CHOROBY OWŁOSIONEJ SKÓRY GŁOWY I WŁOSÓW
Czynniki zewnętrzne i wewnętrzne będące przyczyną chorób włosów:
- zakażenia bakteryjne, grzybicze i pasożytnicze
- zaburzenia hormonalne
- nadczynność i niedoczynność gruczołów łojowych
- zaburzenia w funkcjonowaniu narządów wewnętrznych
- choroby ogólnoustrojowe
- czynniki środowiskowe
Uwaga! Choroby wywołane przez bakterie, grzyby czy pasożyty są bardzo zaraźliwe
( kontakt przez grzebień, fartuch, umywalkę itp.). W razie jakichkolwiek wątpliwości fryzjer ma prawo odmówić wykonania zabiegu kierując klienta do dermatologa.
W celu zapewnienia bezpiecznych warunków fryzjer powinien po każdym kliencie dezynfekować narzędzia i przybory fryzjerskie, zmieniać ręczniki, odzież ochronną klienta. Należy także regularnie odkażać powierzchnie użytkowe narażone na kontakt ze skórą
(n p. myjnie fryzjerskie, rynienki).
ŁOJOTOK - intensywne wydzielanie łoju (sebum) przez gruczoły łojowe, tłuszcz odkłada się na skórze i łodygach włosów. Rozwija się głównie pod wpływem zaburzeń hormonalnych / u młodzieży w okresie dojrzewania / u dorosłych w okresie przekwitania ( może stać się przyczyną łysienia).
Inne czynniki powodujące łojotok: dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i węglowodany, przewlekłe zaparcia, cechy dziedziczne, stres.
OBJAWY: początkowo suchy łupież, który nie leczony przechodzi w łupież tłusty, na powierzchni głowy tworzy się żółta warstwa, występuje przerzedzenie włosów, rumień skóry a nawet objawy wysiękowe (łojotokowe zapalenie skóry). Zmiany te wywołują swędzenie prowokujące do drapania. Uszkodzona skóra w stanie zapalnym staje się miejscem wtórnej infekcji bakteryjnej. Złuszczanie przenosi się na czoło, okolice uszu, karku.
Zaawansowany łojotok może doprowadzić do łojotokowego łysienia. Włosy zaczynają wypadać w kątach czołowych i stopniowo proces obejmuje całą powierzchnię szczytu głowy.
Łojotok często nie zostaje rozpoznany na początku choroby dlatego w fazie suchego łupieżu należy przeprowadzić pielęgnację przeciw łupieżową (specjalistyczne preparaty przeciw łupieżowe)- jeżeli po 3-4 tygodniach objawy nie ustępują należy zgłosić się do dermatologa.
PROFILAKTYKA-unikanie tłustego mięsa, żółtego sera, dużych ilości słodyczy / spożywanie ryb, drobiu, owoców i warzyw, pieczywa razowego.
Uwaga! Przy łojotoku unikać tłustych kosmetyków i nadmiernego wysuszania skóry gdyż oba czynniki mogą powodować łupież.
ŁUPIEŻ- nadmierne złuszczanie się naskórka owłosionej skóry głowy. Może występować sam jako dolegliwość albo jako objaw chorób (w łojotoku, łuszczycy czy grzybicy).
Czynniki wywołujące łupież:
- czynniki chemiczne drażniące skórę (składniki kosmetyków, farb do włosów itp.)
- nieprawidłowa pielęgnacja włosów n p. źle spłukane włosy po umyciu szamponem
- woda nadmiernie chlorowana
- nadmierne wysuszenie czy zapocenie skóry
- zakażenie grzybem drożdżakowatym Pityrosporum ovale
- stosowanie zakażonych przyborów do czesania włosów
ŁUPIEŻ SUCHY- złuszczanie drobnych, suchych płatków naskórka. Nie wywołuje stanów zapalnych skóry głowy i nie uszkadza włosów ale jest problemem estetycznym. Świadczy o dużej wrażliwości skóry na czynniki zewnętrzne. Może być też oznaką zakażenia Pityrosporum ovale.
POSTĘPOWANIE- stosowanie szamponów przeciwłupieżowych dobranych do typu włosów
- stosowanie preparatów złuszczających
- zmiana kosmetyków
- ograniczenie na pewien czas pianek, żelów i lakierów
- zaprzestanie zabiegów chemicznych na włosach do czasu ustąpienia łupieżu
- mycie włosów w przegotowanej wodzie
- unikanie basenów z chlorowaną wodą
- dieta lekkostrawna (ograniczenie tłuszczów zwierzęcych i węglowodanów
- unikanie stresu
ŁUPIEŻ TŁUSTY- może powstać w okresie dojrzewania płciowego albo jako objaw towarzyszący łojotokowi. Częściej dotyczy mężczyzn. Rozwija się z łupieżu suchego w związku z obecnością drożdżaka Pityrosporum ovale. Na skórze głowy występują tłuste, duże, żółte łuski mocno przylegające do naskórka i tworzące strupy. Pojawia się świąd i drapanie- które powoduje infekcje.
