Wstęp teoretyczny:
pakowanie próżniowe - polega ono na usunięciu powietrza z opakowania, które następnie jest szczelnie zamykane. Nieodzownym warunkiem jest stosowanie materiału opakowaniowego o wysokiej barierowości w stosunku do gazów, umożliwiającej utrzymanie niskiego ciśnienia w okresie przydatności do spożycia zabezpieczanego produktu. Usunięcie tlenu zapobiega rozmnażaniu się bakterii tlenowych i pleśni oraz hamuje procesy utleniania. O ile pakowanie próżniowe skutecznie hamuje wzrost bakterii tlenowych, to nie zapobiega ona w pełni namnażaniu się takich bakterii jak Clostridium sp., Campylobacter sp. i Listeria monocytogenes, które są częstą przyczyną zatruć pokarmowych. Na szczęście istnieją inne skuteczne sposoby zapobiegania tym zagrożeniom, na przykład poprzez utrzymywanie właściwej wilgotności i pH produktów oraz zachowanie właściwej temperatury przechowywania.
pakowanie skin - W opakowaniach próżniowych typu skin produkt po usunięciu powietrza ułożony jest na stabilnej folii dolnej lub na tacce, która jest zgrzana całopowierzchniowo ze specjalną folia skin, dopasowaną do kształtu produktu.
pakowanie w atmosferze modyfikowanej - (modified atmosphere packaging - MAP) polega na zastąpieniu powietrza w opakowaniu mieszaniną gazów, o składzie odpowiednio dobranym w zależności od pakowanego produktu a nastpnie zgrzewaniu hermetycznym. Celem pakowania w atmosferze modyfikowanej jest wytworzenie wewnątrz opakowania odpowiednio zrównoważonego składu gazowego, jaki pozwoli na możliwie największe przedłużenie trwałości produktu. Ponadto poziom zawartości tlenu i dwutlenku węgla w opakowaniu nie może negatywnie wpływać na produkt.
Wyróżniamy następujące gazy w technologii pakowania w atmosferze modyfikowanej:
O2
CO2
N2
Wykonanie ćwiczenia:
Dokonać obróbki wstępnej surowca - obrać 2 marchewki o możliwie dużej średnicy, 4 jabłka oraz ziemniaka i cebulę. Następnie marchewki, ziemniaka pokroić w plastry o wysokości 2 cm a jabłka na ćwiartki (usuwając ich gniazda nasienne), cebulę także na ćwiartki. Tak przygotowane surowce podzielić na cztery równe części (oddzielnie jabłka, oddzielnie marchewkę, cebulę i ziemniaka).
Na I części surowca (marchwi, jabłku, ziemniaku i cebuli) należy dokonać następujących oznaczeń:
Pomiar barwy w systemie L*a*b* - wykonać 10 pomiarów
Pomiar pH - w tym celu zetrzeć na tarce niewielką ilość surowców a następnie zmierzyć ich pH - wykonać po 3 pomiary
Ocena sensoryczna surowców
Następnie należy spakować pozostałą część podzielonego surowca wykorzystując różne rodzaje pakowania:
II część surowca - pakowanie próżniowe (5 sekund; 25 sekund)
III część surowca - pakowanie MAP (N2 - 80%; CO2 - 20%; temp. zgrzewania 175oC)
Ostatnią część surowca umieścić w plastikowym pojemniku jako próbę kontrolną. Tak spakowane surowce podpisać np.: marchew_kontrola_nr grupy, jabłko_MAP_nr grupy.
Następnie spakowane surowce umieścić w lodówce i pozostawić je tam do kolejnych zajęć, na początku których dokonać pomiarów barwy, pH i tekstury, oceny sensorycznej surowców pakowanych w MAP, próżni oraz próby kontrolnej.
Zestawienie wyników:
pakowanie próżniowe:
Marchew, jabłko, ziemniak, cebula |
5 sekund |
0,5 bar |
Marchew, jabłko, ziemniak, cebula |
25 sekund |
1 bar |
pakowanie w modyfikowanej atmosferze:
Marchew, jabłko, ziemniak, cebula |
N2 - 80% CO2 - 20% |
Temperatura zgrzewania - 175oC |
pH surowców:
Surowiec |
pH po obróbce wstępnej (średnia z 3 pomiarów) |
pH po tygodniu przechowywania w MAP (średnia z 3 pomiarów) |
pH po tygodniu przechowywania w próżni (średnia z 3 pomiarów) |
pH po tygodniu przechowywania na powietrzu (średnia z 3 pomiarów) |
Jabłko: |
3,55 |
|
|
|
Marchew: |
5,99 |
|
|
|
Cebula: |
6,14 |
|
|
|
Ziemniak: |
5,51 |
|
|
|
pomiar barwy po obróbce wstępnej: (średnia z 10 pomiarów)
Surowiec |
Parametr L |
Parametr a |
Parametr b |
Jabłko: |
76,27 |
-0,98 |
23,00 |
Marchew: |
58,58 |
28,77 |
47,70 |
Cebula: |
73,03 |
-3,88 |
11,11 |
Ziemniak: |
77,10 |
-4,46 |
28,44 |
pomiar barwy po tygodniu przechowywania w MAP: (średnia z 10 pomiarów)
Surowiec |
Parametr L |
Parametr a |
Parametr b |
Jabłko: |
|
|
|
Marchew: |
|
|
|
Cebula: |
|
|
|
Ziemniak: |
|
|
|
pomiar barwy po tygodniu przechowywania w próżni: (średnia z 10 pomiarów)
Surowiec |
Parametr L |
Parametr a |
Parametr b |
Jabłko: |
|
|
|
Marchew: |
|
|
|
Cebula: |
|
|
|
Ziemniak: |
|
|
|
pomiar barwy po tygodniu przechowywania na powietrzu: (średnia z 10 pomiarów)
Surowiec |
Parametr L |
Parametr a |
Parametr b |
Jabłko: |
|
|
|
Marchew: |
|
|
|
Cebula: |
|
|
|
Ziemniak: |
|
|
|
Analiza konsumencka:
Które opakowanie jest bezpieczniejsze:
wyniki: 25s, MAP,5s
Które opakowanie Pan/Pani kupił(a)by w sklepie:
wyniki: 25s, 5s, MAP
Które opakowanie prezentuje się w bardziej korzystnym świetle:
wyniki: 25s, MAP, 5s
Które opakowanie jest wg. Pana/Pani łatwiejsze w przechowywaniu:
wyniki: 25s, 5s, MAP
Który wygląd ogólny produkty wypada najkorzystniej:
wyniki: MAP, 25s, 5s
Która barwa produktu jest wg. Pana/Pani najbardziej pożądana:
wyniki: MAP, 25s, 5s