ZESTAW 1
1. STRUKTURA WYDATKÓW NA ART. ŻYWNOŚCIOWE
-żywność ok 29%
-warzywa 8%
-owoce 6 %
Maleje w porównaniu z ubiegłymi latami
2.ILOŚĆ GOSPODARSTW
-ogółem zmniejszenie do 1 miliona
-warzywniczych: ha ->600 tys szt
-sadowniczych:275,2 tys ha -330 tys szt
-pod osłonami warzywniczych:5527 ha, 82% ogółem, 75%w szklarni 36616 sztuk
-pod osłonami ozdobne:1417 tys ha, 18% ogółem, 25%w szklarni 6929 sztuk
-pod osłonami razem 7741 tys ha
3.WIELKOŚĆ I STRUKTURA WARZYW POD OSŁONAMI
-powierzchnia (2006r.)ogółem 5527 ha
pomidor 46.3%
ogórek 24.3%
pozostałe 29.4%
-zajmuje się tym 36616 gospodarstw
Do 0,1 ha 19257—52,6%♣
0,1-0,3♣ ha 11308—30,9%
0,3-0,7ha 4576—12,5%♣
Pow. 0,7 ha 1475—4%♣
Pow.1♣ ha—868—2,4%
4.PROBLEMY SADOWNIKÓW
-brak rynków zbytu, dominacja małych gospodarstw
-rozdrobnienie gospodarstw, brak liderów
-brak nowych technologii(zbiór, przechowalnictwo)
-brak środków finansowych na rozwój
-rozdrobnienie w produkcji
-dominują stare, niezbyt dobre odmiany
-brak zorganizowania i kierowania produkcją
5.WIELOFUNKCYJNOŚĆ ROZWOJU WSI
-należy zmniejszyć ilość osób zatrudnionych w rolnictwie
-transformacja gospodarki rolnej
-stworzenie dodatkowych miejsc pracy poza rolnictwem
-przyciąganie zagranicznego kapitału na wieś
-dodatkowe środki pieniężne dla tych co pozostali w rolnictwie
- odbudowa lub rehabilitacja spółdzielczości wiejskiej bez której organizacja produkcji i dystrybucji wytworzonych produktów będzie niepełna
-uporządkowanie rynku poprzez:
Budowę rynków producenckich¬
Budowę rynków hurtowych¬
Budowę rynków wtórnych(giełdy, aukcje)¬
-rozwój oświaty na terenach wiejskich
-zwiększenie wydajności osób zatrudnionych w rolnictwie
-dostęp do usług prawniczych, systemu bankowego…
-wywołanie popytu na dobra i usługi oferowane przez nowo wytworzone miejsce pracy
6. PROBLEMY GOSPODARSTW
- niskie ceny sprzedaży produktów
-niedostateczne ilości tanich środków( np. środków ochrony roślin)..wzrost cen
-brak eksportu-konkurencja produktów zagranicznych(lepsze opakowanie, nieznacznie tańsze)
-postępujący rozpad struktur spółdzielczości ogrodniczej
-nadmiar owoców i warzyw w okresie zbiorów-problem ze sprzedażą, bardzo niskie ceny…
-spadek opłacalności produkcji
-pogorszenie sytuacji ekonomicznej producentów
-ograniczenie zdolności do akumulacji i modernizacji gospodarstw
-drogie nowe technologie
7.RYNKI PIERWOTNE I WTÓRNE
• Do rynków pierwotnych należą producenci;
• Do rynków wtórnych należą rynki formalne i nieformalne:
-aukcje-holenderska(zegarowa)
-angielska(tradycyjna)
-giełdy
8.AUKCJE I GIEŁDY PORZĄDKUJĄ RYNEK PRZEZ:
-powstaje w miarę zobiektyzowana cena
-wymuszają standardową jakość produktów trafiających na rynek
-minimalizowanie możliwości występowania nadużyć
-tworzy pewną bazę informacyjną( o kształtowaniu cen, wielkości podaży na dane produkty w danym czasie…) i edukacyjną
- wyznaczają normy i zwyczaje handlowe
- skracają drogę od producenta do konsumenta
- podnoszą bezpieczeństwo, kulturę handlu i poziom sanitarny
9.TARGOWISKA
- doprowadzają do konfrontacji produkcji krajwej i importowej - dzięki temu upowszechniają sie nowe wzory w zakresie standardu i przygotowania produktu do sprzedaży, odpowiednie opakowania i oznaczenia
