NAPRAWIENIE SZKODY NA OSOBIE
W przypadku szkody na osobie jest trudno tą szkodę precyzyjnie oszacować. W związku z tym przewidziano w przepisach kodeksu cywilnego szczególne zasady naprawienia szkody na osobie. Kwestie związane z naprawieniem szkody na osobie regulują art. 444-448 kc.
Szkoda może przybrać postać szkody majątkowej i szkody niemajątkowej. Szkoda majątkowa na osobie polega na spowodowaniu uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia, czyli szkoda majątkowa na osobie polega na uszkodzeniu ciała lub spowodowaniu rozstroju zdrowia i naprawienie tej szkody może nastąpić poprzez jednorazowe odszkodowanie na pokrycie wszelkich kosztów związanych z leczeniem (np. pobyt w szpitalu, lekarstwa) i naprawienie szkody majątkowej na osobie może nastąpić też poprzez zapłatę renty. Zapłata renty wchodzi w grę wówczas, gdy w skutek szkody poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność zarobkową albo zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły się jego widoki na przyszłość, czyli jeżeli chodzi o szkodę majątkową na osobie istnieją dwa sposoby jej naprawienia. Po pierwsze odszkodowanie jednorazowe, które powinno pokrywać wszelkie koszty związane z leczeniem. I drugi sposób naprawienia szkody majątkowej to renta. Zapłata renty wchodzi w grę gdy w skutek szkody poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność zarobkową albo gdy (na skutek wypadku) zwiększyły się jego potrzeby albo zmniejszyły się jego widoki na przyszłość.
Na skutek uszkodzenia ciała albo wywołania rozstroju zdrowia, może dojść do śmieci poszkodowanego. Jeżeli poszkodowany zmarł w wyniku wyrządzenia mu szkody, to wówczas określone osoby mogą domagać się od sprawcy szkody: po pierwsze zwrotu kosztów leczenia, po drugie zwrotu kosztów pogrzebu, po trzecie jednorazowego odszkodowania i po czwarte odpowiedniej renty (dlatego że zmarły poszkodowany był np. zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych wobec danej osoby).
Szkoda na osobie może przybrać także postać niemajątkową. Niemajątkowa szkoda na osobie jest to tzw. krzywda. Polega ona na ujemnych przeżyciach poszkodowanego, na cierpieniach psychicznych i fizycznych, czyli krzywda (niemajątkowa szkoda na osobie) polega na ujemnych przeżyciach poszkodowanego, cierpieniach fizycznych i cierpieniach psychicznych. Z uwagi na fakt, że cierpień fizycznych, cierpień psychicznych i ujemnych przeżyć nie można zmierzyć, w tym wypadku nie będziemy mieli doczynienia z odszkodowaniem, tylko w tym wypadku, w przypadku krzywdy, będziemy mieli doczynienia z zadośćuczynieniem pieniężnym, w przypadku szkody niemajątkowej mamy doczynienia z obowiązkiem zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę może być przyznane tylko w wypadkach wyraźnie wskazanych przez ustawę, czyli zadośćuczynienia poszkodowany może się domagać wówczas gdy istnieje przepis szczególny, który wyraźnie wskazuje na możliwość domagania się zapłaty zadośćuczynienia.
Kwestie związane z zadośćuczynieniem reguluje art. 445. Zgodnie z tym przepisem zadośćuczynienie przysługuje, jeżeli doszło do uszkodzenia ciała, jeżeli doszło do rozstroju zdrowia, jeżeli dana osoba została pozbawiona wolności albo skłoniona za pomocą podstępu, gwałtu lub wykorzystania stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu.
Ważne jest to, że zadośćuczynienie zawsze jest świadczeniem jednorazowym, nie może zadośćuczynienie przybrać postaci świadczenia okresowego.
Jeżeli chodzi w ogóle o odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną na osobie i o roszczenia z art. 444-448, to ponieważ one są ściśle związane z osobą, roszczenia te są niezbywalne. Roszczenia z art. 444-448 są niezbywalne, chyba że są już wymagalne i zostały uznane na piśmie albo zostały przyznane prawomocnym orzeczeniem. Czyli co do zasady roszczenia powstałe na skutek szkody na osobie, roszczenia o których mowa w art. 444-448, są to roszczenia niezbywalne, chyba że już są wymagalne i zostały uznane na piśmie albo zostały przyznane prawomocnym orzeczeniem. To są wyjątki, jeżeli chodzi o zbywalność tych roszczeń.
Przedawnienie roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych:
Kwestię przedawnienia roszczeń z tytułu czynów niedozwolonych reguluje art. 442 kc. Art. 442 kc stanowi wyjątek od terminów przedawnienia przewidzianych w art. 118. Z art. 442 wynika, że roszczenia z tytułu czynów niedozwolonych przedawniają się z upływem trzech lat od dnia w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do naprawienia, czyli co do zasady roszczenia z tytułu czynów niedozwolonych przedawniają się z upływem trzech lat od dnia w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do naprawienia tej szkody. Ważne jest, że ustawodawca wprowadził także drugi termin ograniczający możliwość wystąpienia z roszczeniem o naprawienie szkody, a mianowicie roszczenia z tytułu czynów niedozwolonych przedawniają się najpóźniej z upływem 10 lat od dnia w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę.
Czyli w pierwszej kolejności badamy czy upłynęło już trzy lata od dnia kiedy wykryto szkodę i wykryto sprawcę tej szkody i następnie sprawdzamy czy minęło 10 lat od dnia w którym miało, miejsce zdarzenie wyrządzające szkodę.
1