|
OSOBA FIZYCZNA
|
OSOBA PRAWNA |
OSOBA PRAWNA „UŁOMNA” |
|
-- każdy czł. bez względu na wiek, płeć, rasę, narodowość, pochodzenie, kondycję fizyczną i psychiczną oraz inne cechy -- w Konstytucji - obywatel -- prawne określenie człowieka w pr. cywilnym |
-- trwałe zespolenie ludzi i środków materialnych w celu realizacji określonych zadań, wyodrębnione w postaci jednostki organizacyjnej wyposażonej przez prawo w osobowość prawną -- nauka prawa dzieli je na: ^ korporacje (związki osób) ^ fundacje (masy majątkowe)
|
-- jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, lecz posiadająca na mocy ustawy zdolność prawną -- inaczej - niezupełna osoba prawna |
ZDOLNOŚĆ PRAWNA - zdolność do zdobywania praw i obowiązków - atrybut prawny - bycie podmiotem stosunków prawnych |
-- każdy czł. ma zdolność prawną od chwili urodzenia do chwili śmierci lub w przypadku zaginięcia do chwili ogłoszenia śmierci. Są 2 przesłanki wg których uznaje się czł. za zmarłego: ^ fakt zaginięcia osoby ^ upływ czasu, od chwili tego zaginięcia, które zależy od okoliczności zdarzenia -- art. 8 kc - „Każdy człowiek od chwili urodzenia ma zdolność prawną”. -- zakres zdolności prawnych czł. nie jest identyczny i może być ograniczony
|
-- każda ma zdolność prawną od momentu rejestracji do chwili likwidacji (z wyjątkiem Skarbu Państwa) -- zakres praw i obowiązków jest mniejszy niż osób fizycznych (np. ni mogą być podmiotami stosunków rodzinnoprawnych)
|
Każda ma zdolność prawną od rejestracji do likwidacji |
ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH - możliwość nabywania praw i zaciągania zobowiązań w drodze czynności prawnych - atrybut prawny
|
-- w Polsce os. fiz. może: ^ nie mieć tej zdolności ^ mieć ją ograniczoną ^ mieć ją pełną -- czł. do 13 r. ż. nie ma tej zdolności -- czł. od 13 do 18 r. ż. ma ograniczoną zdolność do czynności prawnych -- od 18 r. ż. - pełna zdolność -- ubezwłasnowolnienie - na podstawie wyroku sądu cywilnego o odebraniu lub ograniczeniu danej osobie zdolności do czynności prawnych z powodu np. choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego, pijaństwa, narkomanii |
-- wszystkie osoby prawne mają pełną zdolność do czynności prawnych (od rejestracji do likwidacji) -- każda os. pr. musi mieć strukturę organizacyjną, która działa w imieniu os. pr. -- struktura organizacyjna ma 3 rodzaje organów: ^ stanowiące ^ zarządzające ^ kontrolne -- np. w spółce akcyjnej: ^ ad 1 - Walne Zgromadzenie ^ ad 2 - Zarząd (i w nim Prezes) ^ ad 3 - Rada Nadzorcza
|
-- każda ułomna os. pr. ma zdolność do czynności prawnych -- realizują ją członkowie lub organy (jeżeli istnieją) -- mają niepełną strukturę organizacyjną (mogą powoływać niektóre organy), np. ^ spółka partnerska ma tylko Zarząd ^ spółka komandytowo - akcyjna ma Walne Zgromadzenie i Radę Nadzorczą |
MAJĄTEK |
-- każdy czł. posiada majątek osobisty od chwili urodzenia |
-- każda os. pr. posiada własny majątek -- ponosi odpowiedzialność własnym majątkiem (majątkiem tej os. pr., a nie majątkiem Zarządu) za jej zobowiązanie |
-- każda ułomna os. pr. ma własny majątek -- odpowiedzialność za jej zobowiązania najpierw ponosi dana osoba ułomna, a dopiero w przypadku, gdy jej majątek jest niewystarczający, to zostaje pobrany majątek Zarządu
|
DOBRA OSOBISTE - dobra niemajątkowe |
-- posiadają je wszystkie os. fiz. -- są to: godność czł., życie, nietykalność osobista, wolność osobista, wolność sumienia i religii -- os. fiz. ma prawo mieć roszczenia w przypadku naruszenia tych dóbr
|
-- każda os. pr. posiada dobra osobiste -- są to m. in.: nazwa, firma, marka, logo, renoma -- ma prawo mieć roszczenia w przypadku naruszania tych dóbr |
-- tak jak os. pr. |