-rozszerzają możliwości zbytu producentów
-przeciwdziałają nadmiernemu spadkowi lub wzrostowi cen
- zaspokajają 32% społeczeństwa
10.MECHANIZMY OBRONNE WSPÓLNEJ POLITYKI ROLNEJ
-ochrona cen i stabilizacja rynku( redukcja opłat celnych, redukcja dopłat do eksportu, skup interwencyjny, ceny interwencyjne)
-organizowanie poziomów produkcji(odłogowanie ziemi, premie za ekstensyfikowanie produkcji
-utrzymywanie poziomu dochodów(dopłaty kompensacyjne)
-dodatkowe zapewnienie subsydiów na ochronę środowiska, na wybrane cele,finansowanie wspólnej polityki rolnej)
11.ODSETEK EKSPORTU
-eksport owocow 10-12%
Jabłka 60-78%
Truskawka 6%
Pożeczka 3-4%
Przetwory
soki 40-51%
mrozonki 50%
-15%warzywa, 25%warzywa swieże-50%cebula
75%przetwory-70-80%mrożonki
7-10%marynaty
Z przetworów 12%pomidory,45 tys t
8%ogórki, 16tys t
12.IMPORT OWOCÓW I WARZYW (???)
-banany 30%
-pomarańcze, mandarynki 23%
-cytryny 19%
-winogrona 18%
-inne10%
ZESTAW 2
1. Zmienność dochodowa popytu
- cecha związana z podażą i okresowym popytem
- uzależniona od ekonomicznej grupy społecznej
2. Koncentracja popytu a brak koncentracji podaży:
- ??? brak danych
3. Odsetek upraw warzywniczych i sadowniczych
- uprawy warzywnicze: 42% upraw ogrodniczych
- uprawy sadownicze: 35% upraw ogrodniczych
4. Struktura i powierzchnia warzyw:
- produkcja gruntowa: 200 tyś. ha
- produkcja pod osłonami: 5527 ha
- kapusta 27%, cebula 13-17%, marchew 18-19%, burak ćw. 7-8%, pomidor 4-4.5%, ogórek 5-6%, kalafior 4%, pozostałe 213-16% (2006r.)
5. Drzewa jagodowe i owocowe - powierzchnia
- drzewa owocowe: 258.2 tyś ha - tendencja spadkowa 2003r
- krzewy jagodowe: 125.5 tyś ha - tendencja wzrostowa 2006r
6. Struktura uprawy warzyw na świecie
- najwięksi producenci: Chiny: 48.4%, Indie: 9.2% USA 4.5%, Turcja 2.9%, Japonia 1.3%,Hiszpania 1.5%, Francja 1.1%, Brazylia 1.1%, Wietnam 0.9%, Polska 0.7%,
7. Straty energii
- straty ciepła: złe typy szklarni, problemy z wietrzeniem, problemy z usuwaniem śniegu, złe rozwiązania systemów rur grzewczych, duże średnice rur, stare materiały budowlane, brak centralnego ogrzewania (każdy obiekt ma swoją kotłownie), słaba izolacja )ϑciepłociągów (daje wiele do życzenia
8. Struktura spożycia warzyw i owoców
- warzywa: 120 kg/ mieszkańca/rok. (80% zborów polowych, ok. 6% z pod osłon, 5-7% z importu)
- owoce: 36- 79 kg owocow z czego 10-14kg jagód
9. Znaczenie supermarketów
- ??? brak danych, temat rzeka,
10. Co dają nam giełdy i aukcje
- porządkują rynek
- określają w miarę obiektywną cenę
- wymuszają standardową jakość produktu trafiających do obrotu
- minimalizowanie możliwości występowania nadużyć
- tworzą pewną bazę informacyjną (o kształtowaniu cen, wielkości podaży na dane produkty w danym czasie)
11. Cele WPR i zasady
- wzrost produkcji roślinnej, zapewnienie godziwych dochodów ludności rolniczej, stabilizacja rynków żywnościowych, żywność ma mięć wysoką jakość
- solidarnosc fin(?), ujednolicenie rynku, preferencje
12. Czynniki wpływające na popyt:
