O krasnoludkach i sierotce Marysi
Autor: Maria Konopnicka
Lektura Marii Konopnickiej "O krasnoludkach i sierotce Marysi" to wspaniała baśń o krasnoludkach, które pomagają w potrzebie ludziom dobrym i szlachetnym. Celem książki jest pochwała dla takich cech jak pracowitość i zgodne działanie oraz potępienie wad ludzkich jakimi są egoizm i lenistwo. Na baśń składają sie trzy główne wątki. Pierwszy z nich opowiada o relacjach krasnoludków z ludźmi, ich pobycie na ziemi, poza swoją Kryształową Grotą. Drugi wątek przedstawia losy sierotki Marysi, a trzeci jednego z krasnali: Koszałka- Opałka. Czytelnik poznaje dwa światy: rzeczywisty i fantastyczny. Akcja baśni rozpoczyna się w Kryształowej Grocie- królestwie krasnoludków. Krasnale nie mogą doczekać się końca zimy, kiedy ta w końcu nadchodzi postanawiają poszukać wszystkich jej oznak. Król krasnoludków Błystek wyznacza do tego zadania nadwornego kronikarza, Koszałka- Opałka. Po krótkiej wędrówce krasnal dociera do wsi, której mieszkańcy skarżą się na częste kradzieże swych kur przez lisa. Po wieczornym ognisku, Koszałek- Opałek wyrusza w dalszą drogę i zostaje uwięziony w norze lisa Sadełko. Po chwili orientuje się, że to Sadełko jest sprawcą porwań gęsi. W tym samym czasie król Błystek wysyła na ziemię kolejnego krasnala, Podziomkę. Podziomka spotyka się z Koszałkiem Opałkiem i obaj zostaja porwani przez Cygana, którzy uczy ich cyrkowych sztuczek i każe występować na jarmarku, Krasnoludki ogłaszają ludziom jakim złym człowiekiem jest Cygan i zostaje on wypędzony ze wsi. Tymczasem poznajemy postać sierotki Marysi, która po śmierci swojej matki została wypędzona z domu. Przygarnięta przez złą gospodynię, zajmuje się wypasem gęsi, które zostaja porwane przez lisa. Marysia boi się co powie gospodyni. Krasnoludki postanawiają jej pomóc. Królowa Tatra daje Marysi nowe gąski, ale zła gospodyni i tak wypędza dziewczynę. Znajduje ona schronienie u Skrobka. Skrobek niegdyś leń, przeistacza się w pracowitego chłopa. Krasnoludki pomagają Skrobkowi zbierać ziarno na zimę, które ktoś podkrada. Jak się okazuje ziarno podkradają szczurki dla swoich dzieci. Krasnoludki postanawiają zaopiekować się rodziną szczurków. Zbliża się kolejna zima i krasnoludki muszą wracać do swojej Kryształowej Groty. Jedynie Koszałek- Opałek postanawia zostać, aby opowiadać dzieciom bajki o krasnoludkach.