KONDENSATOR ELEKTRYCZNY, układ 2 przewodników rozdzielonych warstwą dielektryka, służący do gromadzenia ładunku elektr.; kondemsator elektryczny ładuje się przez przyłączenie do źródła prądu stałego; na jego elektrodach gromadzi się wówczas ładunek elektr., a w dielektryku powstaje pole elektr. o energii W = 1/2CU 2 (gdzie: C — pojemność, U — napięcie między elektrodami); energię tę wykorzystuje się podczas rozładowania kondensatora elektrycznego. Podstawowymi wielkościami charakterystycznymi kondensatora elektrycznego (rzeczywistego) są: pojemność elektr. C, współczynnik strat dielektr., napięcie pracy, napięcie próbne. Zależnie od konstrukcji rozróżnia się kondensatory elektryczne: o stałej pojemności, o pojemności nastawnej w sposób ciągły, dekadowe — o pojemności nastawnej w sposób skokowy. Zależnie od rodzaju dielektryka rozróżnia się kondensatory elektryczne: próżniowe, gazowe (np. powietrzne), szklane, mikowe, ceram., tantalowe, styrofleksowe, papierowe, elektrolityczne i in. Kondensatory elektryczne są podstawowymi elementami w takich układach elektr., jak: obwody rezonansowe przestrajane, generatory, wzmacniacze, filtry, dzielniki i in., występują w urządzeniach automatyki, komputerach i in. sprzęcie elektrycznym.
KONDENSATOR ELEKTROLITYCZNY, kondensator elektryczny, w którym zwykle jedną z okładek stanowi metal pokryty tlenkiem tworzącym warstwę dielektryka, drugą natomiast — elektrolit (wraz z zanurzoną w nim metalową końcówką); odznacza się dużą pojemnością elektryczną przy małej objętości.
KONDENSATOR NASTAWNY, kondensator elektryczny, którego pojemność można zmieniać w sposób ciągły.
FRANKLIN BENJAMIN (1706-90), amer. polityk, współtwórca niepodległości Stanów Zjedn., dyplomata, publicysta, wydawca, filozof; jeden z największych uczonych XVIII w.; od 1756 czł. Tow. Król. w Londynie. Od 1748 Franklin poświęcił się pracy nauk. — łączył cechy badacza i praktyka; szczególnie duże znaczenie miały jego prace w dziedzinie fizyki, zwł. nad elektrycznością; twórca pierwszej teorii elektr. (publikacja Experiments and Observation on Electricity 1750); pierwszy wprowadził pojęcie elektryczności dodatniej i ujemnej, stwierdził, że ciała przyciągają się lub odpychają w zależności od znaku oraz że elektryzowanie polega na przepływie elektryczności; sformułował rządzącą tym zjawiskiem zasadę zachowania ładunku elektr.; wytłumaczył zasadę indukcji elektrostat., odkrył niektóre podstawowe właściwości dielektryków; wynalazł piorunochron, skonstruował kondensator płaski (zapoczątkował łączenie kondensatorów w szereg). Podczas swych kilkakrotnych podróży z Ameryki Pn. do Europy Franklin wykonał wiele pomiarów temperatury wody w O. Atlantyckim, które pozwoliły mu zlokalizować Prąd Zatokowy (Golfsztrom) i opublikować pierwszą pracę nauk. dotyczącą tego prądu; zbadał również wpływy wiatrów pn.-wsch. na klimat. Franklin zajmował się także medycyną, botaniką, ogrodnictwem i agronomią; wysunął pomysł zastosowania elektryczności do leczenia paraliżu, artretyzmu i in. chorób; 1756 zaprojektował soczewki dwuogniskowe, pierwszy zastosował sztuczny nawóz w postaci gipsu.