- ekonomiczno organizacyjne: dochód, cena, organizacja obrotem produktami, kredyty, wielkość podaży,
- biologiczne: klimat, ekologia,
- demograficzne: liczba ludności, wiek, płeć, wielkość gospodarstwa domowego, migracje, miejsce zatrudnienia,
- psychologiczno społeczne: nawyki, przyzwyczajenia, wiedza, czas wolny, akceptacja społeczna, zadowolenie społeczne
- społeczno zawodowa: wykształcenie, wydajność zawodowa
ZESTAW 3
1. Udział rolnictwa w tworzeniu PKB
- udział rolnictwa zmniejsza się ( 2005r 2,9%) zmniejsza się ponieważ inne działy rozwijają się lepiej (przemysł, telekomunikacyjny)
2. Liczba ludności zatrudnionej w ogrodnictwie
- Bezpośrednio ok. 0,5 mln 28% pracuje w rolnictwie
- W otoczeniu 300 tyś
3. Wielkość i struktura zbiorów warzyw
4. kapusta 27%, cebula 13-17%, marchew 18-19%, burak ćw. 7-8%, pomidor 4-4.5%, ogórek 5-6%, kalafior 4%, pozostałe 213-16% (2006r.)
5. Konsumpcja owoców
- 10 -14 kg /osobę owoce jagodowe
- 36 - 78 kg/ osobę owoce z drzew
6. Struktura powierzchni upraw pod osłonami
- całkowita powierzchnia 7741 ha;
- 6324ha - 82% warzywa; 1417ha - 18% kwiaty
- średnia powierzchnia warzyw pod osłonami 2003r - 0,17 ha
- pomidory 41%, ogórki 23%, papryka 19%, pozostałe 16,8%
7. Ogrodnictwo po 15 latach
- 1 styczeń 1990 r likwidacja centrali ogrodniczo - pszczelarskich i związków terenowych. Rejonowe spółdzielnie tracą koordynatora, stały się samodzielne i bezradne.
- Zmniejszenie popytu na towar, załamanie się eksportu, dziki handel,
- 1998 - 2001 zlikwidowano ok. 1 mln miejsc pracy
- 1998 - 2003: spadek PKB, kryzys bezrobocia, saldo handlu 8%, ponad 20% osób czynnych zawodowo pozostawało bez pracy, 44% młodych ludzi (18 - 24) nie ma pracy, 650 tyś bezrobotnych pobiera zasiłek,
8. Po co istnieje lider rynku
- przekonuje klientów zagranicznych do marki produktów
- wyznacza kierunki rozwoju w danej branży ogrodniczej
- propagowanie nowości, wprowadzanie nowości technologicznych
9. Drogi dystrybucji
- Indywidualne drogi dystrybucji Klasyczna droga przepływu produktów: producent› hurtownik› detalista› konsument. Liczba ogniw tego łańcucha ma wpływ na cenę produktu, im większa ich liczba tym produkt trafiający do konsumenta jest droższy.
- Skrócona droga przepływu produktów: producent › detalista› konsument. Producent decyduje się na przechwycenie marży pośredników. Ta droga dystrybucji poprawia ekonomikę produkcji poprzez uzyskanie wyższych cen za produkt ale wymaga od producentów większej elastyczności w działaniu( trzeba sukcesywnie dostarczać produkty w niedużych ilościach, uzupełniać ich niedobory, wskazany jest większy asortyment, jest bardziej pracochłonna i wymaga większego kapitału.
- Sprzedaż bezpośrednia: producent › konsument (np. targowisko, bezpośrednio do domu czy specyficzna forma - pozbieraj sam. Dzięki temu ma lepsze rozeznanie w potrzebach, wyższe ceny, ale wymaga wyższych nakładów pracy i kapitału oraz innego zorganizowania produkcji. Wzrost wartości produktów w obrocie towarowym to MARŻA HANDLOWA - różnica między wartością produktu gdy jest gotowy do sprzedaży z gospodarstwa a jego wartością kiedy ostatecznie jest kupowany.
