Krzysztof Nagórski
I RAT gr. A
gr. lab. III
Sprawozdanie
Badanie zjawiska fotoelektrycznego
Podstawy teoretyczne.
Zjawisko fotoelektryczne wewnętrzne polega na zmianie stanu energetycznego elektronów wewnątrz ciał w wyniku absorpcji promieniowania elektromagnetycznego. Najczęściej chodzi tu o przejście elektronów z pasma podstawowego półprzewodników do pasma przewodnictwa kosztem fotonów o energii nie mniejszej od szerokości przerwy energetycznej, rozdzielającej te pasma (hv≥Eg). Powstałe w ten sposób elektrony i dziury gwałtownie zwiększają przewodnictwo elektryczne materiałów. Zjawisko to nazywamy fotoprzewodnictwem.
Albert Einstein wyjaśnił własności fotoelektryczne. Założył, że światło składa się z fotonów o energii hv. Przy niezbyt dużym oświetleniu foton oddaje swą energię tylko jednemu elektronowi, dzięki czemu może pokonać on barierę potencjału W/e związaną z pracą wyjścia. Pozostałą część energii fotonu unosi elektron w postaci energii kinetycznej. Z zależności poniżej wynika, że fotoefekt rozpoczyna się od częstości V0, przy której hV0 fotonu równa się pracy wyjścia W.
Maksymalna energia kinetyczna fotoelektronów i napięcie ich hamowania (będące sumą napięcia blokującego Ub i napięcia kontaktowego Uk między katodą i anodą) rosną wraz z częstością fal elektromagnetycznych.
Ilość elektronów wybijających w jednostce czasu, a zatem i natężenie prądu nasycenia, przy którym anoda przechwytuje wszystkie wybijane elektrony, są proporcjonalne do liczby fotonów padających na katodę w jednostce czasu, czyli do natężenia oświetlenia i powierzchni katody. Prędkość wybijających elektronów jest zawarta w przedziale od ) do Vmax określonej równaniem:
Tabela pomiarowa:
Wzory dotyczące zjawiska fotoelektrycznego:
- prawo Einsteina
- potencjał hamujący
- częstotliwość prądowa
- natężenie prądu nasycenia (Is - światłość źródła Z)
r [m] |
0,1 |
0,125 |
0,15 |
0,175 |
0,2 |
r-2 [m-2] |
100 |
64 |
44,4 |
32,7 |
25 |
Ina [μA] |
15,2 |
11 |
8,2 |
6,3 |
4,9 |
Wnioski:
Możemy zauważyć, że natężenie prądu rośnie wraz ze zmniejszaniem odległości (a tym samym z natężeniem światła). Jednak, po przekroczeniu pewnej wartości (prąd nasycenia) narastanie prądu maleje, i ustala się na tym poziome nieznacznie się zmieniając. To znaczy, że po przekroczeniu tej wartości natężenie prądu nie ma znaczącego wpływu na zmianę natężenia.
Badanie zjawiska fotoelektrycznego WSM 2002 1/1
15.03.2002r.
- 1 -
A
V
+ -
ZASILACZ
F
f
z
K
I [μA]
U [V]