Moralność Pani Dulskiej, Szkoła


Tragifarsa kołtuńska, jak nazwała swój dramat autorka, nie figuruje w rejestrze gatunków. Jest to zestawienie dwóch krańcowych gatunków. W tragedii bohater

zostaje postawiony przez los wobec konieczności dokonania wyboru pomiędzy dwiema równie umotywowanymi, ale sprzecznymi ze sobą racjami. Farsa natomiast

to typ komedii opierającej się na humorze sytuacyjnym, który nie ma żadnych funkcji moralizatorskich, a jedynie bawi. Pozostaje wyjaśnienie jeszcze znaczenia słowa kołtun. Jest to nazwa domniemanej choroby lub po prostu nie czesana, posklejana czupryna. Słowo to stało się z czasem symbolem ciemnoty i braku kultury. Młodzież młodopolska określała tak człowieka zacofanego, mającego dziwaczne, niesłuszne poglądy i obyczaje etyczne. Najczęstszym obiektem ataków młodych artystów stało się mieszczaństwo, jako typowy przykład kołtunerii. Dostrzegano w nim ostoję zacofania, moralnej i ideowej obłudy oraz ograniczenia potrzeb życiowych do posiadania. Zdemaskowanie tych cech kołtuńskich jest właśnie celem G. Zapolskiej i jej tragifarsy. Jako pierwsza na scenie pojawia się pani Aniela

i wywołuje lekki uśmieszek swoim niedbałym strojem, dokładnie opisanym w didaskaliach (przydeptane pantofle, przerobiony kapelusz, pierze we włosach).

Pani Aniela ma chytre, niespokojne oczy oraz piskliwy i krzykliwy głos. Wrzask Dulskiej będzie rozbrzmiewał podczas całego dramatu. Nie przeciwstawi się mu sterroryzowany przez żonę Felicjan, pozorny tylko będzie bunt Zbyszka. Dulska ma bowiem w domu władzę absolutną. Wszystkie te elementy składają się

na farsowy charakter dramatu. Tragedię stanowi tu natomiast obłudna moralność Dulskiej, dwulicowość jej zachowań w domu i na ulicy, gra pozorów, nietolerancyjny i agresywny światopogląd. Dulska zmusza ludzi, by się jej podporządkowali, niepodporządkowanych - niszczy. Tragiczna jest także naturalna kolej rzeczy, że dzieci przejmują cechy i światopogląd po rodzicach. Mechanizm ten widzimy na przykładzie Heli i Zbyszka. Dramat prowadzi do bardzo pesymistycznych wniosków: moralny klimat tej mieszczańskiej rodziny działa zabójczo na młode pokolenie. Tragiczny jest także los służącej Heli. Postać Zbyszka waha się pomiędzy ujęciem dramatycznym i farsowym. Wynika to z kontrastu: jego szybkie i szokujące swą odwagą decyzje, stanowcze i ostateczne

w rzeczywistości okazują się słowami bez pokrycia. Jest on bowiem człowiekiem słabym i tchórzliwym. Efekty farsowe i komediowe wynikają z przeciwstawienia charakterów, moralności i mentalności (np. zepsuta Hela i naiwna Mela), z kontrastu pomiędzy całkowicie biernym Dulskim i jego aż nazbyt czynną małżonką.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
moralność pani dulskiej6, szkola technikum, polski mowtywy
moralność pani dulskiej9, szkola technikum, polski mowtywy
Moralność pani Dulskiej, Szkoła, Język polski, Wypracowania
moralnosc pani dulskiej
Moralnosc pani dulskiej suplement, nauka
Moralnosc pani Dulskiej 3, Praca maturalna- motyw rodziny
moralnosc pani dulskiej
moralnosc pani dulskiej zapols Nieznany
Omówienie lektur, Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej, “Moralność pani Dulskiej Gabr
Moralność pani Dulskiej (2) , Moralność pani Dulskiej - Gabriela Zapolska
Zapolska, Moralnosc Pani Dulskiej, Zapolska - MoralnoŠ Pani Dulskiej
Zapolska, Moralnosc Pani Dulskiej, Zapolska - MoralnoŠ Pani Dulskiej
Moralność Pani Dulskiej(1)
moralność pani dulskiej, 1, Scena przedstawia salon w bur˙uazyjnym domu
11.Moralnosc pani Dulskiej G. Zapolskiej i Wesele S. Wyspianskiego - dwa typy dramatu modernistyczne

więcej podobnych podstron