10. Mechanizmy WPR
- 1.OCHRONA CEN I STABILIZACJA RYNKU (opłaty celne-redukowane, subsydia eksportowe-red, skup interwencyjny-wybrane produkty, ceny interwencyjne-wybrane produkty, limity importowe-wycofane);
- 2. OGRANICZENIE POZIOMU PRODUKCJI(kwoty produkcyjne-w PL na mleko, buraki; odłogowanie ziemi od 1992; premia za ekstensyfikacje produkcji-stare sady nie służące produkcji a jedynie do wytwarzania alkoholu);
- 3. UTRZYMYWANIE POZIOMU DOCHODÓW-dopłaty kompensacyjne;
- 4.INNE(subsydia na ochronę środowiska, subsydia do inwestycji (wybrane cele)
11. Co powinien zrobić mały producent
- zrzeszać się w grupy producenckie,
- likwidować pośredników w obrocie towarów,
- wprowadzanie nowych technologii,
12. Idee pierwotnych rynków
- ??? brak danych
ZESTAW 4
NIE MAM POJECIA CZY TO JEST DOBRZE!!!
1. Wąski stosunek między nakładami a przychodami
Naklady kosztow zainwestowanych w gospodarstwo zwracaja sie w waskim zakresie - malo rentowne przedsiebiorstwa (przestarzale technologie, pracochlonne zabiegi, pracownicy, straty cieplne)
Zboza: K/WP =800/1800 = 1/1,22 = 2,2 - 1 = 1,2 - ZYSK
Buraki cukrowe: K/WP = 1880/3500 = 1/ 1,9 = 1,9 - 1 = 0,9
Warzywa: K/WP = 4000/6000 = 1/1,5 = 1,5 - 1 = 0,5
Okresla to wielkosc ryzyka ekonomicznego w produkcji. W przypadku zboz mamy w pewnosc , ze odzyskamy pieniadze. W ogrodnictwie mozemy nie odzyskac wydanych pieniedzy i jeszcze poniesc straty. Im bardziej intensywna produkcja (wieksza wartosc z ha, wieksze dochody z ha), tym wieksze ryzyko strat.
2. Struktura i powierzchnia upraw warzyw (dotyczy UE ?)
UE :
pomidor 25,8%
kapusta 7,6%
kalafior 3,5%
cabula 7,3%
marchew 7,8%
ogorki 3,8%
melon 3,2%
arbuz 3,5%
dynie, cukinie 1,7%
dymka ml. 3,1%
Salata 4,9%
Szpinak 0,8%
Szparagi 0,4%
Pozostałe 16.4%
3. Udział owoców i warzyw w produkcji towarowej
2005r → owoce: 5,7%
warzywa: 6.2% (suma: 11.9%)
4. Dlaczego jest mały popyt na produkty krajowe
- spadek dochodow realnych ludnosci
- maly, rozdrobniny eksport
- zle przygotowanie eksportowanych produktow
- konkurencja importu z miejscowa produkcja
- istnienie sieci posrednikow sprzedazy
- brak organizacji koordynujacych oraz dostosowujacych produkcje do potrzeb konsumentow
5. Jak zmniejszyć energochłonność w uprawach pod osłonami
- wdrazanie nowych technologii: uprawa na podlozach inertnych, kurtyny energochlonne, uszczelnianie, poprawa rozwiazan grzewczych, odpowiedznie rozmieszczenie rur, automatyczne sterowanie klimatem, (stala na aluminium);
- dostosowanie terminu uprawy do warunkow panujacych na zewnatrz (dobor swiatla);
- uprawa rosli o malych wymaganiach energetycznych.
