POMOC PSYCHOLOGICZNA DZIECKU PRZEWLEKLE CHOREMU W PRAKTYCE DC04-I
prowadzący :
- mgr Maria Butscher,
- mgr Elżbieta Szweda,
- mgr Bożena Żukowicz-Słabowska
Ogólny cel kursu :
Celem kursu jest wprowadzenie studentów w praktykę psychologii pediatrycznej
Problematyka :
Model opieki psychologicznej w szpitalu pediatrycznym .
Przedmiot zajęć stanowią: diagnoza psychologiczna w szpitalu pediatrycznym (nawiązanie kontaktu z chorym dzieckiem, etapy i metody diagnozy psychologicznej, konstruowanie opinii psychologicznej) oraz formy pomocy psychologicznej wspomagające proces leczenia i ułatwiające dziecku oraz jego rodzinie adaptację do warunków związanych z leczeniem ( psychoedukacja, terapia podtrzymująca, techniki odreagowywania napięć ). Prewencja distresu i zaburzeń rozwoju dzieci przewlekle chorych somatycznie.
Sposób realizacji:
Zajęcia odbywają się w klinikach Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie- Prokocimiu pod kierunkiem psychologów praktyków. Obejmują ćwiczenia w zakresie tworzenia klimatu dla nawiązania współpracy z chorym dzieckiem, prowadzenia diagnozy oraz udzielania pomocy psychologicznej dla zapewnienia skuteczności podejmowanych oddziaływań terapeutycznych.
Spodziewany efekt:
Studenci opanują umiejętności w zakresie, tworzenia klimatu terapeutycznego ułatwiającego nawiązanie kontaktu z chorym dzieckiem i jego adaptację do warunków leczenia szpitalnego, postępowania diagnostycznego oraz proponowania strategii zaradczych, mających zapobiegać psycho-społecznym następstwom przewlekłych chorób somatycznych
Forma zajęć :
Zajęcia praktyczne : warsztaty - 45 godzin
Wymagania wstępne :
- Kurs: „Psychologiczne podstawy diagnozy i wspomagania rozwoju dziecka przewlekle chorego"
Forma zaliczenia:
Praca pisemna w formie opracowania wyników postępowania diagnostycznego.
Realizacja zajęć :
Czwartki, godz. 15 - 18 .
PROGRAM WARSZTATÓW
spotkanie organizacyjne : czas trwania 1 godz.
Przedstawienie programu kursu oraz osób prowadzących zajęcia . Informacje na temat sposobu prowadzenia zajęć wymagań dotyczących praktycznego kontaktu z dziećmi w oddziałach szpitalnych. Omówienie warunków zaliczenia kursu.
Temat:
Problemy psychologiczne w endokrynopatiach wieku dziecięcego. Diagnoza, pomoc psychologiczna i praca z dziećmi w praktyce.
Prowadzący zajęcia : mgr Bożena Żukowicz-Słabowska
Literatura :
Hatrwig W. , Endokrynologia kliniczna, W-wa 1972, PZWL
Margolis A., Cukrzyca u dzieci, W-wa 1969
Romer T E. red., Zagadnienia psychologiczne w klinice zaburzeń hormonalnych, Omeritech-Press W-wa 1993
Williams R E, Endokrynologia , W-wa 1964, PZWL
Temat:
Problemy psychologiczne w zaburzeniach odżywiania
Prowadzący zajęcia : Bożena Żukowicz-Słabowska
Literatura:
Lubań—Plozza i inni , Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce lekarskiej, W-wa 1995, PZWL
Popielarska A., Psychiatria wieku rozwojowego, W-wa 2000, PZWL
Temat
Model opieki psychologicznej w przebiegu chorób nowotworowych u dzieci.
