Tematem tego artykuły są niemieckie Przymiotniki - das Adjektiv. Przymiotnik określa właściwości, cechy rzeczy i osób. Odmienia się przez przypadki, liczby i rodzaje oraz może być stopniowany. Przymiotnik może występować w zdaniu w podwójnej formie:
Nieodmiennej, jako orzecznik(po czasowniku „sein”).
Oto kilka przykładów zastosowań:
Meine Katze ist schwarz. (Mój kot jest czarny.) |
Odmiennej, jako przydawka określająca rzeczownik, wówczas jest odmienny,
Oto kilka przykładów zastosowań:
Die schöne Katze. (Ten ładny kot.) |
Przydawka może występować z:
rodzajnikiem określonym
nieokreślonym przeczeniem ,,kein” (żaden)
zaimkiem dzierżawczym lub bez rodzajnika.
Tabelka przedstawia odmianę przymiotnika po rodzajniku określonym:
|
Maskulinum (rodzaj męski) |
Femininum (rodzaj żeński) |
Neutrum (rodzaj nijaki) |
Plural (liczba mnoga) |
Nominativ (mianownik) |
der -e |
die -e |
das -e |
die -en |
Genitiv (dopełniacz) |
des -en |
der -en |
des -en |
der -en |
Dativ (celownik) |
dem -en |
der -en |
dem -en |
den -en |
Akkusativ (biernik) |
den -en |
die -e |
das -e |
die -en |
Oto kilka przykładów zastosowań:
Der alte Mann. (Ten stary mężczyzna.) |
Według powyższego schematu odmieniają się przymiotniki po rodzajniku określonym oraz:
Po nastepujących zaimkach: dieser (ten), jener (tamten), jeder (każdy), derselbe (ten sam), derjenige (ten), mancher (niektóry), solcher (taki), welcher (który)
W liczbie mnogiej po: beide (obydwoje), alle (wszyscy), sämtliche (wszyscy)
Przyglądnijmy się teraz odmianie przymiotnika po rodzajniku nieokreślonym i porównajmy ją z odmianą po zaprezentowanej wcześniej odmianie po rodzajnikach określonych. Tabelka przedstawia odmianę przymiotnika po rodzajniku nieokreślonym:
|
Maskulinum (rodzaj męski) |
Femininum (rodzaj żeński) |
Neutrum (rodzaj nijaki) |
Plural (liczba mnoga) |
Nominativ (mianownik) |
ein -er |
eine -e |
ein -es |
-e |
Genitiv (dopełniacz) |
eines -en |
einer -en |
eines -en |
-er |
Dativ (celownik) |
einem -en |
einer -en |
einem -en |
-en |
Akkusativ (biernik) |
einen -en |
eine -e |
ein -es |
-e |
Oto kilka przykładów zastosowań:
Ein stummer Fisch. (Niema ryba) |
Uwaga! Rodzajnik nieokreslony nie informuje nas o dokładym rodzajniku rzeczownika, forma ,,ein” jest jednakowa dla rodzaju męskiego jak i nijakiego. Dlatego przymiotniki przybierają końcówki przypominające rodzajnik określony der (ten), die (ta), das (to):
Oto kilka przykładów zastosowań:
(der) Hund (pies) -Ein stummer Hund. (Niemy kot.) |
Końcówki te powtórzą się tam, gdzie mianownik równa się biernikowi, a więc w rodzaju żeńskim i nijakim. W pozostałych przypadkach, gdzie rodzajnik nieokreślony odmienia się, dodajemy końcówkę -en. W liczbie mnogiej ze względu na brak rodzajnika nieokreślonego przydawka przybiera końcówki takie, jak rodzajnik określony.
Odmiana przymiotnika bez rodzajnika, otrzymują we wszystkich przypadkach końcówki rodzajnika określonego, z wyjątkiem dopełniacza liczby pojedynczej rodzaju męskiego i nijakiego, w którym przymiotniki przybierają końcówkę -en. Przymiotników bez rodzajnika lub zaimka używane są bardzo rzadko.
Tabelka przedstawia odmianę przymiotnika bez rodzajnika
l. pojedyncza |
l. mnoga |
|||
|
rodzaj męski |
rodzaj żeński |
rodzaj nijaki |
|
Nominativ (mianownik) |
guter (dobry) Mann (mężczyzna) |
graue (szary) Katze (kot) |
Rotes (czerwone) Licht (światło) |
wilde (dzikie)Tiere (zwierzęta) |
Genitiv (dopełniacz) |
guten Mannes |
grauer Katze |
roten Lichtes |
wilder Tiere |
Dativ (celownik) |
gutem Mann |
grauer Katze |
rotem Licht |
wilden Tieren |
Akkusativ (biernik) |
guten Mann |
graue Katze |
rotes Licht |
wilde Tiere |