Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Filia w Piotrkowie Trybunalskim

Wydział Nauk Społecznych

Katedra Bezpieczeństwa Narodowego

SYLABUS PRZEDMIOTU

KIERUNEK:	Bezpieczeństwo narodowe (niestacjonarne studia pierwszego stopnia)
SPECJALNOŚĆ:
SEMESTR:	Zimowy
NAZWA PRZEDMIOTU:	Strategia bezpieczeństwa
ROK AKADEMICKI - SEMESTR	2013/2014 - semestr zimowy
OSOBA PROWADZĄCA:	Mgr Julia Anna Grochocka
JEDNOSTKA ORGANIZACYJNA ODPOWIEDZIALNA ZA REALIZACJĘ PRZEDMIOTU:	Katedra Bezpieczeństwa Narodowego
LICZBA GODZIN:	Ogółem - 9 godz., w tym: wykłady - , ćwiczenia - 9, seminarium -

TREŚCI KSZTAŁCENIA

Uwarunkowania, determinanty i problemy strategii bezpieczeństwa narodowego. Strategia bezpieczeństwa narodowego innych państw, NATO oraz Unii Europejskiej - analiza i komparatystyka. Koncepcja strategii ochrony i obrony narodowej oraz środki strategiczne. Tradycja i nowoczesność strategii wojskowych. Implementacja strategii narodowej oraz jej aktualizacja. Przywództwo formalne i nieformalne oraz edukacja strategiczna społeczeństwa w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego.

EFEKTY KSZTAŁCENIA: UMIEJĘTNOŚCI I KOMPETENCJE:

Identyfikowanie uwarunkowań strategii bezpieczeństwa narodowego, rozumienie założeń strategii bezpieczeństwa narodowego RP, NATO oraz UE, umiejętność wykorzystania wiedzy strategicznej w rozwiązywaniu kwestii bezpieczeństwa narodowego, adekwatna ocena znaczenia przywództwa oraz edukacji w procesie tworzenia bezpieczeństwa narodowego.

METODY DYDAKTYCZNE

prezentacja multimedialna, ćwiczenie, konwersatorium, aktywizacja studentów poprzez tworzenie mniejszych grup naukowo-zadaniowych