6. Główne zasady gry rynkowej
- gospodarka rynkowa oparta o system gosp., w ktorym decyzje ekonomiczne podejmuja poszczegolne podmioty gosp. kierujace sie maksymalizacja swoich zysko
- realizacja tych celow odbywa sie za posrednictwem rynku
- dowolna swoboda lokalizacji zasobow
- praca dla wypracowania zysku i kumulacji bogactwa
- konkurenja - wymusza racjonalizacje dzialan
7. Korzyści z integracji producentów ogrodniczych
- poprawa dochodowosci
- negocjacje i upusty cenowe
- prowadzenie badan marketingowych
- mozliwosc gromadzenia wspolnego kapitalu
- budowanie wspolnych chlodni
- inwestowanie na gieldach
- eliminowanie posrednikow w handlu(ASDA)
- wzmocnienie pozycji producentów na rynku
8. Źródła zaopatrzenia konsumentów
Targowiska detaliczne: 32%
Sklepy owoc-warzyw.: 27%
Markety: 18%
Wlasna produkcja:23%
9. Rynki wtórne
Przykładem rynku wtórnego(dystrybucyjnego) jest WGRO-Wielkopolska Giełda Rolno-Ogrodnicza na Franowie w Poz otwarta 26listop 1992r. Umożliwia właściwą alokację zasobów,wyznacza normy i zwyczaje handlowe.Dziękistworzeniu pola konfrontacji produkcji krajowej z importem szybko upowrzechniają się nowe wzorce w zakresie standardu i przygotowania prod do sprzedaży, odpowiedniego opakowania, oraz oznakowania.Podnosi bezpieczeństwo,kulturę handlu i poziom sanitarny, skróciło drogę między producentem a konsumentem. Rynek jest bardziej przejzysty. Główne żródło zaopatrzenia dla drobnego i średniego handlu i gastronomii. Stabilizuje rynek w rejonie.
10. Jakie kwiaty najczęściej kupują Polacy
Glownie kwiaty ciete (chociaz w ostatnich latach wzrasta popyt na doniczkowe - glownie ozdobne z lisci). Najbardziej popularne: roze (czerwone); gerbery 13% ; frezje (tez ok 13%); lilie (popyt spada); storczyki, anturium, poza tym wzrasta popyt na gozdziki. 30% kupujacych zwraca uwage na barwe (nie gatunek)
11. Warunki rozwoju ogrodnictwa
- integracja produkcji iproducentow
- strategia rozwoju
- marketingowe podejscie do produkcji
- wysoka jakosc produktow i obslugi
- potrzebny jest lider rynku
- rozwoj gospodarczy kraju
- wielofunkcyjny rozwoj wsi
12. Co wynegocjowano w Brukseli dla ogrodnictwa
- otrzymanie przez producentow warzyw i owocow doplat bezposrednich (takich jak rolnicy)
- otworzenie rynkow zbytu dla naszych producentow
- uzyskanie doplaty 34,5 euro dla kazdej tony pomidorow przeznaczonych na przetworstwo
- dostep do funduszy strukturalnych
(sa szanse na rozwoj terenow wiejskich; poprawe struktury rolniczej i ogrodniczej)
ZESTAW 5
1. Struktura powierzchni sadów i jagodników - ile czego
2003r Sady ogółem 258.2 tys. ha jabłonie 61.7%, grusze 5.6%, śliwy 9.7%, wiśnie 14.6% czereśnie 4.2%
2006 Krzewy jagodowe 125.5 tys. ha truskawka 44.3%, maliny 13.5%, pożeczka 34.3%, agrest 2.4% inne 5.5%
2. Warzywa na świecie - gdzie i ile (dane z lat 56-9
Chiny: 48.4%, Indie: 9.2% USA 4.5%, Turcja 2.9%, Japonia 1.3%,Hiszpania 1.5%, Francja 1.1%, Brazylia 1.1%, Wietnam 0.9%, Polska 0.7%,
3. Co to jest zmienność dochodowa popytu
Popyt zależy od dochodów ludności,cen produktów, ich substytucjonalności i kultury ludności z kulturą odżywiania włącznie. Na popyt wpływa też grupa czynników zależnych od dzialalności szczebli obrotu-łatwość nabycia danego produktu, możliwości wyboru, jakości obsłygi nabywców-stopnia przygotowania do spożycia,promocji,reklamy,mody i war atmosf.