POSTĘPOWANIE- nacieranie skóry oliwką salicylową (działa odkażająco i grzybobójczo, zmiękcza tłuste łuski i ułatwia ich wyczesanie) / preparaty przeciwgrzybiczne i wysuszające / szampony zawierające wyciąg z czarnej rzepy, szałwi lekarskiej, pokrzywy / szampony lecznicze zawierające siarkę czy sól pirytionianu cynku / preparaty lecznicze powinny być hipoalergiczne.
Uwaga! Pityrosporum ovale - grzyb występujący w chorobach skóry. W normalnych warunkach bytuje na skórze głowy każdego człowieka jako jeden z elementów jej mikroflory. W warunkach osłabienia i spadku odporności organizmu, wobec czynników długotrwale drażniących skórę, grzyby stają się patogenne (wywołują choroby).
Łupież tłusty jeżeli nie jest właściwie leczony może doprowadzić do łysienia łojotokowego.
ŁUPIEŻ PSTRY- wywołuje go grzyb z gatunku Pityrosporum- zakażenie powierzchniowej warstwy naskórka, powstają zmiany rumieniowe i łuszczące się placki, najczęściej na granicy karku w górnej części klatki piersiowej i na ramionach. W leczeniu stosuje się leki przeciwgrzybiczne. Po ustąpieniu zmian na skórze pozostają białawe plamy.
GRZYBICE- to choroby wywołane przez grzyby chorobotwórcze, które bytują na zdrowej skórze głowy, nie czyniąc żadnej szkody; jednak pod wpływem różnych czynników mogą wywoływać choroby. Są bardzo zakaźne. Grzyby wnikają do organizmu przez uszkodzoną skórę ( n p. podczas zadrapania grzebieniem czy nożyczkami, których użyto u osoby z chorą skórą).
Uwaga! Bardzo ważna jest dezynfekcja narzędzi!
Grzybice owłosionej skóry głowy przypominają łupież suchy lub tłusty. Cechą odróżniającą grzybicę od łupieżu jest to, że w przypadku grzybicy włosy są zawsze zmienione chorobowo.
Zależnie od rodzaju grzyba włosy stają się szarawe lub białawe, matowe, łamią się przy nasadzie. Grzybica nie obejmuje całej skóry głowy jak łupież ale zmienione chorobowo miejsca.
Grzybica strzygąca- pokrywa całą skórę głowy, charakterystyczny ziemisty zapach.
CHOROBY O PODŁOŻU BAKTERYJNYM:
STANY ZAPALNE MIESZKÓW WŁOSOWYCH- wywołują je paciorkowce i/lub gronkowce, wnikające przez uszkodzoną skórę (mikrourazy- zadrapania).
Występują początkowo małe zmiany krostkowe lub pęcherzyki wypełnione surowicą i ropą. Szybko pękają tworząc żółte strupy, sklejające włosy tak, że wypadają zostawiając łyse plamki. Po wyleczeniu włosy odrastają.
Jest to choroba zakaźna i może zostać przeniesiona podczas zabiegów fryzjerskich.
CHOROBY PASOŻYTNICZE:
WSZAWICA GŁOWOWA- wywołuje ją wesz głowowa, która jest stawonogiem, żyje około 1 miesiąca i w tym czasie składa ok. 200-300 jaj tzw. gnid, /umiejscawia się w okolicy potylicznej i skroniowej Do inwazji wszy dochodzi przez kontakt z osobą zarażoną.
Na skórze może pojawiać się odczynowy wyprysk: zaczerwienienie, zmiany zapalne naskórka, pęcherzyki, silne swędzenie, łuszczenie skóry. Prawie zawsze jednocześnie występuje liszaj a choroba może rozszerzyć się na całe ciało.
W wyniku zadrapań pojawiają się wtórne zakażenia skóry.
Jeśli fryzjer zauważy, że klient jest zarażony, powinien natychmiast zdezynfekować narzędzia użyte podczas usługi. Ręcznik i bieliznę jednorazowego użytku wyrzucić, bieliznę i ręcznik wielorazowego użytku natychmiast zabezpieczyć.
UWAGA!-jeżeli fryzjer zauważy u klienta zmiany na skórze powinien przeprowadzić z nim wywiad zadając pytania:
Czy nie uczulają Pana/ Pani kosmetyki fryzjerskie?
Czy nie przechodził Pan/ Pani ostatnio chorób infekcyjnych?
Czy konsultował Pan/ Pani z lekarzem zmiany występujące na głowie?
Jeżeli odpowiedzi klienta niczego nie wyjaśnią fryzjer powinien go poinformować,że chemiczne zabiegi na skórze głowy w przypadku zmian są niewskazane.
W przypadku dalszych obaw, fryzjer ma obowiązek zgłosić je do właściciela salonu z prawem do odmowy wykonania usługi, która mogłaby zagrażać zdrowiu fryzjera i innych klientów salonu.