TREŚCI PROGRAMOWE

Lp.	Temat	Zakres prezentowanych zagadnień (treść zajęć)	Forma zajęć	Liczba Godzin
1.	Rozważania nad polityką bezpieczeństwa. Podstawy strategii bezpieczeństwa narodowego.	Bezpieczeństwo - rozważania definicyjne (bezpieczeństwo w sensie statycznym i dynamicznym; bezpieczeństwo jako proces; rodzaje i dziedziny bezpieczeństwa; warunki bezpieczeństwa - szanse, zagrożenia, wyzwania, ryzyko; geneza bezpieczeństwa; ewolucja uwarunkowań bezpieczeństwa; podmioty bezpieczeństwa Polityka bezpieczeństwa - definicje oraz determinanty Obszar i zakres polityki bezpieczeństwa Wpływ polityki na pojmowanie i kształtowanie bezpieczeństwa w państwie Polityka bezpieczeństwa państwa a racja stanu Koncepcje i metody zapewnienia bezpieczeństwa Siła sprawcza prawa międzynarodowego Prawo międzynarodowe a użycie siły (działy praw konfliktów zbrojnych: ius ad bellum, ius in bello) Pojęcie strategii bezpieczeństwa Geneza i cechy strategii Zarys rozwoju myśli strategicznej na świecie (myśl starożytna, Cesarstwa Bizantyjskiego, średniowiecza, XVI i XVII wieku, nowożytna myśl strategiczna, I i II wojna światowa, okres po 1945 roku) Determinanty rozwoju strategii Ewolucja strategii Klasycy teorii strategii i praktyki strategicznej: Sun Tzu, Tukidydes, Aleksander Macedoński, Cezar; Niccolo Machiavelli, Napoleon, Carl von Clausewitz, Antoine-Henri Jomini, Erich Ludendorff, Basil Henry Liddell Hart, Andre Beaofre, Alfred T. Mahan (strategia morska), Giulio Douhet (strategia powietrzna), John F. Ch. Fuller, Heinz Guderian (strategia błyskawicznej wojny pancernej); Władimir Triandafiłow, Michaił Tuchaczewski (strategia głębokich uderzeń); Maximus Fabius (strategia kunktatorska), Thomas Edward Lawrence (strategia partyzancka), Mao Tse-Tung (strategia rewolucyjna, ludowa); Ernesto Guevara (strategia mała rewolucja dla rewolucji); Henry Kissinger Typologia strategii bezpieczeństwa Struktura oraz instrumenty strategii narodowej	ćw	2
2.	Strategia bezpieczeństwa narodowego. Samoidentyfikacja oraz koncepcja strategiczna RP	Istota polityki bezpieczeństwa i strategii bezpieczeństwa narodowego Środki polityki oraz strategii bezpieczeństwa narodowego (dyplomatyczne, informacyjne, militarne, ekonomiczne) Funkcje siły zbrojnej w państwie i środowisku międzynarodowym Zasady (ogólnologicze i merytoryczne) oraz proces formułowania strategii bezpieczeństwa narodowego Istota i ewolucja strategicznego środowiska bezpieczeństwa Uwzględnienie potrzeb, wartości, interesów oraz celów w ocenie strategicznego środowiska bezpieczeństwa Miejsce i rola Polski w środowisku międzynarodowym Cele strategiczne i uwarunkowania bezpieczeństwa na przykładzie Strategii Bezpieczeństwa RP z 2007 roku Wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa Środki i instytucje realizujące cele strategiczne Strategia obronności RP z 2009 roku - uwarunkowania zewnętrzne obronności RP; pojęcie i istota strategii obronności; cele, warunki oraz wymogi strategii; koncepcja obronności RP; system obrony państwa; funkcjonowanie sił zbrojnych RP w systemie obronnym
3.	Koncepcje strategiczne Sojuszu Północnoatlantyckiego	Istota, geneza i ewolucja NATO Struktura i funkcjonowanie sojuszu Koncepcja strategiczna NATO oraz wyzwania na początku XXI wieku Ogólne założenia kierunków ewolucji bezpieczeństwa w przestrzeni transatlantyckiej - wizje i prognozy Środowisko bezpieczeństwa, potrzeby i cele strategiczne sojuszu Strategie NATO z 1999 oraz 2010 roku Prewencja i stabilizacja Reagowanie kryzysowe i obronne	ćw	2
4.	Współpraca NATO z państwami trzecimi. Koncepcja strategiczna Unii Europejskiej	Partnerstwo dla Pokoju Rada NATO - Rosja Relacje pomiędzy NATO a Ukrainą NATO - Gruzja Relacje NATO z Afganistanem (ustalenia szczytu NATO w Lizbonie 2010 r.) Dialog Śródziemnomorski NATO Stambulska Inicjatywa Współpracy (ICI) Cele strategiczne UE Polityka bezpieczeństwa UE - przesłanki oraz podstawy programowe Europejska Strategia Bezpieczeństwa wobec wyzwań globalnych XXI w. - założenia i cele Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony Europejskie Siły Szybkiego Reagowania	ćw	2
5.	Zaliczenie przedmiotu w formie pisemnej		ćw	1

LITERATURA OBOWIĄZKOWA

Lp.	Autor, tytuł, miejsce i rok wydania
1.	Brzozowski A., Kozub M., Niedźwiedzki R., Wprowadzenie do strategii bezpieczeństwa, Warszawa 2010.
2.	Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, red. J. Baylis, J. Wirtz, C. S. Gray, E. Cohen, przekł. W. Nowicki, Kraków 2009.
3.	Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego RP, Warszawa 2013.
4.	Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2007 roku
5.	Strategia obronności, Warszawa 2009.
6.	Koncepcja strategiczna NATO, 2010.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

Lp.	Autor, tytuł, miejsce i rok wydania
1.	Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, red. R. Jakubczak, J. Flis, Bellona, Warszawa 2006.
2.	Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON; Warszawa 2002.
3.	Kozub M., Strategiczne środowisko bezpieczeństwa w pierwszych dekadach XXI wieku, AON, Warszawa 2009.
4.	Nowakowski Z., Szafran H., Szafran R., Bezpieczeństwo w XXI wieku. Strategie bezpieczeństwa narodowego Polski i wybranych państw, Rzeszów 2009.
5.	Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, red. R. Zięba, Warszawa 2008.
6.	Bezpieczeństwo w stosunkach transatlantyckich, red. J. Gryz, Toruń 2008.
7.	Gizicki W., Polityczne uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego, Toruń 2008.
8.	www.mon.gov.pl
9.	www.bbn.gov.pl
10.	www.nato.int

Warunki zaliczenia przedmiotu:

1. Obecności

2. Aktywność

3. Przygotowanie minimum jednego zagadnienia w formie prezentacji ustnej

4. Zaliczenie końcowe pisemne

4

---