Motywowanie
Motywowanie - skłanianie ludzi do chętnego i dobrego wykonywania zadań i osiągania celów
Rodzaje motywacji:
- wewnętrzna - następuje gdy człowiek zajmuje się swoimi potrzebami
- zewnętrzna - wzbudzanie potrzeb przez kary i nagrody, manipulowanie kimś
Motywacja negatywna (ujemna) jest oparta na karach i polega na unikaniu zachowania. Mobilizuje do wydajniejszej pracy z obawy o kare.
Motywacja pozytywna (dodatnia) jest oparta na nagrodach. Człowiek dąży do celu intensywniej, jeśli bliższa jest droga do zapowiedzianej nagrody. Ma umożliwić osiagniecie lepszego poziomu zaspokojenia potrzeb.
Narzędzia motywacyjne to bodźce stosowane do osiągnięcia określonych zachowań. Są to zachęty lub kary.
Zachęty mogą być
- materialne - premie, nagrody pieniężne, samochod służbowy, pozyczki itp.
- niematerialne - awans pracownika, uznanie, dobre warunki pracy itp.
Kary to upomnienia, nagany, odbieranie zachęt, zwolnienia itp.
Bodziec -> zachowanie -> nagroda -> powtórzenie zachowania
Bodziec -> zachowanie -> kara -> zanik zachowania
Narzędzia motywacji powinny być dostosowane do osoby, jej osobowości, hierarchii potrzeb, pełnionych ról itp.
Techniki wywierania wpływu na innych:
- technika prośby - prosi się kogoś o oddanie przysługi. Ważne jest, aby uzasadnić prośbę, bo często dla odbiorcy liczy się głównie fakt, że prośba ma uzasadnienie.
Np.: „Pożycz mi zeszyt, bo wczoraj mnie nie było”.
- technika groźby - polega na tym, że pracownikowi przedstawi się sankcje które wynikna jeśli zachowa się niezgodnie z oczekiwaniami.
Na przykład: „Jeśli na jutro nie zrobisz czegostam, to nie dostaniesz wypłaty”.
- technika zaangażowania i konsekwencji - polega na nakłanianiu pracownika do zaangażowania się w zadanie. Stopniowo człowiek coraz bardziej czuje się odpowiedzialny za dane zadanie. Malymi krokami dąży się do kolejnych celów.
Np. zleca się przyniesienie talerza. Później sztućców. A później jedzenia. O ;p
- technika wzajemności - opiera się na regule, że człowiek chce się odwdzięczyć osobie, która wcześniej coś dla niego zrobiła. Jeśli czegoś od kogoś chcemy, powinniśmy wczesniej spełnić jego prosbe albo zaproponowac przysługę.
Np. Jak mi zrobisz prace domową, to pójdę ci do sklepu. Mniej wiecej.
- technika kontrastu - przedstawia się dwie możliwości, które różnia się od siebie a pracownik postrzega jedną od drugiej zupełnie inaczej przez analogie. Wpływa na postrzeganie różnic.
Przykład: bierzemy do ręki ciężką walizkę, a później nieco lżejszą. Mamy wrazenie ze druga jest po prostu lekka.
- technika odwoływania się do społecznego dowodu słuszności - jest stosowana wtedy, kiedy pracownik nie wie jak ma się zachowac. Wskazuje mu się sposób postepowania innych ludzi w danych okolicznościach, które są zgodne z oczekiwaniami menedżera.
- technika niedostępności - polega na tym, że przedstawia się zadanie jako osiągalne natychmiast, albo wcale. Ludzie bardziej boja się tego, co mogą stracic, niż troszcza się o to, co mogą zyskac.
Np. wycieczka last minute. Widzac ogłoszenie człowiek może żałować, ze nie wykorzystal okazji
- technika sympatii - umozliwia wpływ na pracownika przez sympatie i czeste kontakty osobiste. Ludzie zgadzaja się z ludzmi których lubia. Należy chwalic pracownikow za to co dla nich istotne (za kwalifikacje, wyglad, umiejętności) i współpracować z nim itp.
