Pojęcie kosztu, wydatku i klasyfikacja kosztów

Koszt - uprawdopodobnione zmniejszenie korzyści ekonomicznych o wiarygodne określonej wartości w formie zmniejszenia aktywów lub zwiększenia zobowiązań.
Wydatek - rozchód środków pieniężnych.

Mogą wystąpić następujące sytuacje:

• Wydatek = koszt - Fa VAT za paliwo do samochodu osobowego (nie odliczamy VAT-u),

• Wydatek > koszt - Fa VAT za paliwo do samochodu ciężarowego, spłata raty kredytu, wypłata zaliczki pracownikowi,

• Wydatek < koszt - Amortyzacja (konto 400 Wn/071 Ma), odpis aktualizujący (konto Konto 761 lub 751 Wn/034 Ma), utworzenie funduszu socjalnego (Konto 405 Wn/850 Ma).

Klasyfikacja kosztów:

• stałe i zmienne:
  Koszty stałe - nie są zależne od wielości sprzedaży produkcji np. amortyzacja, czynsz, składki ZUS osób prowadzących działalność.
  Koszty zmienne - są wprost proporcjonalne do wielkości produkcji (sprzedaży) np. zużycie materiałów, prąd, wynagrodzenie.

• bezpośrednie i pośrednie:
  Koszty bezpośrednie - można bezpośrednio naliczać na jednostkę wyrobu na podstawie dowodów źródłowych np. Rw, Lp.
  Koszty pośrednie - nalicza się na jednostkę wyrobu za pomocą kluczy podziałowych. W skład kosztów pośrednich wchodzą: koszty wydziałowe, zarządu, sprzedaży.

• zakupu, produkcji, sprzedaży:
  Koszty zakupu - obejmują transport, ubezpieczenie, za/i rozładunek.
  Koszty produkcji - materiały, płace, energia, amortyzacja, części.
  Koszty sprzedaży - płace działu zbytu, reklama, opakowania, transport.

• finansowe,

• pozostałe koszty operacyjne,

• rodzajowe,

• kosztu układu funkcjonalnego (zespół 5),

• koszty stanowiące KUP i nie stanowiące - ustawa podatkowa nie uznaje za KUP: amortyzacji samochodów powyżej 20 tys. euro, koszty reprezentacji i reklamy powyżej 0,25 % przychodu, kary umowne i odsetki karne, naliczone lecz nie zapłacone odsetki od kredytu.