Singapur (malaj. Sīngapura, chiń. Xinjiapo, tamilskie Cinkkapūr, ang. Singapore, Republika Singapuru), państwo-miasto w pd.-wsch. Azji, na wyspach w cieśn. Malakka, u pd. wybrzeży Płw. Malajskiego; od Płw. Malajskiego oddzielone cieśn. Johor, od Indonezji — Cieśn. Singapurską; 641 km²; 7 mln mieszk. (2003), Chińczycy (77% ludności), Malajowie, Tamilowie, Europejczycy; buddyści, taoiści, muzułmanie, chrześcijanie, hinduiści; stol. Singapur; j.u.: chiń., malaj., ang., tamilski; republika. Około 60 nizinnych wysp (największa Singapur) otoczonych rafami koralowymi; klimat równikowy wybitnie wilgotny; resztki lasów równikowych i namorzynowych. Kraj nowo uprzemysłowiony o wysokiej dynamice gospodarki; centrum finans., bankowe i handl. Azji Pd.-Wsch.; strefa wolnocłowa; największa w świecie giełda kauczuku, cyny, przypraw korzennych; targi międzynar., w tym znane lotn.; rozwinięty przemysł elektron. (komputery, twarde dyski — połowa produkcji świat., aparatura nawigacyjna), wielkie rafinerie ropy naft., stocznie (budowa platform wiertniczych); jeden z największych węzłów komunikacji świat.; 2. (po Rotterdamie) port mor. świata (przeładunki ok. 300 mln t) z wielkimi terminalami kontenerowymi i naft.; dowóz gł. ropy naft., wywóz produktów naft., towarów reeksportowanych z krajów sąsiednich, sprzętu elektron.; 2 międzynar. porty lotn., w tym Changi — gł. w Azji Pd.-Wsch. (ponad 20 mln pasażerów); szkoły wyższe (uniw.); największa w świecie wartość obrotów handl. na 1 mieszk. (eksport 122 mld dol. USA, import 116 mld dol.). — Od pocz. n.e. terytorium ob. S. wchodziło w skład państw malez.-indonez.; od poł. XIV w. S. był uzależniony od Syjamu, od poł. XV w. w sułtanacie Malakka, po 1511 w sułtanacie Johor; 1824 kupiony od sułtana Johoru przez W. Brytanię, 1867-1946 w ramach kolonii bryt. na Płw. Malajskim, zw. Straits Settlements; 1942-45 okupowany przez Japonię; od 1959 autonomia, rządy Partii Akcji Lud. (PAP); 1963-65 S. pozostawał w ramach Malezji, następnie suwerenne państwo, czł. bryt. Wspólnoty Narodów; kontynuacja rządów PAP (1959-90 premier Lee Kuan Yew), które zaowocowały intensywnym rozwojem gosp. S. (jedno z najbogatszych państw świata, zaliczane do tzw. tygrysów azjat.); w pocz. lat 90. opozycja po raz pierwszy zdobyła kilka mandatów w ponad 80-osobowym parlamencie.

---