Emocje spójne z celem ( pozytywne ).
Według Lazarusa (1991) emocje spójne z celem (pozytywne) to te, które ułatwiają osiąganie wyznaczonych celów.
Przykładem najoczywistszej emocji pozytywnej jest szczęście.
Szczęście jest efektem znacznych postępów na drodze do celu i wynika z interakcji miedzy człowiekiem a środowiskiem, jest wyrazem poznawczej oceny tych interakcji Lazarus (1991).
Popularnym narzędziem badawczym służącym do mierzenia odczuwania szczęścia przez ludzi jest Miara Subiektywnego Dobrostanu (Diner 2000). Badani odpowiadając na pytania, oceniają swoje życie od strony afektywnej i poznawczej.
Osoby o wysokim wskaźniku subiektywnego dobrostanu przeżywają:
- więcej pozytywnych emocji; mało negatywnych
- zajmują się ciekawymi sprawami
- odczuwają zadowolenie ze swojego życia.
Ludzie różnią się miedzy sobą pod względem odczuwania szczęścia:
- 50 % wariancji jest uwarunkowana genetycznie
- 50 % wariancji wynika z wiary w umiejętność radzenia sobie z przeciwnościami losu przekonanie to daje satysfakcje i powoduje, że ludzie czują się bardziej szczęśliwi
Możliwość przeżywania szczęścia u ludzi wzrosła / w toku ewolucji / dzięki przezwyciężeniu wielu obaw i lęków.
Człowiek posiadł taką umiejętność dzięki rozwojowi kory przedczołowej.
Ciało migdałowate |
Kora mózgowa / przedczołowa / |
Reakcja walka - ucieczka /szybki prymitywny system cel ochrona przed zagrożeniem/ nie odróżnia subtelnych różnic. Wada zbyt duża ilość fałszywych alarmów. |
Blokowanie sygnału pochodzącego z ciała migdałowatego. Dokładna analiza sygnałów informacji. Porównuje informacje napływające z zasobami pamięci i innymi informacjami przechowywanymi w mózgu. Ocenia i decyduje o strategii zachowania. Dzięki temu człowiek potrafi stworzyć środowisko, w którym nie czuje się bezustannie zagrożony. Sprawdza czy grozi nam niebezpieczeństwo, uczestniczy w tworzeniu obrazów i manipulowaniu nimi.
|
Szczęście nie jest, więc dziełem przypadku, jest efektem procesów samoregulacyjnych, które pozwalają ludziom unikać bólu i osiągać wyznaczone cele.
Ważną rolę pełni w tym procesie możliwość planowania możemy wyobrazić sobie wynik działania i ułożyć plany na przyszłość.
Dzięki czemu możemy odczuwać wysoki poziom szczęścia.
Ze szczęściem jest związany stan uskrzydlenia / przepływ / Csikszentmihalyi (1990,1999). Pojawia się on, gdy jesteśmy bez reszty pochłonięci / wszystko inne przestaje się liczyć/ wykonywaniu jakiejś czynności np. komponowaniu piosenki.
Po zakończeniu działania, które wywołało przepływ doświadczamy szczęścia.
Będąc w stanie uskrzydlenia jesteśmy uwolnieni od strachu i lęku.
Szczęśliwi jesteśmy wtedy, gdy wykonujemy czynności, które sprawiają nam satysfakcje i gdy kieruje nami motywacja wewnętrzna.
Radzenie sobie ze stresem a szczęście.
Jeżeli człowiek jest przekonany i nauczył się radzić sobie z sytuacja stresową oraz posiada:
- poczucie sprawowania kontroli
- poczucie własnej wartości
- optymizm
Czuje się bardziej szczęśliwy, bo wie, że sprosta wymogom sytuacji.
Popularnym narzędziem badawczym służącym do mierzenia odczuwania szczęścia przez ludzi jest Miara Subiektywnego Dobrostanu (Diner 2000). Badani odpowiadając na pytania, oceniają swoje życie od strony afektywnej i poznawczej.
Osoby o wysokim wskaźniku subiektywnego dobrostanu przeżywają:
- więcej pozytywnych emocji; mało negatywnych
- zajmują się ciekawymi sprawami
- odczuwają zadowolenie ze swojego życia.
Buss (2000) wyodrębnił osiem podstawowych celów (pragnień) ludzkich.
Ludzie pragną:
- być zdrowi
- odnosić sukcesy zawodowe
- pomagać krewnym i znajomym
- nawiązywać bliskie kontakty z innymi
- czuć pewność siebie
- poczuć smak, jaki zapewnia jedzenie wysokiej jakości
- czuć się bezpiecznie
- oraz posiadać zasoby umożliwiające spełnienie wszystkich powyższych pragnień
Jak być szczęśliwym Buss (2000).
Dbaj o związki z dalszą rodziną
Pogłębiaj przyjaźnie
Osłabiaj w sobie nastawienie rywalizacyjne, rozbudowuj zaś gotowość do współpracy
Dbaj o zaspokajanie podstawowych potrzeb