Cecha związana z podażą i określonym popytem, uzależniona od ekonomicznej grupy społecznej
4. Giełdy i aukcje - stabilizacja rynku owoców i warzyw poprzez:
Obiektywne ustalanie cen produktów; wymuszają standaryzowanie produktów; standaryzują zawiązywanie tranzakcji - minimalizacja oszustw; tworzą bazy informacyjne (opisują kształtowanie się tendencji w podaży i popycie
5. Czynniki decydujące o popycie konsumenta
Czynniki dycydujace o poziomie i strukturze konsumpcji: 1.ekonomiczne,organizacyjne(dochód,ceny,wielkosć podaży,kredyty,organizacja obrotow,inne); 2.biologiczne (klimat,ekologia,normy żywienia,rozwój fiz i psych,inne; 3.demograficzne (liczba ludności,wiek i płeć,faza rozwoju rodziny,wielkosć gosp,migracje,miejsce zamieszkania,inne); 4.psycho-społ(tradycyjne nawyki,przyzwyczajenia,czas wolny,akceptacja społ,zadowolenie społ,media,inne); 5.społeczno-zawodowe(wykształcenie,wykonywany zawód,wydajność pracy,aktywność zawodowa kobiet,stopień urbanizacji,inne)
6. Mocne strony polskiego ogrodnictwa
1. bogate tradycje ogrodnicze 2. mała pow a duże znaczenie gospodarcze; 3.widoczne są gałęzie i działalności bardziej rozwinięte(jabłka,soki,mrożonki,cebula,ow jagodowe,szparagi,groszek)
7. Słabe strony ogrodnictwa
1. duze rozdrobnienie i rozproszenie produkcji 2. pracochlonne technologie produkcji 3. ryzyko - ze wzg na duze wahabia cen i pogode. 4. stosunkowo nieduży wzrost podaży skutkuje dużo większym obiżeniem cen 5. Gospodarstw ogr są zróżnicowane: wielkością,strukturą gat i odm, stosowanych nakładów,zyskiwania efektóe, przygotowanie fachowego producentów(liderzy); 6. słaba pozycja na rynku; 7. brak zorganizowania (grupy producenckie itp)
8. Konflikt między konsumentem a producentem
Producenci dążą do osiągnięcia wysokich cen za produkty,żądają ochrony rodzimej produkcji(ograniczenie importu) oraz sprzedawania w dużych ilościach niewielkiej liczby produktów. Konsumenci chcą: płacenia jak najniższych cen, szerokiego dostępu do produktów z importu i kupowania w małych ilosciach dużej liczby produktów.
9. WPR - cele i zasady
CELE: - wzrost produkcji roślinnej
- zapewnienie godziwych dochodów ludności rolniczej
- stabilizacja rynków żywnościowych
- żywność do zaopatrzenia ludności ma mieć wysoką jakość
- zapewnić konsumentom żywność po przystępnych cenach
ZASADY:
- zasada jednolitego rynku - równe traktowanie producentów we wszystkich krajach UE
- zasada preferencji( produkty z krajów członkowskich mają pierwszeństwo nad
importowanymi
- zasada solidarności finansowej - wspólny udział w finansowaniu wspólnej polityki
ZESTAW 6
1. Udział rolnictwa w PKB
O randze rolnictwa świadczy udział % osób zatru w roln i udział rolnictwa w PKB. W miarę rozwoju kraju udział roln w wytwarzaniu PKB maleje (z 7% na początku lat 90 do 3%). Zrolnictwo nie produkuje mniej ale inne działy gospo lepiej się rozwijają i więcej produkują. PL 2,9%; grecja 7,1; portugalia 3,3;Irlandia 2,9; Hiszpania 4,1; Finlandia0,9;Austria 1,2;Włochy 2,6; UE1,8; Francja 2,4; Holandia 2,4;Szwecja 0,7;niemcy 0,9;Belgia 1,2;luksemburg 0,7; GB 0,9 % ludnosci pracującej w rolnictwie PL 28%; Grecja 12,7; Irlandia 8,6;UE 4,5; Niemcy 2,9;Holandia 3,2; Indie 60
2. Ile utrzymujemy z ogrodnictwa ???? nie wiem i nie chce wiedziec
3. Zbiory warzyw
Zbiory ulegają większym wahaniom w 2003 - 4,4mln ton. Struktura zbiorów: ponad 1/3 to zbiory kapusty(do 2002) 33%-wzrost w ostatnich latach powyzej 16%; marchew -17%; cebula 13%; burak ćw 9%; 4%kalafior. Największy udział w zbiorach ma kapusta do 30%; marchew 19%;cebula 15%. Przeliczając zbiory na statystycznego mieszkańca - powyzej 100kg w 2002-104kg. PLON: kapusta 32-35t, cebula 20t; marchew 36-27; buraki 23t; ogórki 11-13t; pomidory 12t; kalafiory 18t.
