Pytania do egzaminu z historii filozofii
1. Co to jest filozofia? Pochodzenie nazwy, problem początku.
2. Filozofia a nauki szczegółowe.
3. Filozofia a religia.
4. Działy filozofii: ontologia, epistemologia, etyka.
5. Stanowiska ontologiczne: realizm, idealizm; monizm, dualizm, pluralizm.
6. Zagadnienia epistemologiczne: przedmiot epistemologii.
7. Epistemologia -źródła poznania
8. Epistemologia - granice poznania.
9. Epistemologia- teoria prawdy.
10. Etyka. Podstawowe zagadnienia.
11.Przejście od mitologii do nauki i pierwsze zagadnienia filozoficzne wg Talesa z Miletu.
12. Zasada, natura i bezkres w filozofii Anaksymandra.
13.Ogień jako zasada świata, zmienność rzeczy, ich względność a także pojęcie logosu wg Heraklita z Efezu.
14. Parmenidesa teoria bytu i jego metoda dedukcyjna. Aporie Zenona z Elei.
15. Atomistyczna teoria Demokryta.
16. Liczba jako zasada bytu wg Pitagorejczyków.
17. Relatywizm i konwencjonalizm Protagorasa.
18. Poglądy etyczne i metoda filozofowania Sokratesa.
19. Platona nauka o ideach.
20. Nauka o duszy Platona.
21. Nauka o przyrodzie Platona.
22. Nauka o poznaniu Platona.
23. Koncepcja państwa idealnego wg Platona.
24. Podział filozofii wg Arystotelesa.
25. Byt jako substancja i jej składniki w metafizyce Arystotelesa.
26. Nauka o poznaniu, definicja prawdy.
27. Arystotelesa teoria przyrody.
28. Etyka Arystotelesa.
29. Filozofia przyrody stoików i ich etyka.
30. Filozofia przyrody Epikura i jego etyka.
31. Argumenty sceptyków przeciw możliwości poznawania rzeczy.
32. Teoria poznania św. Augustyna (źródła poznania, przedmiot poznania, cel poznania).
33. Teocentryczna metafizyka św. Augustyna.
34. Teodycea św. Augustyna.
35. Relacja wiary do rozumu wg św. Tomasza z Akwinu.
36. Nauka o bycie św. Tomasza.
37. Nauka o Bogu św. Tomasza.
38. Nauka o duszy św. Tomasza.
39. Nauka o poznaniu wg św. Tomasza.
40. Metoda analityczna jako gwarant niezawodności wiedzy naukowej wg Kartezjusza.
41. Kartezjańskie poszukiwania pewności metafizycznej: droga od metodycznego sceptycyzmu do pewności.
42. Res cogitans i res extensa w filozofii Kartezjusza. Mechanistyczna teoria przyrody.
43. Problem psychofizyczny w filozofii Kartezjusza.
44. Empiryzm genetyczny J. Locke'a.
45. Esse = percipi wg G. Berkeleya.
46. Nauka o faktach i nauka o stosunkach między ideami wg D. Hume'a.
47. Krytyka pojęcia przyczynowości, pojęcia siły i pojęcia substancji (materialnej i duchowej) w filozofii D. Hume'a.
48. I. Kanta pogodzenie empiryzmu z racjonalizmem.
49. Podział Kantowskiej krytyki poznania.
50. Aprioryczne formy zmysłowości i aprioryczne kategorie intelektu (rozsądku) wg I. Kanta. „Przewrót kopernikański” Kanta.
41. I. Kanta krytyka metafizyki (krytyka racjonalnej psychologii, racjonalnej kosmologii i racjonalnej teologii).
42. I. Kanta krytyka rozumu praktycznego (etyka).
43. Idealizm ewolucyjny G. W. F. Hegla
44. Logika, filozofia przyrody i filozofia ducha G. W. F. Hegla.
45. Świat jako wola i pesymistyczny pogląd na świat wg Schopenhauera.
46. Etyka współczucia i estetyka kontemplacyjna jako paliatywy przeciw cierpieniu wg Schopenhauera.
47. Filozofia egzystencjalna S. Kierkegaarda.
48. Wola życia a wola mocy wg F. Nietzschego.
49. Moralność niewolników a moralność panów.
50. Immoralizm i „przewartościowanie wszystkich wartości” wg Nietzschego.
51. Ideał nadczłowieka wg F. Nietzschego.
52. Żywioł apolliński i dionizyjski wg Nietzschego.
53. Pragmatyzm W. Jamesa (pragmatyczna metoda, pragmatyczna teoria prawdy, prawo do wiary, pluralistyczna metafizyka).
54. E. Husserl przeciw relatywizmowi (krytyka psychologizmu, naturalizmu i historycyzmu) i nowe zadanie filozofii.
55. Fenomenologia jako nauka bezzałożeniowa: redukcja ejdetyczna i transcendentalna.
56. Id, ego i superego jako sfery psychiki człowieka wg Z. Freuda.
57. Kultura jako obszar sublimacji energii popędowej. Antagonizm kultury i jednostki.
58. Trzy składniki neopozytywizmu: empiryzm, pozytywizm i fizykalizm.
59. Dwa nurty egzystencjalizmu, główne założenia i przedstawiciele.
60. Egzystencjalizm J. P. Sartre'a.
61. Pojęcie absurdu w filozofii A. Camus.
Literatura:
G. Reale: Historia filozofii starożytnej. T. I-IV. Lublin 1996-1999.
G. Reale: Myśl starożytna. Lublin 203.
W. Tatarkiwicz: Historia filozofii. T. I-III. Wydania rożne
F. Copleston: Historia filozofii. T. I-IX. Wyd. PAX