Rolnictwo Europy N

Kraje Europy N to: Finlandia, Szwecja, Norwegia, Dania, Wielka Brytania, Irlandia, Islandia. Charakteryzują się one stosunkowo trudnymi warunkami naturalnymi, które utrudniają lub uniemożliwiają rozwój rolnictwa. Do warunków takich zliczyć możemy:

• Przewaga terenów górzystych, a więc mały udział nizin w całkowitej powierzchni kraju i tym samym niewiele terenów nadających się pod pola uprawne (wyjątki to: Finlandia, Dania, częściowo Irlandia);

• Surowy klimat na Płw. Skandynawskim i na Islandii (tu w grę wchodzi też wieczna zmarzlina). W pozostałych krajach jest on z kolei czynnikiem sprzyjającym rolnictwu - klimat łagodny, umiarkowany morski (wpływ Atlantyku sprawia, że amplitudy temperatur są małe, zimy stosunkowo ciepłe, a opady dość duże pomimo wysokich szerokości geogr., w jakich kraje te leżą);

• Słabe gleby, bardzo często niewykształcone (wyjątek - Dania gdzie są gl.bielicowe i brunatne oraz obszary Europy N, na których zalega wystarczająco gruba warstwa osadów polodowcowych głównie gliny).

Obszary rolnicze Europy N:

• Dania - cały obszar kraju;

• Finlandia - pd.-zach., a na obszarze pojezierzy (czyli gł. pd.-wsch. część kraju) wyspowo w postaci gospodarstw na śródleśnych polanach;

• Szwecja - południe kraju (ze względu na cieplejszy klimat, niziny teren i urodzajne gleby), z tym że na północy również, ale tylko lokalnie w postaci małych gospodarstw o niewielkim znaczeniu, gł. wzdłuż wybrzeża;

• Norwegia - pd.-wsch. czyli obszary nizinne tego kraju (gł. rejony Oslo) oraz w okolicach Trondheimu;

• Wielka Brytania - wsch. obszary Midlands, Wsch. Anglia, Fens, Kent i dolina Evesham (te dwa ostatnie regiony to głównie rejony sadów owocowych);

• Irlandia - wschód i centrum kraju, natomiast w dolinach rzek: Barrow, Nove, Suir i okolicach Dublina hodowla bydła;

• Islandia - południowe wybrzeża wyspy i doliny rzek.

Rolnictwo Europy N charakteryzuje się małym odsetkiem zatrudnionych w tym sektorze. Wartości te wynoszą zaledwie kilka procent: najmniej w Wlk. Brytanii - nieco ponad 1%, najwięcej w Irlandii - ok. 6%. Niski jest także udział rolnictwa w tworzeniu PKB krajów Europy N: najmniej Finlandia - 1,2%, najwięcej Irlandia - 3%. Wyjątkowa jest jednak w tym względzie Islandia, gdzie rolnictwo tworzy aż 11,5% PKB.

Rolnictwo w krajach Europy N jest rolnictwem intensywnym, o wysokim stopniu mechanizacji (7,5 -18,3 ha/ciągnik) i dużym zużyciu nawozów sztucznych (106 - 587 kg/ha). Ogólny procent powierzchni zajmowanej przez grunty orne jest na ogół mały:

• Norwegia - 3,4%

• Finlandia, Szwecja - ok. 7%

• Irlandia - 15%

• Islandia - ok.22%

• Wlk. Brytania - 24%

• Dania - 58%

Natomiast powierzchnia zajmowana przez użytki zielone (łąki i pastwiska) jest dość duża, a to ze względu na ważną rolę jaką pełni hodowla zwierząt w rolnictwie krajów Europy N. Najwyższe wskaźniki procentowe w tej kwestii posiadają: Irlandia - 71% powierz. kraju, Norwegia - 60% powierz. kraju, Wlk. Brytania - 46% powierz. kraju, Islandia - trochę mniej niż 22% powierz. kraju, (w pozostałych, niewymienionych krajach jeszcze mniej tych %).

Dominują gospodarstwa małe i średnie (tylko w Wlk. Brytanii osiągać one mogą powierzchnię 400 ha, natomiast w Danii często małe gospodarstwa łączą się w spółdzielnie). Trzeba by tu jeszcze wspomnieć o Norwegii, gdzie w zasadzie nie ma innych gospodarstw niż małe, a w celu ich ochrony i zatrzymania ludności na wsi państwo dofinansowuje rolnictwo i łoży na to dużą kasę...tak dużą, że te dotacje osiągnęły miano najwyższych na świecie.

Bardzo ważną rolę w rolnictwie Europy N odgrywa hodowla zwierząt. Hoduje się:

• Bydło (najwięcej krówek ma Wlk. Brytania - 10,5 mln i Irlandia - 7 mln, a najmniej Norwegia - 0,34 mln; w pozostałych krajach ich liczba wynosi ok. 2 lub mniej milionów; jest to hodowla na ogół o kierunku mieszanym, tylko w Danii i Szwecji dominuje kierunek mleczny.....trzeba jeszcze pamiętać, że krowy w Danii dają najwięcej mleka ze wszystkich w Europie);

• Trzodę chlewną (najwięcej świnek jest w Danii - 13 mln i Wlk. Brytanii - ok. 5 może 8 mln, a w pozostałych krajach jest ich 2 lub mniej milionów);

• Owce (hodowla ich ma największe znaczenie w Wlk. Brytanii - ok. 36 mln sztuk i Irlandii - ok. 6 mln; w pozostałych krajach ich liczba i znaczenie jest znikome; kierunek hodowli mieszany; hodowla i wypas na terenach górzystych)

• Drób (hoduje się całkiem duże ilości drobiu prawie w każdym kraju Europy N, ale najwięcej w: Danii- 15 mln, Wlk. Brytanii - 12,5 mln, Szwecji - 10 mln, Finlandii - 6 mln; kierunek hodowli....wiadomo....dla mięsa i dla jaja!!!)

• Renifery (ich hodowla w zasadzie ogranicza się tylko do Płw. Skandynawskiego, a precyzyjniej to do północnych obszarów krajów, które tam są ; najwięcej hoduje Finladia - ok. 360 tys., Norwegia - 130 tys., a Szwecja jeszcze mniej....tak mało, że nie podali ile);

• Zwierzęta futerkowe - ta hodowla tyczy się tylko Danii, gdzie hodują gł. norki; pod względem produkcji skór zwierząt futerkowych Dania zajmuje 2. miejsce na świecie!!!

Produkcja roślinna w obrębie Europy N bardzo często jest zależna od hodowli zwierząt (chodzi o to, ze dużą część użytków rolnych zajmują uprawy roślinek którymi karmią zwierzątka lub tereny pastwisk i łąki - produkcja siana dla bydła czy reniferów) i tak np. w Irlandii uprawia się trawę i rośliny pastewne na potrzeby rozwiniętej tam hodowli (czyli wszystko jasne).Ponad to głównymi uprawami roślinnymi tej części Europy są:

• Zboża (żyto, owies, pszenica i jęczmień - te dwa ostatnie tylko wyspowo i na najlepszych rolniczo obszarach);

• Ziemniaki;

• Buraki cukrowe (też tylko na terenach rolniczo najlepszych);

• Rzepak (z wyjątkiem Finlandii i Islandii);

• Groch i fasola - tylko w Danii;

• Warzywa i owoce - uprawa przede wszystkim w szklarniach!!! na obszarach podmiejskich w celu zaspokojenia lokalnych potrzeb.

---