PLĄSAWICA SYDENHAMA
PLĄSAWICA OSTRA, CHOREA ACUTA SEU MINOR
R. Mazur i wsp. „Podstawy kliniczne neurologii“
W. Jakimowicz „Neurologia kliniczna“
EPIDEMIOLOGIA:
• częstość ↓ w związku z wprowadzeniem antybiotyków
• choroba dotyczy prawie wyłącznie dzieci w wieku 5 - 15 lat, choć opisywano pojedyncze przypadki u dorosłych
• częściej dziewczęta
ETIOLOGIA:
• infekcja streptokokowa (choroba jest jedną z postaci choroby reumatycznej)
PATOGENEZA:
• prawdopodobnie związana z podrażnieniem zapalnym (neuroinfekcja), lub odczynem
autoimmunologicznym
OBRAZ KLINICZNY:
• przebieg :
choroba trwa przeważnie 2 - 3 miesięce
w lżejszych postaciach objawy ustępują szybciej po upływie 3 - 6 tygodni
objawy ustępują zazwyczaj niezależnie od leczenia
zdarzają się jednak przypadki utrzymywania się pląsawicy przez całe życie
• ruchy mimowolne (pląsawicze) :
początkowo niezbyt nasilone :
dziecko bywa karcone, że nie może usiedzieć w miejscu, upuszcza przedmioty trzymane w ręce, robi grymasy, nieporządnie pisze, niezdarnie się porusza
nierzadko ruchy mimowolne stają się tak silne że uniemożliwiają chodzenie, stanie i wykonywanie najprostszych czynności (czasem jednak mają małe nasilenie)
w pełni rozwinięte ruchy mimowolne :
są szybkie, krótkotrwałe, zmienne, nieregularne i niesymetryczne
powstają jakby z dziwacznego połaczenia fragmentów ruchów dowolnych
najsilniej wyrażone w mięśniach mimicznych twarzy i odsiebnych częściach kończyn zwł. rękach
emocje nasilają ruchy
w czasie snu ruchy znikają
w ciężkich postaciach występują zaburzenia mowy (dyzartria i anartria), żucia i połykania
niekiedy oddech bywa przerywany i nieregularny
• obniżenie napięcia mięśni :
w przebiegu choroby ruchy mimowlne ustępują częściowo, lub całkowicie, natomiast pojawia się wybitne ↓ napięcia mięśni
chory wówczas nie porusza kończynami jakby miał je porażone (chorea mollis)
częsty jest objaw pronacyjny :
jeśli chory uniesie do przodu wyprostowane kończyny górne i utrzymuje je w tym położeniu nastepuje wówczas pronacja przedramion
odruchy mogą być osłabione, a czasem (w razie dużego ↓ napięcia mięśni) przejściowo zniesione
odruchy kolanowe czasem są wahadłowe
czasem po uderzeniu w rzepkę obserwuje się pozostawanie konczyny dolnej w pozycji wyprostnej (skurcz prostowników podudzia) (objaw Gordona)
• zespół obsesyjno - kompulsywny :
rozdrażnienie
chwiejność emocjonalna
nadpobudliwość
łatwa męczliwość
rzadziej cięższe zaburzenia psychiczne (splątanie, podniecenie, halucynacje)
BADANIA DODATKOWE :
• EEG :
- uogólnione zwolnienie czynności podstwowej
LECZENIE:
choremu należy zapewnić spokój
• antybiotyki :
ukierunkowane na patogennego paciorkowca
• benzodiazepiny :
poprawa zaburzeń emocjonalnych i ruchów mimowolnych
• glikokortykosteridy :
- zalecane przez niektórych
ROKOWANIE:
• pomyślne
• nawroty zdarzają się u 1/3 chorych
• rzadko zgon, najczęściej spowodowany towarzyszącą chorobą serca
1