cz.I. - wprowadzenie w problemy psychologiczne i psychospołeczne dzieci i ich rodzin w trakcie leczenia oraz po jego zakończeniu
Prowadzący zajęcia : mgr Elżbieta Szweda
Literatura :
Dyga-Konarska M. , Psycholog w szpitalnym oddziale pediatrycznym - zadania, metody, wyniki pracy., Ped.Pol.1993 ,(68),7,str.7-l 1
Kowalczyk J.R., Samardakiewicz M., Dziecko z chorobą nowotworową , W-Wa 1998, PZWL, str. 73-89
Pilecka W., Przewlekła choroba somatyczna w życiu i rozwoju dziecka , Kraków 2002, Wyd.UJ
Samardakiewicz M., Kowalczyk J.R., Rekomendacje dotyczące opieki psychospołecznej nad dziećmi z chorobami nowotworowymi, Ped.Pol.2000(75)/9, str.729-735
Temat:
Model opieki psychologicznej w przebiegu chorób nowotworowych u dzieci
cz.II. - Problem informowania o rozpoznaniu choroby nowotworowej. Zajęcia praktyczne w oddziałach Kliniki Onkologii i Hematologii Dziecięcej Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie.
Prowadzący zajęcia : mgr Elżbieta Szweda
Literatura :
Samardakiewicz M., Kowalczyk J.R., Model informowania o rozpoznaniu choroby nowotworowej. Próba ujednolicenia podejścia. Ped.Pol.2002(77)/3, str. 191-195
Siemińska M.J., Percepcja choroby nowotworowej dziecka przez rodziców, Psychoterapia 2/1996, str. 5-18
Siemińska M.J., Zmaganie się rodziców z chorobą nowotworowa dziecka , Psychoterapia 2/1996, str. 19-34
Temat:
Psychospołeczne i rozwojowe problemy dzieci z dysfunkcją narządu ruchu. Wcześniactwo i jego skutki. Pomoc psychologiczna małemu dziecku i jego rodzinie.
Prowadzący zajęcia : mgr Maria Butscher, mgr Magdalena Nitecka
Literatura:
Heflich-Piątkowska, Walicka J., Problemy psychologiczne i psychopatologiczne w ciężkich uszkodzeniach narządu ruchu, W-wa 1975, PZWL
Obuchowska I., red. Dziecko niepełnosprawne w rodzinie, W-wa 1991, WsiP
Syndler M. red. Dziecko z porażeniem mózgowym ,cz. I. str. 9-87, Częstochowa 2002
Slenzak J., Uczeń z odchyleniami w stanie zdrowia i rozwoju, W-wa 1984, WsiP
Klasyfikacja diagnostyczna DC: 0 - 3 R. Klasyfikacja diagnostyczna zaburzeń psychicznych i rozwojowych w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa. Wyd. poprawione.Warszawa 2007, Oficyna Wydawnicza Fundament
Sadowska L. (red.), Neurofizjologiczne metody usprawniania dzieci z zaburzeniami rozwoju,Wrocław 2004, Wydawnictwo AWF Wrocław
T.Hellbrugge, F. Lajosi, D. Menara, R. Schamberger, T. Rautenstrauch Monachijska Funkcjonalna Diagnostyka Rozwojowa. Część I: Pierwszy rok życia, Kraków 1994, Antykwa
Temat:
Psychospołeczne i rozwojowe problemy dzieci z przewlekłymi chorobami nerek
Prowadzący zajęcia : mgr Maria Butscher, mgr Grażyna Dutkowska
Literatura :
Dutkowska G., Butscher M., Psychospołeczne czynniki warunkujące przebieg dializoterapii materiały konferencyjne (w druku)
Jakubowska-Winecka A., Psychologiczne problemy związane z leczeniem nerko zastępczym u dzieci, Klinika Pediatryczna, Vol.2 No.l
Rutkowski B. red. Dializoterapia. Przewodnik dla pacjentów, Wyd.Med.MAKmed Gdańsk 1996
Rutkowski B. red. Dializoterapia w praktyce pielegniarskiej, Wyd.Med. Gdańsk 1998
Temat: tematy VIII-XII : prowadzący - mgr Maria Butscher
Zaburzenia psychosomatyczne u dzieci i młodzieży. Problemy psychologiczne: poznawcze, emocjonalne i społeczne dzieci przewlekle chorych. Pomoc psychologiczna w tyciu i rozwoju dziecka z przewlekłą chorobą somatyczną.
