T. charakterystyka niektórych zbóż

/ Pszenica

Pszenica pochodzi z południowo-zachodniej i środkowej Azji. Wyróżnia się około 20 gatunków pszenicy. Jest jednym z najstarszych zbóż chlebowych i uprawia się ją co najmniej od 6 tysięcy lat.

• Wymagania klimatyczne
  - potrzebuje ponad 100 dni okresu wegetacyjnego i minimum 3 miesięcy z temperaturą powyżej +10C
  - słabo udaje się w klimacie wilgotnym i gorącym oraz przy zbyt dużych lub zbyt małych opadach

• 
  Wymagania glebowe
  - gleby żyzne, pylaste lub gliniaste, odczyn gleby obojętny, duża zawartość próchnicy i zasobność w wapń
  - wymaga obfitego nawożenia mineralnego i starannej uprawy

• 
  Znaczenie
  - ważna rola w wyżywieniu - ziarno do produkcji mąki i kasz; produkcja pasz z ziarna gorszej jakości; wykorzystywanie w przemyśle spirytusowym
  - ziarno zawiera duże ilości skrobi; zawiera największe ilości białka i glutenu spośród wszystkich zbóż,
  - związki mineralne (sodu, wapnia, potasu, magnezu, fosforu, siarki, żelaza) i witaminy B1, B2, B12, D, E, K, PP.

/Ryż

• 
  Wymagania klimatyczne
  - klimat gorący o dużej ilości Słońca
  - temperatura 25-35C w okresie kwitnienia i ok. 20C w czasie dojrzewania
  - wymagania wodne wysokie dla odmian mokrych (nawet 900 mm), mniejsze dla odmian suchych

• 
  Wymagania glebowe
  - najlepiej udaje się na glebach zawierających glinę
  - wymaga nawodnienia

• 
  Znaczenie
  - ziarno spożywane po ugotowaniu
  - również w produkcji kaszy, mąki, makaronów, ryżu preparowanego, alkoholu, skrobi
  - słoma na paszę, do wyplatania mat, wyrobu papieru (wysokogatunkowe bibułki papierosowe)
  
  

/Kukurydza

Pochodzi z Meksyku - początki uprawy datuje się na 5 tys. lat p.n.e. Praktycznie nie występuje w odmianie dzikiej.

• Wymagania klimatyczne
  - roślina ciepłolubna o okresie wegetacji ponad 140 dni.
  - najbardziej sprzyja jej klimat gorący wilgotny oraz ciepły umiarkowany
  - opady 500-700 mm i stosunkowo wysoka temperatura ok. 30C

• 
  Wymagania glebowe
  - wymaga dobrych gleb

• Znaczenie
  - wszechstronne zastosowanie - żywieniowe, pastewne i przemysłowe
  - ziarno spożywane w całości, jako kasze, płatki lub produkty mączne
  - dla celów pastewnych całe rośliny do kiszonek lub tylko ziarno (komponenty paszowe)
  - w przemyśle do produkcji skrobi, cukru, celulozy i papieru, dekstryny, alkoholu, oleju

/Jęczmień

• 
  Wymagania klimatyczne
  - jęczmień jary ma krótki okres wegetacji
  - jęczmień ozimy, odporny na upał i suszę można uprawiać w strefie podzwrotnikowej

• 
  Wymagania glebowe
  - niskie wymagania glebowe

• 
  Znaczenie
  - głównie w produkcji pasz
  - przeznaczenie spożywcze głównie pod postacią kasz
  - przemysł piwowarski oraz gorzelniczy (produkcja whisky)

/Proso i sorgo

• 
  Wymagania klimatyczne
  - odporne na suszę, udają się w klimacie suchym

• 
  Wymagania glebowe
  - nie wymagają dobrych gleb

• 
  Znaczenie
  - ważna roślina żywieniowa na obszarach zagrożonych głodem (Afryka, Indie)
  - sorgo używane jest do produkcji kasz i płatków, inne - wypiek chleba
  - w krajach rozwiniętych głównie wykorzystany do pasz
  
  
  

/Owies

• Wymagania klimatyczne
  - krótki okres wegetacji
  - klimat chłodny i wilgotny
  - uprawiany daleko na północy i wysoko w górach

• 
  Wymagania glebowe
  - udaje się dobrze na słabych glebach

• 
  Znaczenie
  - ziarno na paszę dla koni, do wyrobu płatków, kasz owsianych, napojów alkoholowych (whisky)
  - na paszę również zielonka, słoma i plewy

/Żyto

• 
  Wymagania klimatyczne
  - duża tolerancja na warunki klimatyczne
  - małe wymagania cieplne, duża odporność na mróz

• 
  Wymagania glebowe
  - gleby słabe
  

• Znaczenie
  - zboże chlebowe, głównie produkuje się mąkę
  - w przemyśle alkoholowym
  - otręby żytnie na paszę
  - słoma na ściółkę

---