Podstawowa opieka zdrowotna w krajach wysokorozwiniętych
STANY ZJEDNOCZONE
Cecha charakterystyczna to pluralizm systemu opieki zdrowotnej. System w którym funkcjonują olbrzymie pieniądze. 14% produktu krajowego brutto przeznaczone jest na środowisko zdrowotne.
17% populacji nie ma ubezpieczenia zdrowotnego. Decydującą rolę odgrywa sektor prywatny w ramach, którego działa 1000 firm.
MEDICER i MEDICAID to 2 programy ubezpieczeniowe dla emerytów i osób korzystających z pomocy społecznej
Z państwa finansowana jest opieka dla żołnierzy i weteranów.
Od lat 70 rozwija się system opieki zarządzanej HMO w jego ramach też dominującą rolę odgrywa sektor prywatny.
W 93r próby wprowadzenia obowiązkowych powszechnych ubezpieczeń - nie wprowadzono bo ubezpieczycie nie miałby wtedy wpływu na wysokość składki i jakie świadczenia wchodziłyby w ubezpieczenie.
WIELKA BRYTANIA
Początki 1948r kiedy zostaje wprowadzona Narodowa Służba Zdrowia oparta na koncepcji przygotowanej przez Beveridger”a
Od roku 48 przeszedł kilka modyfikacji najważniejsze za rządów Margaret Thatcher w 78-92r
Zmiany te miały urynkowić system przede wszystkim przez wprowadzenie rynku wewnętrznego a więc konkurencji między świadczeniodawcami. Wprowadzono na szerszą skalę prywatne ubezpieczenia. Rozwinięty został system prywatnych świadczeniodawców. Główne założenia systemu brytyjskiego pokrywają się z założeniami Beveridger”a
Cechy
- finansowanie z budżetu państwa
- system gwarantuje powszechna dostępność do świadczeń zdrowotnych
- wolna dostępność dla wszystkich obywateli
-powszechna - dla wszystkich
-wolna - nie trzeba skierowań żeby korzystać ze świadczeń
- ograniczony zakres sektora prywatnego
- pacjent w niewielkim stopniu uczestniczy w pokrywaniu kosztów zdrowotnych
- lekarze wynagradzani są na podstawie stałej pensji lub kawitacji
JAPONIA
System złożony. Zarządzanie ubezpieczeniami podzielone jest między państwo samorządy terytorialne, podmioty prywatne, związki i zrzeszenia pracowników
System dzieli się na kilka podsystemów w zależności do jakiej grupy zawodowej się należy oraz wielkość zakładu pracy.
Podsystemy:
- system ubezpieczeń zdrowotnych pracowników najemnych małych zakładów pracy, który zarządzany jest przez państwo
- pracowników najemnych pozostałych przedsiębiorstw - wielkich i średnich zarządzane przez zakładowe lub międzyzakładowe kasy ubezpieczeń zdrowotnych. Jest największy ma 8 autonomicznych odrębnych systemów
- marynarze i osoby będące na ich utrzymaniu
- cztery systemy szczególne obejmują : funkcjonariuszy publicznych urzędów centralnych ,lokalnych, pracowników przedsiębiorstw publicznych, nauczycieli szkół prywatnych
- system narodowy wchodzą tu wszyscy pozostali Japończycy nie objęci żadnym z 7 systemów.
Usługi medyczne działają na zasadzie opłat za usługę.
Obowiązuje jednolity system świadczeń zdrowotnych
IZRAEL
Mamy ubezpieczenia państwowe: osób starszych, macierzyński, wypadkowe oprócz tego jest dobrowolne ubezpieczenie
Nie ma powszechnego zdrowotnego ubezpieczenia. Jest kilku ubezpieczycieli ale jeden jest dominujący KUPAT HOLIM ubezpiecza 50% populacji ale nie jest to ubezpieczycie publiczny
KUPAT HOLIM jest silnie związany ze związkiem zawodowym i partią pracy. Ci którzy należą do związku zawodowego to maja obowiązek odprowadzania składki do KUPAT HOLIM - jest on tez właścicielem placówek medycznych (szpitali, przychodni)
KUPAT HOLIM ma pewne cechy które mogą traktować jako powszechnego bo musi przyjąć każdego
Pacjent dostaje rachunek który ubezpieczenie musi pokryć.