W roku 2004 zebrano 4 916tys ton, w 2003 4 419tys ton. W latach 90 zebrano powyzej 5mln ton a w latach 2000-2004 powyżej 4mln ton. Z czego kapusta stanowiła 27,9%(↓);cebula 17,3(↑);marchew18,9 (↑); burak ćw 7,3%(↓); ogórki 5,2%(↓); pomidor 4%(↓) (↓)-spadek z latami wcześniejszymi (↑)-wzrost w porównaniu z latami wcześniejszymi
4. Spożycie warzyw
Polak spożywa 120kg przetworow i świerzych warzyw na rok. Więcej ma tylkoGrecja,Portugalia,Włochy, Hiszpania, Malta,Cypr. Ze 120kg 80% to warzywa produkowane na polu; 6% pod osłonami; 5-7% warzywa importowane.
Konsumpcja wynosi 59,4kg świerzych warzyw z czego kapusta 17%; pomidory 15%; marchew 15%; ogórki 12%; cebula 11%
5. Indywidualne drogi dystrybucji
Klasyczna droga przepływu produktów: producent→ hurtownik→ detalista→ konsument. Liczba ogniw tego łańcucha ma wpływ na cenę produktu, im większa ich liczba tym produkt trafiający do konsumenta jest droższy.
Skrócona droga przepływu produktów: producent → detalista→ konsument. Producent decyduje się na przechwycenie marży pośredników. Ta droga dystrybucji poprawia ekonomike produkcji poprzez uzyskanie wyzszych cen za produkt ale wymaga od producentów większej elastycznosci w działaniu( trzeba sukcesywnie dostarczać produkty w niedużych ilościach, uzupełniać ich niedobory, wskazany jest większy asortyment, jest bardziej pracochłonna i wymaga większego kapitału.
Sprzedaż bezposrednia: producent → konsument (np. targowisko, bezposrednio do domu czy specyficzna forma - pozbieraj sam. Dzięki temu ma lepsze rozeznanie w potrzebach, wyższe ceny, ale wymaga wyższych nakładów pracy i kapitału oraz innego zorganizowania produkcjii. Wzrost wartości produktów w obrocie towarowym to MARŻA HANDLOWA - różnica między wartością produktu gdy jest gotowy do sprzedaży z gosp a jego wartością kiedy ostatecznie jest kupowany.
