stoików był „ mędrzec „ - człowiek rozumny i cnotliwy, który przez to jest szczęśliwy, wolny, bogaty, bo posiadł to, co prawdziwie cenne.
Był optymistą, bo wierzył, że łatwo jest osiągnąć dobro, które jest w nas, tylko należy je znaleźć. Potępiał zło i odrzuca wszystko, co jest nietrwałe. Jest wolny wewnętrznie.
Marek Aureliusz głosił pogodę ducha, rozumne i sprawiedliwe działanie, zgodę na „ trud człowieczy, który jest źródłem harmonii świata „ zachowanie umiaru, umiłowanie tego, co się robi i poświęcenie dla dobra publicznego.
Epikureizm ( Epikur )
Dążenie do szczęścia rozumianego jako najwyższe dobro, ale polegające na doznawaniu przyjemności ( Hedonizm - przyjemność jest jedynym dobrem. Carpe diem - chwytaj dzień ) i unikaniu cierpienia.
Epikurejczycy uświadamiali sobie wartość życia doczesnego i jego przemijalność. Uważali, że człowiek jest odpowiedzialny za własne szczęście czy nieszczęście. Tylko spokój i rozum mogły pomóc człowiekowi korzystać z egoistycznie pojmowanego szczęścia.
Filozofia Horacego - liryka rzymskiego z I w p.n.e.
Autor „Carmina „ - gatunku lirycznego zwanego pieśni - inspirujący Kochanowskiego..
„ O co poeta prosi Appolina ? „
” Exegi monumentum „ - Wybudowałem pomnik trwalszy niż ze spiżu ..
cyt. Non omnis moriar - nie wszystek umrę.
Źródło toposu o nieśmiertelności poety ( artysty ) i jego dzieła.
Eklektyzm filozoficzny - łączenie poglądów filozoficznych
Carpe diem
Aurea mediocritas - złoty środek i umiar w korzystaniu z życia.
Stoicka zasada równowagi ducha w nieszczęściu
Umiejętność cieszenia się życiem - odczuwania radości
Wartości istotne : Radość, rozum, zdrowie, łagodna starość
( Kochanowski „ Na dom w Czarnolesie „ ).