Są tu pewne rozwiązania systemu rezydualnego i systemu Bismarkowskiego.
GRECJA
Przykład systemu według Beverdge”a.
Mamy do czynienia z Narodowa Służbą zdrowia, czyli większość placówek medycznych jest upaństwowiona.
Za zaliczeniem do systemu Beveridge”a przemawia finansowanie świadczeń z budżetu państwa. Środki z ubezpieczenia to niecałe 1/3 finansów na ochronę zdrowia
IKA - główny ubezpieczyciel posiada tak jak KUPAT HOLIM własne szpitale
Inni ubezpieczyciele nie maja szpitali i musza podpisywać kontrakty.
Składka ma zróżnicowana wysokość w ramach danych podsystemów.
-system ubezpieczeń dla pracowników najemnych, fizycznych i umysłowych, zamieszkujących i pracujących w miastach (IKA)
- ludności rolniczej (OGA)
- pracowników handlu , małego biznesu i drobnych przedsiębiorstw (TEVE-TAE)
- pracowników administracji publicznej
- pracowników banków, telekomunikacji, elektryczności
Jest to system złożony.
Prywatne ubezpieczenia są słabo rozwinięte
HISZPANIA
Oparty na modelu Beveridge”a . Jest tu Narodowa Służba Zdrowia. Istotną role odgrywa państwo.
Ubezpieczenia są obowiązkowe gwarantują zróżnicowane świadczenia i pojawiają się nierówności społeczne.
Tam gdzie ubezpieczenie nie pokrywa świadczeń wkracza państwo.
Systemy:
- system ubezpieczeń pracowników najemnych
- rolników
- pracowników górnictwa
- marynarzy
- służby domowej
- żołnierzy zawodowych
- funkcjonariuszy publicznych oraz odrębny
- funkcjonariuszy urzędów lokalnych
Składki są wspólne później są dzielone na poszczególne fundusze
Prywatni świadczeniodawcy zajmują znaczne miejsce
Prywatni ubezpieczyciele nie są rozwinęci. 1/3 to łóżka prywatne, pozostałe łóżka - państwo i samorządy terytorialne.
KANADA
Od modelu rezydualnego do systemu Beveridger”a choć od tego modelu odchodzi, gdyż w Kanadzie jest większy system prywatny.
Jest tu partnerstwo prywatno-publiczne, ma charakter federalno-prowincjonalny.
W ramach tego systemu państwo postawiło 1 cel: zapewnienie świadczeń zdrowotnych dla 100% obywateli, żeby to zrealizować zaangażowało się państwo i samorządy lokalne. Część świadczeń pokrywana jest ze środków państwowych część z lokalnych (podatek, ubezpieczenie)
Cechy
- silna rola prywatnych ubezpieczycieli
- zasada współpłacenia za świadczenia medyczne
- finansowanie publiczne pokrywa świadczenie medyczne
10% środków w systemie pochodzi z kieszeni pacjentów. Główną zaleta jest połączenie systemu rezydualnego i Beveridger”a
- powszechny dostęp ale bez centralizacji.
FRANCJA
Główny system plus 20 podsystemów. Jeden z najbardziej złożonych systemów
20 podsystemów dla poszczególnych grup zawodowych w ramach tego systemu jest:
- 129 kas podstawowych
- 16 regionalnych, z których każda jest autonomiczna i samodzielna jednostką
Bardzo rozwinięty jest system dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych - obejmuje 80% populacji. Są też prywatne ubezpieczenia zdrowotne
Wysokość składki jest zróżnicowana zależy od tego do jakiego systemu się należy i od dochodu. Składkę wpłacają pracodawca i pracownik w większym stopniu obciążony jest pracodawca
Składki sięgają nawet 20% dochodów są najwyższe w Europie
Poborem składek zajmują się Unie organizacje niezależne od kas chorych
Centralna agencja ubezpieczeń zajmuje się rządzeniem całością
Pacjent opłaca wizytę u lekarza, a później otrzymuje zwrot u ubezpieczyciela (część opłaty, która jest zależna od ubezpieczenia, które opłaca)
BIBLIORAFIA:S.Paździach `Systemy ubezpieczeń zdrowotnych w krajach wysokorozwiniętych cz.II'