6. Ogrodnictwo po 15 latach
po 16 latach mamy w polsce nowoczesne gospodarstwa sadownicze i uprawiajace warzywa na duza skale przy pelnej mechanizacji, sa obiekty szlarniowe uzyskujace wysokie wyniki w oparciu o podloza inertne,targowiska z rozbudowy infrastruktury-Franowo,ale dalej ciaglsc zwcieza nad zmianami,producenci z enklaw zostali jak kiedys,choc wszyscy wokol sie zmienili.maja paszport ale brakje im pieniedzy na chleb chlopi,producenci indywidualniwcale sie nie przystosowuja sie do gosp rynkowej bo kapitalizm ominal polska wies,system ma wymuic inne dzialanie.Ciagle za malo inicjatyw i pomyslow
lata 89-93...spadek PKB,kryzys bezrobocia,saldo handlu8%,wyhamwanie rozwoju gospodarki,ponad 20%osob zawodowo czynnych pozostawalo bez pracy, 44%mlodych ludzi nie ma pracy,650 tys bezrobotnych pobiera zasilki, w latach 98-2001 zlkwidowano ok 1 miln miejsc pracy, od 1.01.1990 likwidacja centrali ogrodniczych,pszelarskich i wiazkow terenowych.rejonoe spoldzielnie stracily koordynatora i staly sie samodzielne i bezradne, zmniejszenie popytu na prouty,zalamanie sie eksportu do krajow sr-wsch,dziki handel-konkurencje,duze bezrobocie
7. Po co wysokie PKB
Produkt Krajowy Brutto — wartość dóbr i usług nowo wytworzonych na terenie kraju w ciągu roku;
Malo jest osób pracujących. Liczba pracujacych na 1 emeryture to 2osoby z czego jedna jest zdolna do pracy a druga to emeryt. 51,7% stosunek libczy zatrudnionych do ogółu osób w wieku produkcyjnym. Wartość jednego punktu % PKB /1mieszkańca to 30$; w Portugalii 96$;Grecja 107;hiszpania 143; Dania 330; Niemcy 295; Austria 289$;
8. Rozłożenie podaży
Produkty ogrodnicze charakteryzują się sezonowościa oferty-uwarunkowania przyrodnicze a w ozdobych z powodu nieregularnego popytu(imieniny,dzień zmarłych). War klimatyczne wpływają na wielkość i termin zbioru(by mieć dobre zyski dobiera odp odm,gat,cykle prod,pow upraw i okres sprzedaży
9. Struktura upraw pod osłonami
6324ha-warzywa pod osłonami; 1417ha ozdobne pod osłonami razem 7741ha powierzchni przykrytej. W 2002 80% pow pod osłonami zajmowały warzywa a 18% kwiaty; OSLONY : 82%-warzywa; 18% ozdobne; SZKLARNIE: warzywa 75%; ozdobne 25%. Powierzchnia pod osłonami w 2005: pomidor 2584ha czyli 40,9%; ogórek 1454ha czyli 23%; papryka 19,3%; pozostałe 2285ha czyli 16,8%. Zajmowało się tym 36616 gospodarstw o śr pow 0,17ha. W 2002 zebrano 754tys ton warzyw czyli 20kg/1 mieszkańca. Woj. Mazowieckie 29,8% ; Wielkoposkie 13,2%; Łódzkie 12,1%. Najmniejsze to opolskie 0,9%;
10. Rola rynków producenckich
ROLA: doprowadzenie do wytwarzania duzej jednorodnej partii produktów wg ujednoliconej technologi, skupienie w jednym miejscu towarów od producentów i dalsza sprzedaż.Przygotowanie (schładzanie,przechowywanie,kalibracja, sortowanie,pakowanie) Wspólna polityka sprawia że producenci nie konkurują między sobą-wzmacniają pozycję na rynku. Przy możliwości oferowania dużej ilości towaru zapewniona jest ciągłość i rytmicznosć dostaw. W Wlkp są 2 takie rynki: W.S-O.SA”Posnania” w Środzie Wlkp i Suszarnia S.A. „Ogrodnik” w Nowym Tomyślu.
Rynki producenckei wpływają na 1. rozwój produkcji ogrodniczej 2. lepsze dostosowanie wytwarzanych produktów do zmieniających się potrzeb konsumentów 3. poprawa opłacalności produkcji.
11. Mechanizm WPR (wspólna polityka rolna)
Możemy podzielić go na 4 grupy: 1.OCHRONA CEN I STABILIZACJA RYNKU (opłaty celne-redukowane, subsydia eksportowe-red,skup interwencyjny-wybrane produkty,ceny interwencyjne-wybrane prod, limity importowe-wycofane); 2. OGRANICZENIE POZIOMU PRODUKCJI(kwoty produkcyjne-w PL na mleko, buraki; odłogowanie ziemi od 1992; premia za ekstensyfikacje produkcji-stare sady nie służące produkcji a jedynie do wytwarzania alkoholu); 3. UTRZYMYWANIE POZIOMU DOCHODÓW-dopłaty kompensacyjne; 4.INNE(subsydia na ochrone środ, subsydia do i