Role społeczne i organizacyjne
Role - oczekiwane przez innych (partnerów roli) sposoby zachowania się danej osoby.
Wymagania roli to pewnego typu zachowania, których wymagają partnerzy roli.
Wzorce zachowania są w różnym stopniu sformalizowane. Mogą być w wysokim stopniu sformalizowane (zapisane w dokumentach itp.) lub mogą być tradycjami, zwyczajami itp.
Role społeczne narzuca pozycja zajmowana w społeczeństwie. (np. wójt odgrywa inna role w gminie niż zwykly mieszkaniec, ma na nia wiekszy wpływ). Role organizacyjne są związane z działalnością w organizacjach (przedsiębiorstwach, szkole, fundacji, stowarzyszeniu itp.)
Role organizacyjne dziela się na kierownicze (menedżerskie) i pracownicze.
Menedżer powinien wypełniać role
- interpersonalna (polegajaca na kontaktach z innymi, wywieraniu na nich wpływu, reprezentowaniu firmy na zewnątrz)
- informacyjną (zbieranie, przetwarzanie i przekazywaniu informacji, dobra obserwacja)
- decyzyjna (podejmowanie decyzji w waznych sprawach
No i powinien umiec negocjowac.
Konflikt ról zachodzi gdy wymagania roli są niedostosowane do osoby, są nadmierne albo niewystarczające lub gdy stawiane wymagania wzajemnie się wykluczają. Osoba będzie niezadowolona z tego co robi, obciążona, niepewna, a w konsekwencji nie zadowoli partnerów roli
Komunikacja
Komunikowanie to proces w którym nadawca przekazuje komunikat odbiorcy. Koduje go za pomocą słów, gestów, dźwięków, mimiki, obrazów itp.
Odbiorca odkodowuje komunikat, przetwarzają go w myśl i reaguje na niego. Komunikacja może ulegać wielu zakłóceniom. Zdarza się ze informacja wysłana jest inaczej zinterpretowana przez odbiorce. Jest to spowodowane przez bariery komunikacyjne:
- zewnętrzne ( hałas, szum, różnice językowe itp.)
- wewnętrzne
a) osadzanie (krytykowanie, orzekanie, obrazanie, chwalenie z oceną)
b) decydowanie za innych (rozkazywanie, grozenie, moralizowanie, wypytywanie)
c) uciekanie od cudzych problemów (doradzanie, zmiana tematu, pocieszanie, logiczna argumentacja)
A według podręcznika do barier zalicza się
- niekorzystna przestrzen, czyli jakies zaklucenia, hałas z ulicy itp.
- silne emocje, które powoduja ze nie myslimy racjonalnie
- upieranie się przy swoich racjach
- roznice w postrzeganiu rozmówców (inne stanowiska)
- bezpodstawne krytykowanie
- brak umiejętności aktywnego sluchania (odbiorca nie analizuje tego, co usłyszał)
- niewykorzystanie w czasie rozmowy porządnych argumentow
Techniki aktywnego sluchania to
- odzwierciedlanie (mowienie rozmowcy jakie są wg ciebie jego odczucia, np.. chyba jestes zadowolony)
- parafrazowanie (ujmowanie w innych slowach tego, co się usłyszało, mowiąc np. chodzi ci o to, że…)
- potwierdzanie (np. tak, rozumiem, itp.)
Rodzaje komunikacji:
Werbalna -> niewerbalna
Pozioma(miedzy pracownikami na tym samym poziomie) -> pionowa (pracodawca - pracownik)
Osoba-oboca -> osoba-grupa
Reguły dobrego słuchania:
- skoncentrować uwagę i utrzymywać kontakt wzrokowy
- pochylić głowę w kierunku mówiącego (po ch…?)
- używać zachęcających zwrotów, np. tak, rozumiem (hahaha, zachęcających, eheee…)
- zadawac pytania wyjaśniające
- nie oceniac, nie dawać rad
Podstawy dobrej komunikacji to:
- koncentracja uwagi na rozmówcy
- poszukiwanie u niego informacji
- przekazywanie mu informacji
- podtrzymywanie korzystnej atmosfery
(patrz podręcznik str 36 chyba)