Literatura :
Kendall P.C., Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne. GWP, Gdańsk 2004
Luban-Plozza B. i inni , Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce lekarskiej, W-wa 1995, PZWL
Medycyna psychosomatyczna i psychologia chorego somatycznie. Materiały Zjazdowe. Część III: Problemy psychosomatyczne w pediatrii., Łódź 1996
Maciarz A. ,,Psychoemocjonałne i wychowawcze problemy dzieci przewlekle chorych, Kraków 2001, „Imuls"
Pecyna M.B., Dziecko i jego choroba, W-wa 2000, Wydawnictwo Akademickie „Żak"
Pilecka W.,Przewlekła choroba somatyczna w życiu i rozwoju dziecka ,2002, Wyd.UJ
Popielarska A.red ., Psychiatria wieku rozwojowego. Rozdziały : 6 do 10, W-wa 2000,
Salmon P. Psychologia w medycynie. GWP, Gdańsk 2003
Szewczyk L. Skowrońska M. Zaburzenia psychosomatyczne u dzieci i młodzieży. Teoria i praktyka. W-wa 2003. Wyd."Emu"
Temat:
Badanie procesów poznawczych dzieci przewlekle chorych somatycznie - praktyczne zajęcia w oddziałach Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego.
Przeprowadzenie badań psychologicznych dzieci z zastosowaniem wybranych metod testowych :
Skala Inteligencji Psyche-Cattell,
Skala do badania Inteligencji Dziecka L.Termana-M.Merrill,
Skala Inteligencji D.Wechslera WISC-R,
Skala Dojrzałości Umysłowej Columbia,
Test Matryc Ravena
Testy neuropsychologiczne L.Bender-E. Koppitz, A.Bentona, Graham- Kendall)
Literatura :
Standardowe podręczniki zastosowanych metod testowych.
Temat:
Ocena rozwoju emocjonalnego dzieci przewlekle chorych somatycznie
praktyczne zajęcia w oddziałach Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego . Przeprowadzenie badań psychologicznych dzieci z zastosowaniem wybranych metod testowych :
Test „Zwierzyniec" R.Zazzo
Test-Film R.Gille a
Inwentarz „Jaki Jesteś" wg Choynowskiego-Skrzypek
Test Zdań Niedokończonych w wersji J.Kostrzewskiego
Test Zdań Niedokończonych w wersji B.Rottera
CAT
Literatura :
Standardowe podręczniki zastosowanych metod testowych.
Temat:
Ocena rozwoju społecznego dzieci przewlekle chorych somatycznie - praktyczne zajęcia w oddziałach Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego .
Zbieranie danych z zastosowaniem wybranych technik :
wywiad z pacjentem, obserwacja zachowania i analiza reakcji dziecka
wywiad z rodzicami dziecka dotyczący przebiegu rozwoju psycho-społecznego
badanie dokumentacji leczniczej
wywiad z personelem dotyczący adaptacji dziecka do środowiska szpitalnego
rozmowa kierowana - ocena postaw dziecka wobec własnej choroby i aktywnego udziału w procesie leczenia i rekonwalescencji
Literatura :
Wyczesany J.,Ostrowski T., Lohn Z., Indywidualne i społeczne czynniki determinujące aktywny udział dzieci chorych w procesie leczenia, Kraków 2000,
Sierlin H i inni, Pierwszy wywiad z rodziną, Gdańsk 1999, GWP
Temat:
Analiza prac przygotowanych na podstawie materiałów zebranych w trakcie przeprowadzonych badań psychologicznych. Ocena stawianych hipotez oraz ich weryfikacji na podstawie rezultatów badań. Dyskusja nad wnioskami z badań . Podsumowanie skuteczności podjętych oddziaływań diagnostycznych i terapeutycznych.
1